امیدواری آمریکا به برقراری آتش‌بس در اوکراین؟

 منابع مطلع که نخواستند نامشان فاش شود، اعلام کردند که کاخ سفید هدف خود را برای دستیابی به یک توافق آتش‌بس تا ۲۰ آوریل که مصادف با عید پاک است، تعیین کرده است، اما پذیرفته است که این زمان‌بندی ممکن است به دلیل اختلافات عمیق بین طرفین به تعویق بیفتد.

رئیس جمهور آمریکا دونالد ترامپ از قبل از به قدرت رسیدن خود وعده داد که به جنگ سه‌ساله به سرعت پایان خواهد دهد، اما از زمان ورود به کاخ سفید، پیشرفت‌ها در این زمینه محدود بوده است.

مقامات آمریکایی در روزهای آینده به طور جداگانه با نمایندگان روسیه و اوکراین در عربستان سعودی دیدار خواهند کرد که اولین مذاکرات موازی از این نوع از هفته‌های نخست حمله مسکو به کی‌یف محسوب می‌شود.

ترامپ روز جمعه در پاسخ به سوالی درباره ادامه حملات، علی‌رغم موفقت روسیه و اوکراین برای محدود کردن حملات به زیرساخت‌های انرژی که پس از تماس تلفنی با رئیس‌جمهور روسیه ولادیمیر پوتین اعلام کرده بود، به خبرنگاران گفت: من معتقدم که به زودی به یک آتش‌بس کامل خواهیم رسید.

روز شنبه، ترامپ گفت که تلاش‌ها برای جلوگیری از تشدید بیشتر جنگ «تحت کنترل» است و از روابط «خوب» خود با رهبران روسیه و اوکراین تمجید کرد.

روسیه خواسته‌های حداکثری برای هرگونه توافق تعیین کرده است؛ از جمله توقف ارسال تسلیحات به اوکراین – موضعی که کی‌یف و متحدانش آن را رد کرده‌اند. کاخ سفید که اوایل این ماه به طور موقت تحویل تسلیحات حیاتی به اوکراین را متوقف کرد تا به کی‌یف برای توقف درگیری‌ها فشار وارد کند، تاکنون با هیچ محدودیتی موافقت نکرده است.

برایان هیوز، سخنگوی کاخ سفید گفت: ما برای یک آتش‌بس و صلح پایدار تلاش می‌کنیم. ما اجازه نمی‌دهیم شرایط یا زمان‌بندی مذاکرات در رسانه‌ها مطرح شود.

مقامات اروپایی نگران هستند که تمایل ترامپ برای دستیابی به یک پیروزی دیپلماتیک باعث شود که او منافع اوکراین را قربانی کند و با شروطی موافقت کند که این کشور را در برابر حملات آینده روسیه آسیب‌پذیر می‌کند. آنها استدلال می‌کنند که پوتین برای به دست آوردن امتیازات بیشتر از ترامپ و پیشرفت‌های بیشتر در میدان نبرد، زمان می‌خرد.

روسیه همچنان به حملات گسترده پهپادی به شهرهای اوکراین ادامه می‌دهد که باعث کشته شدن غیرنظامیان نیز شده است – از جمله حداقل سه کشته در حمله به پایتخت در صبح روز یکشنبه. اوکراین نیز حملات هوایی به روسیه را ادامه داده است – از جمله حملات به یک پایگاه هوایی نظامی و یک مرکز فرماندهی.

مذاکرات عربستان سعودی جزئیات فنی اجرا و نظارت بر آتش‌بس ۳۰ روزه را پوشش خواهد داد که رؤسای جمهور روسیه و اوکراین در تماس‌های تلفنی جداگانه با ترامپ در هفته گذشته بر سر آن توافق کردند. این مذاکرات همچنین بر امکان گسترش آتش‌بس به حملات در دریای سیاه متمرکز خواهد بود.

این جلسات اولین مذاکرات موازی با حضور روسیه و اوکراین برای پایان دادن به درگیری‌ها از زمان دیدار طرفین در استانبول در مارس ۲۰۲۲، یک ماه پس از آغاز جنگ، خواهد بود که به توافقی منجر نشد. ترکیه و سازمان ملل متحد در سال‌های ۲۰۲۲-۲۰۲۳ میانجی مذاکرات برای ادامه توافق صادرات غلات از بنادر اوکراین بودند که با خروج روسیه از هم پاشید.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، گفت که کی‌یف آماده است تا در مذاکرات «با رویکردی مشخص و بسیار سریع» عمل کند. او وزیر دفاع و دو تن از مشاوران ارشد ریاست‌جمهوری خود را اعزام کرده و امیدوار است فهرستی از اهدافی را که تحت پوشش آتش‌بس محدود قرار می‌گیرند، مشخص کند.

اما پوتین مقامات سطح پایین‌تری را اعزام کرده است، از جمله یک کهنه سرباز سرویس امنیتی که به دلیل نقشش در آغاز جنگ اوکراین، در کی‌یف به شدت نامحبوب است. به گفته فردی که از رویکرد و تفکر مقامات کرملین مطلع است، آنها ماموریت دارند تا درباره مسائل کلی بحث و گفت‌وگو کنند.

استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ، در مصاحبه‌ای با تاکر کارلسون که جمعه شب منتشر شد، گفت: ما در هشت هفته گذشته در درگیری روسیه و اوکراین پیشرفت‌های بیشتری نسبت به آنچه هر کسی فکر می‌کرد ممکن است به دست بیاوریم، داشته‌ایم. هدف نهایی یک آتش‌بس ۳۰ روزه است که در طول آن درباره آتش‌بس دائمی بحث کنیم. ما از آن دور نیستیم.

این مقام آمریکایی خاطرنشان کرد که اگرچه عضویت اوکراین در ناتو در دستور کار نیست، اما بحث درباره یک جایگزین که در آن این کشور تحت حمایت ماده ۵ اتحادیه امنیتی ناتو قرار گیرد، امکان‌پذیر است.