بیبیسی در تحلیلی با اشاره به انتخابات هیئترئیسه مجلس خبرگان نوشت: معنادارترین اتفاق در انتخابات اخیر هیئترئیسه خبرگان افزایش قابلتوجه آرای احمد جنتی است که ریاستش با 66 رای از مجموع 78 رای تمدید شد. اولین انتخابات هیئترئیسه خبرگان پس از مرگ هاشمی رفسنجانی در فضایی از پیش طراحی شده(!) برگزار شد تا این نهاد کلیدی نیز تابع نظم سیاسی جدیدی شود که طی یک سال گذشته در مجمع تشخیص مصلحت و دانشگاه آزاد پیاده شده است.
بیبیسی میافزاید: حسامالدین، مشاور روحانی در توییتر خود این انتخابات مهندسی شده را «موفقیت یک جریان برای یک دست کردن هیئترئیسه مجلس خبرگان» خوانده است. با این حال شواهد نشان میدهد که این تحولات اولا در سطحی فراتر از «یک جریان» برنامهریزی شده و ثانیا اهدافی به مراتب بزرگتر از «یک دست کردن هیئترئیسه خبرگان» داشته است.
شبکه دولتی انگلیس نوشت: آیتالله جنتی یکی از شاخصترین نمادهای جناح تندرو مذهبی و از دسته سیاستمدارانی است که نفس همصدایی یا مخالفت بااو غالبا یک پیام سیاسی محسوب میشود. او خرداد سال گذشته در انتخاباتی که با حضور هاشمی رفسنجانی برگزار شد در همین مجلس 51 رای و سال 1386 در ترکیب قبلی خبرگان حداکثر 34 رای به دست آورده بود. مفهوم این نمودار روشن است، فضای کلی خبرگان هربار تسلیمتر شده و حالا با ضریب اطمینان بیشتری در انقیاد جناح تندرو مذهبی است.
برنامه سیاسی جریان هاشمی رفسنجانی در انتخابات 1394 تشکیل یک اقلیت قدرتمند با حداقل 30 عضو بود تا مانع از کسب آسان دوسوم آرا توسط جناح رقیب شود. با آرایش فعلی مجلس خبرگان واضح است که جناح میانهرو نهایتا یک تماشاچی بزرگ خواهد بود.
بیبیسی ادامه میدهد:
اتفاق معنادار دیگر حذف درینجفآبادی از هیئترئیسه خبرگان و جایگزینی او با عباس کعبی است. دری نجفآبادی که حضورش در لیست امید با انتقادات تند فعالان حقوق بشر مواجه شد و اصلاحطلبان را به ریاکاری و عدول از شعارهایشان متهم کرد، تنها عضو هیئترئیسه بود که با دولت روحانی رابطهای نزدیک داشت. عباس کعبی اما یک روحانی نزدیک به مصباح یزدی و یک چهره شاخص از جناح تندرو است که به دلیل سابقه عضویتش در سپاه پاسداران رابطه تنگاتنگی نیز با این نهاد قدرتمند دارد. با این تغییر که منطقا محصول برنامهریزی هسته سخت قدرت بوده، هیئترئیسه خبرگان حالا به نحو واضحی «خودی» شده و با مرکزیت جناح نظامی - امنیتی همگام است. ترکیب فعلی هیئترئیسه (احمد جنتی، هاشمی شاهرودی، موحدی کرمانی، احمد خاتمی، عباس کعبی، ابراهیم رئیسی، حسینیبوشهری) یک سنتز نسبتا قابل قبول از تمام نیروهای تندرو است.
حدود دو سال قبل یعنی اسفند 1394 هیجان «حذف مثلث جیم» هدفی استراتژیک و پاتک جریان هاشمی محسوب میشد، هاشمی رفسنجانی در سالهای پیش از مرگ بارها گزینه شورای رهبری را به عنوان آلترناتیو و تنها گزینه ممکن تبلیغ کرد.
بیبیسی در ادامه این عقدهگشایی ناکام خود مینویسد: دو سال پس از آن کمپین حالا زمان مناسبی برای بررسی نتایج آن است. احمد جنتی که قرار بود از ترکیب خبرگان حذف شود بر صندلی ریاست تکیه زده است. فضای عمومی خبرگان بیش از هر زمان دیگری به انقیاد درآمده و آخرین بازماندگان جریان هاشمی - حتی روحانیونی در تراز دری نجفآبادی که کاملا خودی محسوب شده و در متن پروژههایی مثل قتلهای زنجیرهای حضور داشتهاند - نیز به حاشیه رانده شدهاند.
به نظر میرسد با آرایش و عملکرد فعلی مجلس خبرگان، چانهزنی یا تاثیرگذاری سیاسی بر تصمیمات این نهاد محافظهکار، غیرواقعی و حتی سادهلوحانه است.