انتخابات همیشه و در همه جا شور و هیجان خودش را دارد، کاندیداها به صورت گسترده تبلیغات میکنند و گروههای سیاسی هم اهداف خود را پیش میبرند ولی در این بین آنچه که بر همه انتخاباتهای جهان حاکم است بحث نظارت است البته سیستم نظارتی بسته به نوع قانون کشور و سیستم انتخاباتی متفاوت است به طوری که در کشورهایی که احزاب کاندیدای مشخص و منسوب به خود را معرفی میکنند مسئولیتش را هم میپذیرند و به محض اینکه در حین انتخابات یا بعد از انتخابات ثابت شود آن فرد صلاحیت لازم را نداشته نه تنها از وی حمایت نمیکنند بلکه او را مجبور به استعفا هم میکنند و به این ترتیب یک نظارت دائمی بر روی مسئولین مختلف از سمت حزب متبوعشان وجود دارد چرا که اگر حزب به عدم صلاحیت آن فرد حال خواه اعتقادی، مالی یا سیاسی باشد واکنش نشان ندهد اعتبارش نزد مردم را به صورت کامل از دست خواهد داد.
به¬عنوان مثال میتوان به لیست بلند بالای مسئولین مختلفی که پس از انتخابات رسوایی ( از هر نوع سیاسی، اخلاقی و اقتصادی) به بار آورده اند یا رسوایی از قبل داشته اند و این راز نهفته شان برملا شده است اشاره نمود که نمونههای آن در فرانسه، انگلیس، آلمان، ژاپن و ... زیاد است اشاره کرد.
همه مواردی که منجر به استعفا شده است ناشی از نظارت حزب بر افراد منتخبش برای بقای خودش بوده و اینکه نشان میدهد که حزب از جایگاه یک ناظر از رای مردم به خوبی پاسداری میکند.
نوع دیگر نظارت اما نظارت نهادهای نظارتی مستقل است که با توجه به سیستم انتخاباتی هر کشوری به دو نوع اطلاعی یا استصوابی تقسیم بندی میشود در جمهوری اسلامی این نقش برای شورای نگهبان در اصل 99 قانون اساسی به صورت استصوابی تعیین شده و شورای نگهبان مسئول نظارت بر تمام موارد انتخاباتی اعم از اجرایی و غیر اجرایی و تایید صلاحیت نامزدهای انتخابات است.
این روزها کشور اگر چه در ایام نزدیک به برگزاری انتخابات به سر میبرد و همه سعی دارند تا این انتخابات به نحو احسنت برگزار شود اما عده ای همچنان در هوای آشفته بازار فتنه سال 88 به سر میبرند و به هر بهانهی باربط و بی ربطی میخواهند ذهن مردم را به آن سو ببرند که یادی از فتنه گران کنند و بگویند مثلا فلان کس مظلوم است یا بهمان فرد محصور است و خلاصه فضای آن روزها را زنده نگه دارند.
عده ای هم هستند که اگر چه در فضای فتنه گون سال 88 آب به آسیاب دشمن ریختند، مردم را تحریک کردند و در شورشهای خیابانی حضور داشتند و به قول معروف لباس چریکها را بر تن کرده بودند تا بتوانند از آن مرداب، ماهی خوش آب و رنگی برای خود صید کنند ولی حال که پشم تن فتنه ننگین ریخته است کت و شلوار دیپلماتیک پوشیده اند و ادعای مدیریت بر کشور دارند.
برخی از این افراد که بر اساس اسناد یا در فتنه نقش موثر داشته اند یا اینکه با جریان فتنه همراهی کرده اند بدون شک از آنجا که خواهان حیات سیاسی هستند در انتخابات اسفند ماه حتما نامزد خواهند شد و اینجاست که کیان انتخابات به خطر خواهد افتاد.
چرا که مگر میشود کسانی که تا همین چند صباح پیش از این نه تنها با شوراندن مردم آنهم به بهانه واهی تقلب بدون هیچ گونه سند و مدرکی قصد براندازی نظام داشتند و حتی با نصیحت هم حاضر نشدند دست از اعمال پلید خود بردارند امروز در قالب نمایندگان مردم ظاهر شوند و بخشی از بدنه قانون گذار نظام به حساب بیایند؟
از این رو نقش حساس نظارت بر انتخابات اینجاست که آشکار میگردد و باید از ورود آنها که مقابل نظام و آرای چندین میلیونی مردم آن که در جهان بی سابقه بود ایستادند جلوگیری کرد تا مبادا از این کانال به دایره نظام و قانون گذاری نفوذ کنند و دوباره فتنه انگیزی کنند.
بنابراین طبق قانون اساسی این وظیفه شورای نگهبان خواهد بود که با استفاده از امکانات و اسنادی که در اختیار دارد صلاحیت نامزدهای انتخابات را بررسی و در صورتی که مشکلی همچون نقش در فتنه 88 داشتند آنها را رد صلاحیت کند در غیر اینصورت اگر دربهای انتخابات قرار باشد بر روی همه باز باشد و از نهضت آزادی گرفته تا منافقین و فتنه گران بتوانند در انتخابات شرکت کنند که دیگر نظارت بر انتخابات معنایی نخواهد داشت.
به تعبیر کارشناسان مختلف مسائل سیاسی آسیبی که فتنه گران در آن مدت محدود به کشور وارد آوردند بعضا بسیار سختتر از آسیب هایی است که اپوزیسیون در مدت سه دهه به جمهوری اسلامی زده است و از این نظر اگر بخواهیم راه ورود فتنه گران به انتخابات را باز بگذاریم در حق مردمی که از سوی فتنه گران آسیب دیده اند ظلم واقع شده است و از سوی دیگر نظام جمهوری اسلامی که همین فتنه گران درصدد براندازی آن بودند مورد خطر واقع میشود.
بنابراین شورای نگهبان وظیفه نظارتی حساسی دارد تا اهالی فتنه را شناسایی و مانع ازورود آنها به عرصه انتخابات شود.