"مارک تونر،" سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، در نشست خبری خود به سؤالات خبرنگاران درباره تحولات ایران، سوریه و دیگر نقاط دنیا پاسخ داد.
در این جلسه یکی از خبرنگاران پرسید در ماه گذشته، سخنان زیادی از گوشه و کنار مطرح شد که وزارت خزانه داری آمریکا چگونه قرار است با همکاری وزارت امور خارجه در راستای تسهیل و شفاف‌سازی آن دسته قوانین گام بردارد که به تراکنش (مبادلات مالی) با ایران مرتبط می‌شود. دولت آمریکا بارها اعلام کرده است که به لحاظ دسترسی دوباره ایران به نظام مالی (آمریکا) یا دسترسی مستقیم به دلارها، نباید هیچ گونه انتظاری داشت.
"جان کری،" وزیر امور خارجه آمریکا، روز جمعه با "محمدجواد ظریف،"همتای ایرانی خود، دیدار کرد. وزارت خزانه داری آمریکا نیز لحظاتی پیش پرسش های متداول FAQs درباره تجارت با ایران (را به همراه پاسخ آنها) منتشر کرد تا قوانین را روشن کند. می خواهم بدانم آیا این نتیجه‌ای است که جان کری و ظریف به آن رسیده اند؟
می‌دانم این مسئله به وزارت خزانه داری مربوط می‌شود؛ اما آیا جان کری هنگام دیدار با ظریف در روز جمعه به او گفته است که چنین چیزی قرار است منتشر شود؟
مارک تونر پاسخ داد: من در نیویورک (محل دیدار ظریف و کری) حضور نداشتم و زمانی که آنها دیدار کردند، داخل اتاق نبودم. اما باید بگویم (اظهارات) وزیر جان کری کاملاً روشن بود که ما کماکان به تعهدات خود در چارچوب برجام عمل خواهیم کرد و این را برای بانک‌های خارجی یا شرکت‌های علاقه‌مند به تجارت با ایران، تا حد امکان روشن می کنیم که برای پایبندی به تحریم‌های کنونی، چه کاری می‌توانند و بلکه چه کاری باید انجام دهند. به نظر می‌رسد این مسئله (اقدام وزارت خزانه‌داری آمریکا) نیز در همین راستا باشد.
خبرنگار گفت این را می‌پرسم، زیرا وزارت خزانه داری آمریکا، نشست خبری ندارد. می‌خواهم بدانم آیا برای کاهش نگرانی شرکت‌های خارجی و ایرانی‌ها، اقداماتِ بیشتری در راه است یا نه؟
مارک تونر پاسخ داد موضوع خاصی برای اعلام کردن وجود ندارد؛ اما همان طور که گفتیم به مشورت با دولت‌ها، بانک‌ها و دیگر مؤسسات مالی خارجی ادامه خواهیم داد، فقط برای اینکه روشن کنیم قوانین چیست.
خبرنگار افزود دومین سؤال من درباره ایران به سناتور "تام کاتن" مربوط می شود. او برای لایحه‌ای که اکنون نام آن را به یاد نمی‌آورم، اصلاحیه‌ای گذاشت که دولت آمریکا را از خرید آب سنگین (از ایران) منع می‌کند. همکار شما در کاخ سفید گفت اگر لایحه با همین ادبیات (تصویب) شود و به دست اوباما برسد، آن را وتو خواهد کرد. سخنگوی کاخ سفید افزود سناتور تام کاتن عهد کرده است هر آنچه در توان دارد برای جلوگیری از اجرای توافق هسته‌ای به کار گیرد. سؤال من این است آیا توافق هسته‌ای، آمریکا را به خریداری مازاد آب سنگین از ایران ملزم می‌کند؟
تونر پاسخ داد نه، گمان نکنم این طور باشد.
خبرنگار پرسید: نه؟!
تونر پاسخ داد: نه، اجازه دهید این طور بگویم که این (توافق) نوعی برد-برد بود. ما به آب سنگین نیاز داشتیم و توانستیم به عنوان نتیجه یا محصول جانبی توافق هسته‌ای، آن را از ایرانی‌ها بخریم و تهیه کنیم، زیرا آنها این آب سنگین را برای فروش در بازار بین المللی، در اختیار داشتند. اما تا جایی که می‌دانم این کار، الزامی نیست.
خبرنگار پرسید پس اگر این لایحه به قانون تبدیل شود و رئیس جمهور نیز آن را وتو نکند، ایران می‌تواند مازاد آب سنگین خود را جای دیگری بفروشد؟
تونر گفت بله، تا جایی که می‌دانم همین طور است.
خبرنگار پرسید: پس چرا دولت، این را تلاشی ایدئولوژیک از جانب سناتور تام کاتن برای نابودی برجام می‌داند، در حالی که این طور نیست؟ منظورم این است که آمریکا با امتناع از خرید آب سنگین، تعهدات خود را نقض نکرده است، مگر نه؟
تونر پاسخ داد "جاش ارنست" و کاخ سفید قطعاً بهتر از من می‌توانند درباره این مسئله صحبت کنند. تا جایی که می‌دانم این مسئله (خرید آب سنگین از ایران) بخشی از الزامات برجام نیست. ظاهراً اینگونه است که ایران با این محصول جانبی حاصل از اجرای برجام روبرو است و اگر از فروش آب سنگین به کشورهایی مانند آمریکا در بازار آزاد منع شود، منظورم فقط آمریکا است، این مانعی بر سر پایبندی به برجام خواهد بود؛ اما بیش از این نمی‌توانم به جزئیات بیشتری اشاره کنم. البته خریداران دیگری نیز هستند.
خبرنگار پرسید آیا معامله (خرید آب سنگین ایران) پایان یافته است یا اینکه چند هفته دیگر طول می‌کشد؟
تونر پاسخ داد احتمالاً چند هفته طول می‌کشد. آب سنگین هنوز به (آزمایشگاه ملی) «اوک ریج»که مقصد نهایی آن است، نرسیده است.
خبرنگار پرسید اما سؤال من این بود که آیا قرارداد نهایی شده است، به بیان دیگر آیا بابت آب سنگین به ایرانی ها پول داده اید و آن را تحویل گرفته اید یا نه؟
تونر پاسخ داد گمان نکنم این مسئله هنوز رخ داده باشد.
