وضعیت بازار ارز بعد از برجام بدتر شد

برخی‌ها تحلیل کردند که دولت با کسری بودجه مواجه است و برای پوشش کسری بودجه به افزایش قیمت دامن زده است. موضوعی که هم محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت و هم ولی‌الله سیف آن را به شدت تکذیب کردند. با عرضه ارز به بازار کمی از سرعت افزایش قیمت‌ها کاسته شد. دولتی‌ها تحلیل می‌کردند که بخشی از این افزایش ناشی از تورم انتظاری است. سیف همزمان اعلام کرد که قیمت واقعی دلار 3600 تومان است. شاید او تصور می‌کرد، با اعلام این نرخ قیمت‌ها می‌شکند.

یکی از وعده‌های اصلی دولت از زمان روی کار آمدن، تک نرخی کردن قیمت ارز بود، وعده‌ای که اجرای آن به بهانه‌های گوناگون به تعویق افتاد و حال در آخرین سال دوره اول هم به نظر نمی‌رسد ممکن شود. این درحالی است که بانک مرکزی در این دوره همواره وعده می‌داد با لغو تحریم‌ها یا تک‌رقمی شدن نرخ ارز به این کار دست بزند، حال آنکه نه برجام و نه تورم تک رقمی نتوانست این نهاد بلند پایه پولی کشور را نسبت به تک‌نرخی کردن ارز مجاب کند. البته موضوع به دو نرخی ماندن ارز خلاصه نشده، بلکه در دو روز گذشته قیمت دلار نه تنها دو، بلکه سه نرخی هم شد تا بسیاری یاد دهه 60 و میانه دهه 70 شمسی بیفتند. این یک عقب‌گرد مهم برای مهم‌ترین نهاد پولی کشور محسوب می‌شود.

در همین رابطه، عبدالحمید انصاری، رئیس پیشین بانک مرکزی به خبرنگار «اعتماد» گفت: بانک مرکزی از ابتدای دولت یازدهم وعده داد که نرخ ارز را شفاف کند ولی به دلایل مختلف از این کار سرباز زد. یک بار گفتند باید ابتدا تورم تک‌رقمی شود سپس چنین اقدامی در دستور قرار گیرد؛ به گواه آمارهای همین نهاد اکنون چند ماه است که نرخ تورم تک‌رقمی شده است ولی باز هم بانک مرکزی به روال سابق عمل می‌کند. می‌گفتند بگذارید مسئله تحریم‌ها برطرف شود، بعد از آن ارز را به بازار بسپریم، امروز یک سال از برجام می‌گذرد و نه تنها این اتفاق نیفتاده بلکه به نظر می‌رسد وضعیت بدتر از گذشته هم شده است.

او افزود: مادامی که بانک مرکزی یک تصمیم عاجل برای رفع این مشکل نگیرد، روزها می‌گذرد و تغییری حاصل نمی‌شود و برای مقابله با التهابات بازار هم مجبور است ارز تزریق کند طبیعتاً در اینگونه مواقع هم این نهاد، ارز را با قیمت پایین‌تر در اختیار صرافان وابسته و همسوی خود قرار می‌دهد که مصداق بارز رانت است و همین مسئله موجب چند نرخی شدن ارز هم می‌شود. انصاری گفت: بانک مرکزی باید تصمیم بگیرد که واقعاً می‌خواهد ارز تک‌نرخی شود یا خیر؟