جلسه علنی صبح امروز (چهارشنبه) نمایندگان مجلس شورای اسلامی به ریاست علی لاریجانی رئیس مجلس و با تلاوت آیاتی از کلام‌الله مجید آغاز شد.
در ابتدا 225 نفر از وکلای ملت در صحن علنی حضور داشتند که بر این اساس کرسی 61 نماینده مجلس خالی بود.
ادامه بررسی لایحه اساسنامه سازمان انرژیهای تجدیدپذیر اولین دستور کار نشست علنی صبح امروز پارلمان بود.
*لاریجانی: مقامات آمریکا و انگلیس با گزافه‌گویی دنبال ایجاد هراس و رونق بازار سلاح خود هستند/ ان شاءالله موصل نیز آزاد می‌شود
علی لاریجانی در نطق پیش از دستور خود در ابتدا گفت: رجزخوانی‌های سیاسی این روزها از سوی برخی از مقامات آمریکایی و انگلیسی در منطقه و گزافه‌گویی‌های آنان دو هدف را دنبال می‌کرده و می‌کند. یکی اینکه با ایجاد هراس دروغین به دنبال رونق بخشیدن به بازار مکاره سلاح خود هستند و دیگر اینکه سرپوشی بر رفتارهای ماجراجویانه خود در منطقه بگذارند و اذهان را به سمت و سوی دیگری منحرف کنند.
وی ادامه داد: سیاست‌های مزورانه آنان در چند سال اخیر در سوریه، عراق، لیبی و یمن به بن‌بست رسیده و توفیقات فرزندان رشید منطقه تروریست‌های مزدور آنان را مستمرا به عقب‌نشینی واداشت. به دلیل اینکه حلب شهر مهم سوریه هم از لوس تروریست‌ها پاک شد و ان‌شاءالله موصل نیز آزاد می‌شود و این فضا برای آنان خفه‌کننده است و باید یک مسیر جدید کشمکش در منطقه را باز کند.
رئیس مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: البته هوشیاری در بین مسلمانان از درجه خوبی برخوردار است. و قدرت تحلیل مکر آنان را دارند و این پتانسیل پراهمیت اینبار آنان را در چالش غرب آسیا زمین‌گیر خواهد کرد.
لاریجانی اظهار داشت: مجلس شورای اسلامی توفیقات مردم مسلمان سوریه و عراق را در نبرد با تروریست‌ها و دسایس دولت‌های شرآفرین تبریک گفته و بهترین‌ها را برای آنان آرزو می‌کند و حمایت ملت بزرگ ایران را در رهایی و پیروزی‌های نهایی آنان اعلام می‌کند.
ی با اشاره به فرا رسیدن سالروز ولادت پیامبر اکرم (ص) و امام صادق (ع) افزود: امیدوارم هفته وحدت بستر وحدت واقعی مسلمانان را فراهم آورد.
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهارداشت: پیامبر خدا فرمود مومنان برادرند، خونهایشان یکرنگ است و در برابر دیگران قدرتی واحد هستند.
لاریجانی خاطرنشان کرد: اگر مسلمانان همین یک کلام نورانی حضرت را مبنای زندگی و مراودات خود قرار می‌دادند به تعبیر امام خمینی (ره) بزرگترین قدرت دنیا می‌شدند.
وی افزود: بزرگترین معجزه عالم حرکت عظیمی بود که رسول الله ظرف 23 سال بوجود آورد و نظام بی‌نظیری در تربیت فردی و اجتماعی ساماندهی کرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهارداشت: تا زمانی که این منحج در بین مسلمانان حتی با تغییراتی رایج بود پیشرفت‌های علمی، فرهنگی و سیاسی چشمگیری را داشتند و با عزتمندی، زیست می‌کردند و با حضور پیامبر عظیم الشأن (ص) به این نشعه رستاخیز بلوغ عقلانی بشر آغاز شد.
لاریجانی خاطرنشان کرد: نظام تربیتی پیامبر بر عقلانیت و حکمت استوار بود. ایشان فرمودند خداوند چیزی با ارزش‌تر از عقل در میان بندگان تقسیم نکرد. از این خواب خردمند برتر از بیداری جاهل است و مهم‌تر آنچه آبادانی یک کشور و ترقی و رشد یک امت را در گرو حکمت و دانش قرار داد و فرمود دلی که درونش حکمت نیست مانند خانه‌ای ویران است پس بیاموزید و آموزش دهید و دین‌شناس شوید و نادان از دنیا نروید که خداوند عذر نادانی را نمی‌پذیرد.
وی افزود: ایشان در سخنی دیگر فرمودند هرکس بر پایه‌ای جز دانش رفتار کند بیش از آنکه اصلاح کند، فساد به بار می‌آورد در واقع در نظام تربیتی رسول‌الله اصلاح‌گری و توسعه و رشد فردی و اجتماعی واقعی جز بر دانش و حکمت ممکن نیست. انسانی رستگار است که خردمند باشد و جامعه‌ای توسعه به معنای واقعی دارد که مبنای حرکت آن بر حکمت استوار باشد.
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهارداشت: پیامبر در بیانی نورانی این نوید را داده است که سنت الهی برای روزی انسان‌ها در برنامه‌ریزی درست قرار داده شده است و فرمودند هرکس برای گذران زندگانی خویش به درستی برنامه‌ریزی کند خدای تبارک و تعالی روزی‌اش می‌بخشد.
لاریجانی خاطرنشان کرد: موضوع برنامه‌ریزی درست مبتنی بر حکمت آنقدر در نظام تربیتی سلوک سیاسی پیامبر اهمیت دارد که ترس و خوف خود را صرفاً در بی‌برنامگی و سوء تدبیر مسلمانان علنی ساخته است.
وی ادامه داد: ایشان فرمود بر امت خویش نه از فقر که از برنامه ریزی نادرست و سوء تدبیر بیم دارند.
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهارداشت: نکته مهم دیگر در نظام تربیتی رسول‌الله طراحی نظریه همسر نوشتی امت بود به طوریکه حکومت پیامبر مردمی‌ترین و آزادترین حکومت تاریخ محسوب می‌شد. پیامبر مبنای حکمرانی خویش را بر اصل کلکم راء و کلکم مسئول و عن رعیته قرار داد. لذا در نظام سیاسی پیامبر بر مبنای این اصل 2 سیاست حاکم بود 1- محدود بودن دولت و 2- آزاد بودن ملت. درست عکس شرایط امروز جهان که دولت‌ها تا می‌توانند برای خود آزادی خلق می‌کنند در حوزه اقتصاد سیاست و امنیت و از این طریق حوزه عمل ملت را محدود می‌کنند. این وضع در بین کشورهای اسلامی مع‌الاصف به بدترین شکل درآمده است.
لاریجانی اضافه کرد: پیامبر (ص) نظامی ایجاد کرد که به نقل امام علی (ع) وقتی مرد یهودی طلب خود را از پیامبر درخواست کرد و پیامبر معذور بود بر حسب نظر مرد یهودی یک روز در کنار او ماند و علیرغم عصبانیت اطرافیان نزد او نماز خواند و استراحت کرد و به اصحاب معترض خود گفت خدا مرا نفرستاد که به کسی ظلم کنم خواه اهل زمه باشد خواه نباشد.
وی افزود: پیامبر نظام سیاسی را بر اخلاق پایه‌گذاری کرد در واقع بخش مهمی از رشد مسلمانان را در نظام سیاسی متکی بر اخلاق میسر می‌دانست و فرمود خوش‌رفتاری و مدارا با مردم نیمی از ایمان است و نرمش با آنان نیمی از زندگی است.
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهارداشت: از نظر پیامبر (ص) در مقابل این مسیر همبستگی ملی مبتنی بر ایمان و اخلاق نظامی گرگ‌وش مبتنی بر سود انگاری است که فرمود روزگاری بیاید که مردمش گرگ هستند و آنکه گرگ نباشد گرگ‌ها او را می‌درند.
لاریجانی خاطرنشان کرد: وقتی معیارهای زیست اجتماعی بشر از تکیه بر اخلاق فاصله بگیرد و تلقی ماکیاولی در سیاست و اجتماع حسن تدبیر تلقی شود پیش‌بینی پیامبر محقق می‌شود که متأسفانه جهان امروز تا حد زیادی چنین الگویی را دنبال کرده است.
وی ادامه داد: برای اهداف دنیوی جنگ‌افروزی می‌کنند، برای اهداف پست قدرت‌طلبانه تروریست ایجاد می‌کنند و آنان را به جان مسلمانان می‌اندازند. آیا این همان مدرسه گرگ‌ها نیست که پیامبر روزگاری را بدان صفت پیش‌بینی کرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی در پایان گفت: با پررویی اموال و انرژی مسلمانان را چپاول می‌کنند و با ایجاد فضای دروغین رعب و هراس منابع نصفه نیمه آنان را به فروش سلاح‌های خود اختصاص می‌دهند.
*نعمتی:حقوق 21 میلیونی نمایندگان دروغ است/ مطرح کنندگان این مباحث حقوق بالاتر از نمایندگی می‌گیرند
بهروز نعمتی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در ادامه در صحن علنی مجلس و در تذکری شفاهی گفت: یکی از دوستان طی روزهای اخیر مواردی را درباره حقوق نمایندگان مبنی بر اینکه بین 17 تا 21 میلیون تومان حقوق می‌گیرند مطرح کردند.
وی با دروغ خواندن این موضوع و اینکه نمایندگان 5 میلیون و 400 هزار تومان بیشتر نمی‌گیرند، اظهار داشت: کسی که این موضوع را مطرح کرده خود از دانشگاه حقوق می‌گیرد و حقوق هیأت علمی به مراتب از حقوق نمایندگان بیشتر است.
نعمتی گفت: پولی را هیأت رئیسه بابت اجاره دفاتر و نیروی همراه و بابت کسی که کارهای دفتر را انجام می‌دهد و هزینه‌های آب، برق و تلفن به نمایندگان می‌دهد و الان ما نمایندگان از حضرتعالی (لاریجانی) به عنوان رئیس مجلس درخواست‌مان این است که شما هیچ پولی به نمایندگان ندهید و صرفا 5 میلیون و 400 هزار تومان حقوق بدهید و در عوض برایشان دفتر بگیرید و امکانات را مانند یک بخشدار و فرماندار برایشان فراهم کنید.
وی با اشاره به تمرکز رسانه‌ها از دیروز بعدازظهر روی این موضوع اظهار داشت: طرح این مسائل باعث کسر شأن مجلس می‌شود و خیلی جالب است که خیلی افراد از دیروز که این مسئله مطرح شده به نمایندگان مراجعه می‌کنند و می‌گویند من مریض هستم. به من پول بدهید یا به نماینده پلدختر مراجعه کرده‌اند و گفته‌اند از آن حقوق 21 میلیونی 2 میلیون به من جهت کفن و دفن میتم بدهید.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: خواهش دارم همه افراد اعم از قضات و دانشگاهیان که نماینده مجلس هستند فقط از مجلس حقوق بگیرند چون اینها از جاهای دیگر حقوق می‌گیرند که بسیار بیشتر از حقوق مجلس است اما ناسپاسی می‌کنند.
*لاریجانی در توضیح تذکر نعمتی:
برخی سخنان درباره مبالغ پرداختی به نمایندگان تخریب بلاوجه است
در ادامه نیز علی لاریجانی در توضیح تذکر شفاهی بهروز نعمتی نماینده مردم تهران در مجلس با تصریح بر اینکه تذکر وی را تأیید می‌کند، گفت: ما طبق آیین‌نامه موظفیم برای نمایندگان در مناطق‌شان دفتر ایجاد کند.
وی ادامه داد: اما به این خشکسالی مالی در کشور برخورد کردیم و گفتیم که به نحوی از این فرار کنیم و الا ما باید برای هر نماینده‌ای در حوزه انتخابیه‌اش ساختمان بسازیم و آن را تجهیز کنیم چرا که قانون است اما امکاناتی نداشتیم و از طرف دیگر هزینه زیادی برای کشور داشت لذا تصمیم گرفتیم که نمایندگان خود در شهرهای حوزه انتخابیه خود ساختمان اجاره کنند و ما آن مبلغ اجاره را به آنان پرداخت کنیم؛ این که جزو حقوق نیست و نباید حرف ناصحیح زد و در کشور بی‌جهت ذهنیت ایجاد کرد.
لاریجانی گفت: چرا خلاف می‌گویید و افکار عمومی را خراب می‌کنید؟ نماینده ساختمان و اتاق که لازم دارد. می‌خواهد برای ملاقات مردمی و کسی را می‌خواهد که نوبت بدهد ما هم هزینه همان‌ها را به آنان پرداخت می‌کنیم و الا باید برای برای هر نماینده باید یک ساختمان یک میلیاردی احداث می‌کردیم.
وی با اشاره به اینکه در حق نمایندگان با اینگونه سخنان ظلم می‌شود، خاطرنشان کرد: حقوق نمایندگان همین مقدار و شفاف است که آقای نعمتی گفتند؛ نمایندگان باید در شهرهای حوزه انتخابیه خود به عنوان مثال پنج ساختمان داشته باشند که ما به نمایندگان گفتیم بروید اجاره کنید و در حقیقت در هزینه‌ها صرفه‌جویی کرده‌ایم.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: حال اگر نماینده‌ای نیاز ندارد این پول را نگیرد اما اگر نماینده‌ای نیاز دارد که به ویژه در شهرستان‌ها بسیار به آن نیاز دارند چرا که مراجعات مردمی در آنجا زیاد است و برای موضوعات گوناگون به نمایندگان مراجعه می‌کنند به این مبلغ نیاز است. علاوه بر اینکه در کشور این حرف‌ها را زدند تخریب بلاوجه است.
*منابع مالی سازمان انرژیهای تجدیدپذیر مشخص شد
در ادامه نیز، نمایندگان، ماده 12 لایحه اساسنامه سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی (ساتبا) را بررسی و مصوب کردند.
طبق این ماده منابع مالی سازمان عبارت است از:
1- اعتبارات مصوب در قانون بودجه کل کشور.
2- درآمدهای حاصل از ارائه خدمات به متقاضیان که به عنوان درآمدهای اختصاصی محسوب می‌شود و در چارچوب بودجه‌های مصوب برای جبران هزینه‌های موردنیاز سازمان به سازمان تخصیص داده می‌شود.
3- وجوه حاصل از عوارض برق موضوع ماده 5 قانون حمایت از صنعت برق کشور مصوب 1394/8/10 که به حساب سازمان نزد خزانه‌داری کل کشور واریز می‌گردد تا صددرصد آن صرفا بابت کمک به اجرای طرح‌های موضوع این ماده با اولویت خرید برق تجدیدپذیر و پاک از بخش غیردولتی هزینه گردد.
*نمایندگان وظایف و اختیارات رئیس سازمان انرژیهای تجدیدپذیر را معین کردند
نمایندگان همچنین ( ماد دیگری از لایحه اساسنامه سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی (ساتبا) را بررسی و تصویب کردند.
وکلای ملت پس از بحث و تبادل نظر ماده 8 این لایحه را مصوب کردند که به موجب آن رئیس سازمان، بالاترین مقام سازمان است و در چارچوب مقررات قانونی مربوط، اداره امور سازمان برعهده وی می‌باشد.
رئیس سازمان در مراجع قانونی، نماینده سازمان است و حق توکیل به غیر، ارجاع به داوری و ارائه پیشنهاد صلح و سازش و رعایت اصل 139 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اعمال نظارت لازم بر حسن اجرای وظایف محول شده به سازمان را دارا می‌باشد و نیز دارای اختیارات ذیل است.
1- تهیه و تنظیم دستورالعمل‌های اجرایی داخلی سازمان
2- تهیه و تدوین ساختار سازمانی با پیشنهاد به مراجع ذی‌صلاح
3- اداره امور فنی، اداری، مالی، بودجه و استخدامی سازمان و نصب و عزل یا اعمال سایر مقررات اداری درباره کارکنان در حدود مقررات مربوط.
4- نظارت بر اجرای برنامه‌ها و حسن جریان امور، وظایف سازمان مندرج در ماده 7 این اساسنامه و حفظ حقوق، منافع و اموال سازمان.
5- تهیه و تنظیم برنامه‌ها و فعالیت‌های جدید در راستای اهداف و وظایف سازمان.
6- نمایندگی قانونی سازمان در مقابل مراجع اداری و قضایی برای دفاع از حقوق سازمان و تعقیب دعاوی و طرح آن اعم از کیفری، حقوقی و اداری و هر گونه حقوق و اختیارات قانونی با حق توکیل به غیر
7- معرفی امضاهای مجاز برای استفاده از حساب‌های بانکی و امضای نامه‌ها و مکاتبات.
وکلای ملت همچنین ماده 9 این لایحه را نیز پس از بحث و تبادل نظر مصوب کردند که طبق آن قراردادها و اسناد تعهدآور با امضای رئیس سازمان یا نماینده وی و یکی از معاونان سازمان معتبر است.
براساس این گزارش، نمایندگان مجلس همچنین ماده 10 این لایحه را تصویب رساندند که به موجب آن دارندگان حق امضا چک‌ها و اسناد و اوراق مالی عبارتند از:
1- رئیس سازمان یا نماینده وی.
2- ذی‌حساب سازمان
تبصره- چک‌ها و اسناد مزبور با امضای رئیس سازمان یا نماینده مجاز از طرف وی ذی‌حساب سازمان و مهر سازمان معتبر است.
بهارستان‌نشینان همچنین ماده 11 این لایحه را تصویب کردند که طبق آن رئیس سازمان می‌تواند با مسئولیت خود قسمتی از اختیارات خود را به مدیران یا کارکنان سازمان به موجب ابلاغ کتبی تفویض کند.
*قاضی‌پور: برخی استیضاح‌ها بالای 10 امضا دارد اما اعلام می‌شود که از حد نصاب افتاده است
نادر قاضی‌پور نماینده مردم ارومیه در مجلس امروز (چهارشنبه 24 آذر) در تذکری شفاهی مستند به ماده 222 آیین‌نامه داخلی مجلس، گفت: تعدادی از وزرا استیضاح شده‌اند و پرونده‌شان مطرح است اما برخی کمیسیون‌ها اعلام می‌کنند که تعداد امضاهای متقاضیان استیضاح از حد نصاب افتاده است.
وی از رئیس مجلس، خواست که به کمیسیون‌ها دستور دهد اعلام کنند چه کسانی و چه تعدادی امضاهای خود را از استیضاح وزرا پس گرفته‌اند چرا که استیضاح بعضی از آنها بیش از 10 امضا دارد اما اعلام می‌شود که به زیر 10 امضا رسیده است.
علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در توضیح، گفت: کمیسیون‌های مربوطه اسامی امضاهای باقیمانده برای استیضاح وزرا را به نمایندگانی که می‌خواهند ارائه دهند.
*وظیفه وزارت نفت در بودجه 95 برای تأمین قیر رایگان یک‌میلیون تُن افزایش یافت
نمایندگان مجلس همچنین طرح اصلاح بند (هـ) تبصره یک قانون بودجه سال 1395 کل‌کشور را مورد بحث و بررسی قرار داده و به تصویب رساندند.
به موجب مصوبه مجلس، وزارت نفت موظف است از طریق شرکت‌های دولتی تابعه ذیربط معادل ریالی 3 میلیون تن قیر رایگان تا سقف مبلغ بیست و چهار هزار میلیارد (24.000.000.000.000)ریال به نسبت 62 درصد (62%) در اختیار وزارت راه و شهرسازی جهت روکش آسفالت و آسفالت راه‌های روستایی و 20 درصد (20%) در اختیار بنیاد مسکن انقلاب اسلامی جهت آسفالت معابر و بهسازی روستاها و انجام پروژه‌های مشارکتی با دهیاری‌ها و 15 درصد (15%) در اختیار وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور) جهت آسفالت معابر شهرهای با جمعیت زیر 50 هزار نفر و 3 درصد (3%) جهت نوسازی مدارس در اختیار وزارت آموزش و پرورش (سازمان نوسازی و توسعه و تجهیز مدارس) قرار دهد و در حساب‌های فیمابین خود و خزانه‌داری کل کشور اعمال و با آن تسویه کنند. وزارت نفت تا پایان سال مالی 1395 نسبت به تحویل کامل قیر اقدام می‌کند. مانده قیر تأمین و توزیع‌نشده سال 1394 در تعهد وزارت نفت بوده و به سال مالی بعد منتقل می‌شود.
*گزارش کمیسیون عمران درباره سانحه ریلی استان سمنان قرائت شد
گزارش کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درباره سانحه ریلی مورخ 5 آذرماه 1395 در استان سمنان در نشست علنی امروز (چهارشنبه) پارلمان از سوی صدیف بدری سخنگوی این کمیسیون قرائت شد که متن آن به شرح ذیل است:
مقدمه
پس از سانحه ناگوار 5 آذرماه 1395 برخورد قطارهای مسافربری در سمنان و دستور ریاست محترم مجلس شورای اسلامی مبنی بر اقدام کمیسیون عمران جهت بررسی این سانحه، رئیس و تعدادی از اعضای کمیسیون بلافاصله روند رسیدگی را آغاز نموده‌اند و با حضور در منطقه و ضمن بازدید از محل سانحه و عیادت از مصدومین در بیمارستان، مذاکره اولیه با مقامات محلی از جمله استاندار، دادستان و دیگر مسئولان حاضر در استان، روند رسیدگی آغاز شد.
بلافاصله بعدازاین سانحه آقای محسن پورسیدآقایی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی استعفای خود را به وزیر راه و شهرسازی تسلیم نموده و پذیرفته شد. از وزیر محترم راه و شهرسازی انتظار است اقدام لازم برای کناره‌گیری یا عزل دیگر مدیرانی که در این سانحه سهیم بوده و می‌توانند در روند رسیدگی اعمال نفوذ کنند معمول نماید. تیم بررسی متعاقباً از مرکز کنترل ترافیک قطارها و خط تولید تجهیزات متعلق به مجری پروژه ATC بازدید و در جلسه مشترک با وزیر از روند رسیدگی به سانحه کسب اطلاع نمود که نتایج بررسی‌های مقدماتی به شرح ذیل تقدیم می‌گردد. بدیهی است کمیسیون عمران و کمیته حمل‌ونقل کمیسیون، بررسی و نظارت خود را تا رسیدگی کامل به ابعاد سانحه و تعیین عوامل آن ادامه داده و در گزارش تکمیلی، مجلس را مطلع خواهند نمود.
شرح سانحه:
قطار شماره 4802 تبریز ـ مشهد با 13 واگن در ساعت 6:32 روز جمعه مورخ 1395/09/05 در محور تهران ـ مشهد قبل از ایستگاه هفت‌خوان و به دلیل ایراد ترمز ناشی از برودت هوا و نقص فنی احتمالی متوقف شده و به اپراتور مرکز کنترل اعلام وضعیت می‌کند. قطار شماره 3242 سمنان ـ مشهد با 5 واگن در ساعت 7:14 همان روز و در دو بلاک قبل از قطار تبریز ـ مشهد متوقف شده و با کارشناس کنترل مرکزی وارد مذاکره می‌شود. نهایتاً دستور حرکت در بلاک‌های قرمز همراه با خاموش نمودن سامانه کنترل اتوماتیک قطار، به قطار سمنان ـ مشهد اعلام می‌شود. این قطار ساعت 7:18 حرکت خود را آغاز نموده و پس از ورود به قوس محل توقف قطار تبریز ـ مشهد که به دلیل وجود تپه‌های مجاور، فاقد دید مستقیم مناسب بوده، در ساعت 7:22 و با سرعتی حدود 130 کیلومتر در ساعت به انتهای قطار جلویی برخورد نموده که تعدادی از واگن‌های انتهایی قطار تبریز ـ مشهد منهدم و تعدادی نیز دچار حریق غیرقابل‌کنترل می‌شود. متأسفانه در این سانحه تعدادی از هم‌وطنان در اثر ضربه برخورد و سوختگی جان خود را از دست دادند.
نتایج بررسی مقدماتی:
در بررسی‌های اولیه ضمن تأیید و تأکید بر ضرورت توسعه کیفی و کمی حمل‌ونقل ریلی و تجهیز به تکنولوژی‌های روز و همچنین استفاده حداکثری از توان داخلی مواردی به شرح ذیل احصاء گردید که بایستی موردبررسی جدی قرار گیرد:
الف‌ـ مجلس شورای اسلامی و به‌طور خاص کمیسیون عمران به‌عنوان عالی‌ترین نهاد تصمیم‌گیری و نظارتی ضمن رصد اقدامات و نظارت بر فعالیت مراجع رسیدگی‌کننده به سانحه در دو قوه قضائیه و مجریه نتایج بررسی و نظارت خود را از طریق تقدیم گزارش به صحن علنی و اطلاع نمایندگان محترم و ملت شریف ایران خواهد رساند و در انجام این وظیفه نکاتی را مدنظر قرار خواهد داد:
1- رسیدگی جامع و عادلانه بدون فوت وقت و نهایتاً برخورد قانونی با کلیه مقصرین و متخلفین و همچنین شناسایی علل بروز این سانحه و سوانح مشابه و موانع توسعه حمل‌ونقل ریلی به‌عنوان اولویت‌دارترین شیوه حمل‌ونقل انبوه، ایمن و ارزان کشور را هدف نهایی دانسته و از این منظر بر روند رسیدگی نظارت دقیق و در صورت نیاز از کلیه اختیارات قانونی و آیین‌نامه‌ای خود استفاده و از منظر فنی و مدیریتی نیز ورود خواهد نمود.
2- پیشتر، کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی ایرادهای اساسی حاوی اقدامات مغایر با قانون، بالاخص در حوزه‌های قراردادها، نحوه انتخاب و انتصاب مدیران فاقد شرایط قانونی و عملکردی، نحوه انتقال تکنولوژی و تبعیض فاحش در ساختار و بدنه انسانی شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی را به وزارت راه و شهرسازی تذکر کتبی داده بود و ضمن اعلام آمادگی کامل برای همکاری‌های تقنینی و نظارتی، خواستار اقدام جدی شده بود که موردتوجه قرار نگرفته است. لازم است به تأثیر این ایرادات عملکردی در بروز این سانحه و سوانح مشابه توجه شود.
ب‌ـ اگرچه ریاست محترم جمهوری با داشتن نقش نظارتی بر وزراء و پاسخگویی به افکار عمومی حق ورود به حوزه وزارتخانه‌ها را دارد، اما باید توجه داشت که به‌موجب قوانین و مقررات، مراجع مسئول در بررسی و اعلام علل سانحه مشخص شده‌اند. کمیسیون عالی سوانح راه‌آهن در بدنه وزارت راه و شهرسازی مسئول بررسی کارشناسی سانحه و احصاء تخلفات احتمالی جهت ارائه به وزیر محترم راه و شهرسازی می‌باشد. البته بررسی‌های کمیسیون مزبور تنها برای ریشه‌یابی علل سانحه و برخورد اداری با متخلفین بوده و مجازات قضایی مسیر جداگانه خود را خواهد داشت. لذا از این منظر اظهارنظر مشاور محترم رئیس‌جمهور و اعلام علت سانحه به‌عنوان یک اظهارنظر غیررسمی و شخصی تلقی می‌گردد.
ج‌ـ ازآنجاکه صدور احکام جزایی و کیفری در صلاحیت قوه قضائیه می‌باشد، لازم است با توجه به ابعاد گسترده سانحه و عوامل دخیل در آنکه نیازمند بررسی جامع، فنی و تخصصی می‌باشد، مقامات قضایی ذیربط، در بررسی‌های خود کلیه عوامل طولی و عرضی با ماهیت عملکردی، مدیریتی، انسانی، سیستمی و... که می‌تواند از مدیران ارشد تا مجریان و عوامل عملیاتی و خدماتی پایین‌دست در حوزه‌های مختلف دولتی و خصوصی اعم از حمل‌ونقل، مدیریت بحران، امداد و نجات، رعایت استانداردها و... را شامل شود در نظر گرفته و سهم تقصیر کلیه عوامل را تعیین نمایند. به‌هرحال بررسی‌های مقدماتی نشان می‌دهد مجموعه عوامل گسترده‌ای در زمینه‌سازی و بروز این سانحه مؤثر بوده و قصور بخش‌های مختلفی در حوزه‌های دولتی و غیردولتی راه‌آهن منجر به این سانحه شده که قطعاً در نحوه تعیین سهم تقصیر باید مدنظر قرار گیرد. بر این اساس لازم است نکات، ابهامات و پاسخ سؤالات اساسی ازجمله موارد ذیل احصاء و با قضاوت عادلانه، در حل مشکلات اساسی فراروی ایمنی حمل‌ونقل ریلی مؤثر گردد:
1- با توجه به نقش پیشگیرانه سازمان بازرسی کل کشور در بروز تخلفات و حذف زمینه‌های آسیب‌پذیری ناشی از عدم اجرای مناسب قوانین و مقررات، انتظار می‌رود که ضمن ارتقای نظارت خود بر اینگونه موارد حساس عمومی نسبت به ارائه گزارش بررسی‌های خود در اولین فرصت ممکن اقدام نمایند.
2- علیرغم اینکه مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی به‌عنوان معاون وزیر، مقام سیاسی و مستثنی از انتخاب حرفه‌ای شناخته می‌شود، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد بسیاری از انتصاب‌های کلیدی و مناصب حرفه‌ای راه‌آهن یا مغایر با قانون و تخلف بوده و یا بر اساس تجربه، تخصص مرتبط و رعایت ارتقای سلسله مراتبی نبوده و این مهم موجب کاهش تعلق سازمانی، تبعیض اداری و کاهش انگیزه و عملکرد شده است. از طرفی مشاغلی مانند متصدیان ترافیک که مجری و کنترل‌کننده نحوه اجرای مقررات بوده و نتیجه عملکرد آنها منجر به تأمین امنیت جانی مسافران می‌شود، به‌عنوان‌مثال مشاغل حساس موردتوجه قرار نگرفته و از این نظر نیازمند رسیدگی و برخورد با متخلفین می‌باشد.
3- مدیران ستادی و تصمیم‌گیر شرکت راه‌آهن جمهوری اسامی، مقررات و ضوابط درون‌سازمانی، بالاخص در حوزه سیر و حرکت را به‌گونه‌ای تعریف و تدوین نموده‌اند که در صورت بروز سانحه از مسئولیت مبری شناخته شوند، اما باتوجه به اینکه اجرای این مقررات بدون زمینه‌سازی و اصلاحات ساختاری میسر نبوده یا منجر به‌کندی فعالیت‌ها خواهد شد، عوامل عملیاتی و اجرایی پایین‌دست که مسئول اجرای این مقررات هستند را در شرایط اکراه ناشی از عدم امنیت شغلی و مشکلات معیشتی نگه‌داشته و با اعمال فشارهای غیررسمی و شفاهی در کنار بخشنامه‌هایی که پرداخت به متصدیان ایمنی و کنترل سیر و حرکت قطار را به میزان تأخیرات و عبور و مرور قطارها منوط می‌نماید، آنها را به سمت لغو و زیرپا گذاشتن مقررات و به جریان انداختن غیرایمن سیر و حرکت هدایت می‌نمایند که این موضوع بایستی با سهیم نمودن هرم مدیران و کارکنان در قصور و کوتاهی‌های منجر به سانحه مورد برخورد قانونی قضایی قرار گیرد. نتیجه اینکه عرف حاکم مبنی بر عادی شدن خاموشی سیستم کنترل قطار در کنار ناامنی شغلی کارکنان ذیربط و دستورات غیررسمی مدیران بالادستی، زمینه‌ساز عدم رعایت مقررات ایمنی شده است.
4- برودت هوا به‌عنوان علت توقف قطار تبریز ـ مشهد اعلام شده است، درحالی‌که امروز از کار افتادن قطار در چنین دماهایی به‌هیچ‌وجه پذیرفتنی نیست و از آنجا که ضرورت داشته است قطار، قبل از حرکت از نظر به همراه داشتن تجهیزات فنی سالم و کافی برای مقابله با شرایط سرد، کنترل و مجوز حرکت داده شود، لازم است عملکرد مسئولان کنترل قطار بررسی و در تعیین سهم قصور موردتوجه قرار گیرند.
5- بررسی‌ها نشان می‌دهد که تلفات جانی ناشی از ضربه اول بسیار کم بوده است، اما شرایط تشدیدکننده‌ای مانند نبود جاده دسترسی، امداد و نجات نامطلوب و دیرهنگام، کمبود تجهیزات لازم در واگن‌ها مانند اطفاء حریق و چکش شکستن شیشه، به‌کارگیری مواد غیراستاندارد و قابل اشتغال در بازسازی واگن‌ها، فرسودگی و آسیب‌پذیری واگن‌ها، وجود نقاط کور مخابراتی و رادیویی در مسیر خطوط ریلی بالاخص در محل سانحه و... منجر به افزایش تلفات سانحه شده که باید در شناسایی متخلفین و مقصرین و برخورد قانونی و قضایی موردتوجه قرار گیرد.
6- اگر چه عنوان می‌شود که سامانه کنترل اتوماتیک قطار (ATC) در این سانحه درست عمل کرده است، اما توجه به نکات ذیل نشان می‌دهد که غیر از راهبر قطار و اپراتورها و کنترلرها، طیف وسیعی از کارکنان و مدیران در بدنه شرکت راه‌آهن و بخش خصوصی وابسته در این سانحه و خسارات آن سهیم و مقصر می‌باشند:
6-1- محور تهران ـ مشهد به‌عنوان پرترافیک‌ترین محور ریلی کشور به‌منظور افزایش سرعت و ظرفیت و حذف خطای انسانی به‌عنوان پایلوت اولیه ATC تعیین و اجرایی شده است، اما روزانه شاهد تردد تعداد زیادی از قطارهای فاقد ATC شامل قطارهای باری، ترنستها، ریل‌باسها، وسایط نقلیه خطی و... هستیم که این دوگانگی تردد با سامانه و بدون سامانه نه‌تنها منجر به حذف خطای انسانی نشده بلکه موجب سردرگمی و توسعه خطای انسانی نیز شده است. به‌طوری‌که سوابقی وجود دارد مبنی بر اینکه خطاهای انسانی سانحه‌آفرین زیادی به علت همین دوگانگی به‌وقوع پیوسته که خوشبختانه منجر به سانحه نشده است.
6-2- رجوع به دفاتر خرابی ATC و خرابی علائم الکتریکی نشان می‌دهد که در مدت اجرای پروژه بیش از 2000 بار دستور خاموشی ATC ثبت شده و خاموش نمودن این سیستم تبدیل به یک رویه عادی و موجب بی‌اطمینانی کاربران به این سیستم کنترلی شده بود.
6-3- مقررات سیر و حرکت و دیگر ضوابط حاکم دارای نقاط ضعف، تضاد و دوگانگی و همچنین اختیاراتی جهت خاموش نمودن ATC می‌باشد. به‌عنوان‌مثال اینکه یک اپراتور غیرمسئول بتواند بدون وجود لایه‌های کنترلی مؤثر، تصمیم به خاموش نمودن سیستم کنترل قطار بگیرد و اجرا هم بشود و یا اینکه راهبر قطار اختیار قانونی داشته باشد که شخصاً نسبت به خاموش نمودن سامانه کنترل قطار اقدام کند، از نمونه ایرادهای مقرراتی می‌باشد.
6-4- شرکت مهاران به‌عنوان تولید‌کننده داخلی تجهیزات و مجری ATC تحت کنترل هیچ مرجع فنی ذی‌صلاحی قرار نداشته و به نظر می‌رسد شرکت راه‌آهن نیز توان فنی لازم برای نظارت بر این مهم را ندارد؛ لذا ضمن حمایت از فناوری‌های بومی شده، لازم است که این مهم در کنار موارد گسترده ثبت‌شده از توقف عملکرد سامانه کنترل قطار موردبررسی جدی‌تر قرار گیرد.
در نهایت بر اساس بررسی‌های به‌عمل‌آمده و به‌منظور رفع مشکلات فراروی توسعه حمل‌ونقل ریلی و کاهش سوانح، وفق تبصره 1 ماده 49 آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، پیشنهاد می‌شود از طریق ترتیبات پیش‌بینی شده در آیین‌نامه، مصوباتی به شرح ذیل اتخاذ گردد:
1- دولت مکلف است با استفاده از منابع مواد 10 و 12 قانون تشکیل سازمان مدیریت بحران و اصلاحات آن در قوانین بعدی حداقل 5 بالگرد برای اطفاء حریق و سایر عملیات امدادی در اختیار سازمان هلال‌احمر و 5 بالگرد برای عملیات اورژانس در اختیار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار دهد تا با استقرار در مناطق مختلف کشور، آمادگی لازم برای امدادرسانی به سوانح ریلی داشته باشند.
2- وزارت راه و شهرسازی موظف است از طریق شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران ضمن اعمال استانداردهای کیفی و ایمنی، مشاغل حساس مؤثر در ایمنی حمل‌ونقل بار و مسافر را تعیین تکلیف نموده و ظرف مدت یک‌ماه نسبت به اصلاح سامانه کنترل قطار و ضوابط حاکم بر سیر و حرکت اقدام نماید، به‌گونه‌ای که ضریب خطای انسانی در بروز سوانح ریلی به صفر برسد.
3- به‌منظور رفع موانع ساختاری در ارتقای عملکرد، اصلاح اساسنامه شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران ظرف مدت یک ماه به تصویب کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.
محمدرضا رضایی
رئیس کمیسیون عمران
آذرماه 1395
*حاجی‌دلیگانی: حق مطلب در بررسی حادثه برخورد قطارها رعایت نشده/ لزوم جلوگیری از تکرار حوادث اینچنینی
سپس، حسینعلی حاجی‌دلیگانی نماینده مردم شاهین‌شهر در مجلس طی تذکری با استناد به اصل 22 قانون اساسی گفت: اخطار بنده مربوط به جان مردم است.
وی اضافه کرد: اتفاقاتی که در این حادثه غم‌انگیز (اشاره به حادثه برخورد دو قطار در استان سمنان) رخ داد، و بهترین افراد کشور جان خود را در آن از دست دادند بسیار دردناک بود اما حق مطلب در بررسی مسائل مربوط به آن رعایت نشده است.
نماینده مردم شاهین‌شهر در مجلس شورای اسلامی با اشاره به قرائت گزارش حادثه برخورد دو قطار در صحن مجلس اظهار داشت: من به روند رخ داده در بررسی حادثه ایراد دارم.
«رهبری در پیامشان گفتند بررسی طوری صورت گیرد که این حادثه تکرار نشود.»
حاجی‌دلیگانی در همین زمینه اظهار داشت: باید مسائل مختلف این حادثه به صورت فنی و عادلانه بررسی شود تا دیگر شاهد تکرار حوادث این چنینی نباشیم.
به گزارش فارس، علی مطهری نائب رئیس مجلس شورای اسلامی که در غیاب علی لاریجانی ریاست بخشی از نشست امروز خانه ملت را بر عهده داشت گفت:حادثه در حال بررسی شدن است، مجلس در این زمینه به وظیفه خود عمل می‌کند و در حال بحث هستیم تا مشخص شود مقصر اصلی کیست.
پس از قرائت گزارش حادثه ریلی سمنان
جعفرزاده: اجازه دهید استیضاح وزیر راه در صحن مجلس مطرح شود
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی نماینده مردم رشت در مجلس پس از قرائت گزارش مقدماتی کمیسیون عمران درباره سانحه ریلی مورخ 5 آذر در استان سمنان در صحن علنی، گفت: به گزارش کمیسیون عمران اعتراض دارم که بیشتر شبیه یک قصه است.
وی با یادآوری اینکه 50 نفر از هموطنانمان در این حادثه زنده زنده در آتش سوختند، خاطرنشان کرد: من خودم با استیضاح وزیران در سال پایانی دولت موافقم اما آیا دادن چک سفید به وزرا کار درستی است؟ قطعاً درست نیست.
جعفرزاده ایمن‌آبادی گزارش‌های وزارت راه و شهرسازی درباره حادثه ریلی قطار تبریز - مشهد را نمک پاشیدن بر روی زخم مردم توصیف کرد و در ادامه با ذکر این نکته که سیستم ATC باید سه ویژگی را دارا باشد، گفت: شرکت سازنده این سامانه استاندارد بین‌المللی آن را در خط ریلی تهران - مشهد فراهم نیاورده بود. در حالی که بعدها در دهها پروژه دیگر این استاندارد در این سامانه لحاظ شد.
وی با اشاره به اینکه وزارت راه اعلام کرده است همه قطارهای خط تهران - مشهد دارای این سیستم هستند، عنوان داشت: این در حالی است که فقط 664 لوکوموتیو از این سیستم برخوردار بودند و 58 درصد قطارهای این خط فاقد آن بودند و آنهایی هم که برخوردار از سیستم هستند چون «آن‌بورد» ندارند اصلا و ابدا اثر ندارد.
نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی با یادآوری اینکه در 6 ماهه اول سال 95 سیستم ATC خطوط ریلی بیش از 3 هزار بار خراب شده است، گفت: در هفته‌های پایانی 6 ماه اول سال 95، 111 خرابی در این سامانه گزارش شده است و بعضاً مدت زمان بین 2 خرابی کمتر از 20 ساعت بوده است.
وی تصریح کرد: آیا مردم که می‌گویند در این کشور برای جان ما ارزش قائل نیستند، دروغ می‌گویند؟
جعفرزاده ایمن‌آبادی گفت: پس از این حادثه ریلی با کسانی برخورد شد که حتی یک ساعت آموزش ضمن خدمت ندیده بودند.
وی با تأکید بر اینکه سیستم امداد و نجات کشور در بدترین وضعیت قرار دارد، گفت: 3 ساعت طول می‌کشد که پس از حادثه دو بالگرد بر سر صحنه حاضر شوند در حالی که حتی یک کپسول آتش‌نشانی همراه نداشته‌اند.
نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی، اضافه کرد: در قطار حادثه‌دیده حتی یک چکش نبود که مسافران شیشه پنجره قطار را بشکنند و بیرون بیایند.
وی در پایان خطاب به علی مطهری نایب رئیس دوم مجلس شورای اسلامی که اداره جلسه را بر عهده داشت، گفت: توضیح دهید استیضاح در صحن علنی مطرح شود چرا که هر وزیری باید بداند که تا دقیقه 90 باید پاسخگوی مردم باشد؛ من شنیدم که رئیس محترم مجلس گفته است استیضاح وزیر راه الان به صلاح نیست.
بر اساس این گزارش، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی پس از اطمینان سخنان جعفرزاده ایمن‌آبادی، اظهار داشت: استیضاح طبق روال خودش اگر تعداد امضاها به حد نصاب برسد به صحن خواهد آمد.
یوسف‌نژاد پس از قرائت گزارش حادثه ریلی سمنان:
برخی افراد بعد از وقوع حادثه برخورد دو قطار از بین رفتند/ استانداردهای کیفی سیستم حمل و نقل کشور زیر سؤال است
علی‌اصغر یوسف‌نژاد نماینده مردم ساری و عضو هیأت رئیسه مجلس نیز پس از قرائت گزارش کمیسیون عمران مجلس درباره سانحه برخورد دو قطار در سمنان، طی سخنانی اظهار داشت: این فاجعه ناگوار دل همه انسان‌های دلسوز را به درد آورد و قطعاً انتظار همه مردم از مجلس شورای اسلامی این است که هم به این مسئله ورود پیدا کند و هم اجازه ندهد چنین اتفاقاتی در هیچ دستگاه دیگری تکرار شود.
وی افزود: کمیسیون عمران به درستی و در حد بضاعت خود نسبت به بررسی این فاجعه ناگوار ورود پیدا کرد اما حقش این بود از نظرات نمایندگان آذربایجان شرقی بر تنظیم گزارش کمیسیون عمران استفاده می‌شد.
این عضو هیأت رئیسه مجلس همچنین گفت: نباید شاهد تکرار چنین مواردی در کشور باشیم، بعد از حادثه تعدادی از افراد از بین رفتند و از کوچک‌ترین و ساده‌ترین ابزار برای دفاع از خودشان محروم بودند، مدیریت بحران استان هم ورود ضعیفی نسبت به حل و فصل این فاجعه داشت، البته مدیریت بحران از نظر ساختاری دارای اشکال است، استانداردهای کیفی سیستم حمل و نقل زیر سوال است، از طرفی یخ زدن ترمز لوکوموتیو هم در دنیا بی‌نظیر است، در کشورهای دیگر دنیا قطارها در دمای منفی 40 درجه حرکت می‌کنند و اتفاقی نمی‌افتد اما نمی‌دانم چرا چنین فاجعه‌ای در استان سمنان به وقوع پیوست.
یوسف‌نژاد در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: کمیسیون عمران در گزارش خود مواردی را در مورد اصلاح اساسنامه شرکت راه‌آهن مطرح کرده که باید مدنظر قرار گیرد، ان‌شاءالله این آخرین حادثه‌ای باشد که در کشور ما رخ داد، هدف قوای سه‌گانه قطعاً باید این باشد که بتوانیم از ظرفیت دستگاه‌ها برای بهبود بخشیدن به وضعیت حمل و نقل کشور استفاده کنیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در نگارش گزارش‌ها روی خطای انسانی و یافتن مقصر نباید تکیه کنیم، با این شیوه صورت مسئله را پاک نکنید بلکه باید روی مسائل اصلی و اساسی کار کنید. اگر این اتفاق و حادثه نیاز به قانون یا مصوبه مجلس دارد، از دولت می‌خواهیم که از ظرفیت مجلس برای رفع دغدغه‌های مردم استفاده کند.
*دسترسی آزاد به شبکه حمل و نقل عمومی در مجلس اصلاح می‌شود
در ادامه نیز غلامرضا کاتب عضو هیات رئیسه مجلس طرح اصلاح دسترسی آزاد به شبکه حمل و نقل عمومی را اعلام وصول کرد.
علی مطهری نایب رئیس دوم مجلس در همین زمینه گفت: همکاران 48 ساعت وقت دارند، پیشنهادات خود را ارائه کنند.
همچنین سوال نماینده زنجان از علی طیب‌نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی درباره ممنوعیت بکارگیری بازنشستگان در وزارتخانه‌ها نیز اعلام وصول شد.
*مطهری: مسائل حاکی از ضعف مدیریت وزارت راه و شهرسازی در حادثه برخورد قطارها است
علی مطهری نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی در نشست علنی امروز چهارشنبه پارلمان پس از قرائت گزارش کمیسیون عمران درباره حادثه برخورد دو قطار در استان سمنان، خراب بودن دستگاه کنترل را یکی از عوامل بروز این حادثه عنوان کرد و افزود: گاهی چراغ قرمز بوده و چون این موضوع تکرار شده است اپراتورها آنها را جدی نمی‌گرفتند.
وی عدم آموزش ضمن خدمت برای اپراتورها را یکی دیگر از عوامل بروز حادثه برشمرد و افزود: بی‌مسئولیتی اپراتور قبلی و بعدی که راحت از موضوع گذشتند این در این زمینه موثر بوده است که تمامی اینها به مدیران بالادست برمی‌گردد.
مطهری با انتقاد از کمک‌رسانی ضعیف بعد از بروز حادثه اظهار داشت: سایر دستگاه‌ها هم در این زمینه مسئول هستند.
نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه همه اینها حاکی از ضعف مدیریت وزارت راه و شهرسازی است، اظهار داشت: ممکن است این وزارتخانه در برخی جاها خوب بوده باشد اما اینجا مقصر است و باید پاسخگو باشد.
*خون کشته‌شدگان حادثه برخورد دو قطار بر گردن وزیر راه و شهرسازی است/ آقای آخوندی! استعفا دهید
نادر قاضی‌پور نماینده مردم ارومیه طی سخنانی درباره گزارش کمیسیون عمران مجلس در مورد سانحه ریلی استان سمنان بود، اظهار داشت: در اینجا باید از آیت‌الله آملی‌لاریجانی به خاطر دستور و رسیدگی سریع به دادگستری و دادستانی، برای رسیدگی کیفری به مسئله تشکر کنم.
وی افزود: فراکسیون کارگری و فراکسیون مناطق تُرک‌نشین مجلس شورای اسلامی هر دو برای شناسایی عاملان اصلی حادثه قطار مصّر و جدی هستند، از این رو برخورد با نیروهای کارگری و نیروهای پایین‌دست مدنظر ما نیست، انگشت اشاره ما به سمت کَله‌گُنده‌هاست، آنهایی که باید از اول به فکر جلوگیری از بروز این حادثه و حوادث مشابه باشند. آقای دکتر آخوندی! اگر خدای ناکرده خانواده شما می‌سوختند، اینطور ساکت و خونسرد از کنار مسئله عبور می‌کردید؟ یا اینکه ما نمایندگان مجلس را مقصر می‌دانستید، البته ما هم تقصیر داریم، زیرا پول و اعتبار در اختیار شما می‌گذاریم، ولی نظارت نمی‌کنیم.
وی افزود: در حادثه قطار مشهد حداقل 50 انسان بی‌گناه و متدین ولایت‌مدار فوت کردند، از این رو فراکسیون کارگری و فراکسیون مناطق تُرک‌نشین تا آخرین مرحله رسیدگی و استیضاح و سوال از مقامات مربوطه اقدام خواهند کرد، آقای آخوندی! در هر کارگاهی که حادثه رخ دهد، اول رئیس کارگاه را مورد بازخواست قرار می‌دهند، به طور مثال حادثه ریلی در شرکت ایران خودرو که منجر به کشته شدن 5 کارگر شد، ما فراکسیون کارگری مجلس هشتم، با مدیرعامل وقت ایران خودرو طرف بودیم، نه با راننده تریلی خاطی؛ بنابراین آقای آخوندی! تصور نکنید که برخورد با شما یک برخورد غیرعادی است، باید همین‌طور باشد، اگر در سال 1382 در جریان انفجار قطار نیشابور، وزیر وقت استعفا می‌داد و رئیس‌جمهور وقت وی را عزل می‌کرد، امروز شاهد این اتفاق ناگوار نبودیم.
قاضی‌پور تصریح کرد: آقای رئیس! جان انسان‌ها عزیز است، لازم است بدانید که تک‌تک کشته‌شدگان توسط کسانی که می‌توانستند مانع آن شوند، یا غایب بودند در صحنه یا کوتاهی کرده‌اند که در نهایت موجب کشته‌شدن این عزیزان شد. آیا ما می‌توانیم از خون این انسان‌ها بگذریم؟ آیا این مسئله بر گردن شما نیست؟! البته که هست؛ آقای وزیر! بسیار بهتر بود که شما همان روز اول استعفا می‌دادید و هنوز هم دیر نشده است و با استعفای شما حداقل بازماندگان یک تسلی خاطر می‌یابند؛ از آقایان فرهنگی، سعیدی، بیگی و خانم زهرا ساعی نمایندگان تبریز قهرمان که این موضوع را پیگیری کرده‌اند، تشکر می‌کنم.
وی ادامه داد: متأسفانه هنوز گزارش کتبی کاملی از سوی وزرت راه و شهرسازی دریافت نکرده‌ایم تا نحوه رسیدگی به خانواده بازماندگان روشن باشد، قطعاً باید نحوه رسیدگی به بازماندگان و خانواده جانباختگان روشن باشد. در اینجا از امام جمعه تبریز، ولی‌فقیه آذریایجان، فرماندهان کشوری و لشگری و وزرا برای حضور در مراسم تشییع جانباختگان تشکر می‌کنم.
فرهنگی پس از قرائت گزارش سانحه ریلی در سمنان:
سانحه ریلی سمنان را تا رسیدن به وضعیت ایمن دنبال کنیم
محمدحسین فرهنگی نماینده مردم تبریز پس از قرائت گزارش کمیسیون عمران درباره حادثه ریلی استان سمنان گفت: هر ساله جمعیت بسیاری از آذربایجان در سالروز شهادت امام رضا (ع) به مشهد می‌روند و برخی مسافران قطار حادثه‌دیده تبریز - مشهد برای اولین بار به این سفر می‌رفتند.
وی ادامه داد: در میان قربانیان حادثه نوجوانی بود که خداوند او را پس از 14 سال به پدر و مادرش عطا کرده بود که هر سه قربانی شدند و یا پدری همسر و دو فرزند و مادر و مادر همسر خود را در این سانحه از دست داد.
فرهنگی با طرح این پرسش که معنای بی‌اعتبار شدن اخطار سیستم ATC در این سانحه، چیست؟ معنای خارج کردن دستی سیستم از حالت اضطرار چیست؟ معنای توقف قطار جلویی به علت یخ زدن سیستم ترمزهایش چیست؟
وی با اشاره به اینکه بزرگترین شبکه ریلی دنیا در روسیه قرار دارد که میانگین دمای آن بسیار از میانگین دما در کشور ما پایین‌تر است، خاطرنشان کرد: بخشی از این شبکه ریلی در روسیه در سیبری قرار دارد اما چنین اتفاقاتی در آنجا نمی‌افتد.
نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی، شرایط به وجود آمده در سانحه ریلی قطار تبریز - مشهد را موجب زیر سؤال بردن ایمنی حمل‌ونقل ریلی کشور خواند و گفت: تأکید می‌کنم که همه این موضوع را به صورت یکپارچه تا رسیدن به وضعیت ایمن دنبال کنیم و ما طرحی در این باره آماده کرده‌ایم که باید اعلام وصول شود.
گلمرادی پس از قرائت گزارش سانحه ریلی در سمنان:
حادثه ریلی سمنان به صورت کارشناسی مورد بررسی قرار گیرد/ تأکید بر جلوگیری از تکرار حوادث مشابه
علی گلمرادی نیز پارلمان پس از قرائت گزارش کمیسیون عمران مجلس درباره سانحه برخورد دو قطار در سمنان، گفت: اگرچه این حادثه بسیار دلخراش و نگران‌کننده بود اما اقدامات بعد از حادثه تا حدودی در قیاس با حوادث پیش‌آمده قبلی متفاوت بود که از مهم‌ترین آنها اقدام عاجل و ورود مجلس در این داستان بود.
وی افزود: کمیسیون عمران به موقع و به خوبی در صحنه حاضر شد و موارد را به خوبی بررسی و در دست اقدام قرار داد و وزارت راه نیز سوای تقصیرات از طریق استعفای مدیرعامل راه‌آهن که حقیقتاً در این راستا تابوشکنی بود، اقدامات پسندیده‌ای انجام داد.
نماینده مردم ماهشهر در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: اما باید بپذیریم اتفاق ناگوار پیش‌آمده که مردم را نیز نگران کرده است، باید به صورت کارشناسی و عالمانه موردبررسی و مطالعه قرار دهیم تا دیگر شاهد حوادث اینچنینی نباشیم.
گلمرادی خاطرنشان کرد: برای اینکه این اتفاق بیفتد باید فضای مجلس و دولت در آرامش کامل باشد، باید وزیر راه و مسئولان ذیربط در این راستا در جایگاه رسمی خود برای پاسخگویی برقرار باشند تا پس از نتیجه‌گری مطلوب و درست و کارشناسی بتوان تصمیم منطقی اتخاذ کرد.
وی افزود: باید در این داستان از احساسات پرهیز کنیم؛ چراکه هزینه سنگینی را پرداخت کرده‌ایم.
نماینده مردم ماهشهر در مجلس شورای اسلامی در اظهار داشت: در همان روز حادثه عده‌ای بدون بررسی و بدون تحلیل به دنبال امضا برای استیضاح بودند، این حرکات منطقی نیست. خانه ملت جای تصمیم‌گیری درست است. اعتقاد دارم بعد از نتیجه کارشناسی هر احدالناسی مقصر باشد، باید خانه ملت محکم با آن برخورد کند.
گلمرادی خاطرنشان کرد: به همه دولتمردان توصیه می‌کنم اینگونه حوادث تکرار نشود، تکرار این حوادث یعنی بی‌تدبیری، یعنی زدوبندهای سیاسی.
لاهوتی پس از قرائت گزارش حادثه ریلی سمنان:
سیستم ATC در حادثه ریلی سمنان به صورت دستی خارج شده/ تاکید بر نوسازی ناوگان ریلی کشور
مهرداد لاهوتی هم پس از قرائت گزارش کمیسیون عمران مجلس، درباره سانحه برخورد دو قطار در سمنان گفت: مکالمات و فایل‌های صوتی آن نشان دهنده این است که سیستم ATC به درستی عمل کرده و اشکالی در کار آن نبوده است.
وی افزود: در این جا حادثه انسانی روی داده و نباید سیستم خارج می‌شد و در حالی که گفته می‌شود این سیستم به صورت خودکار خارج شده اما اینگونه نیست و سیستم را به صورت درستی خارج کرده‌اند.
نماینده مردم لنگرود در مجلس اظهار داشت: مدت زمان حضور امدادگران در حادثه و این که ستاد مدیریت بحران استان چه زمانی متوجه می‌شود و چه زمانی حادثه را مدیریت کرده همگی عواملی بوده که باعث شده آمار کشته‌ها در حادثه ریلی سمنان بالا برود.
لاهوتی خاطرنشان کرد: اگر ما این نقیصه را برطرف نکنیم باز هم شاهد حوادث مختلف در کشور خواهیم بود.
وی افزود: علاوه بر وزیر راه ما نمایندگان نیز در خصوص حادثه ریلی سمنان مسئولیم. واگنی که در حادثه ریلی سمنان دچار سانحه شده بیش از 40 سال عمر داشته و سایر واگن‌های ما نیز همین وضعیت را دارند. متوسط عمر لکوموتیوهای ما بالای 31 سال است و ما بر اساس قانون باید عمر این لکوموتیوها را به زیر 15 سال می‌رساندیم.
نماینده مردم لنگرود در مجلسدر پایان گفت: ما باید از تکرار اینگونه حوادث تلخ جلوگیری کنیم و فرسودگی که امروز در ناوگان ریلی وجود دارد باید برطرف شود و کمبودهایی که در بحث بالگردها وجود دارد و مشکلاتی که در اساسنامه شرکت راه‌آهن وجود دارد باید مرتفع شود.
