برخی از افرادی که برای ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرده‌اند، کمترین اطلاعاتی در خصوص مسئولیت‌های رئیس‌جمهور ندارند.
عباسعلی کدخدایی بهترین نام را برای فرآیند عجیب ثبت‌نام‌های انتخابات ریاست‌جمهوری برگزید. او این روند را به یک جشنواره تشبیه کرد و خواستار ساماندهی آن شد. آیت‌الله مکارم شیرازی هم ضمن انتقاد از این اتفاق، آن را مایه آبروریزی کشور دانست و از شورای نگهبان خواست شجاعانه این مشکل را حل کند.
در انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری ۱۶۳۶ نفر ثبت‌نام کردند که به جرئت می‌توان گفت هزار نفر آن‌ها خودشان هم می‌دانند هیچ رأیی ندارند و تنها برای دیده‌شدن مقابل دوربین‌ها به وزارت کشور مراجعه کردند. متأسفانه خبرنگاران هم این جشنواره را به‌طور مفصل پوشش داده و بر شوق افراد خاص برای حضور در جمع ثبت‌نام‌کنندگان افزودند. تا آنجا که فضای مجازی و حتی صدا و سیما هم لبریز از لحظات خنده‌دار رفتار عجیب برخی مراجعه‌کنندگان به وزارت کشور شد.
کار تا آنجا پیش رفت که دیروز آیت‌الله جنتی هم در این باره واکنش نشان داد و خواستار اصلاح قانون ثبت‌نام انتخابات شد. او گفت: برخی از افرادی که برای ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرده‌اند، کمترین اطلاعاتی در خصوص مسئولیت‌های رئیس‌جمهور ندارند. لذا باید قانونی تدوین شود که محدودیت‌هایی درباره ثبت‌نام داوطلبین ایجاد کند.
دبیر شورای نگهبان با اشاره به اینکه بخش عظیمی از آینده کشور به دست ریاست‌جمهوری است، گفت: برای ثبت‌نام باید شرایط و محدودیت‌هایی قرار داده شود، تا افراد با شرایط خاص بتوانند ثبت‌نام کنند. در این خصوص باید روشنگری کرد و رسانه‌ها باید این موضوعات را برای مردم تبیین کنند. وظیفه شرعی، عقلی، اجتماعی و ملی هر ایرانی است که نسبت به انتخابات حساس باشد و رسانه‌ها نیز باید مردم را با شرایط ریاست‌جمهوری و حضور در انتخابات آشنا نمایند.
اما به راستی معضل چیست؟ چرا در کشور ما باید ثبت‌نام انتخابات ریاست‌جمهوری به یک نمایش یا جشنواره تبدیل شود و توجه دنیا را به خود معطوف کند؟ آیا نمی‌توان راه‌حلی برای آن پیدا کرد؟ آیا دیگر کشورها راه‌حلی برای این موضوع ندارند یا اینکه در دیگر نقاط جهان هم ثبت‌نام برای انتخابات ریاست‌جمهوری یک فرآیند عجیب و خنده‌دار است؟
تخلف نبوده اما درست هم نبود
عبدالرضا عزیزی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، معتقد است که روند کنونی در کشور ما قانونی است و کسی تخلف نکرده است ولی به هر صورت باید برای اصلاح آن بکوشیم.
نماینده مردم شیروان در مجلس گفت: طبق قانون اساسی، هرکسی که تابعیت ایرانی داشته باشد یعنی دارای شناسنامه ایرانی باشد و خواندن و نوشتن بلد باشد، می‌تواند برای انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کند. به همین دلیل مجلس نمی‌تواند با یک مصوبه و قوانین عادی آن را اصلاح کند.
عزیزی افزود: تنها راه اصلاح هر کدام از قوانین اساسی، برگزاری همه‌پرسی می‌باشد چون قانون اساسی با رأی اکثریت مردم به تصویب رسیده است. در مجلس فقط می‌توان قوانینی را با رأی دوسوم نمایندگان اصلاح کرد که خلاف برنامه باشد زیرا در غیر این صورت شورای نگهبان طبق اصل ۷۵ آن را رد می‌کند.
وی گفت: مقام معظم رهبری در مورد انتخابات سیاست‌های بسیار خوبی را ابلاغ کردند که در زمینه‌های مختلف تذکرات خوبی بیان شده بود. به نظرم باید هرچه سریع‌تر این سیاست‌های بالادستی به‌صورت قانون جامع و مدونی در مجلس مورد بررسی قرار گرفته و فکری به حال مشکلات موجود بشود؛ هم در خصوص ثبت‌نام‌ها و هم در موارد دیگری مانند چگونگی تبلیغات یا هزینه‌های تبلیغاتی.
این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس اظهار داشت: مدت‌هاست که در این باره بحث و تبادل نظر انجام شده و حتی برخی کمیسیون‌ها به آن ورود کرده‌اند. اما مسئله اصلی این است که هنوز یک طرح یا لایحه جامع برای انتخابات به تصویب نرسیده است. به همین دلیل ما با مشکلات مختلفی مواجه هستیم که در فصل انتخابات نمود و بروز بیشتری پیدا می‌کند.
ادامه مسیر با مشکل مواجه می شود
امیر خجسته، عضو کمیسیون شوراها، نیز گفت: اینکه هرکسی بتواند در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کند ما را در ادامه مسیر با مشکل مواجه خواهد کرد. ما باید در این زمینه متناسب با روز و زمان و با در نظر گرفتن شرایط ملی و بین‌المللی حرکت کنیم. پس باید اصلاحاتی در این بخش داشته باشیم.
نماینده مردم همدان افزود: شرایط ثبت‌نام به گونه‌ای شده که در محل ثبت‌نام خبرنگارها حضور دارند و از افرادی که به‌صورت غیرمتعارف برای ثبت‌نام حاضر می‌شوند، مصاحبه می‌گیرند که با شیوه‌های مختلف یا با طنز منتشر می‌شود. از طرف دیگر هم تمام دنیا روی انتخابات کشور ما متمرکز شده‌اند که چه اتفاقی در حال رخ‌دادن است و همه این اخبار به خارج از کشور مخابره می‌شود. به نظرم وقت آن رسیده است که اصلاحاتی در این زمینه داشته باشیم.
وی بر خلاف عزیزی، ورود مجلس برای اصلاح این معضل را امکان‌پذیر دانست و گفت: یا از طریق مجلس یا به روش‌های دیگر این کار باید انجام شود ولی نهایتاً این قانون باید تعیین تکلیف شود.
خجسته با تأکید بر لزوم شفاف‌ترشدن بحث «رجل سیاسی»، اظهار داشت: ما در دوره گذشته بحث رجل سیاسی مذهبی را در ۲ مرحله بررسی کردیم و اینکه چه کسی رجل سیاسی مذهبی است و مدیر و مدبربودن چه شاخصه‌هایی دارد. مثلاً کسی که قبل از ریاست‌جمهوری مسئولیت داشته، عملکردش نشان می‌دهد که آیا صلاحیت مصداق رجل سیاسی هست یا خیر. یا اینکه چقدر توانمند و مدبر است.
وی ادامه داد: دوره قبل راجع به رجل سیاسی و مدیر و مدبربودن با حضور ۱۰۰ نفر از اساتید دانشگاه و حوزه‌های علمیه بحث شد که شورای نگهبان هم نظرهایی داشت. لذا با توجه به سیاست‌های بالادستی و سیاست‌های کلی نظام انتخابات که طرح جامعی بود و مقام معظم رهبری هم آن راخیلی دقیق ابلاغ کردند، باید در این باره فکری جدی بشود. به همین دلیل بعد از انتخابات پیش رو، دولت باید یک لایحه جامع درباره انتخابات به مجلس بفرستد تا به هر طریق بتوانیم مشکلات موجود در عرصه‌های مختلف انتخابات که یکی از آن‌ها ثبت‌نام‌های بی‌رویه است را برطرف کنیم.
نماینده مردم همدان تصریح کرد: البته موضوع اصلاح قانون انتخابات در کمیسیون‌های مجلس بویژه کمیسیون شوراها به بحث گذاشته شد که ازآن جمله بحث رجل سیاسی طبق اصل ۱۱۵ قانون اساسی است که باید تعیین تکلیف شود. یا اینکه شورای محترم نگهبان به‌صورت آیین‌نامه‌ای شاخص‌ها را مشخص و ابلاغ نماید. چون این مورد از وظایف ذاتی شورای نگهبان هست.
