روزنامه سعودی «عکاظ» با «یوسف بن علوی» وزیر امور خارجه عُمان درباره مسائل مختلف منطقه از جمله ایران، مصاحبه کرد.
روزنامه سعودی در این مصاحبه، تلاش کرد که وزیر عمانی را در مسائلی مانند یمن و ایران، تحت فشار بگذارد اما وزیر باتجربه عمانی، پاسخ‌های درخوری به «جمیل ذیابی» خبرنگار سعودی (همکار شبکه العربیه) می‌دهد.
ایران
بن علوی در بخش سؤالات ایران، در پاسخ به این سوال که «ایران در یمن دخالت می‌کند و چرا شما به دلیل روابط متمایزی که دارید، آنها را نصیحت نمی‌کنید که در امور یمن دخالت نکنند» گفت: ما نمی‌گوییم که روابط متمایز با ایران داریم، اما می‌گویم که روابط خوبی داریم و همینطور با غیر ایران. ببین برادر عزیز، در دنیای امروز همه چیز قاطی شده است. دیگر کسی نیست که در امور دیگران دخالت نکند. این نتیجه مرحله پساجنگ سرد است. گفتند دنیا دهکده است دخالت‌ها همه جا رایج و مسائل فرقه‌ای، مذهبی و ملی‌گرایی ترویج شد. ما هم در جهان عرب مَثَلی داریم که می‌گوید، «مسئله را پیراهن عثمان کرده‌اند». مسئله به خود یمن مربوط است. یمنی‌ها مصلحت خود را بهتر می‌دانند.
خبرنگار پرسید: «اما ایران خیلی آشکار در یمن دخالت می‌کند. این غیرقابل قبول است. حتی خود یمنی‌ها و همسایگانشان نظرشان این است». بن علوی پاسخ داد: برادر عزیر، اگر تو سراغ من نیایی، من هم سراغ تو نمی‌آیم. یمنی‌ها خودشان با خودشان اختلاف[نظر] دارند. شما خوب می‌دانید که شش جنگ با دولت مرکزی [یمن] انجام شده است. آدمی که در حال جنگ است، دنبال کسی می‌گردد که کمکش کند. بهتر است که همه به فکر همه باشند.
خبرنگار دوباره گفت: «اما ایران دخالت می‌کند»، و بن علوی افزود: برادر من، ما حتی به دخالت در آفریقا متهم شدیم..
خبرنگار عکاظ ادامه داد، «دخالت کشورهای خلیج [فارس] با دخالت ایران متفاوت است. آنها کشورهای برادر و همسایه‌اند. اما توجیه ایران چیست؟»، و بن‌علوی توضیح داد: «من از ایران و نه از کسی دیگر دفاع نمی‌کنم. برای اینکه صریح باشم در این مسئله، این حرف را می‌زنم. علت این مسئله روابط دوجانبه است. روابط ایران با کشورهای عربی از جمله عربستان و بحرین و عمان، مثل درجه دماسنج است. بالا می‌رود و پایین می‌آید. زمان رئیس جمهور [هاشمی] رفسنجانی و خاتمی روابط در بهترین شکل خود بود اما در زمان [محمود] احمدی‌نژاد و حسن روحانی با تغییر دولت، روابط تغییر کرد و این سبب اندوه می‌شود.
عکاظ پرسید: «روابط خوب، و به عبارت صحیح‌تر متمایز عمان و ایران، آیا به حساب [و ضرر] دیگران است؟»، و وزیر خارجه عمان گفت: «اصلا حسابی نیست که به ضرر کسی باشد. باور کن. به زیان هیچ کس نیست و نخواهد بود.
عکاظ سوال کرد «عمان در عملیات توفان قاطع [عربستان علیه یمن] شرکت نکرد. می‌دانیم که عملیات برای ممانعت از کودتا و به درخواست دولت قانونی و برای اجرای قطعنامه 2216 بود. سوالی که همیشه مطرح می‌شود، این است که چرا عمان همیشه ساز ناکوک با شورای همکاری می‌زند؟»، و بن علوی گفت: این چیزی است که [از طرف برخی مسئولان] در فضای مجازی بیشتر گفته می‌شود. ما می‌دانیم که فضای مجازی مسئولیتی نمی‌آورد برای کسی. ما [در عمان] معتقدیم که مشکل یمن چه بزرگ باشد چه کوچک، باید با هر وسیله‌ای که شده، حداقل رنج خود را برطرف کنیم زیرا جنگ مرگبار و ویرانگر است. اشتباهاتی رخ داده ولی انسان این قدرت را دارد که جبرانش کند و مسیر را اصلاح و هر کس تردیدی دارد آن را برطرف کند و این همسایه توست. مسئله را به خود همسایه‌ات واگذار. ما در هیچ جایی با جنگ موافق نیستیم. جنگ مشکل را حل نمی‌کند.
بن علوی در پاسخ سوال بعد روزنامه سعودی که پرسید، «عدم ورود عمان به ائتلاف عربی، یعنی توجیه‌ش این است که نمیخواهد وارد جنگ شود؟»، گفت: ما نمی‌خواهیم یا کسی وارد جنگ شویم.
عکاظ با اصرار پرسید «اما کودتا شده، آتش بر پاست»، و بن علوی گفت: «کودتا بین یمنی‌هاست. در ابتدا هم گفتم که یمنی‌ها خودشان را برای این کشمکش آماده کرده بودند» و عکاظ ادامه داد «اما دولت را شبه‌نظامیان با زور ساقط کردند»، و بن علوی تأکید کرد «حکومت سقوط کرد چون حکومت این کشمکش را فراهم کرد. من این را به روشنی تمام، بیان می‌کنم» و در پاسخ سوال عکاظ که گفت «و ما هم آنها را تماشا کنیم و مشکل لاینحل بماند»، افزود: «تماشا نکنیم. بینشان میانجیگری کنیم».
عکاظ پرسید: «روابط شما با دولت قانونی در یمن [مقصود، دولت فراری و مقیم در ریاض است] چگونه است؟» که بن علوی گفت: «دولت قانونی در یمن، قانونی بودن کشور را در یمن حفظ کرد. برای همین من در ابتدا گفتم که یمنی‌ها همه‌شان به سوی این کشمکش رفتند. این را هیچ کدامشان انکار نمی‌کنند. یعنی از جمله اینها، رئیس جمهور [عبدربه منصور] هادی و دولت در آن زمان با حوثی‌ها ارتباط و پیوندها و توافقها و صحبت‌هایی برقرار بود. سپس انقلاب شد و انقلاب یعنی آشوب.
راه حل بحران نزد عبدربه منصور هادی است اگر تعلل نکند
عکاظ: آیا راه حل نزدیک است؟
بن علوی: راه هنوز برای راه حل باز است. باید سریع آن را پیدا کرد. به عبدربه منصور هادی گفتم که راه‌حل هنوز در دستان شماست. اگر زیاد تأخیر کنید، از دست شما خارج می‌شود.
عکاظ: چرا حصول راهکار تا الان به تعویق افتاده؟
بن علوی: نقشه راهی که آمریکا آماده کرده و ائتلاف با آن موافقت کرده، خیلی مناسب است برای پایان دادن به این جنگ.. طرح الان دست فرستاده سازمان ملل است و دارد رایزنی می‌کند. امیدواریم خیلی به تأخیر نیفتد...
عکاظ: آیا حوثی‌ها تعلل می‌کنند و دنبال راه حل نیستند؟
بن علوی: بلکه خواستار راهکار هستند. ما مطمئن هستیم از این امر. می‌پرسی راه حل چیست؟ راه حل، توافق بین او [حوثی] و دیگران است که در حال جنگ هستند. مثلی هست بین یمنی‌ها که می‌گوید، یمنی‌ها با هم می‌جنگند و می‌کشند و رقابت می‌کنند اما زمانیکه لبه پرتگاه رسیدند، باز می‌ایستند و توافق می‌کنند.
عکاظ: روابط شما با حوثی‌ها قوی نیست؟
بن علوی: روابط ما با حوثی‌ها مثل روابطمان با دیگران است. ما روابط ویژه‌ای نداریم.
عکاظ: اما آنها بیش از آنکه در صنعاء باشند، در مسقط [پایتخت عمان] هستند.
بن علوی: برای اینکه به برخی از آنها اجازه نمی‌دهند به صنعاء بروند [کنایه به کارشکنی عربستان].
قاچاق سلاح به یمن از عمان صحت ندارد
عکاظ: درباره قاچاق سلاح ایرانی برای کودتاچیان از طریق عمان نظرتان چیست؟
بن علوی: صحت ندارد. از مرز ما سلاحی رد نشده است. ما آماده‌ایم که اگر تردیدی هست، توضیح بدهیم. و توضیح دادیم و آماده‌ایم که به برادرانمان در عربستان نیز توضیح بدهیم.
عکاظ: اخباری هست که می‌گوید سلاح ایرانی از عمان به یمن می‌رود.
بن علوی: منتشر شده اما لزوما هر چه منتشر می‌شود صحت ندارد.
عکاظ: اما گفته می‌شود که این خبرها درست است.. دلیلش هم این است که شما تکذیب نکردید.
بن علوی: درست نیست. هیچ کس از برادرانمان در عربستان سوالی در این خصوص نکرده است. حتی می‌دانیم که در دلشان چیزی هست. ما از صحتش اطلاعی نداریم و منطقاً هم شما خبرنگار هستید، این را تشخیص می‌دهید که فاصله «سحار» جایی که موشک‌ها فرود آمده تا مأرب، چهار هزار کیلومتر است. اینها تبلیغاتی بود که ما پاسخش را ندادیم.. چون نادرست است.
عکاظ: اما پاسخ، توضیح حقیقت است.
بن علوی: ما تمایلی نداریم وارد کشمکش و جدال شویم. عربستان چیزی رسمی منتشر نکرد و نه هیچ کشور دیگری در ائتلاف. بنابراین ماهم توجهی نکردیم.
عکاظ: آیا شما مطمئن هستید که سلاحی ایرانی از خاک عمان عبور نکرده [برای یمنی‌ها]؟
بن علوی: مطمئنا.
عکاظ: آیا شما قاچاقچیان سلاح را بازداشت کرده‌اید؟
بن علوی: چیزی نگرفتیم. و چیزی هم عبور نکرده. شما خبرنگار چرا قاچاق سلاح را از سواحل وسیع یمن پیگیری نمی‌کنید؟ قاچاقچی های وادی عبیده که مشهورند.
عکاظ: برخی می‌گویند که علی عبدالله صالح رئیس جمهور مخلوع، با شخص شما در ارتباط است. چقدر صحت دارد؟
بن علوی: درست نیست.
عکاظ: اگر تلاش کند تماس بگیرد، آیا پاسخش را می‌دهید؟
بن علوی: اگر تماس بگیرد، به او پاسخ خواهم داد. اما حقیقتا او تماس نگرفته است.
عکاظ: آیا به او پیشنهاد نکردید که از یمن خارج شود؟
بن علوی: چرا باید پیشنهاد خروج از یمن را به او [صالح] بدهیم در حالی که او نمیخواهد خارج شود؟
عکاظ: چرا پیشنهاد خروج به او نمی‌دهید؟
بن علوی: چه ربطی به ما دارد. اگر بخواهد خارج شود، فراهم است برایش. اگر هم بخواهد بماند، کشورش خودش است [میتواند بماند].
همه اعضای اتحادیه عرب در بحران سوریه دخیل هستند
عکاظ: تو را به خدا، به من بگو چرا عمان هنوز درهای سفارتش در دمشق باز است. آیا این معقول است که در زمانیکه ملت سوریه دچار کشتار و کوچ و آوارگی هستند، موضع شما عادی باشد بلکه حتی موضعی ندارید. حداقلش این است که در محکومیت آنچه رژیم مثل قتل و کشتار انجام می‌دهد،سفارت را تعطیل کنید.
بن علوی: من از جمله کسانی هستم که خیلی می‌دانند چه در سوریه می‌گذرد. در نتیجه روزی مسئله روشن می‌شود و سوری‌ها مسئول آنچه هستند که رخ می‌دهد و باز هم تکرار می‌کنم که کسی از غیب مطلع نیست. ما ابتدای بحران هشدار دادیم درباره خطرناک بودن راهی که مردم در آن وارد شدند و کسانی که در جلسات اتحادیه عرب حاضر بودند، به یاد دارند [که ما چه گفتیم].
عکاظ: گویی شما دنبال توجیه تراشیدن برای بشار اسد هستید.
بن علوی: توجیهی نمی‌تراشم برای کسی. سوریا در بحران است و تنگنا بزرگ است و منطقه هم به دلیل آن [در تنگناست].
عکاظ: اما این رژیم جنایتکار می‌کشد و تصاویر جنگ سوریه شاهدی بر این مدعاست..
بن علوی: همه جا جنگ است. باید دنبال راه حل باشیم.
عکاظ: اما وضعیت الان فرق کرده است. آیا می‌دانید تعداد آوارگان و کوچ‌داده شده‌ها و کشته‌های سوریه چقدر است؟
بن علوی: آیا در اصل مسئله تغییری ایجاد می‌کند وقتی وضعیت سوریه به این نقطه بد رسیده است؟
عکاظ: اما آیا عمان نباید موضع صریح و روشنی داشته باشد؟
بن علوی: همه ما در ایجاد این وضعیت دخیل هستیم. نه فقط عمان. ما به عنوان اعضای اتحادیه عرب. هیچ کشوری از اعضای اتحادیه عرب تصمیمی برای پایان دادن به این نمایش نیست.
عکاظ: اما باید جلوی این خونریزی را گرفت، و شما باید موضع صریحی بگیرد. دیگران موضع صریحی گرفته‌اند.
بن علوی: همه ما در اتحادیه عرب در ایجاد این تراژدی، سهیم هستیم. این تراژدی، ربطی به سفارت ما در دمشق که باز هست یا نیست، ربطی ندارد.
عکاظ: آیا این به رسمیت شناختن رژیم بشار [اسد] نیست؟
بن علوی: سوریه کشوری عضو سازمان ملل است و در نشست‌هایش حاضر می‌شود. حتی کسی که گفت، بشار اسد مشروعیتش را از دست داده است،در عین حال با نظام او در سازمان ملل تعامل می‌کند. پس نباید احساسی رفتار کنیم.
عکاظ: به نظر شما همه راهها برای حل سیاسی بحران مسدود شده و یافتن راهکار سخت است؟
بن علوی: [پرونده] سوریه الان در دست بازیگران بزرگ است. ما [از مسئله] خارج شده‌ایم.
عکاظ: آیا یکی از این بازیگران بزرگ، ایران است؟
بن علوی: خیر. بزرگ‌ها روسیه است و آمریکا.
عکاظ: اما ایران نقش دارد و می‌کشد و آواره می‌کند... و هر کاری می‌خواهد، انجام می‌دهد..
بن علوی: ایران هست و دیگران هم هستند. سوریه برای همه حلال شده و متأسفانه ما کشورهای عربی، در مصیبت‌ها به اسم «بهار عربی» سهیم هستیم.
عکاظ: منظورتان چیست؟
بن علوی: بهار عربی آشوب است. می‌گویند انقلاب و انقلاب یعنی آشوب. این منحصر به عرب‌ها نیست. در هر جایی که انقلاب شده، آشوب است. حتی در آمریکا در جنگ داخلی، آشوب فراگیر شد.
عکاظ: موضع کشور عمان درباره آتش زدن سفارت عربستان در تهران و کنسولگری آن در مشهد چیست. عمان موضع روشن و صریح که آنچه رخ داد را محکوم کند، اتخاذ نکرد.
عمان: بیانیه از طریق دبیرخانه شورای همکاری صادر شد. دبیرخانه بدون موافقت کشورهای شورا، نمی‌تواند بیانیه صادر کند. ما هم محکوم کردیم.
عکاظ: آیا بیانیه شورای همکاری خلیج [فارس] از دبیرخانه کافی است؟ نظر شما درباره آنچه ایران انجام داد چیست؟
بن علوی: ما بیانیه‌ای دیگر هم صادر کردیم. همچنانکه بیانیه‌ای از طرف همه کشورهای خلیج [فارس] صادر شد.
