اظهارات اخیر سخنگوی دولت آلمان در خصوص برجام، نشان می دهد که علی رغم ادعای مقامات آلمانی نسبت به توافق هسته ای و پایبندی به آن، برلین رویکرد چندگانه ای را در خصوص این توافق در پیش گرفته است.
به عبارت بهتر، تاکید مقامات آلمانی بر اینکه ایران باید از مزایای برجام بهره مند شود با رفتار عملی مقامات این کشور تناقض دارد. صورت مسئله این است که اخیرا سخنگوی دولت آلمان از دولت ترامپ خواسته است تا "دقیقا" مشخص کند که از توافق هسته ای با ایران چه می خواهد و در برجام به دنبال چیست!
استفان سیبرت در این خصوص عنوان کرده است: "برلین به دنبال جزئیات بیشتری درباره این مساله است که واشنگتن از توافق هسته ای با ایران چه چیزی می خواهد. آلمان از توافق هسته ای حمایت می کند و در کنار آن ایستاده است. آلمان شرایط را با شرکای اروپایی تجزیه و تحلیل خواهد کرد."
میا آدبار سخنگوی وزارت خارجه آلمان نیز تاکید کرده است که ژرمنها قصد دارند با آمریکایی ها دیدار کرده و هدف و درخواست دقیق ترامپ در خصوص برجام را در یابند.
در خصوص مواضع اخیر مقامات آلمانی نکاتی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد :
نخست اینکه مقامات آلمانی به خوبی درخواستهای ترامپ در خصوص توافق هسته ای را می دانند! رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا درجریان تمدید دوباره تعلیق تحریم های هسته ای، خواسته هایی غیر منطقی و غیر عقلانی را در خصوص توافق هسته ای تحت عنوان"شروط چهارگانه" بیان کرد.
شروط عمده ترامپ در خصوص تایید برجام، یکی بازرسی از اماکن نظامی ایران، دیگری دائمی شدن محدودیت های برنامه هسته ای ایران و حذف بندهای موسوم به "غروب آفتاب" از برجام و در نهایت ایجاد ارتباط میان برنامه موشکی و هسته ای ایران می باشد، به نحوی که هر گونه تست موشکی ایران، مترادف با نقض برجام شناخته شود.
اینها نکاتی بود که ترامپ نه تنها در زمان حال، بلکه طی یک سال اخیر نیز به عناوین مختلف مطرح کرده است. حتی افرادی مانند سناتور باب کورور و سناتور تام کاتن مذاکراتی را با دیگر اعضای مجلس سنا در خصوص گنجاندن این شرایط در برجام صورت داده اند که تا کنون مورد موافقت کنگره قرار نگرفته است. همان گونه که مشاهده می شود، درخواست ترامپ از کنگره و اتحادیه اروپا در این خصوص کاملا مشخص است.
نکته دوم اینکه مقامات سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان نیز بعضا چراغ سبزهایی را به کاخ سفید در خصوص "اصلاح برجام" نشان داده اند. در جریان برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک (در شهریور ماه امسال)، تلاش آمریکا برای متقاعد کردن فرانسوی ها در خصوص گنجاندن موضوع توان موشکی ایران در برجام به نقطه اوج خود رسید.
امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه نیز بارها اعلام کرده است که می توان بر سر موضوعاتی مانند توان موشکی ایران و اعمال محدودیت های هسته ای پس از سال ۲۰۲۵ میلادی با ایران مذاکره کرد! واقعیت امر این است که "اصلاح برجام" مترادف با "تغییر برجام" و "تغییر برجام" مترادف با "خروج از برجام" می باشد. این نکته ای است که جمهوری اسلامی ایران بارها خطاب به اعضای ۱+۵ و خصوصا آمریکا و تروییکای اروپایی عنوان کرده است.
در چنین شرایطی مقامات آلمانی به جای محکوم کردن دولت آمریکا و تاکید بر "اجرای تمام عیار برجام" و "غیر قابل تغییر بودن توافق هسته ای"، از مذاکره با مقامات آمریکایی با هدف مشخص شدن مواضع واشنگتن در خصوص توافق هسته ای سخن می گویند! بدون شک هم اکنون کشورهای اروپایی از جمله آلمان صرفا باید میان "پایبندی کامل و صد درصدی به "سند فعلی برجام" و "خروج از توافق هسته ای" یک گزینه را انتخاب کنند. بازی دوگانه و اتخاذ مواضع پارادوکسیکال در این خصوص به هیچ عنوان قابل قبول نیست.