"حسین جابری انصاری" سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با حضور در برنامه متن، حاشیه درباره موضوعات مختلف صحبت کرد.
وی در این مصاحبه در این باره که چرا در عرصه سیاست خارجی همه چیز پیچیده شده است، گفت: سیاست عرصه پیچیده‌ای است. به خصوص که سیاست خارجی، که پیچیده تر بوده چون تناقض های متنوعی را با هم جمع می کند به همین دلیل پیچیده تر است.
عربستان دعواهای سیاسی را وارد موضوع حج کرد
جابری انصاری در پاسخ به موضوع حج و مذاکرات هیئت ایرانی و عربستانی گفت: انجام مذاکرات با سازمان حج بوده و هیئت ما رفتند و برگشتند. بارها گفتم که مسئولیت آنچه که تا کنون روی داده متوجه عربستان سعودی است و این کشور بر خلاف میزبان بودن مناسک حج، دعواهای سیاسی خود را وارد موضوع حج کرد. اختلاف عربستان با ایران درباره مسائل مختلف بوده به ویژه آنکه عربستان در مسائل منطقه‌ای خود را در مقابل ایران می داند. عربستان مدت ها است که سیاست خارجی خود را در مقابله و افزایش تنش در منطقه اتخاذ کرده است و در نتیجه آن چه که مشاهده می کنیم که در مقطع چند سال قبل از قطع رابطه با ایران و به خصوص چند ماه پیش از قطع رابطه به دنبال روابط تنش آمیز با ایران بوده است.
اگر حج ایران برگزار نشود مسئولیت آن بر عهده عربستان است
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اضافه کرد: عربستان به هر حال وظایف میزبانی مناسک حج را دارد. مسئولیت موضوع حج بر اساس تصمیمات سطوح عالی کشور زیر نظر سازمان حج و بعثه مقام معظم رهبری است و ما در ریز مسائل حج دخالتی نداریم اما ما از طریق عضویت در سازمان حج اقداماتی انجام دادیم اما مدیریت مسائل حج بر عهده سازمان حج است و بر اساس آخرین اقدامات و گفت و گوها، عربستان سعودی بدیهی ترین وظایف خود که حمایت از حجاج ایرانی و موضوع حمایت کنسولی که از مسائل اساسی است را نادیده گرفته‌اند. بخشی از موضوعات مطرح در گفت وگوها مسائل اجرایی در حج مثل حمل و نقل حجاج و خطوط هوایی است. عربستان تمامی مسائل اجرایی را رد کرده و در دور اخر برخی مسائل اجرایی را پذیرفتند اما دو موضوع اساسی که مسئله امنیت و سلامت حجاج و همین طور حمایت کنسولی در زمان قطع روابط با دولت حافظ منافع که سوئیس است را امضا نکردند و عربستان گفته است که این موضوع با وزارت خانه‌های دیگر که منظورش وزارت خارجه است مرتبط است و عربستان به دنبال گذراندن وقت است. عربستان ماه ها وقت را تلف کرد و موضوعات بدیهی مانند حمل و نقل و صدور روادید را به تاخیر انداختند و هیچ تعهدی برای امنیت وسلامت حجاج ارائه نکرده اند و اگر حج ایران برگزار نشوند مسئولیت آن بر عهده عربستان سعودی است و منشا بسیاری از نابسامانی ها در شرق آسیا و شمال آفریقا بر عهده عربستان است. حرکت عربسنان به سوی حرکت پرخاشگرانه طی چند سال گذشته باعث شده که این کشور منشا بسیاری از حرکت های خشونت طلبی و افراطی باشد . در حج هم سوء مدیریت و سوء تدبیر عربستان کاملا مشهود بوده که منجر به کشتار های متعدد شده و به نظر می رسد که امری آشکار برای بخش های مختلف است اما این از مسئولیت ما کم نمی کند.
وی در پاسخ به سوالی در باره صبوری در مقابل عربستان گفت: اینکه صبر ما حد و اندازه دارد، طبیعی است که صبر هیچ کس بی حدو اندازه نیست. ما تلاش کرده ایم که به صورت خویشتن دارانه در برابر عربستان برخورد کنیم اما ایران بر اساس مسیر و اهداف خود حرکت می کند . مهمترین کار در سیاست خارجی ما این است که عربستان سعودی خودش باشد و نه اینکه نمایندگی از کشورهای جهانی را ایفا می کند. نوع نگاه سنتی که به عربستان سعودی وجود دارد این است که همه بدی‌های عربستان سعودی کنار گذاشته می شد اما طی یک دهه گذشته وضعیتی از سیاست عربستان روی داده که این دیدگاه در حال تغییر است. نوع سیاست هایی که عربستان اتخاذ کرده که با نوعی حمایت جهانی همراه بوده و به نوعی به هم ریختگی و نابسامانی در بسیاری از کشورها ایجاد کرده باعث شده که جمع بندی های جدیدی را برای کشورهای جهان ایجاد کند.
عربستان با حصول برجام نگران بود که مزیت نسبی خود در سطوح بین‌المللی را از دست دادن بدهد
جابری انصاری در ادامه مصاحبه در برنامه متن و حاشیه گفت: برخی کشورها از عربستان حمایت می کنند اما همین دولت ها که گمان می شود نزدیک به عربستان هستند به دنبال آن هستند که از خشم و غضب عربستان دوری کنند ما باید شبکه روابط خود با جهانیان را توسعه دهیم و حقایق موجود در منطقه را مشخص کنیم و ما هیچگاه نمی بایست بازی را تحویل طرف مقابل دهیم تا به اهداف خود برسد. عربستان بر خلاف عقربه های زمان در حال حرکت بوده است. مشکل عربستان بیش از آنکه با ما باشد با خودش است. عربستان در تلاش برای تعویق انداختن برخی تحول ها است. عربستان با حصول برجام نگران بود که مزیت نسبی خود با سطوح قدرت بین المللی را در حال از دست دادن است. به محضی که احساس می کند که نوعی تغییر در تعامل با عربستان در حال روی دادن است رویکرد تهاجمی به خود می گیرد.
وی درباره موضوع سوریه گفت: نشست های بین المللی در جریان است ما باید دوره 5 ساله بحران سوریه را ببینیم. در اوایل بحران سوریه، عربستان به دنبال آن بود که با سرعت هر چه بیشتر اوضاع سوریه را تمام کند و شرایط خود را تحمیل کند. عربستان چون قدرت انطباق با تحولات منطقه را نداشت تلاش کرد که روند را معکوس کند و به نزاع طایفه ای و کشت و کشتار تغییر دهد. عربستان تا کی می تواند با ایجاد تاخیر به جلو برود. قدرت عربستان برای تخریب بالا بوده و قدرت سازندگی آن محدود است و به دلیل عدم تعادل سازنده میان تخریب و قدرت سازندگی، نمی تواند این روند را ادامه دهد. ما باید با عقلانیت و بدون وارد شده به بازی طرف مقابل در جهتی حرکت کنیم که این نظام هر چه بیشتر رسوا شده و هر چه بیشتر مشخص شود که منشا ناراآرامی‌ها است.
اسرائیل اولین برنده از ادامه بحران فعلی در سوریه
وی اضافه کرد: اولین برنده از ادامه بحران فعلی در سوریه و چه در کشورهای دیگر، اسرائیل است که نظاره گر تحولات جاری در منطقه است موضوع رویارویی مسلمانان با اسرائیل به حاشیه رانده شده است. عربستان است که به عنوان دومین بازی گرد عمده دنبال همین هدف است که به دنبال آشفتگی تا یک افق نامحدود است تا بیش از گذشته ملت ها را از خواسته های خود برای آزادی و امنیت ناامید کند. بحران در منطقه تا می تواند باید زودتر خاتمه یابد اما نه با هر شرایطی بلکه با وضعیت هایی که باید تدارک دیده شود.
جابری انصاری در ادامه گفت: ما مواضعی که درباره سوریه اتخاذ کردیم اصولی و اساسی بوده و ما از ابتدای بحران گفتیم که بحران سوریه راه حل نظامی نداشته و راه حل آن سیاسی است.
ایران اجازه نمی‌دهد دولت‌های دیگر درباره سوریه تصمیم‌گیری کنند
وی درباره خط قرمز ایران درباره ماندن بشار است گفت: خط قرمز اساسی ما این است که هیچ بازیگر بیرونی برای ملت سوریه تصمیم گیری کند. بازیگرهای بیرونی می توانند تسهیل کنند توافق سیاسی برای رجوع به آرای ملت سوریه. هیچ کسی قیم ملت سوریه نیست. ایران اجازه نمی دهد که دولت های دیگر درباره سوریه تصمیم گیری کنند و آنچه که می خواهند بر ملت و آینده سوریه تحمیل کنند خط قرمز سوریه آن است که آینده سوریه را ملت سوریه تعیین کنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران درباره برجام گفت: هر نقدی درباره برجام گل به خودی تلقی نمی شود اما در برخورد با مسئله یا هر مسئله اساسی دیگر باید به شکل ملی با آن برخورد شود. اقتصای تنوع اجتماعی و سیاسی، دیدگاه های مختلف است. در جوامعی که دموکراسی در آن وجود دارد جزئی از بازی دموکراتیک نقد سیاست ها است. اما در کنار این ضوابطی هم حاکم است که یکی از آن مسائلی که به شکل ملی مطرح می شود نقد آن با ملی بودن مسئله بررسی می شود. برخی از مسائل ملی در درجاتی فوق دعواهای روز مره است. بنابراین ما باید دو کار را انجام دهیم یکی به شکل عقلایی امکان طرح مسائل مختلف وجود داشته باشد و دوم آنکه مردم سلیقه‌های مورد نظر خود را انتخاب می کنند.
ما قدرت هسته‌ای را به اقتدار هسته‌ای تبدیل کردیم
وی در پاسخ به سوالی درباره لغو تحریم ها علیه ایران گفت: در دوره ای که تحریم اتفاق افتاد مهمترین مسئله، ارتباط بانکی با شبکه بانکی جهانی است که این موضوع یک بعد فنی است که انقطاعی که ایجاد شد رفع شود و ساز و کارهای لازم برای ارتباط ما با شبکه بانکی اتفاق بیفتد. آنچه که درباره سوئیفت مطرح می شود بخش عمده آن بعد فنی است. درباره بعد اقتصادی، آن است که هیچ اتفاقی به صورت یک شبه نمی توان آن را ترمیم کرد. نوع تحولات اقتصادی زمان بر است. آنچه که درباره برجام مطرح است این است که برجام می تواند محرکی برای اقتصاد ملی باشد اما طرف وابسته بودن به برجام نیست. در سطح سیاسی موضوع این است که فضای استراتژیک آن است که ایران در برجام در باره موضعی خاص یک توافق خاص و یک توافق موضوعی کرده است. ما فقط درباره یک موضوع با آمریکا مذاکره کردیم و در باره یک موضوع خاص توافق صورت گرفت و طرف های مقابل یک سری تعهدات خاص داشتند و مصوباتی باید در اتحادیه اروپا باید صورت می گرفت و همه اینها بر اساس جدول زمانی که توافق شده بود انجام شد. اما در محتوا درباره مسائل فنی و مسائل اقتصادی تحولات یک شبه انجام نمی شود و از فرصت برجام یک فضای تنفسی برای اقتصاد خود استفاده کنیم و در سطح سیاسی، دشمننی بازگیران تمام نشده است و بنابراین ما یک مسیر همراه با سختی و مشقت را دنبال کنیم و در اقتصاد بنگاه خیریه ای وجود ندارد و حق گرفتنی است و دادنی نیست و ما برنامه ملی خود را در زمینه هسته ای دنبال کردیم و قدرت هسته ای را به اقتدار هسته ای تبدیل کردیم و در شرایطی که در تحریم قرار داریم همه بازیگران علیه شما موضع می گیرند و ما از این شرایط خارج شده ایم و قدرت را به اقتدار تبدیل کرده و در حال حرکت به سوی مشروع سازی هستیم. ما نباید برنامه های ملی را فراموش کنیم.
جابری انصاری ادامه داد: تحریم ها لغو شده اما ترجمه شدن لغو تحریم ها در سطوح اقتصادی متفاوت است.ادامه مواضع خاص در سطح بین المللی درباره ایران همچنان مشاهده می شود.
ساختار تحریم و مشروعیت ظاهری آن فروپاشیده است
وی در ادامه گفت: در کشورهای مختلف مواضع مختلفی مطرح می شود اما برای ما آنچه که مهم است عملکرد طرف مقابل است. ما متعهد به توافقات برجام و نه سخنرانی طرف های مقابل هستیم. ما در چارچوب توافقاتی که انجام شده رفتار می کنیم. ما از وضعیت تحریمی و تنگناهای مختلف خارج شده و ساختار تحریم و مشروعیت ظاهری و بین المللی آن فروپاشیده شده و برای ساختن آن چیزی که باطل شده باید بسیار تلاش کنند. ایران با اقتدار خط و مسیر را برای تحقق اهداف خود ادامه می دهد.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در پاسخ به سوال دیگری درباره موضع دونالد ترامپ، نامزد جمهوری خواهان برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا درباره پاره کردن برجام پس از رسیدن به ریاست جمهوری، گفت: معمولا بین آن چیزی که سیاستمداران پیش از انتخابات و با آن چیزی که به عنوان دولت مرد رفتار می کنند در همه دنیا تفاوت می کند و واقعیت های موجود تحمیل های متفاوتی دارد. ترامپ اگر انتخاب شود با واقعیت های سیاست مواجه می شود و نمی تواند آن را تغییر دهد.
