«تناقض» و انجام رفتارهایی مغایر با رفتارهای قبلی، یکی از ملاکهای شناخت طیفهای سیاسی و رجال آنها است.
در واقع اگرچه جریانهای نزدیک به تفکر لیبرالیستی اینطور تصور میکنند که میتوان با ابزاری به نام پروپاگاندا تمام مفاهیم سیّال ذهن مردم و افکار عمومی را تغییر داد اما این سخن در ساحت عقل و واقعیت، سخن دقیقی نیست و افکار عمومی همیشه و در تمام ازمنه نسبت به جعل واقعیت و تناقض واکنش نشان دادهاند.
با رسیدن ایام انتخابات ریاستجمهوری دولت دوازدهم و پرحرارت شدن فضای انتخاباتی کشور، رفتارهایی از سوی دولت یازدهم و شخص رئیسجمهور روحانی سر زده است که مقولات مهمی را در ذهن مردم و رسانهها زنده میکند.
یقیناً مردم راضی نبوده و نیستند که از دولت رفتارهایی مثبت و البته مقطعی در زمینه اقتصاد مشاهده کنند اما از سمت دیگر و با رفتارهای همین دولت شاهد تحریمهای بیشتر، افزایش نرخ بیکاری و تنگتر شده سفرههایشان باشند.
دولت یازدهم در یکی از اصلیترین منصههای فعالیت خود یعنی انتقاد از رفتارهای دولت قبل و رفتارهای پوپولیستی، مدعی بود که دولت دهم با رفتارهایی مثل «وعده افزایش یارانه» و یا «توزیع سیبزمینی» در میان مردم، برای خود رأی میخریده و افکار عمومی را با خود همراه میکرده است.
سخنی که البته حمایت تامّ و تمام اصلاحطلبان را نیز با خود داشت و حتی مردم به وضوح دیده بودند که این جریان خاص سیاسی در سال 88 و حوادث فتنهبار آن سال نیز، یکی از اصلیترین بهانههای خود را رفتارهای شب انتخاباتی دولت نهم قرار داده و از این میگفت که چرا دولت برخی کنشهای مالی را به نفع محرومان انجام داده است؟! زیرا این رفتارها سبب سرازیر شدن آرا به سمت رئیس جمهور سابق بوده است.
«سعید حجاریان» در اشاره به همین رفتارها بود که بعدها در یک مصاحبه اینطور اظهار کرد که در انتخابات سال 88 اگرچه تقلّب نشد اما چیزی که صورت گرفته «تدلّس»(کلاه برداری) بوده است.
او گفته بود:
بنده چند بار گفتهام که بحث ما این نیست که تخلف و یا تقلب شده است. بهنظر من واقعهای اتفاق افتاده است که اسم آن "تدلیس سیستماتیک" است.در توضیح تدلیس باید بگویم که مثلاً اگر شما سه سال در شهرداری به مردم پول بدهید، بعد هم چهار سال در دولت به مردم سیبزمینی و یارانه و پول یامفت بدهیدو رأی بخرید، تدلیس سیستماتیک است. درست است؟[1]
جالب آنکه رئیسجمهور روحانی نیز در خرداد سال 88 و در زمانی که رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت بود اظهار میکرد:
«شاید برخیها تصور کنند که مردم ایران به سادگی فریب میخوردند و با هوچیبازی، نمایشهای ساختگی و دروغگویی میتوان نظر افکار عمومی را به خود جلب کرد. اما من معتقدم که مردم ما ساده نیستند و هر چند که ممکن است در ظاهر ساکت باشند، اما با هوچیگری، جنگ روانی و وارد کردن اتهامات سنگین به شخصیتهای نظام نمیتوان آرای مردم را خرید. همانطور که مطمئنم با سیبزمینی و تراول چک هم نمیتوان کشور را تحت کنترل خود درآورد».
او 28 فروردین سال 88 هم در سخنانی گفته بود : «مردم ایران آگاهتر و فهیمتر از آن هستند که سیاستهایی نظیر توزیع تراول چک یا سیبزمینی رایگان بتواند رفتارهای انتخاباتی آنها را تحت تاثیر قرار دهد و کسانی که تصور میکنند با چنین اقداماتی میتوانند جامعه را به سمت دیگری ببرند، آب در هاون میکوبند... امیدوارم اخباری که در این زمینه در رسانهها منتشر شده نادرست و ناشی از اشتباه برداشت خبرنگاران باشد. هر چند که عدم تکذیب این اخبار این نگرانی را ایجاد میکند که نکند واقعاً برخیها فکر میکنند با سیبزمینی میتوان ملتی چون مردم ایران را تحت تاثیر قرار داد».[2]
انتقاد دولت یازدهم و اصلاحطلبان از این قضایا بسیار تند بود و شاید هیچکس تصور نمیکرد این دو طیف سیاسی با یکدیگر پیونده خورده؛ روزی خودشان هم مرتکب این رفتارها بشوند اما در حالیکه کراوات بر سینه دارند و با لبخندی ملیح اینطور ابراز میکنند که هیچ اتفاق خاصی نیافتاده است...!
*پوپولیستهای منتقد پوپولیسم/از توزیع تن ماهی تا 3 برابر شدن یارانه به قیمت خالی شدن بیشتر جیب مردم
این روزها و در آستانه برگزاری انتخابات دولت دوازدهم، اما دولت رئیس جمهور روحانی دست به رفتارهای عجیبی زده است که ناقض تمام آن حرفها و مواضع گذشته است.
این واروی سیاسی که البته پیش از این هم پیشبینی میشد، همچنین با سکوت محض و البته با تأیید جریان سیاسی خاص و پدیدآورندگان فتنه سال 88 مواجه شده است.
در واقع آنها که خیلی وقت است بهانه تقلّب را به کنار نهاده بودند، حالا دیگر بهانه «تدلّس» سعید حجاریان را نیز گویا قبول ندارند و دولت یازدهم اگر بیش از این هم به رفتارهای مالی خود در شب انتخابات ادامه بدهد اما هیچ صدای اعتراضی از اصلاحطلبان شنیده نخواهد شد.
رئیس جمهور روحانی در آستانه انتخابات و به طرزی عجیب، به تعداد سفرهای استانی و مراسم افتتاح پروژههای عمرانی افزوده است.
روحانی تنها در نوروز امسال در 3 استان و بصورت حضوی یا ویدئو کنفرانس، پروژههای مختلفی را افتتاح کرد.
سفرهای پرتراکم رئیسجمهور البته پس از نوروز هم ادامه پیدا کردهاند و تقریباً هفتهای نیست که از یک افتتاح پروژه استانی توسط رئیسجمهور خبری نباشد.
آقای روحانی اخیراً نیز برای افتتاح فازهای جدید پارس جنوبی به این منطقه رفت. سفری که البته انتقادات زیادی را برانگیخت زیرا گفته شد که بخش اعظم پیشرفتهای پارس جنوبی در دوران دولتهای گذشته بوده است!
جالب آنکه در اثنای این سفرهای متراکم، دو حادثه تلخ زلزله در استانهای خراسان رضوی و جنوبی و سیل در آذربایجان شرقی نیز رخ داد که البته هیچیک تا آن حد جذابیت خبری نداشتند که بتوانند پای رئیسجمهور و هیئت دولت را به این مناطق و بازدید از آنها باز کنند.
رخداد عجیبتر نیز هنگامی رخ میدهد که دولت نه تنها پاسخگوی منتقدان چرایی عدم سفر به استانهای حادثه دیده نیست بلکه حضور یکی از کاندیداهای ریاستجمهوری در مناطق زلزله زده خراسان نیز، از سوی برخی سمپاتهای سیاسی و رسانهای دولت، «نمایش تبلیغاتی» خوانده میشود.
مسئله «توزیع سود سهام عدالت در آستانه انتخابات» نیز هنر دیگریست که دولت یازدهم به خرج داده است.
این مورد هم یکی از انتقادات بزرگ همین دولت و حامیان اصلاحطلبش به دولت قبل بود که البته گویا باید همانند وعده 100 روزه انکار و البته تکرار شود.
البته دولت یازدهم منکر هرگونه تبلیغاتی بودن توزیع سود سهام عدالت در آستانه انتخابات است!
در همین راستا رئیس کل سازمان خصوصی سازی با بیان این که سهام عدالت مربوط به جناح سیاسی خاصی در کشور نیست گفته است: اولین مصوبه توزیع سهام عدالت در انتهای دولت هشتم به تصویب رسیده است و پس از آن در دولتهای نهم و دهم این کار ادامه یافته است و دولت یازدهم نیز این طرح به سرانجام خواهد رساند؛ بنابراین همه گرایشهای سیاسی در این زمینه سهیم بوده اند و نباید سهام عدالت را مختص یک جناح سیاسی قلمداد کنیم.[3]
اظهاراتی که البته قضاوت نهایی درباره آنها بر عهده مردم و ناظران منصف است.
ماجرای دیگری که از میزان تردیدها درباره انتخاباتی بودن رفتارهای اقتصادی دولت در آستانه انتخابات میکاهد، مسئله 3 برابر شدن یارانه نقدی برخی قشرها در روزهای اخیر است.
سعید لیلاز،تحلیلگر اقتصادی اصلاحطلبان نیز در تأیید این اقدام دولت گفته است:با این اقدام دولت در آستانه انتخابات موافقم و آن را یک کار انتخاباتی نمیدانم.[4]
رسانهها چند ماه قبل نیز از یک طرح دولتی خبر دادند که به موجب آن در برخی استانهای کشور، «تن ماهی» در میان محرومان توزیع میشد.[5]
اصلاحطلبان و دولتیها در توجیه این اقداماتِ به زعم منتقدان پوپولویستی اینطور میگویند که دولت در حال اجرای قانون است اما به این سؤال پاسخ نمیدهند که مگر دولت قبل مشغول اجرای بیقانونی بود که اعتراض میکردید و ایضاً چرا دولت در آستانه انتخابات به یکباره اینهمه زرنگی به خرج میدهد و چرا عمده قانونهای اجرایی شده به جیب مردم مرتبط هستند؟!
آنچه که اشاره شد فهرست تمام اقدامات مالی و اقتصادی دولت در آستانه انتخابات نیست و پای شائبههای دیگری هم در میان است.
اینکه مردم در 29 اردیبهشت سال جاری و در پای صندوقهای رأی چه واکنشی به این رفتارهای دولت نشان میدهند؛ مسئلهایست که باید منتظر ماند و دید.
چه اینکه یقیناً مردم راضی نبوده و نیستند که از دولت رفتارهایی مثبت و البته مقطعی در زمینه اقتصاد مشاهده کنند اما از سمت دیگر و با رفتارهای همین دولت شاهد تحریمهای بیشتر، افزایش نرخ بیکاری و تنگتر شده سفرههایشان باشند.
شاید بهتر باشد در پیشبینی قضاوت انتخاباتی مردم درباره رفتارهای پوپولیستی دولت یازدهم، حرفهای شخص رئیسجمهور روحانی در سال 88 را دوباره تکرار کنیم: «مطمئنم با سیبزمینی و تراول چک نمیتوان کشور را تحت کنترل خود درآورد»...