محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در اولین دور از سفر اروپایی خود پس از سفر به لهستان و فنلاند، عصر روز سه‌شنبه(۱۱ خرداد ماه) از فرودگاه شهر وانتای فنلاند عازم استکهلم پایتخت سوئد شد.
پس از ۵۰ دقیقه پرواز، هیات سیاسی و اقتصادی ایران حدود ساعت ۲۱ به وقت محلی وارد فرودگاه «آرلاندا» سوئد واقع در ۳۳ کیلیومتری استکهلم شد. قرار بود برنامه های هیات تجاری و همچنین دیدارها و سخنرانی های وزیر امور خارجه از فردای ورود به سوئد یعنی روز چهارشنبه(۱۲ خرداد ماه) آغاز شود.
کشور سوئد که در کرانه دریای بالتیک قرار گرفته، از ۱۶ جزیره بزرگ و تعداد زیادی جزیره های کوچک تشکیل شده است. بعنوان مثال امروز سفارت ایران در سوئد در یکی از جزیره های اطراف استکهلم قرار دارد. گاهی در برخی جزیره های کوچک تنها ۲ خانواده زندگی می‌کنند و تنها وسیله ارتباطی‌شان قایق است. امروزه نیمی از خاک سوئد را جنگل، بیش از یک سوم آن را کوهستان و دریاچه و کمتر از یک دهم آن را زمین های قابل کشت پوشانده است.
تجمع منافقین مقابل هتل محل اقامت ظریف
بدنبال خبر ورود ظریف به استکهلم، گروهک منافقین به عوامل خود در سوئد فراخوان تجمع در مقابل هتل محل اقامات وزیر امور خارجه و هیات سیاسی را داده بود. عناصر کم شمار منافقین در کنار تعدادی مرد و زن اجاره‌ای که گویا حرفه تخصصی شان برگزاری تجمع و داد و فریاد است، از سه شنبه شب تا صبح چهارشنبه در مقابل هتل ظریف تجمع کردند و با بلندگوهای دستی شعار دادند تا به نوعی باعث سلب آرامش هیات سیاسی جمهوری اسلامی شوند.
پیش از پیاده شدن از هواپیما در فرودگاه استکهلم نیز به خبرنگاران همراه با هیات وزارت خارجه هشدار دادند که مراقب عوامل گروهک‌های سلطنت‌طلب، منافقین، حامیان پژاک و عبدالله اوجالان و گروه‌های چپ کارگری سوئد در استکهلم باشید و در صورت حمله‌های تخم مرغی و گوجه فرنگی! از سوی عناصر این گروهک ها، به هیچ وجه با آنها درگیر نشوید.
صبح چهارشنبه اولین برنامه ظریف دیدار با وزیر نوآوری و امور شرکت‌های سوئد بود. در این دیدار با توجه با شرایط پسابرجام به موضوع افزایش همکاری های اقتصادی تاکید شد. سوئد در شرایط کنونی می‌تواند به نوسازی ناوگان حمل و نقی سنگین ایران کمک کند. امروز صنایع این کشور عبارتند از صنایع مخابراتی مهندسی برق، معدن، تجهیزات شهری بولبرینگ ماشین آلات کشاورزی و اتومبیل.
ظریف در ادامه برنامه‌هایش در اجلاس اقتصادی ایران و سوئد که در هتل شرایتون سوئد برگزار شد، نیز سخنرانی کرد و گفت: «من همه را تشویق می‌کنم که وارد همکاری با ایران شوند چراکه شما محیطی امن تر از ایران پیدا نخواهید کرد و دلیل وجود این امنیت، حکومت و قدرت نظامی نیست بلکه اتکا و اعتماد به مردم است»
دیدار بعدی ظریف با «استفان لوون» نخست وزیر سوئد در ساختمان نخست وزیری بود. این دیدار هم حاشیه جالبی داشت چراکه امروز یکی از وزرای دولت لوون ایرانی است؛ «اردلان شکرآبی». شکرآبی وزیر امور مدنی دولت سوئد است.
ماجرای احوال پرسی ظریف با وزیر ایرانی تبار سوئد
در جریان این دیدار وزیر امور خارجه کشورمان به زبان فارسی با شکرآبی احوال پرسی کرد و سپس نخست وزیر سوئد خطاب به ظریف گفت: «به او چه گفتی؟ ». ظریف نیز در پاسخ گفت: «گفتم سلام، حال شما چطور است و خوشحالم از اینکه شما را می‌بینم!»
دیدار بعدی وزیر امور خارجه کشورمان با همتای سوئدی خود یعنی خانم «مارگوت مالستروم» بود. در این دیدار دو طرف یادداشت تفاهم همکاری های سیاسی و رایزنی های مشترک را امضا کردند. به موجب این یادداشت تفاهم، دیدارهای سیاسی دو طرف زمان بندی خواهد شد و سفرهای دوجانبه نیز طبق تفاهم امضا شده انجام می‌شود.
سوالات حقوق بشری مقامات سوئد از ظریف
یکی از مسائلی که در دیدارهای ظریف با وزیر خارجه و رئیس پارلمان سوئد مطرح شده بود ادعاهای تکراری حقوق بشری اروپا در مورد ایران بود. به گفته برخی اعضای حاضر در این دیدارها، وزیر خارجه کشورمان پاسخ‌های قاطع و جامعی به همتای خود و همچنین رئیس پارلمان سوئد داده است.
امروز دولت و نظام سوئد به دلیل داشتن یک نظام مدون و سیستم دقیق تامین اجتماعی و همچنین سیاست‌های پذیرش مهاجرین و پناهجویان، داعیه بسیار زیادی در موضوع حقوق بشر دارند و ایران را هم به بهانه های مختلف به نقض حقوق بشر متهم می‌کنند.
البته از سال ۲۰۱۵ که موج آوارگان سوری به اروپا سرازیر شد، دولت این کشور سیاست های خود در زمینه پذیرش پناهجویان را تغییر داد و با قوانین سختگیرانه و سیاست های انقباضی شرایط پذیرش پناهجویان را دشوارتر کرد. طبق قوانین جدید دولت سوئد، امروزه فقط اقامت موقت سه ساله به پناهجویان داده می‌شود.
نشست خبری وزرای خارجه ایران و سوئد نیز در محل وزارت خارجه این کشور در حالی برگزار شد که جمع محدودی از عناصر سلطنت طلب، پژاک و منافقین در مقابل ساختمان وزارت خارجه تجمع کرده بودند. پلیس استکهلم هم تدابیر امنیتی شدیدی را در اطراف ساختمان وزارت خارجه حاکم کرده بود.
حمله و فحاشی منافقین به خبرنگاران ایرانی
یکی از حاشیه های سفر به سوئد، حمله اذناب منافقین و سلطنت طلب‌ها به خبرنگاران همراه با هیات سیاسی وزارت خارجه بود. وقتی عوامل منافقین و سلطنت طلبان با اقدام پلیس متفرق شدند، خبرنگاران ایرانی از ساختمان وزارت خارجه خارج شده تا برای حضور در سخنرانی ظریف به «موسسه سیپری» بروند.
در این میان تعداد نزدیک به ۱۰ نفر از عوامل منافقین در خیابان کنار ساختمان وزارت خارجه سوئد سد راه خبرنگاران ایرانی شدند و اقدام به فحاشی کردند. آنها قصد تحریک و ایجاد درگیری داشتند ولی با سکوت خبرنگاران و در ادامه حضور پلیس استکهلم این عناصر متفرق شدند.
آنچه در این میان قابل تامل و توجه بنظر می‌رسد این است که تعداد زیادی از این عناصر اجاره ای بوده و سالها برای دریافت اقامت از دولت سوئد شغل اعتراض و فحاشی به نظام جمهوری اسلامی را برگزیده‌اند. طبق گفته کارمندان سفارت ایران در استکهلم، این عوامل پس از دریافت اقامت از دولت سوئد به نمایندگی ایران مراجعه می‌کنند و با ابراز پشیمانی از اقدامات خود خواستار دریافت خدمات و تسهیلات کنسولگری اعم از اخذ پاسپورت و شناسنامه ایرانی می‌شوند.
سخنان و پاسخ های مهم ظریف در موسسه سیپری
ظریف پس از شرکت در نشست خبری با همتای سوئدی خود به «سیپری» که در یکی از جزیره های اطراف استکهلم واقع بود رفت. موسسه سیپری در واقع «انیستیتو بین المللی صلح استکهلم» است. این موسسه یکی از ۱۰ موسسه مشهور بین‌المللی جهان در حوزه مطالعات سیاسی و امنیتی است.
وزیر خارجه کشورمان در این موسسه به مدت ۵۰ دقیقه سخنان بسیار مهمی را درخصوص تحولات منطقه خاورمیانه، موضوعات حقوق بشری و مذاکرات هسته ای و برجام ایراد کرد.
ظریف در این نشست در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه وزیر خارجه عربستان از ایران خواسته در عراق دخالت نکند گفت: «من نمی دانم عراق چه ربطی به عربستان سعودی دارد. خود این حرف که می گویند در عراق دخالت نکنید، یک دخالت است. هر وقت مسئولان عراقی بگویند، ما عراق را ترک می‌کنیم و هر وقت هم مسئولان عراقی بخواهند به عراق کمک می‌کنیم»
وی در پاسخ به سوال مجری برنامه که گفت ما نگران وضعیت حقوق بشر در ایران هستیم، پاسخ داد: «من آماده ورود به گفتگو با اروپا در مسائل حقوق بشری هستم ولی به موگرینی نیز گفتم که این گفتگوها دو طرفه خواهد بود. شکی نیست که هر دو طرف چیزهایی را می شنویم که خوشمان نمی آید ولی باید جدی باشیم و در این گفتگوها ورود کنیم.»
وزیر خارجه کشورمان ادامه داد: «صدام حسین در زمان جنگ از تسلیحات شیمیایی علیه ما استفاده می‌کرد ولی کسی اهمیت نمی‌داد زیرا نقش "دلبر" را برای غربی ها داشت. بروید به اسناد و قطعنامه های سازمان ملل نگاه کنید. تا اوت ۱۹۹۰حتی یک مورد هم درباره نقض حقوق بشر در عراق وجود ندارد. بدترین دشمن حقوق بشر استفاده از این حقوق به عنوان ابزاری برای اهداف سیاسی است»
واکنش استاندار ایرانی تبار سوئد به سخنرانی ظریف
در نشست موسسه سیپری نیز خانم «مینو اختر زند» استاندار ایرانی تبار منطقه وست ملن سوئد نیز حضور داشتند.
پس از پایان سخنرانی ظریف در انیستیتو سیپری و پاسخ های محکم و منطقی وزیر خارجه به سوالات حاضرین، وقتی از خانم زند پرسیدند جلسه را چگونه ارزیابی کردید؟، وی گفت: «فقط می‌توانم به دکتر ظریف بگویم؛ Excellent»
برنامه بعدی ظریف حضور در جمع ایرانیان مقیم سوئد در سالن شهرداری «جزیره لیدینگو» بود. به گفته مسئولیت کنسولگری ایران، حدود ۱۱۰ هزار ایرانی در سوئد زندگی می‌کنند که عمدتا تمرکز آنها در «محله شیستا» در اطراف جزیره لیدینگو است.
در اطراف محل سالن برگزاری این نشست، مجددا تعداد انگشت شمار منافقین حضور داشتند و به هر ایرانی مقیمی که وارد سالن می‌شد فحاشی می‌کردند. در این نشست الکساندر (اسکندر) اخلاقی مشاور سیاسی وزیر خارجه سوئد هم شرکت کرد که از حاشیه های جالب این جلسه بود.
اظهارات عجیب رایزن فرهنگی و سفیر ایران درباره وزیر خارجه
در ابتدای این جلسه «سیدعبدالمجید میردامادی» رایزن فرهنگی ایران در سوئد در سخنانی شاذ و عجیب در مورد محمدجواد ظریف گفت: «ما دکتر ظریف را امیرکبیر ایران می‌دانیم اما از طرفی هم آرزو می‌کنیم سرنوشت امیرکبیر برای ایشان رقم نخورد»
«سیدرسول مهاجر» سفیر ایران در سوئد نیز در ادامه سخنانی را مطرح کرد که به مذاق وزیر خارجه خوش نیامد و چهره ظریف را در هم آورد.
مهاجر گفت: «آقای ظریف خدمتی را به کشور کردند که شاید در دوران معاصر قدر زحمات و تلاش ایشان دانسته نشود ولی آیندگان خواهند فهمید که ایشان چگونه کشور را از یک جنگ محتوم نجات دادند. آقای ظریف خصیصه هایی دارند که کمتر وزیری از آن برخوردار است. ایشان بسیار بی میل بودند که سمت وزارت را برعهده بگیرند و من در جریان بودم که وقتی آقای روحانی ایشان را نامزد وزارت کردند، آقای ظریف دو نفر دیگر را پیشنهاد دادند»
وی افزود: «قطعا کارهایی که وزارت خارجه در موضوع هسته ای انجام داد با حمایت رهبری بوده است ولی معمار ساختن این بزرگترین مصوبه شورای عالی امنیت سازمان ملل و نجات کشور از یک بحران آقای ظریف بودند. اینکه ایشان گفتند کاری که ما در برجام کردیم یا ۵ است یا ۹۵، نهایت خضوع و افتادگی ایشان است. ظریف بسیار شجاع و مقاوم بر حفظ منافع ملی بود. هرکسی جز ظریف وزیر خارجه بود نمی‌توانست معمار این معاهده بزرگ باشد»
وزیر امور خارجه کشورمان که مشخص بود از سخنان مهاجر خوشحال نشده بود، خطاب به وی با بیان اینکه «از این حرف‌ها نداشتیم»، گفت: «هرچه در جمهوری اسلامی بدست آمده و بدست خواهد آمد بعد از لطف خدا مرهون مردم ایران است. هرچه ما و دیگر خدمتگزاران انجام بدهیم ذره ای از رشادت ها و هوشمندی ها و مقاومت های این مردم بزرگ را پاسخ ندادیم.»
ظریف: روضه نمی‌خواهم بخوانم که برق ها را خاموش کردید!
در اواسط سخنرانی ظریف نیز برای چند ثانیه نور سالن کم شد که وی گفت: «چی شد؟ حرف های خوشحال کننده می‌خواهم بزنم. روضه نمی‌خواهم بخوانم که برق ها را خاموش کردید!»
همچنین در اجتماع ایرانیان گروه سرود مدرسه مولوی در استکهلم ، سرود زیبایی را در وصف ایران اجرا کردند که مورد توجه حاضران قرار گرفت.
در پایان این مراسم مجری برنامه در سخنانی عجیب‌تر از اظهارات سفیر و رایزن فرهنگی خطاب به ظریف گفت: «ایرانیان مقیم سوئد شما را "شوالیه ایران" می‌دانند و در همین راستا تندیسی را به شما هدیه می‌دهند.»
برنامه‌های سفر محمدجواد ظریف به استکهلم پس از دیدارهایی فشرده با مقامات سوئد بعد از ظهر روز چهارشنبه پایان یافت و وی به همراه هیات سیاسی و اقتصادی ایران صبح پنجشنبه (۱۳ خرداد) استکهلم را به مقصد ریگا پایتخت کشور لتونی ترک کرد.
