سعید جلیلی با حضور در برنامه گفت وگوی ویژه خبری درباره برنامه‌های توسعه کشور، اظهار کرد: در تدوین برنامه های پنجم و ششم و برنامه هفتم توسعه حضور داشتم. اشراف خوبی بر برنام هفتم توسعه دارم. شروع دولت بعدی با برنامه هفتم توسعه فرصت خوبی است چون دولت کار خود را با برنامه ای شروع می کند که تصویب شده است و این بسیار ارزشمند است.
برنامه داشتن و باور داشتن به آن لازمه جهش کشور است
وی ادامه داد: برنامه داشتن و باور داشتن به آن لازمه جهش کشور است. دولت وقت در سال ۹۲ اعتقادی به برنامه ششم نداشت و رئیس جمهور وقت می‌گفت این برنامه را قبول ندارد و فقط سی درصد آن برنامه اجرا شد و رشد منفی و صفر داشتیم. حدود ۱۵ مورد در برنامه است که دولت باید در یک سال برنامه بنویسد و این یعنی دولت باید بر برنامه هفتم توسعه اشراف داشته باشد، دولت باید این برنامه‌ها را سریع تهیه کند.
جلیلی خاطرنشان کرد: مطالعه عمیق داشتم که چرا برنامه‌های توسعه به درستی اجرا نشده است. در سال ۱۳۳۷ سازمان برنامه از یک گروه دانشگاه هاروارد دعوت می کند و آنها کتابی منتشر می کنند. آنها سال ۱۳۴۱ بحث هایی درباره برنامه نویسی در ایران مطرح می کنند و الان کماکان برخی از آن مشکلات هنوز وجود دارد. مهم است که چرا برنامه به فرجام نمی رسد. رئیس جمهور باید به برنامه ها اشراف داشته باشد و موانع تحقق برنامه را بداند و آن ها را رفع کند. برنامه ششم توسعه فقط سی درصد اجرا شده است، یعنی اگر برنامه هم نبود، آن سی درصد اجرا می شد.
وی ادامه داد: وقتی پیش نویس برنامه هفتم نوشته شد، رشد هشت درصد، تورم زیر ده درصد نوشته شد. اختلاف بود که آیا این اهداف محقق می شود یا نه. ساعت‌ها مطالعه در دولت سایه و گفت وگو با دولت و مجلس داشتیم و جمع بندی من این شد که این اهداف محقق می شود، ولی باید پای کار آمد. در اولین فرصت باید ۱۵ برنامه ای که باید دولت تهیه کند، نوشته شود.
این کاندیدای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: در اوایل دولت رئیسی منعکس کردیم که در تولید، توزیع و مصرف فراورده های نفتی ۲ تا ۴ درصد ضایعات در فراورده های نفتی وجود دارد و راهکار آن سامانه برخطی بود که این در برنامه هفتم نیامد، به آقای رئیسی گفتم و ایشان پیگیری کردند و در برنامه آمد. این کار جلوی چند میلیارد دلار ضایعات را می گیرد ولی باید پای کار بود.
وی با بیان اینکه مدیریت بازار ارز، حاکمیت ریال، پیش بنی پذیر بودن بازار از وظایف رئیس جمهور است که باید آن را دنبال کند، گفت: روند گردش ارز در داخل کشور را بررسی کردیم که چه عاملی موجب ایجاد اخلال در بازار ارز می شود. در این زمینه ایرادهایی وجود دارد که باید رفع شود. لازمه ثبات در بازار ارز این است که مصارف و منابع ارزی و اولویت های تخصیص باید مشخص باشد.
دولت باید برای ثبات در حاکمیت ریال برنامه داشته باشد
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: فاصله تخصیص و تامین ارز چند ماه می شود، به همین دلیل او خودش به بازار می‌رود و ارز بالای ۵۰ هزار تومان می خرد و همین به بازار شوک وارد می کند. وقتی تامین ارز سه ماه دیگر انجام شد او همین ارز را در بازرا با قیمت بالا می فروشد، پس فاصله تخصیص و تامین ارز در بازار ایجاد تلاطم می کند. همچنین دولت باید برای ثبات در حاکمیت ریال برنامه داشته باشد. یکی از اولویت های دولت من این است که حاکمیت ریال باید اثبات شود؛ این یعنی دولت مقتدر. اصلاح نظام بانکی بایی دنبال شود تا رشد اقتصادی تامین شود. برخی بانک‌ها مخصوصا بانک‌های خصوصی خلق پول می کنند از جیب مردم ولی به شرکت‌های خود تسهیلات می دهند و بعد به مشتریان بزرگ خود که شاید در تولید هم نباشند. باید بررسی شود تسهیلات چقدر در اولویت های برنامه هفتم توسعه قرار دارد.
وی خاطرنشان کرد: مالیات می تواند منبع درآمد باشد ولی ابزاری برای سیاست‌گذاری و ایجاد عدالت است. باید از ابزار مالیات در جهت حمایت از تولید و واردات غیرضرور استفاده شود تا به بازار نظم دهد. مالیات می تواند فشار را از مردم کم کند و عدالت را برقرار می کند. افراد با درآمد کم مالیات می‌دهند و با درآمد زیاد مالیات نمی دهند. نباید فرار مالیاتی وجود داشته باشد. کسی که درآمد نجومی دارد هم باید مالیات بدهد. دولت مقتدر باید نظام مالیاتی درستی داشته باشد.
جلیلی همچنین خاطرنشان کرد: مسکن یکی از موضوعات اصلی کشور ماست. در کشورمان مشکل کمبود زمین نداریم. مشکل انحصار زمین و تبعیض در زمین است. در برنامه هفتم مصوبه خوبی مجلس داشت که دو دهم درصد از مساحت کشور اجازه داده شد که به محیط سکونتگاهی افزوده شود. بر این اساس نزدیک ۳۳۰ هزار هکتار می تواند برای مسکن در نظر گرفته شود. یک فرصت خیلی خوب است اما نباید نگاه تک بعدی داشت. بعد از تهیه مسکن، تامین اشتغال برای افراد مهم است. نباید بگوییم فقط چه کسانی به مسکن نیاز دارند بلکه این مساله را آمایش سرزمین و اشتغال ببینیم.
این کاندیدای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بیان کرد: سهم ما از دریا باید از دو درصد به ده درصد برسد که از اقتصاد دریا بهره ببریم. سهم ما از دریا بسیار اندک است. ما باید از این فرصت استفاده کنیم که در برنامه هفتم دیده شده است. نگاه به مسکن وقتی نتیجه می دهد که از امایش سرزمینی استفاده کنیم تا مساله اشتغال هم تامین شود. مسکن فقط خوابگاه نیست. معماری و موضوعات فرهنگی هم در ایجاد مسکن اهمیت دارد تا محل آرامش ایجاد کنیم. باید فرد در یک دقیقه از محل سکونت به محل تفریحی برسد.
وی با اشاره به اهمیت اصلاح نظام اداری، تصریح کرد: در ابتدای دولت شهید رئیسی طرحی در این خصوص فرستادیم. استفاده از فناروی ارتباطی به اصلاح نظام اجرایی کمک می کند. اکنون حرف دولت هوشمند و فوق هوشمند مطرح است. در دولت فوق هوشمند دولت به شما رجوع می کند و دیگر در ادارت کسی معطل نمی شود و ادارت به سراغ افراد می آیند. ما این طرح را به دولت سیزدهم ارائه کردیم. باید ماشین اداری دولت به حرکت درآید و چابک شود. افزایش بهره وری موجب رشد اقتصادی می شود. یکی از عوامل افزایش بهره روی استفاده از فناوری است. ما امکانات خوبی داریم که باید مدیریت شود تا این هدف محقق شود.
جلیلی در برنامه خود برای توسعه سواحل، خاطرنشان کرد: سواحل چابهار فرصت بسیار خوبی دارد. در سواحل مکران یک جهان فرصت از شیلات و صنایع کشتی سازی وجود دارد. شرکت ایزی ایکو که دولتی هم هست، سه میلیارد دلار دارایی داشته و زیرساخت‌های خیلی خوبی دارد. با هر برنامه و طرح هزار شغل ایجاد می کند. گله دارند که واردات انجام می‌شود ولی به ما طرح نمی دهند. باید در دولت انسجام باشد تا از این امکان استفاده شود. ۴۰ هزار شناور در سال از تنگه هرمز استفاده می کنند که تا ده میلیارد دلار می تواند درآمد داشته باشد ولی سهم ما فقط دو درصد است. نفت و گاز از دیگر امکانات ما است. باید از این ظرفیتهای مغفول استفاده کنیم. ما فرصت خوبی در سواحل مکران داریم. صنایع تبدیلی می تواد آنجا به کار گرفته شود. دو بار از سواحل مکران بازدید کرده ام. انجا سواحل گردشگری هم دارد. امکانات آنجا بکر است و مردم مکران آمادگی همکاری دارند. باید به مردم نقش دهیم. دولت هم باید خودش نقش ایفا کند و هم برای مردم بستر نقش‌آفرینی ایجاد کند.
دولت نباید بنگاهداری کند
جلیلی خاطرنشان کرد: دولت نباید بنگاهداری کند بلکه بنگاهداری را باید به مردم واگذار کند و دولت نقش نظارتی داشته باشد نه اجرایی. در این خصوص حرکت‌هایی شده ولی ناموفق بوده، مثل هپکو و هفت تپه. این برنامه به شکل درست اجرا نشده است. در هپکو، کارگران می گفتند در سال ۸۶ که دولتی بود در سال ۱۸۰۰ ماشین سنگین تولید می کردیم و وقتی خصوصی شد این رقم به هشت عدد رسید. کسی با یکسری روابط این کارخانه را بر عهده گرفته بود. با ثمن بخس برخی این کارخانه‌ها را در اختیار گرفته بودند، در حالیکه این افراد باید اهلیت داشته باشند.
وی با تاکید بر اینکه در اجرای مردمی سازی اقتصاد، اشراف اهمیت دارد، بیان کرد: ارتقای بهره وری هدف بود. کارگران هپکو می گفتند اگر این کارخانه به خود ما واگذار می شد این مشکلات ایجاد نمی‌شد. شهید رئیسی در ابتدای دولت این تغییر ریل را انجام دادند و تولید قرار است امسال به ۱۶۰۰ دستگاه برسد.
