حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنوری نماینده مردم قم و رئیس کمیته هسته‌ای مجلس شورای اسلامی در خصوص ذخایر کیک زرد کشور پس از اجرایی شدن توافق برجام توضیح داد: در طول 12 سال تلاش برای غنی‌سازی اورانیوم، توانستیم 11 تن و 800 کیلوگرم اورانیوم غنی‌سازی شده را تولید و انباشت کنیم.
وی افزود: یکی از الزاماتی که برجام برای ایران تعیین کرده است، پایین آوردن سطح اورانیوم غنی‌سازی شده است که ما سالانه می‌توانیم 300 کیلوگرم انباشت اورانیوم غنی‌سازی شده داشته باشیم.
ذوالنوری تصریح کرد: بنابراین باید اورانیوم غنی‌سازی شده را یا ترقیق می‌کردیم یعنی فرآیند غنی‌سازی کردن را به عقب برمی‌گرداندیم، به این نحو که کیک زرد را وارد UCF کنیم تا به تتروفلوراید و مجدد به UCF تبدیل کنیم تا قرص یا میله سوخت تولید شود.
این نماینده مجلس تأکید کرد: فرآیند ترقیق اورانیوم هم برای ما ضرر داشت و هم ذخایر کیک زرد را از بین می‌برد، بنابراین پیشنهاد دوم را در برجام یعنی فروش اورانیوم غنی‌سازی شده را پذیرفتیم، در این زمینه روسیه اعلام آمادگی کرد و ما نسبت به کشورهای دیگر راغب‌تر بودیم با روس‌ها چنین معامله‌ای داشته باشیم چرا که با روسیه از گذشته همکاری‌های هسته‌ای داشتیم.
*دلایل خرید کیک زرد
ذوالنوری ادامه داد: بنابراین ما ذخایر مازاد اورانیوم غنی‌سازی شده را به روسیه تحویل دادیم و بالغ بر 200 تن کیک زرد دریافت کردیم، غنی‌سازی کردن کیک زرد و قرار دادن آن در چرخه هسته‌ای هزینه‌هایی برای ما داشت بنابراین برای جبران این هزینه‌ها 30 تن دیگر کیک زرد از روسیه گرفتیم و سر جمع ذخایر کیک زرد ما به 230 تن افزایش یافت.
وی با بیان اینکه ما در انباشت اورانیوم غنی‌شده خیلی قوی نیستیم، گفت: اگر روس‌ها تصمیم بگیرند دیگر سوخت فاز اول نیروگاه بوشهر را تأمین نکنند و خودمان بخواهیم چنین کاری را انجام دهیم، نیاز به میزان بسیار زیادی کیک زرد داریم.
رئیس کمیته هسته‌ای مجلس بر همین اساس یادآور شد: بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی دولت باید 20 نیروگاه هسته‌ای بسازد که در مرحله جانمایی است و برای این کار باید 190 هزار سو اورانیوم غنی‌سازی شده تولید کند، بنابراین باید ذخایر کیک زرد را افزایش دهیم، در راستای همین امر 149 تن کیک زرد با قراردادهایی به غیر از روسیه خریداری کردیم.
*پیش از برجام هیچ کشوری حاضر به فروش کیک زرد به ایران نبود
ذوالنور با تأیید صحبت‌های صالحی تأکید کرد: تا پیش از برجام هیچ کشوری حاضر نبود به ایران کیک زرد بفروشد، اما بر اساس تعهداتی که در توافق هسته‌ای دیده شد، زمینه خرید و فروش اورانیوم غنی‌سازی شده، کیک زرد و آب سنگین فراهم شده است.
*خاصیت فروش مازاد آب سنگین
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در خصوص نحوه فروش مازاد آب سنگین توضیح داد: بر اساس برجام ایران تنها می‌تواند سالانه 130 تن آب‌سنگین ذخیره کند و مازاد را باید در بازار هسته‌ای جهان به فروش برسانیم، بنابراین تا زمانی که مشتری مطلوب را پیدا کنیم، بخشی از مازاد آب سنگین را در عمان ذخیره کرده‌ایم.
نماینده قم در مجلس تأکید کرد: فروش مازاد آب سنگین این خاصیت را دارد که برای رعایت میزان ذخیره تعیین‌شده در برجام لازم نیست، آهنگ تولید را کُند و کارخانه خود را محدود کنیم، بنابرای فروش آب سنگین فرصتی است تا هم سرعت تولید را کاهش ندهیم و هم در بازار هسته‌ای جهان حضور داشته باشیم.
*کیک زرد را از کشوری غیر از روسیه خریداری کرده‌ایم
ذوالنوری درباره اینکه برای خرید کیک زرد آیا اورانیوم خام یا غنی‌شده داده‌ایم، گفت: برای وارد کردن کیک زرد نه اورانیوم خام داده شد و نه اورانیوم غنی‌سازی شده و به معنای واقعی 149 تن کیک زرد را خریداری کردیم که به دلایلی نمی‌توان گفت این معامله با چه کشوری انجام شده اما تأکید می‌کنم روسیه طرف این قرارداد نبود.
*بدعهدی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در همکاری‌های فنی
وی در واکنش به این انتقاد که سازمان انرژی اتمی کشور در زمینه دانش هسته‌ای و همکاری بین‌المللی ورود نکرده است، اظهار داشت: در یکسال گذشته ما درگیر کاهش تعداد سانتریفیوژها و اجرای محدودیت‌های برجام بودیم، لذا زمینه اقدام مشترک فنی فراهم نبود از سوی دیگر آژانس بین‌المللی تحت نفوذ قدرت‌های بزرگ است و به همین دلیل، انگیزه لازم برای همکاری با ایران را ندارد.
*گربه‌رقصانی چین در بازطراحی رآکتور اراک
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تأکید کرد: آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای در زمینه بازطراحی و بهینه‌سازی آب‌سنگین اراک آنطور که در برجام متعهد شده بود، عمل نکرد و ما را به چین واگذار کرده‌اند و هر روز شاهد گربه‌رقصانی چینی‌ها در این زمینه هستیم.
*آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انگیزه‌ای برای همکاری با ایران ندارد
ذوالنوری به بحث همکاری ایران و آژانس بین‌المللی برای تولید ایزوتوپ‌های پایدار اشاره کرد و گفت: با تغییر کاربری سایت هسته‌ای فردو به مرکز تحقیقاتی، قرار بود آژانس در تولید ایزوتوپ‌های پایدار همکاری لازم را داشته باشد، اما جدیت و انگیزه‌ای از سوی آژانس ملاحضه نشد.
رئیس کمیته هسته‌ای مجلس شورای اسلامی در پایان با بیان اینکه ما رایزنی‌های هسته‌ای قوی‌تری از رایزنی سیاسی داشته‌ایم، ابراز امیدواری کرد در زمینه دانش هسته‌ای با پیشرفت‌هایی روبرو خواهیم بود و خاطرنشان کرد: تأمین هزینه بازطراحی رآکتور اراک موضوع فرعی است، در ابتدا باید مشخص شود چه کشوری طرف قرارداد با ما خواهد بود سپس در خصوص هزینه‌های بازطراحی وارد مذاکره می‌شویم.
