ژانویه امسال مدیر اطلاعات ملی آمریکا در اطلاعیهای با عنوان «پایان پرونده بن لادن»، اطلاعاتی را منتشر کرد که قرار بود آخرین بخش از مجموعه اسنادی باشد که واشنگتن مدعی است در جریان حمله سال 2011 به پناهگاه «اسامه بن لادن» رهبر القاعده در «ابوت آباد» پاکستان به دست آمده است.
روز چهارشنبه اما، این بار سازمان سیا مستقیما و با نقض بیانیه چند ماه قبل سازمان بالادستی خود، با انتشار اطلاعیهای، اعلام کرد 470000 سند مربوط به ابوتآباد را از طبقهبندی خارج میکند.
دقایقی از این اطلاعیه نگذشته بود که موسسه «بنیاد دفاع از دموکراسیها» (FDD) گزارشی طولانی در مورد محتوای این صدها هزار سند منتشر کرد. گزارشی که محوری روشن داشت: ارتباط ایران و القاعده.
اسناد تازهمنتشر شده ابوتآباد در عمل چیزی ندارد جز ادعاهایی که پیش از این هم طرح شده بود، اما بازنشر آنها این بار با محوریت ایران صورت گرفته تا هدفی را که ذیل پروژهای علیه تهران تعریف شده، پیش ببرد.
برای کسانی که در ماههای گذشته مواضع پومپئو، بنیاد دفاع از دموکراسیها و عربستان را دنبال میکردند، نه انتشار دوباره اسناد ابوتآباد و نه گزارش FDD غافلگیرکننده نبود.
از ماهها قبل مشخص بود که در پروژهای روشن با مشارکت سیا، FDD و ریاض پروژهای شکل گرفته که هدف از آن القا ارتباط ایران با القاعده و پاک کردن لکه القاعده از دامان عربستان سعودی است.
«دونالد ترامپ» کسی را به ریاست سیا گماشته است که اگر بخواهیم یک ویژگی شاخص او در دوران نمایندگی در کنگره را نام ببریم، آن ویژگی قطعا ضدیت با ایران خواهد بود.
انتصاب «مایکل دیآندریا» از چهرههای شناختهشده سیا به عنوان مسئول پرونده ایران، از اولین اقدامات پومپئو پس از ریاست بر سیا بود؛ اقدامی که بسیاری از جمله روزنامه «نیویورکتایمز»، آن را نشانه عزم پومپئو برای تشدید اقدامات ضدایرانی از سوی سیا تعبیر کردند.
یکی از محورهای همیشگی صحبتهای پومپئو از زمان ریاست بر سیا، متهم کردن ایران به حمایت از القاعده بوده است. او ماه گذشته رسما گفت برای اینکه نشان دهد تهران با القاعده در ارتباط بوده، قصد دارد اسناد ابوتآباد را منتشر کند.
پس از انتشار دوباره این اسناد، «نهال طوسی» خبرنگار پالیتیکو در توییتر نوشت: «به من [از سوی منابع آگاه] گفته شده که تصمیم سیا برای انتشار اسناد بیشتر از پناهگاه بنلادن، تا حدی با هدف تاباندن نور بیشتر بر ارتباط القاعده با ایران صورت گرفته است.»
ضلع دوم این پروژه، اندیشکدهای است به شدت دست راستی که بسیاری آن را بازتابدهنده نظرات حزب «لیکود» اسرائیل در آمریکا میدانند: بنیاد دفاع از دموکراسیها. آنطور که چند ماه پیش ایمیلهای درزکرده «یوسف العتیبه» سفیر امارات در واشنگتن نشان داد، این اندیشکده علاوه بر اسرائیل، با ابوظبی و ریاض هم روابط نزدیکی دارد و به آنها مشاوره میدهد.
مانند پومپئو، ویژگی شاخص این اندیشکده هم ضدیت با ایران است. اندیشکده کوچکی که در دولت سابق آمریکا نفوذ چندانی در سیاستگذاریها نداشت، حالا به گفته بسیاری از ناظران به با نفوذترین موسسه غیردولتی در کاخ سفید تبدیل شده است.
رویکرد اخیر دولت ترامپ در قبال توافق هستهای که با عنوان «عدم تائید پایبندی و سپس اصلاح توافق» شناخته میشود، اولین بار از سوی «مارک دوبوویتز» رئیس این موسسه مطرح شد. بسیاری از دیگر مواضع رسمی دولت ترامپ در قبال ایران هم مواضعی است که اولین بار از سوی این موسسه مطرح شدهاند.
از ماهها قبل ادعای ارتباط القاعده با ایران، یکی از ستونهای کارزار همهجانبه این اندیشکده مورد حمایت «خیرهای» اسرائیلی برای ایجاد جوی ضدایرانی در رسانهها بود.
انتشار تقریبا همزمان گزارش این اندیشکده در مورد نزدیک به نیم میلیون سند، نشان میدهد که سیا پیش از آنکه این پرونده را به صورت عمومی منتشر کند، آن را در اختیار FDD قرار داده است.
و آنطور که شواهد نشان میدهد ضلع سوم این پروژه هم کشوری است که در سالهای اخیر با گسترش فعالیت گروههای تروریستی در کشورهای غربی، به مرور از سوی رسانهها به عنوان عامل گسترش تفکرات افراطی در جهان شناخته شده است.
عربستان سعودی که به ایفای نقش در حادثه یازده سپتامبر هم متهم است، تلاش گستردهای آغاز کرده تا توجهات را از خود دور کند و چه چیزی بهتر از متهم کردن ایران به حمایت از القاعده میتواند این هدف را محقق کند؟
کمتر از دو ماه پیش روزنامه سعودی «الشرق الاوسط» کتابی منتشر کرد با عنوان «مردان القاعده در ایران؛ پناه امن و ائتلاف مشکوک». این کتاب همان ادعاهایی را مطرح میکند که چهارشنبه شب دوباره از سوی سیا مطرح شد.
از رخدادهای ماههای اخیر چنین برمیآید که انتشار دوباره اسناد ابوتآباد، آغاز سناریویی جدید برای فضاسازی علیه ایران و افزودن بر مجموعه اتهاماتی است که همواره واشنگتن علیه تهران مطرح کرده است.
«ند پرایس» دستیار ویژه رئیسجمهور سابق آمریکا و از مدیران گذشته سیا در مورد انتشار اسناد ابوتآباد نوشته است: «با اینکه اسنادی که تازه منتشر شده، چیزی بر آنچه پیش از این میدانستیم نمیافزاید، اما هدف این طرح روشن و مشخص است. آنچه که روشن نیست، انگیزه پومپئو، ارشدترین و بانفوذترین شخصیت خصومتطلب با ایران در دولت است.»
وی افزود: «اما از این اقدامات اینطور برمیآید که او در حال بازگشت به قواعد بازی در دولت بوش است: تأکید بر روابط تروریستی به عنوان توجیهی برای تغییر رژیم.»