هادی حقشناس در تشریح جزئیات حادثه نفتکش سانچی از حرکت در بندر عسلویه تا غرق شدن در آبهای اقیانوس آرام توضیح داد: این کشتی نفتکش حامل 114 هزار تن میعانات با درجه اشتعال 18- درجه بود که روز 23 آذر ماه امسال وارد بندر عسلویه میشود و 25 آذر ماه با 114 هزار تن میعانات عسلویه را ترک میکند.
وی با اشاره به اینکه بخشی از صادرات همیشگی ما جابهجایی همین میعانات است، گفت: در کشور ایران 90 درصد واردات و صادرات و 100 درصد صادرات نفت و مشتقات نفتی از طریق حمل و نقل دریایی انجام میشود و فعالان نفتکش در واقع سربازان اقتصادی این کشور هستند.
معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه در عمر 25 ساله کاری خود تا کنون شاهد برخورد دو کشتی بدین طریق نبودهام، گفت: این حادثه در نوع خود نظیر نداشت و به نظرم آخرین حادثهای که در بخش سوانح حمل و نقل دریایی کمی شبیه به این موضوع بود در سال 1972 رخ داد که آن هم ابعاد کوچکتری داشت؛ آن اتفاق بین نفتکش 20 هزار تنی و یک کشتی باری رخ داد.
حقشناس با اشاره به اینکه در این کشتی 30 نفر خدمه و سرنشین ایرانی و 2 نفر خدمه بنگلادشی حضور داشتند، ادامه داد: حمل چنین میعاناتی تا کشوری نظیر چین حدود دو ماه در مسیر دریایی زمان میبرد.
معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی به تشریح برخورد کشتی فلهبر کریستال با نفتکش سانچیپرداخت و گفت: این حادثه روز 16 دی ماه امسال رخ داد، متأسفانه بلافاصله پس از این تصادم، انفجار شدید رخ میدهد، به هر حال 114 هزار تن مواد میعانات (بین بنزین و گاز)، با درجه اشتعال 18- درجه محموله خطرناکی است.
وی افزود: بلافاصله پس از این تصادم 21 نفر خدمه کشتی فلهبر چینی با قایق نجات از این کشتی خارج میشوند و به ساحل میروند و این کشتی نیز توسط کشور چین به نزدیکترین بندر منتقل میشود، به این کشتی کمترین آسیب وارد شد و فقط بدنه آن کمی آسیب دید و آسیبی به موتور آن وارد نشد.
حقشناس ادامه داد: بلافاصله پس از اطلاع از وقوع این حادثه کمیته اضطرار در ایران تشکیل شد و MRCC بندرعباس، چین، کره جنوبی و ژاپن بسیج شدند.
وی ادامه داد: از همان ابتدا اطلاعات ما درباره سرنوشت سرنشینان و خدمه کشتی نفتکش ناامیدکننده بود اما در آن راستا که بین یک در صدهزار هم احتمال میدادیم ممکن است امیدی وجود داشته باشد، همه تلاش خود را انجام دادیم و به نحوی رفتار کردیم که چینیها و ژاپنیها نیز در این حوزه اهتمام داشته باشند و باید همه را فعال نگه میداشتیم.
معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی افزود: عمق حادثه از همان روز اول کاملاً مشخص بود اما تلاشها را کاهش ندادیم و باید حساسیت ایجاد میکردیم.
حقشناس گفت: نفتکش سانچی جدیدترین تجهیزات راداری را داشت و در سال 2008 میلادی در شرکت هیوندایی کره جنوبی ساخته شده بود، همچنین کشتی فلهبر چینی نیز در سال 2011 در چین ساخته شده بود و هیچ یک از این دو کشتی از نظر تجهیزات ناوبری و مخابراتی مشکلی نداشتند ضمن آنکه هیچ مشکلی در موضوع ثبت و تجهیزات در بازرسیها از آنها گزارش نشده بود.
معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی گفت: کشتی نفتکش نو بوده و جدیدترین تجهیزات را داشت در بندر ایران هم قبل از حرکت بازرسی شده بود.
حقشناس افزود: بلافاصله پس از وقوع این تصادم در مرحله اول دو منبع میعانات نفتکش منفجر شدند که تا هزار متر شعله داشتند؛ خوابگاه خدمه 50 تا 80 متر از این منابع فاصله داشت که نسبت به این انفجار قطعاً فاصله طولانی نبود حتی نشت گاز سمی از این میعانات نیز تا شعاع هزار متری مشکلآفرین است.
وی اضافه کرد: در ساعات اولیه حادثه ما هیچ علائمی از این کشتی دریافت نکردیم به هر حال اگر زمانی بود و اتفاقی رخ نداده بود، افسران شیفت حداقل در ساعات اولیه حادثه میتوانستند علامتی ارسال کنند اما ظاهراً فرصت بسیار کوتاه بوده است و زمانی برای عکسالعمل نداشتهاند، اگر فرصتی بود پل فرماندهی امداد میطلبید البته همه اینها پس از رمزگشایی از جعبه سیاه (VDR) روشن میشود.
معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی افزود: در رمزگشایی از VDR ذینفعان و افراد دخیل در موضوع کشتی، حضور دارند؛ نماینده کشوری که کشتی را ثبت کرده است، نماینده کشوری که کرو و خدمه تبعیت آنجا را دارند، نماینده کشور محل وقوع حادثه و نماینده کشور ثبتکننده کشتی، در رمزگشایی جعبه سیاه حضور دارند.
وی ادامه داد: فعلاً جعبه سیاه سانچی در شانگهای است که با حضور نماینده ایران، چین و پاناما پلمپ شده است که به زودی رسماً در کمیته بررسی، بازگشایی و رمزخوانی میشود و همه اطلاعات آن بازخوانی خواهد شد که این موضوع ممکن است از یک ماه تا بیشتر به طول بینجامد و این فرآیند در کشور محل وقوع حادثه انجام میشود.
معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی تأکید کرد: نتیجه بررسی جعبه سیاه بسیار برای ما و بیمهها مهم است و در این بررسی تقصیر هر یک از کشتیها مشخص میشود.
وی گفت: کشتی فلهبر کریستال متعلق به شرکت دولتی چین است که به یکی از بنادر چین رفته است و ضرورت دارد که ما از کاپیتان و کرو کشتی اطلاعات کسب کنیم، بازرسیهای اولیه توسط مدیرکل دریایی از کشتی انجام شده است و منتظر اجازه بازرسی حقوقی از خدمه کشتی فلهبر هستیم.
وی همچنین درباره محل وقوع این حادثه توضیح داد: این محل مهمترین نقطه عبور و مرور دریایی در آن منطقه است و مسیری پرترافیک است، ضمن آنکه کشتیهای بزرگ ماهیگیری نیز در این منطقه حضور دارند، اما کشتیهای ما تا کنون در این منطقه حادثهای نداشتند و گزارشی مبنی بر تعدد سوانح در این منطقه اعلام نشده است.
حقشناس به رد برخی شایعات درباره منطقه بروز سانحه سانچی پرداخت و گفت: اینکه از سوی برخی رسانهها اعلام میشود آن منطقه شبیه مثلث برمودا است و یا نقطه کور ارتباطات راداری و امواج است، صحیح نیست آنجا جزو مسیرهای پرتردد شناورها است و اصلاً تأیید نمیشود که نقطه کور ارتباطی دارد.
بنابراین گزارش همچنین یکی از کاپیتانهای سابق نفتکش در اینباره معتقد است: کشتی 150 هزار تنی نمیتواند مانند اتومبیل در ثانیه مسیر خود را تغییر دهد برخی مواقع افسر و کاپیتان تصمیماتی میگیرند که ناگهان متوجه میشوند اشتباه است و برگشت از این تصمیم حداقل 4 تا 5 دقیقه برای جابهجایی کشتی بزرگ به طول میانجامد بنابر این در برخی مواقع، شرایط سخت میشود.
به گفته محسن بهرامی: سیستم اعلام موقعیت کشتی برای کشتیهای دیگر «AIS» نام دارد که این موقعیت کشتی را به کشتیهای دیگر نشان میدهد اما سیستمی حیاتی برای جلوگیری از سوانح و برخوردها نیست زیرا قبل از این سیستم رادار فعال است که آنلاین اطلاعات را نشان میدهد.