دو موضوعی که «دونالد ترامپ» رئیس جمهور امریکا از آغاز ریاست جمهوری خود تاکنون همواره بر آنها تاکید نموده برجام و تهدید کره شمالی است.
وی خواهان لغو توافق هسته ای ایران با گروه ۱+۵ (برجام) بوده و می خواهد با کره شمالی حتی به قیمت جنگ مقابله نماید. سوالات مهمی که ذهن پژوهشگران و کارشناسان بین المللی را درگیر نموده این است که آیا ترامپ توان لغو برجام را دارد؟ آیا ایالات متحده آمریکا با کره شمالی به توافق خواهد رسید یا اینکه بین دو کشور جنگ رخ خواهد داد؟ عملکرد ترامپ در طی هشت ماه ریاست جمهوری چگونه بوده است؟
جهت پاسخ به سوالات فوق گفتگویی با «پروفسور جافری کارلینر» استاد اقتصاد دانشگاه بوستون امریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*«دونالد ترامپ» همواره صحبت از لغو برجام (توافق هسته ای ایران با گروه ۱+۵) می کند. درصورتی که ترامپ بخواهد برجام را لغو کند واکنش دیگر اعضاء گروه ۱+۵ چه خواهد بود؟
در بسیاری از موضوعات ترامپ اظهاراتی بسیار شدید علیه سیاست های جاری مطرح نموده که به نظر می رسد توانایی ایجاد تغییر سیاست های جاری را ندارد. ترامپ می خواهد از توافق هسته ای با ایران خارج شود اما بسیار بعید است که بتواند به هدف خود برسید زیرا مشاوران او در پنتاگون و وزارت امور خارجه مخالف خروج امریکا از این توافق بین المللی بوده و دیگر اعضاء گروه ۱+۵ (روسیه، انگلیس، آلمان، فرانسه و چین) نیز این پیمان را لغو نخواهند کرد.
بر اساس ارزیابی عملکرد هشت ماهه ترامپ باید گفت که صدای سخنرانی های وی همیشه بلندتر از اقداماتش بوده است. جایگزین ها برای برجام برای امریکا و ایران بسیار وحشتناک بوده و عواقب وخیمی برای هر دو کشور در پی خواهد داشت.
*موضوع دیگری که ترامپ بر آن بارها تاکید نموده برخورد با کره شمالی است. آیا ترامپ می تواند با رهبر کره شمالی مذاکره نماید؟ آینده روابط ایالات متحده با کره شمالی چگونه خواهد بود؟
امریکا همواره سعی نموده کره شمالی را متقاعد کند تا برنامه تسلیحات هسته ای خود را کنار بگذارد. امریکا همچنین سعی نموده چین را وادار کند تا کره شمالی را تحت فشار قرار دهد. اما واشنگتن در دوره کلینتون، بوش و اوباما نتوانسته در مورد کره شمالی به هدف خود برسد و بسیار بعید است که در دوره ترامپ چنین امری رخ دهد. تنش ها و بیان اظهارات و تهدیدات بین امریکا و کره شمالی همچنان ادامه خواهد داشت و اما جنگ واقعی بین دو کشور رخ نخواهد داد.
رهبر کره شمالی فکر می کند اگر سلاح هسته ای نداشته باشد سرنگون خواهد شد به همین علت احتمالا با امریکا به توافق نخواهد رسید و وضعیت کماکان ادامه یابد. وضعیت کره شمالی با ایران بسیار متفاوت است.
ایران از توافق هسته ای با امریکا و گروه ۱+۵ نفع خواهد برد زیرا ایران می تواند با جهان خارج ارتباط بیشتر برقرار نموده و گاز و نفت بیشتری با قیمت مناسب صادر نموده و محصولات کشاورزی را بدون محدودیت وارد نماید. این امر در مورد کره شمالی واقعیت ندارد.
*آیا ترامپ در طی هشت ماه نخست ریاست جمهوری خود موفق عمل نموده و توانسته وعده های خود را محقق نماید؟
در هر دو عرصه داخلی و خارجی ترامپ سخنرانی ها اظهارات شدید را بیان نموده و در آینده نیز بیان خواهد کرد. اما در نهایت تغییری در آنها ایجاد نخواهد کرد. بعد از گذشت هشت ماه از آغاز ریاست جمهوری وی نتوانسته است «اوباما کر» را تغییر داده یا طرح اصلاح قوانین مالیات را به تصویب کنگره برساند.
طرح های ترامپ در مورد زیر ساخت ها نیز تاکنون با شکست مواجه شده اند. این طرح ها به نظر نمی رسد در آینده نیز مورد تصویب قرار گیرند. تنها زمینه ای که تاکنون توانسته موفق عمل کند محیط زیست است. که آن هم نیازی به رای کنگره نداشته است.
ترامپ در خصوص روابط خارجی ( با متحدان و دشمنان) با صدایی بلندتر صحبت کرده است. اما به نظر می رسد در این عرصه نیز نتوانسته تغییر چندانی ایجاد کند. واقعیت این است که ایالات متحده امریکا در طی چند دهه گذشته کشوری بزرگ و قوی بوده و این امر مربوط به ژانویه ۲۰۱۷ تاکنون نیست.
قدرت ایالات متحده امریکا در عرصه نظامی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی از آغاز ریاست جمهوری ترامپ تاکنون نه تنها افزایش نیافته بلکه در برخی زمینه ها کاهش یافته است.
