سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران طبق اصل یکصد و پنجاه و دوم قانون اساسی بر اساس نفی هرگونه سلطه جویی و سلطه پذیری، حفظ استقلال همه جانبه و تمامیت ارضی کشور، دفاع از حقوق همه مسلمانان و عدم تعهد در برابر قدرت های سلطه گر و روابط صلح آمیز متقابل با دول غیر محارب استوار است.
براساس بند یک اصل یکصد و هم نیز از جمله وظایف و اختیارات رهبر انقلاب «تعیین سیاستها کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام» است. حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را بر اساس سه اصل «عزت»، «حکمت» و «مصلحت» استوار کردهاند.
سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همواره برقرای ارتباط با کشورهای جهان براساس این سه اصل بوده و هم اکنون در اکثر کشور جهان سفارتخانه و کنسولگری دارد. سفارتخانهها در امور تنظیم روابط دو جانبه در چارچوب سیاستهای تعیین شده فعال هستند و البته پیگیری امور شهروندان در کشور مقصد را نیز برعهده دارند. سفارتخانهها در مرکز کشورها مستقر هستند، اما کنسولگریها در بزرگترین و یا مهمترین شهرهای کشور مقصد به ایفای وظایف محوله میپردازند.
زمزمههای اولیه
زمزمههای بازدید کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی از «سفارتخانهها و کنسولگریهای مستقر ایران در خارج از کشور» در مجلس نهم مطرح شد، اما با پایان عمر این مجلس چنین موضوعی عملی نشد تا اینکه نمایندگان مجلس دهم مجدد به این مهم ورود کردند.
اولین خبر
سیدحسین نقویحسینی ۲۶ تیر سال جاری از سسلسله سفرهای «کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس» برای بازدید از برخی سفارتخانهها و کنسولگریهای ایران در خارج از کشور خبر داد.
وی افزود: برنامه ریزی برای بازدید از سفارتخانهها و کنسولگریهای ایران در خارج از کشور، مطابق وظایف نظارتی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس انجام شده است تا همکاران در این بازدیدها حضور پیدا کنند و روند فعالیت سفارتخانهها را مورد بررسی قرار دهند.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه بازدید از سفارتخانهها امری مهم است تصریح کرد: با این حال گزارشاتی هم از روند فعالیت سفارتخانهها به این کمیسیون ارسال شده که بر اساس این گزارشات، ما مجموعهای از این سفرهای نظارتی را پیشبینی کردهایم.
نقوی حسینی با بیان اینکه فعالیتهای تجاری سفارتخانهها الخصوص بعد توافق برجام امری مهم است بیان داشت: راحتی مردم نسبت به مراوداتشان، توجه به ساختار و انسجام داخلی سفارتخانهها و نحوه فعالیت دیپلماتیک ما از جمله موضوعاتی است که در این سلسله سفرها مورد توجه قرار خواهد گرفت.
این نماینده با بیان اینکه درگام اول از تعداد محدودی سفارتخانه بازدید خواهیم کرد، اظهارداشت: در حال حاضر یک فهرستی در این زمینه در دست داریم که مطابق آن بازدید از سفارتخانهها را آغاز میکنیم.
وی گفت: در صورتی اینکه این سفرها موثر واقع شد این کمیسیون بازدید از سایر سفارتخانهها را در دستور قرار میدهد.
گام دوم
پیرو این خبر سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، بحث «بازدید از برخی سفارتخانهها و کنسولگریهای ایران در خارج از کشور» وارد مرحله جدید و جدیتر شد و پس از آن مجدد نقویحسینی ۴ شهریور امسال از تنظیم و تدوین برنامههای بازدید اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از سفارتخانههای ایران در خارج از کشور، خبر داد.
وی با اشاره به حجم مراودات جمهوری اسلامی ایران با کشورهای خارجی، افزود: در حال حاضر سفارتخانههای ایران در چند کشور، در اولویت بازدید نمایندگان قرار دارد.
سخنگوی «کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی» مجلس تأکید کرد: همچنین پیرامون بازدید نمایندگان کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از سفارتخانههای ایران در خارج از کشور، فهرستی ۱۰ صفحهای مشتمل بر آیتمهای فعالیت سفارتخانهها و کنسولگریهای وزارت امور خارجه تهیه شده است.
نقویحسینی در توضیح این فهرست ۱۰ صفحهای بیان داشت: این فهرست به جهت ارزیابی از نوع فعالیت سفارتخانهها تدوین شده است و وقتی نمایندهای برای بازدید از سفارتخانهای به خارج از کشور مراجعه میکند آن را بر اساس اطلاعات دریافتی، تکمیل خواهد کرد.
سومین گام
سومین گام عملی کردن «بازدید از سفارتخانهها و کنسولگریهای ایران در خارج از کشور» با تعیین کشورهای مقصد برداشته شد.
فرانسه و سوئیس
مرتضی صفاری نطنزی نماینده مردم نطنز امروز از سفر دو تن از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به کشورهای سوئیس و فرانسه در قالب سلسله سفرهای این کمیسیون جهت بازدید از برخی سفارتخانههای ایران در خارج از کشور، خبر داد.
وی افزود: این سفر طی دو الی سه هفته تعطیلات مجلس انجام خواهد شد.
این نماینده مجلس تأکید کرد: طبق برنامهریزیهای صورت گرفته بنده و آقای نقوی حسینی قرار است از سفارتخانههای سوئیس و فرانسه بازدید کنیم.
رئیس کمیته روابط خارجی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی» مجلس تصریح کرد: سفر اعضای این کمیسیون به برخی سفارتخانههای خارجی پیرامون وظایف نظارتی و ذاتی کمیسیون امنیت ملی مجلس انجام میشود.
چک
همچنین اردشیر نوریان نماینده مردم شهرکرد از برنامهریزی برای سفر خود به کشور چک در قالب سلسله سفرهای اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس برای بازدید از سفارتخانههای ایران در خارج از کشور، خبر داد.
وی افزود: سفر بنده به کشور چک به بعد از تعطیلات مجلس موکول شده است و فکر میکنم در مهرماه انجام خواهد شد.
رئیس کمیته دفاعی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تأکید کرد: در قالب این سلسله سفرها نمایندگان بر فعالیت سفارتخانهها نظارت و آنها را مورد ارزیابی قرار خواهند داد.
نوریان تصریح کرد: همچنین باید گفت که بسیاری از سفارتخانهها در برنامهریزی بازدید کمیسیون امنیت مجلس قرار دارند که به ترتیب این سفرها انجام خواهد شد.
مقاصد بعدی
حال باید منتظر ماند و دید که این سفرها با چه کیفیتی انجام خواهد شد و اینکه مقصد بعدی این گونه سفرها کدام کشورها خواهد بود.