در شرایطی که مخالفان برجام در امریکا معتقدند دولت این کشور باید واکنش شدیدی به آزمایشهای موشکی ایران نشان بدهد اما رئیس کمیته روابط خارجی سنای امریکا میگوید که دولت اوباما به دلیل نفوذ در انتخابات ایران پاسخی به برنامه موشکی ایران نداده است، این درحالی است که اوایل ژانویه توافق هستهای ایران و 1+5 برای برداشتن تحریمها اجرا خواهد شد، با این وجود رئیسجمهور امریکا برای دور زدن تحریمها قانون محدودیت تردد سفرکنندگان به ایران را امضا و برجام را نقض کرد. معاون وزیر خارجه ایران درباره نامه وزیرخارجه امریکا به ظریف گفت: «این یک نامه معمولی نیست. امضای وزیر خارجه امریکا را دارد و اجرای موفق برجام را تضمین کرده است. این نامه از سوی وزیر خارجه امریکا یک تعهد حقوقی به شمار میرود. کری در این نامه اطمینان داده دولت امریکا قانون مربوط به لغو روادید را به گونهای اجرا خواهد کرد که هیچ تأثیری بر اجرای موفق برجام نگذارد.»
در حالی که توافق هستهای ایران و 1+5 (برجام) در هفتههای آینده اجرا میشود و طی آن تحریمهای ایران برداشته میشوند ولی مخالفان توافق هستهای با موجسواری روی آزمایشهای موشکی ایران و با ادعای اینکه این اقدام نقض برجام به شمار میرود، سعی دارند به دولت این کشور فشار بیاورند تا پاسخی به آزمایشهای موشکی ایران بدهد. هرچند باراک اوباما، رئیسجمهور امریکا و تیمش برنامه موشکی ایران را در راستای نقض برجام نمیدانند اما باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنای امریکا مدعی شد: «دولت باراک اوباما به منظور اثرگذاری بر انتخابات آتی ایران هیچ پاسخی به آزمایشات موشکی تهران نداده است.»
به گزارش «فارین پالیسی»، کورکر در نشست هفته گذشته کمیته روابط خارجی سنا درباره «وضعیت اجرای برجام و مسائل مربوطه» از عدم پاسخگویی دولت امریکا به نقضهای ایران در آزمایشهای موشکی، به شدت انتقاد کرده است. ادعای این مقام امریکایی درحالی است که بارها مقامات ایرانی اعلام کردهاند آزمایشهای موشکی ایران نقض برجام به شمار نمیرود.
بر اساس این گزارش، باب کورکر در نشست سنا گفته بود: «من در حال دریافت این حس قوی هستم که دلیل اینکه ما هیچ کاری (در قبال آزمایشهای موشکی ایران) نمیکنیم آن است که ما در حال تلاش برای اثر گذاشتن بر انتخابات داخلی این کشور که امسال برگزار خواهد شد، هستیم.» اشاره این مقام ارشد کنگره امریکا به انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان در ایران است که قرار است در اسفند ماه سال جاری برگزار شود.
سناریوی سال 88 در دستور کار
مداخله در امور داخلی ایران به خصوص نزدیک انتخابات همواره در سیاست خارجی امریکا وجود داشته است و مقامات این کشور بارها به این مسئله اعتراف کردهاند که نمونه بارز آن در انتخابات سال 1388 ریاست جمهوری ایران بود که واشنگتن و متحدان اروپاییاش با حمایت از آشوبگران خیابانی به تشدید درگیریها در کشور دامن زدند. این بار نیز نفوذ در انتخابات در دستور کار مقامات کاخ سفید قرار گرفته است. هیلاری کلینتون، وزیر خارجه سابق امریکا درباره نقش امریکا در حوادث پس از انتخابات 88 گفته بود: «دولت اوباما در سالهای بعد از انتخابات 88 ایران، با صرف دهها میلیون دلار بیش از 5 هزار نفر از مخالفان تهران را در سراسر دنیا آموزش داد.» کلینتون با اعتراف به حمایت از معترضان در ایران گفته بود: «تیم من در وزارت خارجه در پشت صحنه، تماسهای مستمری با فعالان در داخل ایران برقرار میکرد و با مداخلهای فوری توانست از توقف توئیتر به خاطر تعمیرات جلوگیری کند. اگر توئیتر تعطیل میشد تظاهراتکنندگان یکی از ابزارهای مهمشان برای ارتباط را از دست میدادند.»
ادعای تقویت روحانی در انتخابات
ادعای کورکر درباره تقویت دولت حسن روحانی، رئیسجمهور ایران درحالی است که واشنگتن هیچ اقدامی در ارتباط با تقویت دولت یازدهم انجام نداده است. فارین پالیسی در ادامه گزارش خود مینویسد: «هیچ یک از مقامات وزارت خارجه امریکا به ادعای کورکر مبنی بر اینکه امریکا بر ایران سهل گرفته تا چشماندازها و دورنماهای انتخاباتی حسن روحانی تقویت شود، پاسخ نداده است.»
فارین پالیسی در پایان گزارش خود بر امیدواری رئیسجمهور ایران برای به دست آوردن اکثریت کرسیهای مجلس شورای اسلامی با توسل به توافق هستهای تهران و 1+5 تأکید و تصریح میکند: «در آستانه انتخابات، روحانی در تلاش برای متعهد کردن ایران به مفاد توافق هستهای است تا ماشه برداشتن رژیم تحریمهای جهانی کشیده شود.»این ادعاها درحالی است که در آستانه اجرای برجام، اوباما روز شنبه قانون محدودیت روادید ورود به امریکا، برای مسافران به ایران را امضا کرد. این محدودیت در ذیل قانون بودجه سال آینده امریکا در کنگره تصویب شده بود. قانون فوق نقض صریح برجام است و میتوان آن را تحریمهای اقتصادی جدید و هوشمندانه واشنگتن علیه ایران نام برد که صنعت توریسم و سرمایهگذاری خارجی در ایران را نشانه رفته است؛ قانونی که به منزله بازگشت و اجرای غیرمستقیم تحریمها علیه ایران و در حکم «نقض برجام» است. بر اساس توافق هستهای با ایران که به نام برنامه جامع اقدام مشترک شناخته میشود، کشورهای قدرتمند جهان از جمله امریکا متعهد شدهاند از اجرای هر گونه سیاست که تأثیرگذاری منفی بر عادیسازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران را پیگیری میکند، خودداری کنند ولی به رغم اقدامات راستیآزمایی ایران، امریکا به تعهداتش در توافق هستهای پایبند نبوده است.
قانون محدودیت روادید با برجام تناقض دارد
در شرایطی که به گفته کارشناسان قانون جدید امریکا نقض برجام به شمار میرود ولی تیم هستهای ایران میگوید که این قانون با برجام تناقض دارد. سیدعباس عراقچی، رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با اشاره به قانون محدودیت روادید ورود به امریکا، برای مسافرانی که به ایران سفر میکنند، گفت: «این قانون قطعاً مراودات اقتصادی، گردشگری و علمی فرهنگی را تحت تأثیر قرار میدهد و موضع ایران، این است که این قانون با برجام تناقض دارد.» به گزارش ایسنا، عراقچی با اشاره به تقلای صهیونیستها در قبال سنگاندازی در اجرای برجام گفت: «ما در دو ماه گذشته شاهد سیاستها و اقدامات زیادی از سوی گروههای مختلف لابی و از جمله صهیونیستها بودهایم تا از اجرای برجام جلوگیری و در قبال آن مانعتراشی کنند.» وی گفت: «طی چند روز گذشته تماسهای گستردهای را با طرفهای اروپایی انجام دادهایم و دکتر ظریف نیز تلاش گستردهای را انجام داده و فشار زیادی به طرف مقابل وارد شده است.» عراقچی گفت: «این قانون اگر اجرایی شود تقاضای خود را به کمیسیون مشترک خواهیم کرد.» عراقچی در ادامه با بیان اینکه نامه جان کری، وزیر خارجه امریکا برای ایران حجت است، گفت: «آنچه برای جمهوری اسلامی ایران اهمیت دارد نامه وزیر امور خارجه امریکا و تعهد آن برای جلوگیری از اثرگذاری قانون جدید روادید در این کشور بر اجرای برجام است.» عراقچی گفت: «این یک نامه معمولی نیست. امضای وزیر خارجه امریکا را دارد و اجرای موفق برجام را تضمین کرده است. این نامه از سوی وزیر خارجه امریکا یک تعهد حقوقی به شمار میرود. کری در این نامه اطمینان داده دولت امریکا قانون مربوط به لغو روادید را به گونهای اجرا خواهد کرد که هیچ تأثیری بر اجرای موفق برجام نگذارد.»