براساس توافق برجام همه تحریمهای هستهای علیه ایران تعلیق و پس از هشت سال کامل باید لغو شود اما با تصویب این تحریمها، بندهای 26، 28 و 29 برجام به چالش کشیده شده و مانع جدی در استفاده ایران از منافع برجام به وجود میآید. درواقع آمریکا عملا با تصویب چنین تحریمها، برجام را از محتوای حقوقی و کارکرد عملیاتی تهی میکند و این توافق صرفا محدود کننده حقوق هستهای ایران خواهد بود.
پیش از تصویب این تحریمها، عباس عراقچی، رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام، اعلام کرد کمیسیون مشترک برجام احتمالا در تیرماه امسال تشکیل میشود و تاکید کرد در صورت اجرایی شدن تحریمهای جدید آمریکا، ایران آن را در راستای نقض برجام میبیند.
در این شرایط، علی لاریجانی از کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس خواست که «طرح مقابله با مصوبه سنای آمریکا» درباره بسته تحریمی تازه علیه جمهوری اسلامی را هر چه سریعتر ارائه کند. لاریجانی تاکید کرد، مجلس شورای اسلامی «واکنش جدی» به مصوبه سنای آمریکا نشان خواهد داد و «پاسخ روشنی» به این مصوبه میدهد.
علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی و عضو کمیته نظارت بر برجام آذرماه سال گذشته تاکید کرده بود، پیشبینیهای لازم در صورت نقض برجام از سوی آمریکا شده است؛ اما نمیتوان این مسائل را علنی مطرح کرد. با این حال، پس از تصویب تحریمهای تازه در سنای آمریکا، مشخص نیست چرا حداقل مفاد این پیشبینیها مقابلهجویانه اعلام نمیشود؟
آیا وقت آن نرسیده تا ایران در مقابل رفتار خصمانه آمریکا رفتار جدیتری در پیش بگیرد و آیا این کمیته به وظیفه خود به درستی عمل کرده است؟ آیا اکنون موعد اخذ مواضع قاطع همه مسئولان دخیل در این ماجرا نیست؟