وزارت انرژی آمریکا به مناسبت یکسالگی توافق هستهای گروه 1+5 با ایران موسوم به برجام، کنفرانسی مطبوعاتی با حضور «ارنست مونیز» وزیر انرژی این کشور ترتیب داد. در ادامه متن کامل پرسشهای مطرح شده توسط خبرنگاران و پاسخهای وزیر انرژی آمریکا به این سوالها آمده است.
سوال اول: من به ایران اعتماد ندارم، چگونه میتوانم به این توافق اعتماد کنم؟
همیشه تأکید کردهایم که این توافق به هیچ وجه بر اساس اعتماد بنا نشده است. ایران ذیل این توافق، صنعت هستهای خود را به صورت چشمگیری به عقب راند و برای زمان بلندی، راستیآزمایی پیشرفتهای روی برنامه هستهای ایران انجام خواهد شد.
سوال دوم: چگونه مطمئن شویم که ایران به توافق پایبند مانده است؟
با این توافق، آژانس بینالمللی انرژی اتمی ابزار بیسابقهای برای رصد برنامه هستهای ایران به دست آورد. آنها دسترسی مدام به تأسیسات هستهای ایران و زنجیره تأمین مواد هستهای این کشور دارند.
ایران قبل از رسیدن به روز اجرا، 98 درصد از اورانیوم غنیشده خود را از کشور خارج کرد و به مدت 15 سال نمیتواند بیشتر از 300 کیلو اورانیومی که تنها 3.65 درصد غنی شده، داشته باشد. آنها 2 سوم سانتریفیوژهای خود را از جا درآوردند و به مدت یک دهه از سادهترین سانتریفیوژ موجود استفاده خواهند کرد.
آنها مجبور شدند که قلب راکتوری که پلتونیوم زیادی تولید می کرد را درآوردند و در آن سیمان بریزند. آنها این کار را کردند.
سوال سوم: اگر ایران در اجرای توافق، تقلب کند، چه میشود؟
اگر ایران از مفاد توافق تبعیت نکند، ما باور داریم که به احتمال قوی، مچ آنها را خواهیم گرفت. آژانس بینالمللی انرژی اتمی، چشمان ما در آنجاست ولی صادقانه بگویم، ما علاوه بر گزارشهای آژانس، ابزار ملی خود را برای تشخیص این مورد داریم.اگر ایران برای دستیابی به سلاح اتمی تلاش کند، جامعه جهانی مهلت کافی برای تشخیص این مورد و پاسخ به آن از طریق تحریم یا ابزار دیگر را خواهد داشت.
سوال چهارم: چرا اصلاً به ایران اعتماد میکنیم؟
توافق هستهای بر هدف از بین بردن تهدید موجود رسیدن ایران به سلاح هستهای متمرکز بود که این تهدید برطرف شد.
آنها اورانیوم 20 درصد که برای تولید سلاح مناسب است را از کشورشان خارج کردند و فقط میتوانند مقادیر بسیار کمی از آن را برای مثلاً استفاده در راکتورهای تحقیقاتی ساخت ایزوتوپهای دارویی مورد استفاده قرار دهند.
سوال پنجم: چرا توافق موقت است؟
این توافق موقت نیست. ساختار توافق بر راستی آزمایی استوار است که گفتهایم همیشگی است.
سوال ششم: چرا توافق بهتری نشد؟
بهتر از چه؟
این توافق خیلی خوبی بود که به هدفش برای از بین بردن تهدید موجود رسیدن ایران به سلاح هستهای، رسید. ما با ایران مشکلات دیگری همچون حمایت از حزبالله و ساخت موشکهای بالستیک داریم و حالا ایران سلاح هستهای ندارد، میتوانیم به آن مشکلات بپردازیم.