ماجرای قایقهای ایرانی و عربستانی که در آبهای مرزی دو کشور گرفتار میشوند، در روزها و هفته های اخیر به کرات رسانهای شده است.
همین پنجشنبه گذشته (29 تیر 96) یک شناور متعلق به عربستان سعودی به دلیل تجاوز به آبهای مرزی ایران توقیف شد و ۵ خدمه هندی این شناور برای طی مراحل قانونی تحویل دریابانی و از این طریق تحویل مراجع قضایی شدند.
آنطور که «اردشیر یاراحمدی»، مدیر روابط عمومی شیلات استان بوشهر گفته است قایق عربستانی پس از آنکه روز پنجشنبه (29 تیر 96)به آبهای استان بوشهر تجاوز کرد، توسط نیروی دریایی سپاه توقیف شد.
زندانی شدن 5 سرنشین شناور متجاوز سعودی
دو هفته پیش از آن یعنی در روز پنجشنبه (15 تیر 96) نیز اتفاق مشابه دیگری رخ داده بود و یک فروند لنج عربستانی با 5 نفر خدمه هندی در چهار مایلی غرب جزیره فارسی بدلیل تجاوز مرزی به آبهای ایران، توسط گشتیهای نیروی دریایی سپاه (ندسا) توقیف شده بود و سرنشینان آن جهت سیر مراحل قانونی تحویل فرماندهی دریابانی کشور شده بودند.
مجید آقابابایی، مدیرکل امور مرزی وزارت کشور روز شنبه هفته جاری اعلام کرد که این ۵ خدمه شناورعربستانی که به دلیل تجاوز به آبهای ایران بازداشت شده بودند پس از مراحل قانونی و صدور حکم قضایی راهی زندان شدند.
تبادل صیادان زندانی؟!
دیروز( دوشنبه 2 مرداد 96) بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه در جریان نشست خبری خود پیرامون توقیف قایقهای متجاوز سعودی توسط مرزبانی ایران که به دستگیری خدمه و سرنشینان آنها میانجامد و احتمال تبادل این افراد با صیادان ایرانی زندانی در عربستان گفـت: ما روابط سیاسی با عربستان نداریم و در برخی مواقع از طریق کانالهای دیگر میتوانیم پیامهای خود را منتقل کنیم و صرفا در خصوص حج سازمان حج و زیارت مذاکراتی با طرف مقابل داشتهاست.
اقدام غیرانسانی سعودیها در کشتن صیاد ایرانی
اما موضوع لنجها و قایقهای صیادی ایرانی و عربستانی که وارد آبهای مرزی دو کشور میشوند، زمانی حاد شد که مرزبانی عربستان سعودی در اقدامی غیرانسانی و خلاف موازین بینالمللی و حسن همجواری، به روی دو قایق ایرانی که سهوا و به سبب تلاطمات دریایی وارد آبهای سرزمینی عربستان شده بودند، آتش گشود.
صبح روز شنبه 27 خرداد، ماموران مرزبانی دریایی رژیم سعودی در اقدامی ضدانسانی و خلاف عرف و مقررات بینالمللی به یک قایق حامل دو صیاد ایرانی شلیک کردند که در نتیجه آن یکی از صیادان ایرانی جان باخت.
این خبر ابتدا از ناحیه منابع محلی اعلام شد؛ حوالی شنبه شب( 27 خرداد) بود که این خبر در رسانههای اصلی و مرجع کشور نیز منتشر شد؛ به دنبال انتشار این خبر، آقابابایی مدیرکل امور مرزى وزارت کشور در تشریح حادثه کشته شدن صیاد بوشهری، گفت: «امروز(شنبه 27 خرداد) ۲ قایق ایرانی که در حال ماهیگیری در آبهای خلیج فارس بودند بر اثر امواج دریا از مسیر خود خارج میشوند. بر این اساس و بدون تایید این مسئله که قایقهای ایرانی وارد مرزهای عربستان شدهاند، تیراندازی از سوی گارد مرزبانی این کشور به سوی قایقهای ایرانی صورت میگیرد و یک صیاد ایرانی بر اثر اصابت تیر به کمرش کشته میشود».
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان نیز بلافاصله در واکنش به اقدام نیروهای سعودی در آتش گشودن به سمت یک صیاد ایرانی بی دفاع، گفت: «شلیک و تیراندازی به یک قایق صیادی کوچک غیر مسلح هیچ توجیهی ندارد».
هنوز 24 ساعت از حادثه تلخ کشته شدن صیاد ایرانی به دست نیروهای سعودی نگذشته بود که یکی از خبرگزاریهای رسمی داخلی به نقل از یک منبع آگاه نوشت:«اخبار متفاوتی از اینکه تعداد قایقها یک یا سه قایق بوده است، وجود دارد».
استانداری بوشهر در همین رابطه اعلام کرد که در حال پیگیری این موضوع است که تعداد قایقها چه تعداد بوده است؛ اگر تعداد قایقهای هدایت شده به سمت آب های عربستان سه قایق بوده باشد بنابراین از سرنوشت دو قایق دیگر خبری نیست.
در داخل ایران پیرامون تعداد قایقهای صیادی مورد حمله قرار گرفته از جانب عربستان، ابهام وجود داشت که شبکه العربیه به نقل از یک مقام سعودی که هیچ نامی از وی ذکر نشد، ادعا کرد:«جمعه شب ( 26 خرداد)، نیروی دریایی عربستان، متوجه حضور سه قایق در نزدیکی سکوهای نفتی مرجان شده و فورا وارد عمل شد و به سوی این قایقها تیراندازی کرد. یکی از قایقها توقیف شد که پس از تفتیش، مشخص شد حامل سلاح بوده و هدف آن، خرابکاری است اما دو قایق دیگر گریختند»!
با وجود گذشت حدود 40 روز از این حادثه، هنوز درباره سرنوشت سرنشینان دو قایق دیگر و همچنین سه سرنشین قایق توقیف شده از جانب مرزبانی سعودی، ابهام وجود دارد؛ به احتمال بسیار زیاد سرنشینان قایق توقیف شده در زندانهای سعودی قرار دارند؛ باید دید که پیگیریها پیرامون تعیین وضعیت این افراد به کجا میانجامد.
آنچه محرز است اینکه ایران و عربستان در هیچ سطح سیاسی و دیپلماتیک روابطی ندارند و حتی هنوز صدور ویزای 10 عضو کنسولی ایران برای استقرار در جده در ایام حج نیز از سوی سعودیها معطل مانده است؛ اما با توجه به دستگیری سرنشینان شناورهای متجاوز سعودی توسط مرزبانی ایران در روزهای اخیر، شاید فرضیه تبادل صیادان بازداشتشده میان تهران و ریاض محتمل باشد اما قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان تلویحا آنرا در شرایط فعلی رد کرده است.