هر اندازه به روز اجرای برجام نزدیک می شویم گامهای موثر ایران در راستای توافق بدست آمده با گروه 1+5 به نقطه پایانی محکم تر برداشته می شود.
این در حالی است که رفتار دیپلماتیک دولت واشنگتن در دوران پسابرجام به هیچ روی مطلوب ارزیابی نمی شود. از نگاه آنچه که مقامات سیاسی تهران بدان تاکید دارند، طی روزهای اخیر اقدامات مجلس سنای آمریکا(تصویب قانون ضد ایرانی محدودیت در صدور روادید) بعد از بسته شدن پرونده موهوم پی ام دی؛ نقض روح برجام تلقی می گردد.
با این وجود جمهوری اسلامی ایران نظر به اصل وفای به عهد، همچنان در مدار قانون بین الملل حرکت می کند و در افق متن صریح والزام آور حقوقی (Agreement) به همکاریهای سیاسی و فنی خود در چارچوب مصوبات توافق هسته ای ادامه می دهد.
یکی از مفاد موافقت نامه مذکور؛ ایران باید از میزان اورانیوم غنی شده خود بکاهد و در عوض خارج کردن درصدی اورانیوم غنی شده، اورانیوم خام دریافت کند.
تبادل اورانیوم گامی روبه جلو:
واکنش واشنگتن نسبت افدام تهران:
وزیر خارجه آمریکا در یک بیانیه مطبوعاتی که با عنوان "گزارش بروزرسانی پیشرفت به سمت روز اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)" در پایگاه اینترنتی وزارت خارجه آمریکا منتشر شده، نوشته است: پنج ماه پس از آنکه ما، اتحادیه اروپا و شرکای ما در پنج بعلاوه یک، برنامه جامع اقدام مشترک با ایران(برجام) را نهایی کردیم، من همچنان به تیم ما در دستیابی به آن چیزی که واقعا یکی از مهمترین دستاوردها در سال 2015، افتخار می‌کنم ( این دستاورد) تضمین می‌کند که برنامه هسته‌ای ایران در ادامه، منحصراً صلح‌آمیز است.
جان کری افزود: روز اجرا زمانی فرا خواهد رسید که آژانس بین المللی انرژی اتمی تائید کند که ایران به همه تعهدات هسته‌ای خود عمل کرده است که(عمل به این تعهدات) افزایش زمان گریز هسته‌ای ایران در دستیابی به مواد هسته‌ای کافی برای تولید یک بمب اتم، را باعث خواهد شد و آن را به یک سال افزایش خواهد داد درحالیکه این زمان( گریز) قبل از برجام ، کمتر از نود روز بود.
وزیر امورخارجه آمریکا افزود: تعدادی از معاملات تجاری باعث شدند که (انتقال) این محموله امکانپذیر شود، بسیاری از کشورها نیز نقش‌های مهمی را در این تلاش ایفا کردند. روسیه به عنوان یکی از کشورهای حاضر در برجام و به عنوان کشوری که تجربه قابل توجه در انتقال و تامین مواد هسته‌ای دارد، با انتقال این مواد به خارج از ایران و دادن اورانیوم طبیعی در ازای آن، نقشی اساسی ایفا کرده است. قزاقستان نیز با فراهم کردن اورانیوم طبیعی که ایران در ازای مواد غنی شده دریافت کرده است، و نیز با کمک به تسهیل انتقال محموله، به این تلاش کمک زیادی کرد. کمک قزاقستان علاوه بر میزبانی این کشور در دورهای اولیه گفتگوهای پنج بعلاوه یک است که منجر به انعقاد موفقیت آمیز برجام شد. آذربایجان نیز نقشی کلیدی و مهم در تسهیل این محموله ایفا کرد.
در ادامه بیانیه جان کری آمده است: من همچنین می‌خواهم مراتب تشکر کامل و صادقانه آمریکا را از پادشاهی نروژ اعلام کنم، کشوری که مدت های مدیدی است که متعهد به عدم اشاعه است و با اقدام خود به این تعهد عمل می کند. نروژ در این مورد بسیار مهم، معاملات بازرگانی برای کاهش میزان اورانیوم غنی شده در ایران را تامین مالی کرد ، نروژ همچنین تخصص لازم برای مدیریت برخی از این معاملات را تامین کرد. این تلاش ها نشان دهنده کمک مهم نروژ به یک دنیای امن‌تر است.
جان کری در ادامه با ذکر اینکه "همکاری بین آمریکا و نروژ در این تلاش، ادامه یک سابقه دیرینه از همکاری در زمینه عدم اشاعه مواد هسته‌ای است. من امروز با «برنده» ( Brende ) وزیر امور خارجه نروژ گفتگو کردم تا شخصا از او به علت رهبری‌اش در این موضوع تشکر کنم"، نوشته است: اکنون باید آژانس بین المللی انرژی اتمی راستی‌آزمایی کند که میزان ذخایر اورانیوم غنی شده ایران سیصد کیلوگرم یا کمتر است، همچنین باید تائید کند که ایران به همه گام های هسته ای مهم خود در برجام قبل از فرا رسیدن روز اجرا، عمل کرده است. این گام ها شامل برچیدن بخش زیادی از زیرساخت غنی سازی اورانیوم می شود. براساس آنچه که ما می دانیم ایران سریعاً برای دستیابی به آن حرکت می کند. ایران همچنین باید هسته ی راکتور اراک را بردارد و غیر عملیاتی کند ، و عملا مسیر پلوتونیوم برای سلاح هسته ای را مسدود کند. ما درحالیکه به سمت راستی آزمایی آژانس بین المللی انرژی اتمی از عمل کردن ایران به همه تعهدات هسته ای کلیدی اش حرکت می کنیم، همچنان اقدام به مشورت نزدیک با آژانس بین المللی انرژی اتمی و دیگر اعضای پنج بعلاوه یک خواهیم کرد. آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز به آمادگی های خود برای اجرای رژیم گسترده نظارت و راستی آزمایی از کل برنامه هسته ای ایران ، طبق آنچه که در برجام مشخص شده است، ادامه می دهد.
این بیانیه می‌افزاید: در پانزدهم دسامبر، شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی قطعنامه ای را با اجماع تصویب کرد تا تمام تلاش های آژانس را به سمت اجرای کامل برجام و ابزارهای راستی آزمایی و نظارت پیشرفت، معطوف کند. همه تاسیسات هسته ای اعلام شده ایران شامل آسیاب های اورانیوم و تاسیسات تولید سانتریفوژ، تا روز اجرا، تحت نظارت گسترده خواهند بود که یک الزام برجامی است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این تلاش نظارتی همچنین از فناوری های مدرن مثل مهر و موم های الکترونیک بهره خواهد برد و شمار بازرسان علی الارض(میدانی) در ایران را افزایش خواهد داد.
کری افزود: زمانی که ما به روز اجرا می‌رسیم ، آمریکا به طور کامل متعهد باقی خواهد ماند و در مسیر اجرای تعهدات مرتبط با تحریم ها براساس برجام و نیز همه تعهدات دیگر ما در برجام ، باقی خواهد ماند. تیم ما سخت کار می کند تا برای روز اجرا آماده باشد، و زمانی که آن روز فرا برسد، برداشتن تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای براساس برجام اجرایی خواهد شد. سیاست آمریکا جلوگیری از فعالیت‌های تجاری مجاز با ایران نیست.
وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: در حالی که ما به روز اجرای برجام نزدیک می شویم، ما همچنان هوشیار باقی خواهیم ماند تا اطمینان حاصل کنیم که اجرای (برجام) دقیقا دستیابی به همان چیزهایی است که ما در آغاز این مذاکرات تعیین کرده بودیم، یعنی اطمینان حاصل کنیم که برنامه هسته ای ایران صرفاً برای مقاصد صلح آمیز است و همیشه نیز اینگونه باقی خواهد ماند.
تکمیل روند تبادل سوخت؛فرمان تهران برآغاز اجرای عملیات برجام:
بدون تردید، پایبندی و عملگرایی ایران نسبت به اجرای تعهدات-پروتکل ها وبطور کلی موافقتهای صورت گرفته در نظام بین المللی می تواند به مثابه بهترین الگوی التزام برقوانین آمره،به جامعه جهانی معرفی گردد.حال مردم ایران منتظر اقدام عملی طرف غربی، مبنی بر اجرای متقابل نسبت به ایران هستند.
امروز پیام روشن دولت ومردم ایران به جامعه جهانی ایجاد صلح -برابری-عدالت وامنیتی پایدار برای همگان است.امدیواریم کشورهای غربی بانشان دادن حسن نیت خود،برای همیشه قضاوت تارخ را نسبت بدعهدیهای خود تغییر دهدند.اکنون مردم دنیا پذیرفته اندکه شرایط حاکمیت جهان دگرگون شده است، ودوره حکومت اقلیتی بر قاطبه مردم دنیا پیان یافته است.از این گامهای محکم تهران در اجرای مفاد برجام،فرمان تهران برآغاز اجرای عملیات برجام تعبیر می گردد.
