23 تیر ماه 1394 بود که بعد از ٢٨ روز مذاکره فشرده در وین به منظور نگارش برنامه جامع اقدام مشترک و پس از 22 ماه مذاکره درباره برنامه هستهای ایران، توافق وین (برجام) بین ایران و 6 کشور (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه،آلمان و چین) حاصل شد
حشمتالله فلاحتپیشه عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی معتقد است که با گذشت یک سال از توافق هستهای باید در مقطع کنونی یک تحلیل منطقی و غیراحساسی از برجام داشته باشیم.
* ایران به همه تعهدات خود در برجام عمل کرده
وی با بیان اینکه برجام یک مثلث بود، افزود: ضلع اول آن تکلیف ایران بود که طبق تعهداتی که ایران در برجام داشت ،باید برخی بازرسیها و انجام برخی از تعدیلها در برنامهای هستهای کشور را میپذیرفت، که ایران این کار را به خوبی انجام داد و تنها قسمتی از برجام که کامل انجام شده است، همین بخش بود.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید کرد: ایران به تمام تعهدات خود عمل کرده و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در گزارشهای متعدد خود تاکنون این امر را تایید کرده است.
فلاحتپیشه با بیان اینکه قسمت دوم برجام به رسمیت شناخته شدن فعالیتهای هستهای ایران از سوی طرفهای مذاکره کننده بود، عنوان کرد: طرفهای مذاکره کننده با ایران بعد از کلی بازیهای سیاسی در نهایت مجبور به پذیرش حق ایران شدند و اگر ایستادگی جدی جمهوری اسلامی ایران و مشروط کردن برخی از تعهدات ایران در برجام به پذیرش این حق نبود، این بازی سیاسی ادامه مییافت.
* تحریم علیه ایران دیگر جهانی نیست
وی از لغو تحریمها به عنوان ضلع سوم این مثلث نام برد و ادامه داد: قسمت سوم از برجام مربوط به تحریمزدایی بود و اقداماتی که طرفهای غربی و آمریکا باید در این زمینه انجام میدادند و این قسمت اصلی است که ارزیابیهای انتقادی نسبت به آن صورت میگیرد.
این نماینده مجلس تصریح کرد: این بخش از برجام با بازی سیاسی آمریکا همراه بود و آمریکا تنها به 10 درصد از تعهدات خود در این حوزه پایبند بوده و به تکلیف خود در این خصوص عمل نکرده است.
فلاحتپیشه در خصوص میزان پایبندی اروپاییها به برجام نیز عنوان کرد: در خصوص طرف اروپایی نیز میتوان گفت که آنها به 80 درصد از تعهدات خود در زمینه تحریمزدایی از ایران عمل کردهاند.
وی با تاکید بر اینکه در عمل تحریم علیه ایران دیگر جهانی نیست، گفت: بخشی از دنیای امروز تحریمشکنی را آغاز کرده و اکنون تنها بازی سیاسی که وجود دارد بازی آمریکا و همراهی بخشی از سرمایهگذاری در دنیای امروز متصل به اقتصاد آمریکا و دلار، با این موضوع میباشد.
* آمریکا میخواهد بخشی از تحریمها را حفظ کند
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم ادامه داد: متاسفانه پیشبینی که در خصوص بدعهدی آمریکاییها میشد، تحقق پیدا کرد.
فلاحتپیشه با بیان اینکه آمریکاییها سعیشان بر این است که موضوع هستهای ایران را به سایر نگرانیها و دغدغههایشان در خصوص ایران ربط دهند، اظهار داشت: وصل کردن موضوع فعالیتهای هستهای ایران به مسائلی مانند بحث رژیم صهیونیستی، تروریسم و مسائل ادعایی آمریکا در خصوص حقوق بشر و... از جمله اهداف آمریکاست و آنها میخواهند با این بهانهها تحریمها یا حداقل بخشی از تحریمها را حفظ کنند.
* تا جایی که مربوط به آمریکاست برجام بسیار از مرحله اجرا دور است
وی با اشاره به اینکه تا جایی که مربوط به آمریکاست برجام بسیار از مرحله اجرا دور است، عنوان کرد: در حوزههایی که مربوط به سایر کشورها میشود تحریمهای فرامرزی شکسته شده است و شرایط به اواخر دهه 1990 میلادی بازگشته است.
این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه برجام نه یک متن مقدس است نه یک جام زهر، ادامه داد: برجام حاصل 13 سال چالش و زورآزمایی با قدرتهای جهانی بود.
فلاحتپیشه افزود: طرف مقابل ما و آمریکا دنیا را در کنار خود داشت و حتی کشورهایی مانند روسیه و چین نیز در کنار آنها بودند و ایران در مقابل آنها تنها بود و بعد از این زورآزمایی متنی شکل گرفت که ویژگی آن این است که مبتنی بر قدرت است و کشورهای دارای قدرت در آن صاحب نقش هستند.
* انتقادها از برجام باید سازنده باشد/گشایشهایی که ایجاد کرد
وی با بیان اینکه بعد از گذشت یک سال نوع نگاه ما به برجام باید همراه با انتقاد سازنده باشد نه انتقاد مخرب و برهم زننده، خاطرنشان کرد: برجام هنوز جنبههای قابل دفاعی دارد و گشایشهایی را برای ایران ایجاد کرده و برخی بهانهها را از دشمنان ما گرفته است.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به تاثیرات برجام در تعاملات ایران با دیگر کشورها از جمله کشورهای منطقه عنوان کرد: اگر برجام نبود هنوز برخی از بهانهسازیها علیه ایران ادامه داشت و برجام بخش عمدهای از بحرانها را به حوزههای دیگر در منطقه که کانون اصلی این بحرانها بودند، منتقل کرده است.
فلاحتپیشه با اشاره به بحرانهایی که بهانه شکلدهی آنها ایجاد ایرانهراسی در منطقه بود، تصریح کرد: در حال حاضر مولفههای امنیتی برخی از کشورها مانند عربستان سعودی، ترکیه و رژیم صهیونیستی از زمانی که ایران برجام را امضا کرده به شدت تضعیف شده و دلیل آن این است که در پی برجام برخی از بحرانهای منطقه به کانونهای اصلی آن در رژیم صهیونیستی، عربستان سعودی، ترکیه و... منتقل شد و این دستاورد خوبی است.
* برای رفع تحریمها باید با قدرت و وحدت عمل کرد
وی ادامه داد: بخشی از برجام که انتقاد به آن وارد است همان بحث رفع تحریمها است که هنوز به بعد از گذشت یک سال به طور کامل اجرا نشده و باید در این زمینه با قدرت و البته با وحدت عمل کرد.
این نماینده مجلس تاکید کرد: انتقادها در داخل باید وجود داشته باشد، اما در خارج از کشور باید همه از مذاکره کنندگان، وزارت امور خارجه و تیمهای اقتصادی کشور که هدفشان استفاده از گشایشهای اقتصادی شکل گرفته برای توسعه ایران است، حمایت کنند.
* رئیسجمهور بعدی آمریکا باید به برجام پایبند باشد
فلاحتپیشه با تاکید بر اینکه برجام یک متن بینالمللی است، عنوان کرد: ایران به هدف اصلی خود که شکست تحریمها علیه جمهوری اسلامی ایران بود، رسیده است.
وی با اشاره به برخی از اظهارات کاندیداهای ریاست جمهوری در آمریکا تصریح کرد: هر رئیسجمهوری که در آمریکا روی کار بیاید مجبور است برجام را اجرا کند و به آن پایبند باشد.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: آمریکا به حدی در خارج و داخل کشورش با بحران مواجه است که دیگر نمیتواند بحرانهای سربسته گذشته را مجددا باز کند و مجبور به پایبندی به برجام است.
فلاحتپیشه در پایان خاطرنشان کرد: ایران نباید دچار اشتباهات محاسباتی شود و باید به دیپلماسی تعاملی خود با دنیا ادامه دهد تا آمریکاییها دیگر نتوانند در دنیا علیه ما تهدیدنمایی کرده و ایران را به عنوان یک تهدید به جهانیان معرفی کنند و فضای اختلافی علیه ایران را در دنیا شکل دهند.