در پی حضور وزیر خارجه انگلیس در ایران، مروری کردیم بر سوابق این فرد.
بوریس جانسون با نام اصلی «الکساندر بوریس دو پِفِفل جانسون»، متولد ۱۹۶۴ در نیویورک، دارای تابعیت دوگانه آمریکایی-بریتانیایی بود که البته در سال ۲۰۱۶ از تابعیت آمریکایی خود صرف‌نظر کرد. اجداد جانسون ترکیبی از فرانسوی، آلمانی و ترکیه‌ای و یهودی هستند. مادر او «شارلوت جانسون وهل»، یک زن لیبرال و پدرش استنلی یک محافظه کار بود.
بوریس جانسون که در ادوار مختلف زندگی سیاسی خود، به واسطه رویدادهای مختلف، لقب‌هایی چون «بوریس دلقک»، «بوریس زنباره» و «بوریس دروغگو» از مطبوعات انگلستان گرفته است، در نوجوانی به واسطه خانواده شناخته شده خود، به مدرسه «ایتون» در لندن رفت که مدرسه‌ای اختصاصی برای فرزندان اعیان و اشراف بریتانیاست. «دیوید کمرون»، نخست وزیر پیشین بریتانیا، که دو سال از جانسون کوچک‌تر است، در همین مدرسه درس می خواند.
او تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته ادبیات کلاسیک در کالج «بیلیول» آکسفورد انجام داد. نکته مهم درباره دوران تحصیل او در آکسفورد این که عضو کلوپی به نام «بولینگندون» بود که بسیاری از چهره‌های سیاسی بریتانیا عضو آن بوده اند که از آن جمله می توان به دیوید کمرون و جان آزبورن(وزیر خزانه داری اسبق انگلستان) را نام برد.
اعضای کلوب «بولینگدون» در آکسفورد، جانسون نشسته از راست، دیوید کمرون، دومین فرد ایستاده از چپ
جانسون بعد از دانشگاه وارد کار مشاوره مدیریت شد، لیکن بیش از یکی دو هفته در آن دوام نیاورد و به سراغ روزنامه نگاری رفت. او به عنوان گزارشگر کارآموز در روزنامه تایمز لندن مشغول به کار شد. اما بعد از یک سال، به واسطه این که نقل قولی را جعل کرده بود، اخراج شد.
او شغلی را به عنوان خبرنگار روزنامه دیلی تلگراف در بروکسل بلژیک به دست آورد و بعد از مدتی دستیار دبیر شد.
در ۱۹۹۹ او در نشریه مشهور «اسپکتیتور» به عنوان دبیر انتخاب شد و تا ۲۰۰۵ در این شغل بود. در همین ایام، تصمیم به ورود به سیاست گرفت و برای نمایندگی پارلمان از شهر «هِنلی» اقدام کرد و پیروز شد. جانسون تا ۲۰۰۸ کرسی نمایندگی را در اختیار داشت.
در سال ۲۰۰۴، او مجبور شد از مردم شهر لیورپول عذرخواهی کند، چرا که در مقاله‌ای در «اسپکتیتور» از واکنش مردم این شهر به کشته شدن «کِن بیگلی»، پیمانکار بریتانیایی گروگان در عراق، انتقاد کرده بود.
اما سال ۲۰۰۴ سال خوبی برای او نبود، چرا که رهبروقت حزب محافظه‌کار، مایکل هوارد، به واسطه دروغگویی او درباره رابطه نامشروع خود، او را از حزب اخراج کرد.
اتهامات درباره روابط خارج از ازدواج، گریبان او را رها نکرد. در ۲۰۰۶، گزارش‌هایی درباره روابط او با روزنامه‌نگاری به نام «آنا فازاکری» منتشر شد. با این حال، هر چه می گذشت گاف‌های او هم عجیب‌تر می شد. کمی بعد در همان ۲۰۰۶، جانسون مجبور شد از مردم گینه پاپوا عذرخواهی کند، چرا که در اظهارنظری آن‌ها را محصول «عیاشی آدمخوارها و قاتلین» خوانده بود!
در سال ۲۰۰۹، از یک رابطه نامشروع خارج از ازدواج میان جانسون با یک مشاور هنری به نام «هلن مک‌اینتایر»، دختری به نام «استفانی» به دنیا آمد که هویت پدر او تا سال ۲۰۱۲ که روزنامه دیلی میل در گزارشی نام جانسون را فاش کرد، مخفی بود. افشای نام جانسون که در آن زمان شهردار لندن بود، جنجال زیادی برانگیخت و کار به شکایت جانسون از روزنامه کشید، اما در نهایت دادگاه این حق را به افکار عمومی داد که درباره گذشته آقای جانسون بدانند.
نکته این جا بود که در زمان وقوع این ارتباط نامشروع، هم جانسون یک همسر وکیل داشت و هم خانم مک‌اینتایر یک شریک رسمی زندگی. جالب این که در همین اثنا که گزارش‌ها درباره فرزند نامشروع او در صدر خبر روزنامه‌های زرد بریتانیا بود، داستان رابطه نامشروع سال ۲۰۰۴ او با خانمی به نام «پترونلا وایات» هم دوباره مطرح شد که منجر به سقط جنین آن زن شد.
مادر فرزند نامشروع جانسون، هلن مک اینتایر
با این حال، سوابق طولانی جنجال آفرینی‌ها و سوابق اخلاقی رسوای او، باعث نشد که او در سال ۲۰۱۲ هم از سوی لندنی‌ها به عنوان شهردار انتخاب نشود. یکی از کارهای او در لندن، پایه‌گذاری یک «سیستم اشتراک دوچرخه» در این شهر بود که جهت ترویج هر چه بیشتر استفاده از دوچرخه انجام گرفت. خود جانسون هم ظاهرا از علاقه‌مندان جدی دوچرخه سواری است و به هر حال، در حال حاضر یکی از مشخصه‌های لندن، وجود دوچرخه‌های اشتراکی است که به «دوچرخه‌های بوریس» معروف هستند.
در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۵، بوریس جانسون که به عنوان شهردار لندن برای سفری سه روزه به سرزمین‌های اشغالی رفته بود، در بیت‌المقدس و در مقابل دیوار موسوم به «دیوار غربی»(دیوار ندبه) یهودیان حاضر شد و در حالی که عرقچین معروف یهودیان را بر سر داشت، به سنت آن‌ها دست راست خود را بر دیوار گذاشت و به اصطلاح به نیایش پرداخت. او که مذهب رسمی خود را مسیحیت انگلیکان(کلیسای انگلستان) اعلام کرده، خطاب به حاخام ارشد صهیونیست‌های بیت‌المقدس، شموئیل رابینوویتز، گفت: " بله، در خانواده من یهودیان بوده اند، یهودیانی از مسکو که دربین آن‌ها چند حاخام هم وجود داشت."
به گزارش روزنامه اسراییلی «جروزالم پست»، او درباره احساس خود از حضور در پای دیوار ندبه در دفتر یادبود دیوار نوشت:
" این موهبت بزرگی برای من در زندگی است که برای اولین بار در عمرم پای این دیوار آمده ام و به نیایش‌کنندگان صلح؟! در اورشلیم پیوستم. من اکنون به نمایندگی از لندن در اسراییل هستم تا از همبستگی این شهر بزرگ با این نقطه از دنیا بگویم."
با این حال، او به روابط بسیار خوب و نزدیک با شیخ نیشن‌های منطقه از زمان شهرداری خود در لندن معروف است. او یک بار در سفر به ابوظبی در آپریل ۲۰۱۳، خود را شهردار «امیرنشین هشتم امارات متحده عربی» خواند، در کنایه به این که شیوخ پولدار امارات، عمدتا تعطیلات خود را در لندن می گذرانند.
در اواخر دوره شهرداری، زمزمه‌های برگشت جانسون به پارلمان و خیز او برای نخست وزیری مطرح شد. او در جریان مطرح شدن همه‌پرسی برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، یکی از معروف‌ترین چهره‌های حزب محافظه‌کار بود که برخلاف رهبر حزب(دیوید کمرون) موافق خروج بریتانیا یا «برگزیت» بود. با رای مردم بریتانیا به خروج و شکست دیوید کمرون در حفظ انگلستان در اتحادیه، او مجبور به استعفاء شد و جای خود را به ترزا می داد. ترزا می هم در ۱۳ جولای ۲۰۱۶، بوریس جانسون را به عنوان وزیر خارجه منصوب کرد.
او که در ۱۸ آذر سال گذشته، در فیلمی که از او انتشار یافت، عربستان را به «راه انداختن جنگ‌های نیابتی در منطقه» متهم کرده بود، دو روز بعد راهی منامه و بعد عربستان سعودی شد تا درباره تحکیم روابط فیمابین صحبت کند! بسیاری از ناظران در انگلستان این سفر را حاصل فشار نخست وزیر ترزا می بر جانسون دانسته اند تا با حضور در ریاض هم تلویحا عذرخواهی کند و هم درباره قراردادهای جدیدی نظامی مذاکره نماید.
آقای گاف و ماجرای نازنین زاغری
در ۲۶ خرداد سال ۹۵، سپاه ثارالله استان کرمان طی بیانیه‌ای، خبر از بازداشت یک زن ایرانی با تابعیت بریتانیایی به نام نازنین زاغری-راتکلیف داد. در این بیانیه آمده بود:
طی اقدامات اطلاعاتی گسترده در فضای مجازی و حقیقی یکی از سرشبکه های اصلی وابسته به بیگانگان که ماموریت های مختلفی در راستای تحقق اهداف شوم دشمنان نظام انجام داده بود شناسایی و دستگیر شد.
این بیانیه افزود: خانم نازنین زاغری تبعه ایرانی - انگلیسی است که در تاریخ ۱۵ فروردین سال جاری توسط نیروهای سازمان اطلاعات سپاه کرمان در فرودگاه امام خمینی (ره) دستگیر و به کرمان منتقل شد.
روابط عمومی سپاه ثارلله استان کرمان ادامه داد: ایشان با عضویت در شرکت ها و موسسات بیگانه در طراحی و اجرای پروژه های رسانه ای و سایبری با موضوع براندازی نرم نظام مقدس جمهوری اسلامی مشارکت داشته است.
این بیانیه می افزاید: نامبرده یکی از سرشبکه های اصلی موسسات معاند بوده که تحت هدایت و حمایت سرویس های رسانه ای و جاسوسی دولت های بیگانه فعالیت های مجرمانه خود را طی سالیان گذشته انجام داده است.
روابط عمومی سپاه ثارالله استان کرمان در این بیانیه ادامه داد: بنگاههای خبری دولت های استکباری بویژه رسانه های انگلیس خبیث در ماههای اخیر همه توان خود را برای حمایت از فرد مذکور بکار گرفته اند تا به خیال خام خود با جوسازی گسترده در عزم راسخ پاسداران انقلاب خللی ایجاد نمایند اما این خیال باطل هیچ گاه به واقعیت تبدیل نخواهد شد."
همان گونه که در این اطلاعیه نیز آمد، رسانه‌های غربی(به ویژه رسانه‌های خود بریتانیا و بازوی فارسی دولت ملکه، بی بی سی فارسی) از زمان دستگیری زاغری تا به امروز، تبلیغات دامنه‌دار و سنگینی را برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی برای آزادی این جاسوس انجام دادند و مقامات انگلیسی(به ویژه خود جانسون) از سوی دیگر، کارزار دیپلماتیکی را برای رهایی این عامل ارزشمند خود کلید زدند.
اما بوریس جانسون در ۱۰ آبان امسال، در جلسه استماع کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا، یک گاف بزرگ دیگر داد و به مصداق «عدو شود سبب خیر»، نتیجه ماه‌ها تبلیغات سنگین و فشرده رسانه‌های بریتانیایی و غیربریتانیایی و رسانه‌های فارسی‌زبان مورد پشتیبانی غرب را، مبنی بر این که نازنین زاغری-راتکلیف تنها برای دیدار خانواده خود به ایران سفر کرد و دستگیر شد، به باد داد. جانسون در یک جمله، ماموریت اصلی سفر زاغری به ایران را رسما لو داد:
" وقتی بررسی می کنم که ببینم نازنین زاغری-راتکلیف در حال انجام چه کاری بوده، می بینم که، طبق برداشت من، او تنها آموزش روزنامه نگاری می داده است."
در پی این اظهارات، سیلی از انتقادات نسبت به جانسون به راه افتاد. در اولین واکنش، شرکت «تامسون رویترز» که مثلا کارفرمای اصلی زاغری بود، از وزیر خارجه انگلستان خواست که «اشتباه جدی» خود را تصحیح کند. وزارت خارجه اما سیاست فرار به جلو را در پیش گرفت و تلاش کرد توپ را از زمین وزیر خارجه به زمین ایران بیاندازد:
"اظهارات هفته پیش وزیر خارجه مبنای قابل توجیهی برای طرح اتهامات تازه علیه نازنین زاغری راتکلیف فراهم نمی کند. وزیر خارجه ضمن انتقاد از تشکیل پرونده علیه خانم زاغری راتکلیف، در پی توضیح این مسئله است که حتی شدیدترین مجموعه ادعاهای ثابت نشده ایران علیه او، بازداشت و رفتاری که با او می شود را توجیه نمی کند."
به هر حال، به گزارش بی بی سی، اظهارات آقای جانسون باعث انتقادهای زیادی شد و در پارلمان بریتانیا، امیلی تورنبری مسئول امور خارجی حزب کارگر، حزب اصلی مخالف دولت با انتقاد شدید از او خواست که استعفا دهد. آقای جانسون در پاسخ باز هم تلاش کرد از خود سلب تقصیر کند و گفت آن کسی که باید سرزنش شود حکومت ایران است که خانم زاغری را زندانی کرده است و برای بهره برداری سیاسی نباید فقط یک جمله او را مقصر این وضعیت دانست. وزیر خارجه بریتانیا گفت "اگر" حرف‌های او که "بدون در نظر گرفتن زمینه موضوع" مطرح شده باعث "نگرانی" خانواده زاغری شده "متاسف است" و "حتی شدیدترین مجموعه ادعاهای ثابت نشده ایران علیه او، بازداشت و رفتاری که با او می شود را توجیه نمی‌کند."
اما انتقادات از جانب حزب کارگر، حزب رقیب دولت، تند و آتشین بود. «جرمی کوربین»، رهبر حزب کارگر آقای کوربین با اشاره به اظهار نظرهای جنجال برانگیز آقای جانسون نوشت او مدت زیادی است که "اسباب شرمساری ملی" بریتانیا است: "نگاه استعماری رو به عقب او کاملا با واقعیت جامعه متنوع و مدرن ما بیگانه است. ما باید به استقبال قرن بیست و یکم برویم نه این که در حسرت قرن نوزدهم باشیم." او نوشت که "بی‌کفایتی" و فقدان "حساسیت فرهنگی" آقای جانسون به کشور لطمه زده و او باید برکنار شود.
صادق خان، شهردار لندن از حزب کارگر هم فردای آن روز در برنامه اندرو مارو در بی‌بی‌سی خواستار کناره‌گیری بوریس جانسون شد.
در این میان، مایکل گوو، وزیر محیط زیست بریتانیا با حضور در بی بی سی، در کمال وقاحت و بی شرمی در دفاع از آقای جانسون گفت: "متهم این‌جا کیست؟ ایران و عملکرد قوه قضائیه و سپاه پاسداران."
و در ادامه به تکرار لجن پراکنی‌های همیشگی غربی‌ها درباره جمهوری اسلامی پرداخت. اما دم خروس آن جا بیرون زد که مجری برنامه، اندرو مارو، از او پرسید که زاغری واقعا در ایران چه می کرده است و گوو جواب داد: " "نمی‌دانم اما به آنچه همسرش می‌گوید اعتماد می‌کنم."
این گونه، مدافع جانسون هم به نوعی اتهامات زاغری را تایید کرد.
بوریس جانسون حال وارد تهران شده تا با مقامات کشور ما دیدار کند. برخی گزارش‌ها حکایت از آن دارد که یکی از محورهای اصلی مذاکرات او در تهران پرونده نازنین زاغری است که به جرم جاسوسی به ۵ سال حبس قطعی محکوم شده است و احتمالا به دنبال آزادی جاسوس دیگری به نام کمال فروغی ابری است. شاید بار دیگر آقای جانسون مجبور شده به سفری دیپلماتیک برود تا گافی دیگر را رفع و رجوع کند.
