امروز(چهارشنبه)آخرین فرصت وکلای ایران برای بیان دعاوی خود در دادگاه لاهه بود و فردا 8 شهریور نیز هیأت آمریکایی 1.5 ساعت فرصت دارد تا ملاحظات و توضیحات تکمیلی خود را بیان نماید. پیش از این طرفین هر کدام در دو جلسه جداگانه سه ساعته دعاوی و دفاعیات خود را در دادگاه مطرح کرده بودند.
در جلسه امروز، وکلای ایران واشنگتن را در توجیه ادعاهای خود منزوی دانسته و بر نیت مخرب دولتمردان آمریکایی علیه اقتصاد و مردم ایران تاکید کردند و توجیه آمریکا برای اعمال تحریم ها برای حفاظت از امنیت ملی خود را فاقد مبنای قانونی خواندند و با اشاره به مناقشات گذشته، نیروهای نظامی و شبه نظامی را تنها منشا تهدید امنیت ملی کشورها دانستند. به گفته آنان در این پرونده نیازی به از سرگیری تحریم ها برای حفاظت از امنیت ملی آمریکا وجود ندارد.
وکلای ایران با ذکر سخنان اوباما که برجام را تامین کننده منافع امنیت ملی آمریکا خوانده بود، گزارش های آژانس را یادآور شدند که پایبندی ایران به تعهدات برجامی را 12بار تکرار کرده است. نمایندگان ایران به این نکته اشاره کردند که تا 8 مه که دونالد ترامپ خروج آمریکا از برجام را اعلام و بر از سرگیری تحریم ها تاکید کرد، این کشور امنیتش را با پایبندی ایران به این تعهدات تامین شده قلمداد می کرد و تا آن زمان اعمال مجدد تحریم ها را برای حفاظت از امنیت ملی خود ضروری نمی دید.
وکلای ایران در رد ادعای طرف آمریکایی که اعلام کرده بود شرکت های ایرانی می توانند تحت شرایطی جدید مجوز خرید هواپیما و قطعات آن را دریافت کنند، به نامه نگاری یکی از شرکت های سازنده هواپیما با طرف ایرانی خود اشاره کردند که از ارائه کوچکترین کمک فنی پس از خروج آمریکا از برجام و عدم تمدید مجوزهای اوفک ابراز ناتوانی کرده بود.
طرف ایرانی در پایان از دادگاه خواست تا دستور موقت تعلیق تحریم های آمریکا و خودداری از اعمال تحریم های دیگر را در کنار صدور دوباره مجوز خرید قطعات و هواپیما صادر نموده و آمریکا از تکرار چنین اقداماتی خودداری نماید.
به گزارش ایرنا، خبرگزاری رویترز چندی پیش اعلام کرده بود که دیوان ظرف یک ماه آینده رای خود را صادر خواهد کرد.
طرف آمریکایی دیروز نیز علاوه برآنکه صلاحیت دیوان را برای بررسی شکایت ایران برمبنای عهدنامه مودت 1955 زیر سوال برد، ضرورت صدور دستور موقت درخواستی از جانب ایران را نیز رد کرد.
محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه ایران روزدوشنبه 25تیر اعلام کرد که ایران از آمریکا به دلیل'نقض عهدنامه مودت وروابط اقتصادی وحقوق کنسولی بین ایران و آمریکا در سال 1955' شکایت کرده است و جمهوری اسلامی ایران بر همین مبنا دادخواستی را به دبیرخانه دیوان لاهه تسلیم کرده است.
'عهدنامه مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی بین دول متحده آمریکا و ایران' در 23 مرداد 1354 هجری شمسی (15 اوت 1355 میلادی) میان نمایندگان دو کشور امضا شد و در جلسه سه شنبه بیست و هشتم اسفند ماه 1335 به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
براساس بند 2 ماده 21، 'هر اختلافی بین طرفین معظمین متعاهدین در مورد تفسیر یا اجرای عهدنامه فعلی که از طریق دیپلماسی به نحو رضایت بخش فیصله نیابد به دیوان دادگستری بین المللی ارجاع خواهد شد مگر اینکه طرفین معظمین متعاهدین موافقت کنند که اختلاف به وسائل صلح جویانه دیگری حل شود.'
بند 2 ماده 23 تصریح می کند: این عهدنامه مدت ده سال معتبر خواهد بود و پس از آن نیز تا موقعی که به ترتیب مقرر در این عهدنامه خاتمه پذیرد به قوت خود باقی خواهد بود.
در بند 3 ماده 23 نیز آمده است: هر یک از طرفین معظمین متعاهدین میتواند با دادن اخطار کتبی به مدت یکسال به طرف معظم متعاهد دیگر در انقضاء مدت ده سال اولیه یا هر موقع پس از آن این عهدنامه را خاتمه دهد (فسخ کند).
دیوان بین المللی دادگستری 15 قاضی بنام و مجرب دارد که مجمع عمومی سازمان ملل متحد وشورای امنیت به طور مشترک و برای مدت 9 سال انتخاب میکنند. احکام دیوان لازم الاجرا بوده و به گفته علیرضا جهانگیری سفیر ایران در هلند، شورای امنیت ضمانت اجرایی رای آتی را فراهم می سازد مگر آنکه این اقدام با وتوی آمریکا مواجه شود.