برف، بر جای جای شهر غلبه کرده. آفتابِ نخستین روزهای پس از برف، به سرعت در حال آب کردنِ یخ‌هایی است که برخی انتقادها از مدیریت «پایتخت» را داغ کرده و آن را به اوج حرارت رسانده است.
محمّدحسین مقیمی، البته با برف و سرمای بهمن‌ماه، اُنسی دیرینه دارد؛ چرا که در روزهای پایانی همین ماه، در سال 1329 بود که در محلّه «گوشه عظیم» خمین، چشم به جهان گشود.
او که سکان‌داری استان‌های خوزستان و کرمانشاه را در دهه 70 تجربه کرد، در دهه 80 به وزارت کشور رفت و پس از یک وقفه مدیریتی در دولت‌های نهم و دهم، با روی کار آمدن دولت اعتدال، راهی استان مرکزی زادگاه خود شد تا سومین تجربه استانداری را در پرونده مدیریتی خود ثبت کند.
کشمکش‌های جریانات سیاسی و دولت برای معاونت سیاسی وزارت کشور، نهایتاً منجر به اسباب‌کشی مقیمی از استان مرکزی به تهران شد تا او، عهده‌دار برگزاری انتخابات حسّاس مجلس دهم و خبرگان پنجم شود.
انتخاب مجدد حسن روحانی در اردیبهشت 96، چهارمین تجربه استانداری محمّدحسین مقیمی را رقم زد. او چند ماه بعد به عنوان استاندار تهران معرفی شد تا در سال‌های پایانی ششمین دهه از عمر خود، اندوخته 4 دهه‌ای را به خدمت پایتخت بگیرد.
مقیمی که خود را اصلاح‌طلب می‌داند، انتقادات این روزهای هم‌صنف‌های خود به روحانی را طبیعی می‌داند و عبور از روحانی را قبول نمی‌کند.
مدیریت شهرداری در برف را مطلوب ارزیابی می‌کند و انتقاد عارف؛ چهره شاخص اصلاح‌طلبان به استاندار و شهردار پایتخت را ناشی از اقتضائات وظیفه او؛ یعنی نمایندگی مردم می‌داند.
آنچه پیش رو دارید ماحصل گفت‌وگوی خبرنگاران فارس با محمّدحسین مقیمی، چهار ماه پس از حضور وی در استانداری تهران است.
حدود 5 ماه از حضور شما به عنوان کلیددار استان تهران می‌گذرد؟ مهمترین اقداماتی که برای استان تهران تاکنون انجام داده‌اید یا قرار است انجام دهید، چیست؟
مقیمی: مهمترین کاری که می‌توانیم انجام دهیم این است که وظایفی که بر عهده استاندار است، همان وظایف را عملیاتی و اجرا کنیم؛ موضوع امنیت، اشتغال مردم، توجه به مسائل اجتماعی، فرهنگی، توجه به زیرساخت‌های عمومی و تکریم ارباب رجوع و حقوق شهروندی مسائلی است که در اولویت کارهایمان در کل استان قرار دارد.
در شهر تهران هم به صورت مشخص موضوع آلودگی هوا و کم کردن آن و حمل‌ونقل از مسائلی است که باید بیشتر روی آن وقت بگذاریم؛ اشتغال جوانان، آسیب‌های اجتماعی که هم مقام معظّم رهبری روی آن حساسیت دارند و هم دولت از دیگر مباحث ضروری است که باید به آن پرداخته شود.
اگر به عنوان استاندار شرح وظایفی که داریم را به درستی عمل کنیم مهمترین کاری است که انجام می‌دهیم و سعی ما این است طبق وظایفی که داریم کار را پیش ببریم.
به عارف بابت انتقاداتش حق می‌دهم/ شهرداری در ماجرای برف، به‌موقع و خیلی خوب وارد شد
موضوعی که در روزهای اخیر بسیار مورد توجه بود بارش برف است؛ در خصوص مدیریت آن انتقادهایی مطرح شد از جمله آقای عارف که احساس تأسف کرده بودند؛ آیا در این زمینه جلساتی با شهردار تهران داشتید؟
مقیمی: این برف نعمت بسیار خوبی برای کشور و در واقع نیاز بود. همه بی‌صبرانه منتظر رحمت الهی بودند و این درخواست را داشتند. شاید همین باعث شد زمانی که برف آمد با اینکه مشکلاتی هم ایجاد شد مردم خیلی راحت رد شوند و آنقدر شیرین بود که مردم خیلی به مشکلاتی که برایشان به وجود آمده بود توجه نکردند.
اما از نظر مدیریت بحران ما با کمبودهایی مواجه هستیم که باید آنها را جبران کنیم؛ وسایلی که بتوانند خیابان‌ها، جاده‌ها و کوچه‌ها را برف‌روبی کنند. البته یک مقدار هم طبیعی است؛ وقتی برف در نیمه‌های شب می‌آید خدمات‌رسانی مقداری مشکل می‌شود چون پرسنلی که باید این کار را انجام دهند در آن ساعت شب سر کار خود حضور ندارند.
آقای عارف چون نماینده مردم و منتخب اوّل است، مراجعه به وی زیاد است؛ زنگ می‌زنند از وی سؤال می‌کنند و باید پاسخ دهد، مواضعی که ایشان گرفت راجع به مدیریت بحران بیشتر از این جهت بود که سؤالات زیادیاز وی می‌شد؛ در اتوبان قم و تهران هم یکی از نماینده‌ها که چند ساعتی در برف بود او هم احتمالاً سؤال کرده بود. همچنین یکی از نمایندگان مشهد هم در این ترافیک مانده بود.
من فکر می‌کنم سؤالات از آقای عارف خیلی زیاد بود و وقتی مسئول مردمی باشد سؤال از وی زیاد می‌کنند و برای وی فرقی نمی‌کند این شهردار یا استاندار چه کسی باشد، با ما خیلی دوست است ولی لبه تیز انتقادش هم به ما بود؛ ما با ایشان صحبت کردیم بیشتر راجع به برف بود و می‌گفت می‌شد اینها روی شاخه‌ها نباشند و اگر امکانات بیشتری بود خیابان‌ها بهتر می‌شد. به هر جهت ما به ایشان حق می‌دهیم چراکه نماینده مردم است.
خود شما از عملکرد شهرداری راضی بودید؟
مقیمی: من فکر می‌کنم شهرداری به موقع و خیلی خوب وارد شد، همان ساعت 10 شب که برف آمد در خیابان شروع به شن‌پاشی کردند و تا صبح بودند ولی میزان بارندگی بالا بود؛ هر چقدر اینها تلاش می‌کردند باز جایگزین می‌شد، حضور خوبی داشتند باید یک جایی را با کارگران حل می‌کردند اما کارگران شب‌ها نیستند و صبح سرکار می آیند.
هواشناسی اعلام کرد که بارش‌ها را از قبل پیش‌بینی کرده بود...
مقیمی: هواشناسی گفته بود جمعه بعدازظهر تهران برف می‌آید اما جمعه گذشت و برفی نیامد؛ و 2 روز قبل اعلام کرد چهارشنبه در مناطق غربی بارندگی داریم و جمعه بعدازظهر به تهران می‌آید ولی جمعه بعدازظهر در حد خیلی کم بارندگی شد.
یعنی برای جمعه آ‌مادگی کامل وجود داشت؟
مقیمی: هواشناسی روز جمعه را پیش‌بینی کرده بود ولی شنبه واقعی بود؛ در تهران امکانات خوبی وجود دارد هم در مناطق و هم نواحی و ماشین‌آلاتش مجهز است؛ نمک و شن در جاهای مختلف وجود داشت، اما امکانات ما در جاده‌ها کم بود و در راهداری‌ها؛ چون به دستگاه‌های دولتی بودجه نمی‌دهند که لودر و گریدر بخرند از این رو محدود است و استان تهران هم همیشه استانی است که کمتر رسیدگی شده است و امکاناتی که تهران دارد خیلی از استان‌های دیگر کمتر است و بیشتر امکانات را به مناطق محروم داده‌اند، امکانات راهداری و آنها که در جاده‌ها و بیرون از تهران است کم است.
به نظر شما حضور مسئولان در همان ابتدا و در کف صحنه به مردم دلگرمی نمی‌دهد؟ شاید غیبت آقای شهردار کمی ناراحتی‌ها را بیشتر کرد.
مقیمی: در بارش برف آقای شهردار حضور داشت، در زمان زلزله نبود، همان شب شهردار و معاونانش هم بودند شهرداران مناطق یک و دو هم حضور داشتند.
اسم فرمانداران را تا روز تغییر، اعلام نمی‌کنیم/ جوانگرایی در دستور کار است
آقای مقیمی بنای تغییر فرمانداران استان را دارید؟
مقیمی: برخی جابه‌جا شده و تغییر می‌کنند؛ سیاست ما این است که اگر جابه‌جا و تعویض انجام شود از معاونان فرماندار و بخشدارانی که هستند ارتقا یابند.
جوانگرایی در انتخاب فرمانداران لحاظ شده است؟
مقیمی: بله؛ تلاش کردیم جوانان سرکار بیایند.
تغییر فرماندار تهران هم در دستور کار است؟
مقیمی: فرمانداران را تا روزی که تغییر ندهیم اعلام نمی‌کنیم؛ چون کار آنها حساس است؛ وقتی در وزارت کشور هم بودم اسم استانداران را تا وقتی که در دولت معرفی می‌شد نمی‌گفتیم.
احساس می‌شود نوعی بی‌انگیزگی در برخی فرمانداران وجود دارد...
مقیمی: ما خیلی زمان نداریم و تا قبل از عید تکلیف فرمانداران را مشخص می‌کنیم.
اتمام مسکن مهر تهران تا پایان 97/ برای کامیون‌های فرسوده منتظر بودجه هستیم
درحال حاضر مسکن مهر تهران در چه مرحله‌ای است؟
مقیمی: مسکن مهر تهران تا پایان سال آینده تمام می‌شود، خود مسکن مهر زودتر تمام می‌شود ولی طراحی‌ها و زیرساخت‌های آن مثل آب، برق، گاز، تلفن، بازار، مسجد، کلانتری طول می‌کشد و دولت دارد به موازات کار، اینها را انجام می‌دهد.
با توجه به اینکه درصد بالایی از آلودگی هوا در زمستان، ناشی از تردد کامیون‌های فرسوده است، آیا برای جلوگیری از ورود آنها به تهران، برنامه خاصی دارید؟
مقیمی: ما منتظر بودجه هستیم. می‌توانیم جلوی آنها را بگیریم چون واقعاً آلوده‌کننده هستند، اما نمی‌شود. به هر حال مصالح ساختمانی می‌آورند و... از این رو اول باید وام آنها تأمین و خودروهای فرسوده جایگزین شوند بعد جلوی تردد آنها را گرفت.
آقای کلانتری در کارگروه کاهش آلودگی هوای تهران گفت که دولت نمی‌تواند برای مشکلات تهران مثل آلودگی هوا کاری انجام دهد؛ به نظر شما، تهران چگونه می‌تواند بدون اعتبارات دولت، بر مشکلات خود فائق آید؟
مقیمی: صندوق توسعه ملّی که سالی بیست، سی درصد از درآمد ارزی ما در آن ذخیره می‌شود، برای این ایجاد شد که برای فعالیت‌های تولیدی، اقتصادی و خدماتی به بخش خصوصی وام دهد. باتوجه به اینکه شهرداری، اتوبوسرانی‌ها را به بخش خصوصی واگذار کرده، باید وام بگیرند که یکی از جاهایی که می‌توانند وام بگیرند همین صندوق توسعه ملّی است.
اگر این راه باز شود و شهرداری و بخش خصوصی بتوانند از صندوق توسعه ملّی وام بگیرند می‌توانند نیاز خود را تأمین کنند. اینها بودجه نمی‌خواهد؛ بلکه وام نیاز دارند تا خرید کنند و از درآمد آن، قسط‌ها را پرداخت کنند. در بودجه امسال دارد ساز و کاری طراحی می‌شود که بتواند وام در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد.
اگر دولت بخواهد در سود تسهیلات کمک کند، نیاز به قانون است که خیلی به دنبال آن نیست و بیشتر به دنبال وام است؛ این نیز به صورت ملّی در سیاست‌های کلّی آمده که تأمین مالی بشود تا اتوبوس و تاکسی خریداری شود.
نباید بگذاریم به سرمایه‌گذار ظلم شود
در مورد شفافیت اقتصادی چه اقدام خاصی از سوی استانداری تهران انجام شده است؟
مقیمی: نگاه ما این است که هر کس می‌خواهد کار اقتصادی انجام دهد، ما وظیفه داریم به او کمک کنیم، امّا اجازه نداریم از او طلب داشته باشیم یا رشوه و پورسانت بدهیم؛اینها خلاف است. وظیفه ما این است که به فردی که می‌خواهد سرمایهگذاری کند کمک کنیم تا کارش به نتیجه برسد. مدیران ما، در همان زمان، جوابش را بدهند تا کارش به موقع انجام شود. اگر کارش انجام شد و سرمایهگذاری انجام شد، اشتغال ایجاد می‌شود، درآمد ایجاد می‌شود. مالیات می‌دهد؛ چرخ کشور می‌چرخد و مشکلات حل می‌شود.
برای مثال برای ساخت مدرسه، یک وقت خودش پول می‌دهد که آن فرق می‌کند، امّا وقتی ما تکلیف می‌کنیم که پول بدهد، از همان پول‌هایی که باید خرج کارخانه‌اش کند هزینه می‌کند. در نتیجه قیمت بالا و می‌رود و گران‌تر تمام می‌شود. تکلیف ما این است که از اینها پشتیبانی کنیم و نگذاریم به آنها ظلم شود. اگر هم خطایی کردند حتماً باید با آنها برخورد شود.
محدودیتی برای دادن مجوز تجمع به احزاب و گروه‌های سیاسی نداریم
آیا حامیان رئیس‌جمهور سابق، درخواستی برای اخذ مجوز تجمع داده‌اند؟ آیا به آنها مجوز داده می‌شود؟ در مورد مکان تجمعات هم آیا مکان خاصی را درنظر دارید؟
مقیمی: ما نامه‌ای به مجلس نوشته‌ایم که مکانی برای تجمع مشخص شود. مقابل مجلس، جایی است که بیشتر دوست دارند آنجا تجمع باشد. امّا یک مکان دیگر نیز نیاز است. در اصل 27 قانون اساسی آمده که تجمع آزاد است به شرط اینکه به اسلام لطمه‌ای نخورد. قوانین موضوعی این اصل هنوز در مجلس تصویب نشده؛ اینکه تجمعات چطوری باشد، چه کسی مجوز بدهد و... . فقط قانون احزاب گفته احزاب و تشکل‌ها می‌توانند تجمع داشته باشند و مراحلی هم باید طی شود. الان اگر حزب، گروه یا تشکیلات سیاسی خاصی به ما درخواست بدهد ما مجوز می‌دهیم و محدودیتی برای دادن مجوز نداریم. کما اینکه در انتخابات، این همه تجمعات مجوز می‌گیرند. مجوز هم برای این است که بدانیم حرفی که زده می‌شود متعلق به چه کسی است و ما بدانیم فردا از چه کسی سؤال کنیم. راجع به احزاب ما الان مشکلی نداریم اما درباره افراد چیزی نداریم. اگر حزب یا گروهی بیاید ما مجوز می‌دهیم.
اعتدال را یک «گفتمان» می‌دانم/ اصلاح‌طلبان به دولت انتقاد دارند اما از روحانی عبور نکرده‌اند
فارس: برخی معتقدند اعتدال؛ گفتمان نیست، بلکه یک روش است. شما اعتدال را روش می‌دانید یا گفتمان؟
مقیمی: نه؛ من اعتدال را یک گفتمان می‌دانم و از این نظر آن را قبول دارم؛ یعنی می‌توان در عین اطلاح‌طلبی، معتدل هم بود.
علّت انتقادات تند این روزهای اصلاح‌طلبان از دولت را چه می‌دانید؟ این انتقادات را تا چه حد ناشی از مشکلات مردم و ضعف دولت می‌دانید و تا چه اندازه آن را سیاسی تفسیر می‌کنید؟
مقیمی: من مواضع اصلاح‌طلبان را در تقابل با دولت نمی‌بینم. اصلاح‌طلبان، انتقادهایی به برخی عملکردهای دولت دارند که به برخی روش‌های اجرایی مربوط می‌شود و این طبیعی است. چون این دولت، یک دولت اصلاح‌طلب که نیست. اصلاح طلب‌ها به بعضی عملکردهای دولت در حوزه‌های اقتصادی و فرهنگی نقد دارند که طبیعی هم است. آقای رئیس‌جمهور هم نقد را پذیرفته‌اند. حالا ممکن است یک فرد اصولگرا یا اصلاح‌طلب انتقادات تندتری به دولت داشته باشند اما این، فردی است و مربوط به جریان نیست.
چرا این انتقادات بعد از انتخابات شدت گرفته و حتی بحث عبور از روحانی مطرح شده؟
مقیمی: نه! من چنین چیزی نشنیده‌ام. نشنیده‌ام هیچ کدام از احزاب اصلاح‌طلب از روحانی عبور کرده باشند.
