اقدام کنگره آمریکا درخصوص تمدید قانون تحریمهای ده ساله ایران موسوم به ایسا باعث شد در روز 27آذرماه محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان با ارسال نامه رسمی به فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام، خواستار برگزاری جلسه کمیسیون مشترک برجام برای رسیدگی به اقدام آمریکا شود.
حالا شهر وین روز سهشنبه 21دیماه سالجاری میزبان ششمین نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان و متشکل از کشورهای ایران و ١+٥ و نماینده عالی اتحادیه اروپا بهعنوان هماهنگکننده بهمنظور بررسی تمدید قانون ایسا است.
اوباما مصوبه کنگره را امضا نکرد اما براساس مقررات آمریکا، این تحریمها بهصورت خودکار و بدون امضای رئیسجمهور تمدید شد و حسن روحانی رئیسجمهور ایران 23آذر در دستوری خطاب به وزیر خارجه، وزارت امور خارجه را موظف به پیگیری موضوع بدعهدی آمریکا با استفاده از سازوکارهای پیشبینی شده در برجام کرد.
در پیوست شماره چهار برجام، کمیسیون مشترک مسئولیت مراقبت از روند اجرای برجام از سوی همه طرفها و رفع گرههای احتمالی را برعهده دارد.آخرین و پنجمین دور نشست کمیسیون مشترک برجام 31شهریورماه سالجاری در نیویورک برگزار شد و سیدعباس عراقچی معاون امور حقوقی و بینالمللی وزیر امور خارجه و رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در آن شرکت کرد.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام از بررسی آخرین وضعیت مدرنسازی رآکتور آب سنگین اراک، فروش آب سنگین، عملکرد گروه کاری مربوط به تولید سوخت هستهای در ایران، آخرین وضعیت همکاری با روسیه در فوردو و... بهعنوان مهمترین موضوعات مطروحه در حوزه هستهای و همکاریهای بانکی و تعلل اروپا و آمریکا در حل مشکلات بانکها و مؤسسات مالی و تأخیر دولت آمریکا در صدور مجوزهای فروش هواپیما به ایران توسط ایرباس و بوئینگ از مهمترین موضوعات در حوزه تحریم نام برد.
در نخستین نشست کمیسیون مشترک ایران و 1+5که 26مهرماه 1394در وین برگزار شد، طرفین توافق کردند تا این کمیسیون هر سه ماه یکبار یا درصورت درخواست زودتر، برای بررسی روند اجرای برجام در وین تشکیل جلسه دهد.دومین نشست کمیسیون مشترک برجام 16آذر 1394در وین و سومین نشست این کمیسیون سوم اردیبهشت 95 باز هم در وین برگزار شده بود.
در چهارمین نشست کمیسیون برجام نیز مشکلات و موانعی که در زمینه بانکی برای ایران وجود دارد مورد بررسی قرار گرفت. در آستانه برگزاری ششمین نشست کمیسیون برجام در وین، ستاد پیگیری اجرای برجام وزارت امور خارجه روز جمعه سوم دیماه درخصوص اسناد مصوبات کمیسیون مشترک برجام توضیحاتی منتشر کرد که براساس آن کمیسیون مشترک با برنامه ایران در مورد مازاد موجودی آب سنگین، مقادیر مشخص از اورانیوم غنی شده موجود موافقت کرده و همچنین کانالهای خرید ایران نیز ترتیبات عملی خود را یافته است.
شکایت ایران به کجا میرسد؟
براساس برجام اگر کمیسیون مشترک به درخواست یکی از طرفها برای نقض برجام تشکیل جلسه بدهد 15روز زمان خواهد داشت تا موضوع را فیصله بدهد و اگر همچنان طرف شاکی عقیده داشته باشد موضوع فیصله نیافته، میتواند شکایت را به نشست وزیران خارجه ارجاع دهد و وزیران نیز 15روز برای فیصله دادن به موضوع زمان در اختیار دارد. علاوه بر این به موازات نشست وزیران خارجه، ایران میتواند موضوع را توسط هیأتی مشورتی متشکل از 3عضو شامل ایران، طرف مقابل و طرف مستقل مورد بررسی قراردهد. در مرحله بعدی چنانچه موضوع کماکان به نحو مورد نظر طرف شاکی فیصله نیافته باشد و شاکی آن را مصداق عدمپایبندی اساسی بداند آنگاه میتواند موضوع فیصله نیافته را مبنای توقف کلی یا جزئی اجرای تعهدات برجامیاش قلمداد یا به شورای امنیت ابلاغ کند که معتقد است موضوع مورد نظرش مصداق عدمپایبندی اساسی است و در نهایت شورای امنیت میبایست برای تداوم لغو تحریمها رایگیری کند و اگر ظرف 30روز این قطعنامه به تصویب نرسد مفاد قطعنامههای سابق اجرا خواهد شد.