بلومبرگ در گزارشی نوشت: در میان زمینهای باتلاقی پر از مار در مناطق مرزی ایران با عراق، اتاق کنترل رصدکننده فعالیتها در میدان نفتی آزادگان شمالی تماما توسط تکنسینهای چینی اداره میشود. در مرکز تهران، صدها چینی در دفتر شرکت هواوی در تهران کار میکنند. در حال حاضر تعداد زیادی چینی در ایران حضور دارند. یک دهه تحریمهای غرب موجب شده تا چین به مهمترین سرمایه گذار و شریک تجاری حاضر در بازار ایران تبدیل شود.
در ادامه گزارش آمده است، منصور معظمی، که قبلا معاون وزیر نفت ایران بوده و اکنون ریاست سازمان توسعه و نوسازی صنایع ایران را بر عهده دارد در این باره گفت: «چین به اندازه کافی در ایران سرمایه گذاری کرده است...ما فرصتها و شانسهایی را برای دیگران فراهم خواهیم کرد.»
بلومبرگ افزود: سرمایهگذاران غربی بازگشتی کند به بازار ایران داشتهاند و این موجب شده تا ایران بار دیگر به دامان چینیها برگردد. این وضعیت به ویژه در بخش انرژی صادق بوده جایی که فشار برای افزایش تولید نفت بالا بوده است. در سایر بخشها، بانکهای غربی به دلیل نگرانی از تحریمهای پابرجای دولت آمریکا از همکاری با ایران امتناع میورزند و این بدان معناست که شرکتهای غربی نمیتوانند برای پروژههای خود در ایران تامین مالی فراهم کنند.
مقاماتی از جمله معظمی در حال ناامید شدن هستند. شرکت دولتی تحت مدیریت وی میخواهد تا پایان سال آینده میلادی، 10 میلیارد دلار برای پروژههای کشتیسازی و پتروشیمی سرمایه گذاری جذب نماید. معظمی گفت: «ما به سرمایهگذاری نیاز داریم. آنچه ما انتظار داشتیم هنوز محقق نشده است و این مشکلی است که انتظار داریم آمریکاییها آن را حل کنند.» مشخص نیست که آیا دستورالعملهای جدید دولت آمریکا در زمینه تحریمها که روز 7 اکتبر منتشر شد، وضعیت را تغییر خواهد داد یا نه.
به گفته لی گوفو، تحلیلگر انستیتوی مطالعات بینالمللی وزارت امور خارجه چین، یک «حس فریب خوردن» از غرب به آهستگی در حال پیدا شدن در میان ایرانی هاست. «چین میداند که ایرانیها در واقع گزینههایی برای یک معاملات خیلی خوب ندارند.»
تحریمها فرصتی مغتنم برای چینیها بود، زیرا کشورهای دیگر شرکت هایشان را مجبور کردند تا از ایران خارج شوند. چین که در دوران قبل از تحریمها به اندازه نصف اروپا با ایران مبادلات تجاری داشت، تا سال 2014 مبادلات تجاری خود را به 5 برابر مبادلات اروپا با ایران رسانده است.
به گفته مجیدرضا حریری، معاون اتاق بازرگانی ایران و چین، از بخش نفت گرفته تا بخش خودروسازی و مخابرات، شرکتهای چینی وارد بازار ایران شدهاند و اولین قراردادهای بینالمللی مهم خود را با ایرانیها منعقد نمودهاند. برای مثال، اپراتور موبایل هواوی تکنولوژی در حال ایجاد ارتباطات زیرساختی در ایران است، کاری که اگر چینیها انجام نمیدادند، زیمنس آلمان باید انجامش میداد.
نگرانی مونیز از بیتاثیر بودن برجام در بهبود وضعیت اقتصادی
«ارنست مونیز» وزیر انرژی آمریکا در دانشگاه کلمبیا با اشاره به توافق هستهای گفت: برنامه هستهای ایران 15 سال تحت محدودیتهای شدید و تا ابد مشمول شفافسازی و راستیآزمایی خواهد شد.
مونیز سپس به سراغ تعهدات حاصل از این توافق رفت و گفت که 3 گزارش منتشر شده از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در 9 ماهه پس از اجرای برجام نشان میدهد که ایران به تعهدات خود پایبند بوده است.
وزیر انرژی آمریکا سراغی هم از تعهدات خودشان گرفت و مدعی شد: «داستانی که ایرانیها میگویند این است که آمریکا تعهدات خود را انجام نداده است؛ بگذارید شفاف بگویم، ما همه تعهدات خود را تمام و کمال انجام دادهایم».
ارنست مونیز همچنین مدعی شد: «آنها (ایرانیان) شاید متوجه نباشند که سرعت تأثیر اقتصادی برجام که مورد انتظار آنها بود، به عوامل زیادی بستگی دارد که ممانعت آمریکا از معامله مجاز شرکتهای آمریکایی با ایران، اصلاً در میان آنها نیست».
در اینجای بحث، مجری برنامه از مونیز پرسید: «اگر تجارت (بینالمللی) با سرعت مورد انتظار مردم ایران در این کشور وارد نشود، آیا سیاستگذاران آمریکایی این نگرانی را دارند که این نظر در میان ایرانیان شایع شود که برجام آنطور که امید میرفت، کار نکرده است؟».
مونیز پاسخ داد: «مطمئناً بله».
ارنست مونیز تصریح کرد که بانکهای متوسط دنیا از همین حالا، کار با ایران را آغاز کردهاند و این فقط بانکهای بزرگ بینالمللیاند که از بیم برخی تحریمهای باقی مانده، هنوز معامله با ایران را آغاز نکردهاند.
مونیز گفت که رفع این مشکل هم در گروی سختکوشی بانکداران ایرانی و ایجاد شفافیت در نظام بانکی این کشور است.
ادعای مونیز درباره انجام تمامی تعهدات از سوی آمریکا در حالی است که استمرار تحریم سوئیفت، اجرای سفت و سخت قانون محدودیت ویزا، غارت دو میلیارد دلاری اموال ایران، تصویب دهها طرح ضد ایرانی در کنگره آمریکا و همچنین تصویب تحریمهای جدید از سوی کاخ سفید تنها بخشی از عهدشکنی آمریکا در پسابرجام است.
علاوه بر این، مقامات و رسانههای غربی به دفعات نسبت به کارشکنی مقامات آمریکایی در انجام معامله بانکهای بزرگ اروپایی با ایران اذعان کردهاند.
هدیه تیم هستهای ایران به آمریکاییها
اسناد منتشره دولت آمریکا نشان داد مذاکرهکنندگان هستهای ایران در سال 2015 یک هدیه به وزیر خارجه آمریکا و 2 هدیه به معاونش شرمن دادهاند.
اداره فدرال اسناد رسمی دولت آمریکا فهرستی از هدایایی اخذ شده توسط مقامات دولتی این کشور از طرفهای خارجی در سال 2015 را منتشر کرد.
آنطور که در این فهرست آمده، در این سال، سه هدیه از سوی 3 مقام ایرانی برای «جان کری» وزیر خارجه و «وندی شرمن» معاون وقت سیاسی وزارت خارجه آمریکا ارسال شده است.
لیست منتشره میگوید که «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران یک جلد کتاب حاوی تصویر آثار استاد فرشچیان به ارزش 400 دلار به همتای آمریکایی خود هدیه داد.
«عباس عراقچی» معاون حقوقی ظریف هم فرشی به ارزش هزار و 150 دلار به خانم شرمن، همرده آمریکایی خود هدیه کرده است.
به گزارش فارس، در این میان، «حسین فریدون» برادر رئیسجمهور که در مذاکرات هستهای حضور داشت نیز فرش دیگری به ارزش هزار و 100 دلار به وندی شرمن هدیه داده است.
این قیمتها براساس ارزیابی کارشناسی ارائه شده است.
وندی شرمن در دوره معاونت جان کری، یک بار در خصوص اینکه «فریبکاری در خون آدمیان است» صحبت کرده بود و در همان نشست، ایرانیان را نیز به فریبکاری در روند مذاکرات هستهای متهم کرده بود.