شاید اغراق نباشد اگر بگوییم سرخط ماجرا توسط «حسامالدین آشنا» مشاور جنجالی رئیسجمهور روحانی کلید خورد.
او همان لحظات اولیه بحران در ساختمان پلاسکو توییتی منتشر کرد و در آن نوشت: کارکرد اصلی حوادث واقعی جابجا کردن اولویتبندیهای ساختگی است. سیاستگذاریهای شهری باید تابع ضرورتها باشد نه منافع حامیان و آمران و مباشران!
منظور آقای امنیتی کابینه و سمت تیراندازی او کاملاً مشخص بود. محمدباقر قالیباف. شهردار تهران...
***
آغاز: فاجعه ساختمان پلاسکو و شهادت چند ده آتشنشان تهرانی قلب تمام ایرانیان و البته مردم تهران را جریحهدار کرده است.
با اینکه آنها شهید شدهاند اما در کنار تلخی این رخداد، مردم دیدند و شنیدند که هیچیک از شهروندان آسیب ندید و همه آنهایی که به هشدارهای سازمان آتشنشانی عمل کردند هماکنون در سلامت کامل به سر میبرند.
شهردار تهران نیز پس از اطلاع از وقوع حادثه، سفر خود به شهر قم را نیمهتمام گذاشت و از چند روز قبل تاکنون بصورت شبانهروزی در محل ساختمان پلاسکو حضور یافته و مدیریت عملیات آواربرداری و جستجو را بر عهده دارد.
رسانهها همچنین گزارش دادهاند که شهرداری تهران طی چند سال گذشته، کراراً به مالکان واحدهای مستقر در ساختمان پلاسکو هشدارهای لازم درباره ناامنی این ساختمان را داده بود.
اسناد این تذکرات هم توسط شهرداری منتشر شده است.
اما این سکه روی دیگری هم دارد و آن پایکوبی عدهای از اصلاحطلبان در کنار آتش و آوار ساختمان پلاسکو است...
*رقص مستانه اصلاحطلبان دور آتش و آوار پلاسکو/حقیقتی که باید زیر آوار پلاسکو باقی بماند...
پس از حسامالدین آشنا و توییتی که در کنایه به شهردار تهران منتشر کرد، رسانهها و چهرههای اصلاحطلب نیز به صحنه آمده و در حالی که هنوز ابدان پاک شهدای آتش نشان در زیر آوار مانده است، مقصر حادثه را به زعم خود تعیین کرده و به سمت وی حمله بردهاند.
«احمد مسجدجامعی» عضو اصلاحطلب شورای شهر تهران که اخیراً استعفای خود را تقدیم شورای شهر کرده بود، پس از حادثه پلاسکو مطلبی را در یک صفحه اجتماعی خود منتشر کرده و در آن اینطور نوشت: من تا تکلیف این موضوع روشن نشود هیچ جا نمیروم و در شورا میمانم. برای احقاق حقوق شهروندان، تا اتمام آواربرداریها و مشخص شدن مقصران این حادثه، در شورا میمانم، پیگیری میکنم و به مردم گزارش خواهم داد!
مسجدجامعی پیش از این و در ماجرای «املاک نجومی» نقش سترگی را علیه شهردار تهران بر عهده گرفته بود و در اینجا و آنجا صراحتاً از اعطای املاک نجومی توسط شهردار تهران سخن گفته بود!
«رحمتا... حافظی» عضو اصولگرای شورای شهر تهران و مرد شماره یک انتقادهای مختلف از شهردار تهران نیز در بخشی از گفتوگوی خود با شماره شنبه گذشته روزنامه شرق در همین باره گفته است:
«قاعدتا شهرداری تهران که از عمق فاجعه نبود ایمنی در پلاسکو بیش از هر نهاد دیگری آشنایی داشته است (نباید) به چند تذکر کتبی بسنده نمیکرد؛ اگر در شهر یک ساختمان با کاربری تجاری یا مسکونی شرایط ناایمن یا تغییر کاربری را داشته باشد، مأموران شهرداری بدون فوت وقت اقدام ضربتی و قلعوقمعی دارند و برخورد جدی میکنند و حداقل یک نیوجرسی (بلوک سیمانی بزرگ) در مقابل ورودیها میگذارند، اما درباره این ساختمان در طول دورهای متوالی اقدامی جدی صورت نگرفته و به نظر میرسد در جاهایی که منافع حکم نمیکند از این قوه قهریه استفاده نکردهاند»!
وی همچنین افزوده است:
برخی منتقدان قالیباف مؤکداً میگویند که شهرداری اگر میدانسته ساختمان پلاسکو ناایمن است، نمیبایست فقط به هشدار بسنده کند و بایستی علیالرأس برای پلمب ساختمان وارد میشده است.اما آنها از اینجای قصه دیگر جلوتر نمیروند و در پاسخ انتظار مخاطبان خود نیز از «سه نقطه» استفاده میکنند.قانون اما پاسخ مخاطبان را میدهد و تصریح میکند که شهرداری فقط تا مقطع هشدار و اخطار قانونی وظیفه دارد و پلمب ساختمانهای ناایمن وظیفه «وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی» است.
هنوز برای برآورد دلایل حادثه زود است اما در برخی از موارد نظیر احتمال ریزش ساختمان و محلهای قابل اشتعال مجدد برآوردها دقیق نبوده است. اسکلت ساختمان پس از چند ساعت سوختن قطعا دچار تغییر شده است.
«حمید ابوطالبی» معاون سیاسی دفتر رئیسجمهور، کنایه دیگری به قالیباف زد و در یکی از توییترهای خود نوشت: استعفای شرافتمندانه در فاجعه اخیر راهآهن، آغازی بود بر ضرورت مسئولیت پذیری اجتماعی درحوادث ناخواسته کشوربرای کاهش آلام اجتماعی!
روزنامه آرمان امروز هم در شماره شنبه گذشته خود طی یادداشتی در اشاره به فاجعه پلاسکو نوشته بود: آنچه در تهران فرو ریخت، ساختمان پلاسکو نبود، بلکه فرو ریختن مدیریت مکانیکى کلانشهر تهران بود که نشانى از سوء مدیریت و سوء تدبیر اداره شهرى است که سال هاست به دست سیاسیون جزم اندیشى اداره مى شود که بهجاى انجام ماموریتهای شهرى و شهرسازى و فراهم کردن فضا و امکانات زیستی سالم براى شهروندان، به دنبال کفش و کلاه سیاسى براى خود و گروههاى وابسته بهخود هستند! فرو ریختن بناى بلند پلاسکو، ظاهر کردن نماد عریض و طویل مدیریت غلطى است که متاسفانه، اداره کردن شهر را در کسب درآمد شهرى یافتهاند.
روزنامه اصلاحطلب بهار نیز در شماره شنبه گذشته خود، طی یک یادداشت به قلم فردی به نام «محمد توکلی» با عنوان «پلاسکو، قالیباف، استعفا و چند داستان دیگر» به طرح دوباره مسئله املاک نجومی پرداخته و خواستار برکناری و حتی «محاکمه محمدباقر قالیباف» شهردار تهران شده است!
«محمود صادقی» نماینده جنجالی مجلس، اصلاحطلب دیگری بود که در اشاره به فاجعه پلاسکو توییتی را منتشر کرد و در آن با کنایه به شهردار تهران نوشته است: عظمت فداکاری آتشنشانان در نجات جان حادثهدیدگان آتشسوزی پلاسکو آنقدر بود که ضعف مفرط در مدیریت کلانشهر تهران را تحتالشعاع خود قرار داد!
*وزارت کار روحانی به وظایفش عمل نکرد، قالیباف برود «استعفا» کند!
از کنایهها و درخواستهای همیشگی اصلاحطلبان برای استعفای شهردار تهران که بگذریم، عمده صحبتهای جریان سیاسی خاص و مخالفان قالیباف در ماجرای پلاسکو حول این محور است که شهرداری تهران به وظایف خود عمل نکرده است.
آنها اما هنگامیکه میشنوند هشدارهای لازم بارها توسط شهرداری تهران به هیئت مدیره ساختمان پلاسکو داده شده و در جریان وقوع بحران هم سازمان آتشنشانی وظیفه اصلی خود یعنی آسیب ندیدن شهروندان را بطور کامل انجام داده است؛ اینطور میگویند که قالیباف وظیفهاش را انجام داده اما این انجام وظیفه کامل نبوده است.
آنها مؤکداً میگویند که شهرداری اگر میدانسته ساختمان پلاسکو ناایمن است، نمیبایست فقط به هشدار بسنده کند و بایستی علیالرأس برای پلمب ساختمان وارد میشده است.
اما منتقدان از اینجای قصه دیگر جلوتر نمیروند و در پاسخ انتظار مخاطبان خود نیز از «سه نقطه» استفاده میکنند.
قانون اما پاسخ مخاطبان را میدهد و تصریح میکند که شهرداری فقط تا مقطع هشدار و اخطار قانونی وظیفه دارد و پلمب ساختمانهای ناایمن وظیفه «وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی» است.
بر اساس مصوبه هیئت دولت در بخش آتش نشانی و امور ایمنی که دیماه 93 به تصویب کابینه دولت اعتدال رسیده؛ در شرح فعالیتهای مربوط به چگونگی اجرایی شدن مصوبه آمده است: «قرار گرفتن گزارشهای سازمانها و واحدهای آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداریهای کشور در خصوص کارگاه های ناایمن شهری در اولویت بازرسی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است».
*معاون شهرداریهای وزیر کشور: وظیفه رفع خطر با دستگاه دولتی است/ورود دادستان به ماجرای عدم پیگیری هشدارهای شهرداری...
در پیامد این مصوبه اما یک رخداد قابل تأمل دیگر نیز رخ داد و آن شرحی است که «رئیس نوذرپور» معاون امور شهرداری وزیر کشور در گفتوگو با روزنامه دولتی ایران (در تاریخ13 تیرماه سال 94) پیرامون این مصوبه بیان میکند.
نوذرپور در مصاحبه خود صراحتا میگوید: «الان شما حوزه آتشنشانی را در نظر بگیرید، یکی از وظایف بازرسان وزارت کار، بررسی ایمنی کارگاههای سطح شهر است؛ همه ما هنوز حادثه آتشسوزی خیابان جمهوری را که موجب مرگ دو زن شد به خاطر داریم، در آن حادثه مأموران آتشنشانی بارها ناایمن بودن کارگاه را اعلام کرده و حتی رونوشت آن را هم به وزارت کار داده بودند، با این حال وزارت کار برای خود هیچ الزامی قائل نشده بود تا این کارگاه را پلمب کند. آنها گزارش را گرفته و در برنامهشان گذاشته بودند تا یک روزی به آن بپردازند. الان کارگاههای ناایمن زیادی در سطح شهر وجود دارد که از دست آتشنشانی هم کاری بر نمیآید.»
او تاکید میکند: براساس این سند، دولت وزارت کار را موظف کرده به محض ارائه گزارش آتشنشانی، این مسأله را در اولویت کاری بازرسیاش قرار دهد این حکم است و نمیتوان از آن سرپیچی کرد. یا دولت، شورایعالی حفاظت فنی را هم موظف کرده تا ضوابط و مقررات ایمنی و آتشنشانی کارگاهها و واحدهای صنفی، تجاری و تولیدی که وزارت کشور تهیه میکند را در نخستین فرصت تصویب کند. خب اگر این مصوبه در گذشته وجود داشت، بسیاری از این ضوابط و مقررات را میتوانستیم زودتر از اینها لازم الاجرا کنیم.
اسناد و مشاهدات میگویند شهرداری تهران به تمام وظایف قانونی و اخلاقی خود در جریان حادثه ساختمان پلاسکو عمل کرده و از مسئله هشدارها و اخطارها به هیئت مدیره ساختمان گرفته تا نجات کسبه و حضور شخص شهردار تهران در مدیریت عملیات امداد و نجات، سؤال در ابهامماندهای لااقل از شهرداری تهران باقی نمیگذارد.
با اینحال اما چیزی که رفتهرفته در حال تبدیل شدن به یک سؤال بزرگ است؛ نحوه رفتار اصلاحطلبان و برخی منتقدان همیشگی قالیباف، برای استتار مسئولیت دولت یازدهم در قبال فاجعه و گناهکار جلوه دادن دیگران است.
در ادامه خبرنگار روزنامه دولتی ایران صریحا از معاون امور شهرداریهای معاونت شهرداریها و دهیاریهای وزارت کشور میپرسد: «پس اگر این سند اجرایی بشود دستگاهی که در حادثه کوتاهی کرده باید جواب بدهد، در اینجا یعنی وزارت کار نه سازمان آتشنشانی، درست است؟» می گوید: «بله، در حقیقت مقصر اصلی باید جوابگو باشد و به نوعی اینکه چه کسی کوتاهی کرده، روشن شده و این بلاتکلیفیها تمام میشود؛ ... در همین سند آمده اگر آتشنشانی در بازدیدهای موردی خود با یک اشکال فنی در تأسیسات دولتی برخورد کرد و تشخیص داد در صورت بر طرف نشدن، خطر مالی و جانی برای مردم به همراه دارد، دستگاه مسئول مکلف است رفع خطر کند. درحالی که در گذشته این الزام وجود نداشت و در حد یک تذکر بود.»
مسئله ضرورت عدم اکتفا به تذکرات شهرداری و لزوم عمل دولت به وظایفش در قبال ساختمانهای ناایمن، اخیراً مورد اشاره دادستان کل کشور نیز قرار گرفت.
«حجتالاسلام محمدجعفر منتظری» در جمع خبرنگاران حاضر در محل ریزش ساختمان پلاسکو درباره اینکه آیا تذکرات لازم برای ناایمن بودن این ساختمان داده شده بود یا خیر گفت: قطعا تذکرات لازم بابت ناایمن بودن این ساختمان داده شده است اما نباید به تذکر اکتفا میکردند بلکه باید به صورت جدیتر اقدام میکردند...
وی افزود: هرچند فعلا نباید دنبال مقصر گشت و باید تمام توان را برای آواربرداری و امدادرسانی متمرکز کرد.
*انتقاد مسئولان توییترنویس از امدادگران وسط معرکه!/منت پولهای ندادهی دولت بر سر شهرداری/ قالیباف باید برود، همین...
ابدان پاک شهدای آتشنشان هنوز در زیر آوار مانده است...
گفته میشود شهردار تهران پس از قطع سفر خود به شهر قم، بلافاصله در محل حادثه حضور یافته و از همان لحظات بصورت شبانهروزی مدیریت عملیات امداد و نجات را در ساختمان پلاسکو شخصاً بر عهده گرفته است.
آتشنشانان شهرداری همچنین توانستهاند تمام کسبه ساختمان پلاسکو و سازههای همجوار را نجات بدهند.
اسناد و مشاهدات میگویند شهرداری تهران به تمام وظایف قانونی و اخلاقی خود در جریان حادثه ساختمان پلاسکو عمل کرده و از مسئله هشدارها و اخطارها به هیئت مدیره ساختمان گرفته تا نجات کسبه و حضور شخص شهردار تهران در مدیریت عملیات امداد و نجات، سؤال در ابهامماندهای لااقل از شهرداری تهران باقی نمیگذارد.
با اینحال اما چیزی که رفتهرفته در حال تبدیل شدن به یک سؤال بزرگ است؛ نحوه رفتار اصلاحطلبان و برخی منتقدان همیشگی قالیباف برای استتار مسئولیت دولت یازدهم در قبال فاجعه و گناهکار جلوه دادن دیگران است.
اما از قدیم گفتهاند چیزی که عوض دارد، گله ندارد...
مردم به روشنی به خاطر دارند که رئیسجمهور روحانی در جریان فاجعه منا و کشته شدن صدها زائر ایرانی در کشور عربستان، سفر خارجی خود را قطع نکرد و به برنامه کاری خود ادامه داد.
در ماجرای آلودگی هوا نیز آنچه که در ذهن مردم حک شده است، احتراز رئیس سازمان محیط زیست دولت یازدهم از حضور در هوای پر گرد و غبار خوزستان، انجام سفرهای خارجی در اوج آلودگی هوا و ربط دادن مسئله تحریمها و برجام به آلودگی هواست!
سؤالات و ابهامات پیرامون «فاجعه قطار سمنان» نیز هنوز باقیست.
مردم در آن فاجعه هم نه تنها ندیدند کسی از مسئولان دولتی در لحظات اولیه در محل حادثه حضور یابد بلکه حتی اینطور شنیدند که درگذشتگان بیمه بودهاند!
جالب آنکه آخوندی، وزیر راه چند هفته قبل نیز اعلام کرد که در شهر تهران انضباط ایجاد کرده و محمدباقر قالیباف به همین واسطه از وی ناراحت است...
به تمام این رخدادها بایستی حملات اصلاحطلبان و کممحلیهای دولت به شهرداری تهران را نیز افزود.
حملات و کممحلیهایی که بویژه در یکسال اخیر و در آستانه انتخابات شدت بیشتری گرفته است.
از جنجال مربوط به املاک نجومی که دست آخر مشخص شد یک خبر دروغ بوده و به گواه دادستان کل کشور نیز ربطی به قالیباف نداشته است تا توییتهای پلاسکویی مشاوران روحانی در کنایه به قالیباف و بودجههایی که دولت باید به شهرداری بپردازد اما نه تنها این کار را نمیکند بلکه گفته میشود برای در اختیار گذاشتن امکانات مربوط به خدمات شهرداری، پولهای کلان طلب میکند و بودجه مترو و آتشنشانی را هم نمیپردازد.
«مرتضی طلایی» عضو شورای شهر تهران به تازگی از مشکلات بودجهای شهرداری تهران برای بحث آتشنشانی خبر داده است و شهردار تهران نیز چندی قبل صراحتاً اعلام کرد: سهم دولت از ساخت مترو درسال 96 کمتر از 500 متر است.
شهرداری تهران چندین روز است که با اینکه به تمام وظایف قانونی خود در قبال ساختمان پلاسکو عمل کرده بود و هماکنون نیز در «میانه معرکه پلاسکو» مشغول عملیات امداد و نجات است در آماج حملات اصلاحطلبان و برخی جریانات دولتی قرار گرفته است.
به جای آن ولی پاسخگویان اصلی حادثه گویا قرار است همانند حادثه قطار سمنان به مردم معرفی نشوند و در ادامه این پروژه، اصلاحطلبان و چند عضو شورای شهر که مخالفان همیشگی شهردار تهران هستند نیز خواستار استعفای محمدباقر قالیباف شدهاند...
*منابع اخبار: فارس، جماران، مشرق، جام