حسن روحانی رئیس جمهوری کشورمان قرار است دوشنبه (یازدهم تیر ماه) بنا به دعوت همتای سوئیسی خود سفری دو روزه به این کشور داشته باشد و از آنجا به اتریش برود. در همین راستا «مارکوس لایتنر» سفیر سوئیس در تهران در آستانه این سفر با حضور در محل خبرگزاری فارس و بازدید از این خبرگزاری، در گفت‌وگویی با خبرنگاران به تشریح مناسبات تهران و برن، سفر روحانی به سوئیس، برجام بدون آمریکا، بحران یمن و ... پرداخت.
وی در این گفتوگو درباره خروج آمریکا از برجام عنوان کرد: ما افسوس می‌خوریم که آمریکا از برجام خارج شد.
سفیر سوئیس همچنین با اشاره به سفر روحانی به این کشور با اشاره به اشتیاق برن برای انجام این سفر، یادآور شد که تصمیم آمریکا درباره برجام و خروج از این توافق، تاثیری بر دعوت سوئیس از روحانی نداشته است.
وی در بخش دیگری از این گفتوگو با بیان اینکه ما درک می‌کنیم که وجود کانال‌های مالی برای روابط تجاری و سرمایه گذاری حیاتی است، خاطرنشان کرد: «بعضی از بانک‌های سوئیس، به دلیل مسائلی که مرتبط با ایران هم نیست، تمایلی به همکاری با ایران نداشته‌اند. با توجه به اینکه بانک‌ها بازیگران بخش خصوصی هستند، خودشان باید ارزیابی ریسک کنند.»
لایتنر در این گفتوگو بیان کرد که به عنوان یک دیپلمات خوشبین و مطمئن است که امکاناتی برای همکاری اقتصادی بین تهران و برن وجود دارد.
این دیپلمات سوئیسی همچنین بر حل سیاسی بحران یمن تأکید کرد و گفت که نمی‌توان درباره این مسائل با راه‌حل نظامی برخورد کرد.
مشروح گفت‌وگوی سفیر سوئیس را در ادامه می‌خوانید.
«مارکوس لایتنر» سفیر سوئیس در ایران در ابتدای این گفتوگو خاطرنشان کرد که سفر حسن روحانی رئیس جمهور ایران به سوئیس برای «الن برزت» رئیس جمهور کنونی سوئیس بسیار حائز اهمیت است.
وی با یادآوری این نکته که رؤسای جمهور در سوئیس به مدت یک سال عهده‌دار این سمت هستند و هر سال رئیس جمهور این کشور تغییر می‌کند، عنوان کرد: برای رئیس جمهور کنونی سوئیس، سفر رئیس جمهور ایران، اتفاقی کلیدی است.
*روابطی همراه با اعتماد
لایتنر در ادامه گفت که اعتماد زیادی در روابط دوجانبه میان ایران و سوئیس برقرار است و سوئیس حافظ منافع ایران در عربستان و حافظ منافع آمریکا در ایران است که نشان‌دهنده این اعتماد بین دو کشور و همچنین کانال‌های ارتباطی است که سوئیسی‌ها می‌خواهند با همه طرفین داشته باشد.
وی افزود «ایرانی‌ها همیشه درک می‌کنند که زمانی من در جایگاه سوئیس هستم و زمان دیگری در جایگاه آمریکا یا در جایگاه عربستان هستم. در رابطه با حفاظت منافعی ایران و عربستان، تمرکز بر مسائل کنسولی است نه مسانل سیاسی. سوئیس برای حمایت از حقوق شهروندان ایرانی در عربستان سعودی و حمایت از حقوق شهروندان عربستانی در ایران فعالیت می‌کند. فعالیت دفتر حافظ منافع، تعهد سیاسی نیست و تعهدی محدود و مشابه برای هر دو طرف است و هیچ کس پیش‌شرطی ندارد.»
* پیام سفر روحانی به اروپا و خارج از اروپا/ مشتاق این سفر هستیم
وی در خصوص خروج آمریکا از برجام نیز گفت: «سوئیس مواضع خود را دارد، ما افسوس می‌خوریم که آمریکا از برجام خارج شد. ما مشتاق سفر رئیس جمهور روحانی به سوئیس هستیم. تصمیم آمریکا درباره برجام تاثیری بر دعوت سوئیس نداشت.»
لایتنر همچنین عنوان کرد: «سفر روحانی به سوئیس پیام مهمی به اروپا و خارج از اروپا خواهد داد، برجام در سوئیس آغاز شد و مذاکرات مرتبط با آن هم در آنجا انجام شد و در اتریش به پایان رسید. سفر رئیس جمهور ایران به سوئیس، اولین سفر وی به اروپا از سال ۲۰۱۶ تاکنون است و مقطع مهمی است. سفر روحانی سمبلیک هم است و من احساس می‌کنم اعتماد را القا می‌کند. این سفر، سفری در سطح ریاست جمهوری خواهد بود و ما پروتکل‌های خودمان را در این باره داریم. رئیس جمهور سوئیس به استقبال وی خواهد آمد و سپس به پایتخت (برن) می‌روند. ملاقاتی بین وزرای خارجه در روز دوم جولای (دوشنبه 11 تیر ماه) انجام خواهد شد و دیدار رسمی رؤسای جمهوری روز سوم جولای (سه‌شنبه 12 تیر ماه) برگزار می‌شود. تعدادی از وزرای سوئیس هم در کنار رئیس‌جمهور در دیدار با رئیس‌جمهور ایران حضور خواهند داشت. رؤسای جمهور با یکدیگر ملاقات می‌کنند و گفت‌وگوهایی خواهند داشت و هیئت ایرانی روز سوم جولای سوئیس را به مقصد وین ترک می‌کند.»
سفیر سوئیس در تهران در تشریح برنامه‌های روحانی در مدت حضورش در برن خاطرنشان کرد: «برنامه‌های سفر رئیس جمهور ایران به سوئیس بدین صورت است که طرفین درباره نقشه راهی که اوایل سال ۲۰۱۶ میلادی (اسفند ۱۳۹۴) امضا کردند، گفتوگو خواهند کرد. دو طرف این نقشه راه را مرور می‌کنند و می‌بینند چه دستاوردهایی تاکنون داشته و همچنین موضوعاتی به این نقشه راه اضافه خواهد شد.»
لایتنر همچنین خاطرنشان کرد: «در دیدار رؤسای جمهور دو کشور در برن، طرفین قصد‌نامه‌هایی در زمینه علم و فناوری، بهداشت، کشاورزی و حمل و نقل جاده‌ای خواهند داشت. یادداشت تفاهم‌هایی نیز در زمینه بهداشت، همکاری‌هایی درباره بیماری‌های غیرمُسری مثل سرطان و اچ.آی.وی (ایدز) خواهیم داشت. در حال حاضر همکاری‌هایی در زمینه علمی و بهداشت و درمان بین دو کشور در حال انجام است، اما ظرفیت‌های زیادی برای همکاری بیشتر وجود دارد.»
وی درباره نقشه راه مشترک دو کشور با ذکر این نکته که دستاوردهای زیادی داشتیم، یادآور شد: «اگر در زمینه‌هایی نیاز به تقویت و همکاری بیشتر باشد، مقامات دو کشور در دیدار با یکدیگر آن موارد را مرور خواهند کرد. همکاری‌های خوبی داشتیم و در شرایط بُرد - بُرد پیش می‌رویم.»
*به همکاری اقتصادی ایران و سوئیس خوشبینم
سفیر سوئیس در ادامه درباره همکاری‌های اقتصادی شامل همکاری بانک‌های سوئیسی با ایران گفت: «ما درک می‌کنیم که وجود کانال‌های مالی برای روابط تجاری و سرمایه گذاری حیاتی است. بعضی از بانک‌های سوئیسی، به دلیل مسائلی که مرتبط با ایران هم نیست، تمایلی به همکاری با ایران نداشته‌اند. با توجه به اینکه بانک‌ها بازیگران بخش خصوصی هستند، خودشان باید ارزیابی ریسک کنند.»
لایتنر در ادامه افزود: «به عنوان یک دیپلمات خوشبین هستم و مطمئنم که امکاناتی برای همکاری اقتصادی وجود دارد. ممکن است حضور شرکت‌های سوئیسی در ایران تغییر کند. مثلا، شاید شرکت‌های سوئیسی بیشتری علاقه‌مند به زمینه‌هایی چون دارو، لوازم پزشکی و محصولات غذایی باشند که مشمول تحریم‌ها نمی‌شود، و باید راه‌حلی پیدا کرد که از کمبودها در بازار ایران اجتناب کند.»
به گزارش فارس، پیش از خروج دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از برجام، شرکت حمل و نقل ریلی اشتدلر سوئیس قرار بود واگن‌هایی را به ایران بفروشد که بعد از خروج آمریکا از برجام، همکاری با ایران را به حالت تعلیق درآورد، در همین راستا لایتنر در این باره گفت: «اشتدلر با ایران مذاکراتی داشت و از تحولات اخیر متأسف شد. با توجه به فناوری موجود سوئیس در بخش ریلی، سفارت سوئیس از هر شرکت سوئیسی که بخواهد ایمنی و امنیت مسافران ایرانی قطار را بهبود ببخشد، حمایت می‌کند.»
*مقدمات ایجاد دفتر حافظ منافع ایران در عربستان در دست انجام است
سفیر سوئیس در تهران درباره دفتر حفاظت منافع ایران در عربستان گفت که تمام مقدمات در دست انجام است و ما امیدواریم تا زمان برگزاری مراسم حج این مسائل به سرانجام برسد.
وی در ادامه این گفتوگو به رایزنی‌های سیاسی اخیر میان مقامات دو کشور اشاره کرد و گفت: «گفت‌وگوهای رسمی میان ایران و سوئیس بود و«پاسکاله بریسویل» قائم مقام وزیر امور خارجه سوئیس از بروکسل به ایران و سپس به واشنگتن سفر کرد. می‌بینید چگونه عمل می‌کنیم، با تمام طرفین گفتوگو می‌کنیم. ما عضو اتحادیه اروپا نیستیم، ولی با آنها رایزنی نزدیک داریم. ما با بروکسل همکاری نزدیک داریم و همزمان با ایران گفتوگو می‌کنیم. یک طرف نمی‌تواند مشکل را حل کند، نیاز به همکاری و گفت‌وگوست. از این رو رایزنی سیاسی و سفر رئیس جمهور ایران به سوئیس حائز اهمیت است. مشکلات را باید مورد به مورد با گفتوگو حل کرد».
لایتنر در ادامه درباره تصمیم ایران و اتحادیه اروپا برای فعال کردن شرکت‌های کوچک و متوسط و برقراری تعامل بین آنها و اینکه آیا می‌توان از این مدل درباره شرکت‌های سوئیسی در تعامل‌شان با ایران استفاده کرد؟ نیز گفت: «شرکت‌های کوچک و متوسط در سوئیس خیلی مهم هستند و بیش از 90 درصد شرکت‌ها را در سوئیس تشکیل داده و بسیار نوآور هستند و ایجاد اشتغال می‌کنند. سفارت سوئیس از این شرکت‌ها در زمینه تجارت و سرمایه‌گذاری حمایت می‌کند.»
*عکس‌العمل ایران بعد از خروج آمریکا از برجام حساب شده و عاقلانه بود
به گزارش فارس، سفیر سوئیس در ادامه این گفتوگو و در ارزیابی از آینده برجام هم گفت: «به نظر من بعد از خروج آمریکا از برجام، ایران، اقدامی استراتژیک و متفکرانه انجام داد. خیلی‌ها انتظار داشتند که ایران احساسی رفتار کند و بگوید آمریکا خارج شد و ما خارج می‌شویم، ولی ایران عکس‌العمل خیلی حساب‌شده و عاقلانه‌ای انجام داد. از همین رو وقتی رئیس جمهور روحانی به سوئیس سفر کند، همفکری زیادی را می‌بیند زیرا مقابل وسوسه احساسی عمل‌کردن، ایستاد. امیدوارم ایران در موضع درست بماند و از آن نقطه‌نظر، من فکر می‌کنم برجام برای ایران و همچنین برای اروپا و آسیا سودمند خواهد بود و از همه مهم تر برای همه منطقه همراه با فایده است.»
* سه برابر شدن درخواست‌های روادید در مقایسه با چهار سال گذشته
وی در ادامه درباره صدور روادید برای ایرانیان گفت «تعداد درخواست‌های روادید که امسال در سفارت سوئیس رسیدگی می‌شود، نسبت به چهار سال پیش سه برابر شده است. ما زیرساخت و تعداد کارمندانمان را افزایش داده‌ایم تا پاسخگوی درخواست‌های ایرانیان باشیم. برای دانشجویان فرآیند متفاوت است. ابتدا باید در دانشگاه پذیرفته شوند، سپس درخواست روادید دهند، اما این درخواست از طریق سفارت صورت نمی‌گیرد بلکه درخواست‌ها در هر کانتون رسیدگی می‌شود و پس از پذیرفته شدن روادید موردنظر صادر خواهد شد».
وی افزود: «در بخش آموزشی اساتید دانشگاهی، دانشجویان ارشد و دکتری ایرانی در سوئیس حضور دارند و در این زمینه همکاری تنگاتنگی بین دو کشور وجود دارد.»
*تأکید بر حل سیاسی بحران یمن
در ادامه گفتوگو سفیر سوئیس در تهران درباره منطقه گفت که «بخشی از مذاکرات ما با ایران درباره نقش منطقه‌ای ایران است. درخواست ما همیشه از همه طرفین درگیر در بحران‌ها این است که منطبق با حقوق بشردوستانه بین‌المللی رفتار کنند و درباره مسائلی چون حملات شیمیایی که علیه غیرنظامیان اتفاق می‌افتد و ایران خود اولین قربانی چنین حملاتی بوده است، باید هر آنچه می‌توانیم برای حل این مسائل انجام دهیم. ما باید به حقوق بشردوستانه بین‌المللی پایبند باشیم و راه‌حل سیاسی پیدا کنیم. نمی‌توان درباره این مسائل با راه‌حل نظامی برخورد کرد. گفت‌وگوهای زیادی در ژنو انجام شد و فرآیندی وجود دارد که باید دید چه می‌توان انجام داد.»
لایتنر در پایان بیان کرد: «سه رویکرد در رابطه با یمن وجود دارد: احترام به قوانین حقوق بشردوستانه بین‌المللی، دسترسی به کمک‌های بشردوستانه و همکاری برای دستیابی به راه‌حل سیاسی و همکاری با نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن که سوئیس این مسائل را با همه طرفین مطرح می‌کند.»
