حالا چند روزی است که سایه بلند مردی از سر دیپلماسی کشورمان کم شده مردی که وقتی بود حقیقت وجودی او برای بسیاری از ما پنهان مانده بود؛ کسی نمیدانست مرد همیشه متبسم دیپلماسی کشورمان چه به روز آمریکایی آورده بود که در خیالات خام خود میخواست ایران را منزوی کند، اما اکنون تمام سازمان ملل تمام قد به احترام این نام و شهدایش میایستند، کسی نمیدانست مردی که حتی جانبازی اش را هم پنهان کرده بود چگونه جنایات صهیونیستها را در معرض چشم جهان قرار داد تا آتش خشم از درون کلاسهای درس اروپا و آمریکا دامنشان را بگیرد و کسی نمیدانست این شاگرد حاج قاسم چگونه توانست نگاه ملتماسانه به غرب را به نگاه قدرتمندانه شرقی بدل کند و کشورهایی مانند عربستان را به دوستان ایران تبدیل کند، مردی که با برق سیلی عملیات وعده صادق توانست قدرت ایران را بار دیگر به رژیم صهیونیستی نشان دهد و او را از خواب و خیالهای خام خود بیرون بکشد ... در ادامه این گزارش به بخش که نه بلکه صرفا به سطرهایی از خدمات ایشان از نگاه کارشناسان خواهیم پرداخت.
شهید امیر عبداللهیان بین میدان و دیپلماسی تعامل ایجاد کرد
«عبداالرضا فرجیراد» سفیر سابق کشورمان گفت:حسین امیرعبداللهیان سه سال وزیر خارجه ایران در دولت آقای رئیسی بود، فعالیتهای خوبی داشت، فرد بسیار فعالی بود، تلاش میکرد فعالیتهایش دستاوردهایی برای کشور داشته باشد، از نظر شخصیتی فردی برونگرا با روابط عمومی خوب و با اخلاق مناسب بود و به همین دلیل در وزارت امور خارجه بهعنوان فرد با اخلاق شناخته میشد. دیدهایم افرادی که قبل از عهدهداری مسئولیت چه روحیهای دارند و بعد از آن با روحیهای دیگر و یا با تکبر رفتار میکنند، اما آقای امیرعبداللهیان روحیهاش در قبل و بعد از عهدهداری وزارت تفاوتی نکرد.
این استاد ژئوپلیتیک دانشگاه تصریح کرد: آقای امیرعبداللهیان دیپلماسی را از پایه شروع کرد و وارد دانشکده وزارت امور خارجه شد و از همان سال اول دانشگاه با امور دیپلماتیک آشنا گردید، بسیاری از کشورهای دنیا دیپلماتهای خود را از پایه آموزش میدهند، ایشان با بخشهای دیپلماسی و میدان کار را ادامه داد، همانطور که میدانید دیپلماسی دو شاخه دارد یک بخش عرفی و دیپلماسی و بخش دیگر دیپلماسی میدانی است.
وی افزود: با توجه به ارتباطاتی که با کشورهای جبهه مقاومت مانند عراق، افغانستان، لبنان، سوریه، یمن و ... داریم آقای امیرعبداللهیان با آن بخشها کار کرد در واقع هم به دیپلماسی رسمی و عرفی و هم به دیپلماسی میدانی اشراف داشت؛ لذا وقتی سکاندار دستگاه وزارت امور خارجه شد پیوندی بین این دو مقوله برقرار شد. نمونه آن را در ارتباط با جنگ غزه دیدیم که بین دیپلماسی و میدان در داخل کشور به طور هماهنگ کارها پیش رفت.
در دوران شهید امیر عبداللهیان بخش زیادی از داراییهای ایران آزاد شد
سفیر سابق کشورمان در نروژ ادامه داد: او خیلی شعار نمیداد، بیشتر کار میکرد و تلاش کرد در وزارت خارجه اختلافات کم و اگر اختلاف سلیقهای وجود دارد، کاهش یابد، در وزارت امور خارجه در برخی از موارد از بیرون فشار زیادی وجود دارد ولی همه مدیران با نظرات و دیدگاههای استراتژیک و راهبردی همکاری و کار میکردند.
فرجی راد همچنین بیان کرد: زمانی که امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشور شد، در موضوع برجام؛ آقای باقری از ابتدای دولت کار را شروع کرده و مذاکرات را دنبال کرد، اما به دلایلی شاید مساله برجام به نتیجه نرسد ولی در ادامه با توجه به توافقات نانوشتهای که صورت گرفت بخشی از داراییهای ایران آزاد شد و به نوعی امتیازات نسبی به دست آمد. قرار بود مذاکرات ادامه یابد، اما جنگ غزه موجب توقف شد و بعد از آن مجددا فعالیتها آغاز شد و قرار بود در هفته آینده با اروپاییها گفتگوهایی صورت گیرد که فعلا با حادثه پیش آمده متوقف شد.
شهید امیر عبداللهیان بحران های قفقاز و آذربایجان را کنترل کرد
فرجیراد با بیان اینکه دستاوردهای خوبی در مقاطع بحرانی در وزارت خارجه به دست آمده، گفت: در دوره مسئولیت امیرعبداللهیان روابط ما با همسایگان به صورت فعالتری دنبال شد، برخی مواقع تشخیص داده شد که برای امنیت کشور کارهایی انجام شود، اقدامات خوبی بعد از این که ۲ سه سالی روابط ما با اقلیم کردستان تیره بود، صورت گرفت. در ارتباط با مساله افغانستان و طالبان نیز بردباری به عمل آمد با توجه به اینکه مشکلات مرزی و مسائلی مانند آب موضوع را حساس کرده بود و در داخل انتظار بود تا با طالبان برخورد شود، دستگاه وزارت امور خارجه تشخیص داد بردباری به عمل آید و صلاح نیست در مرزها درگیری صورت گیرد.
وی ادامه داد: درباره مسائل مربوط به قفقاز و آذربایجان نیز که حساسیتهای ایجاد شده بود بحرانها کنترل شد، ارتباط با ارمنستان حفظ گردید و سعی کردیم تا روابط با ترکیه حذف نشود. همچنین با توجه به تنشی که در ارتباط با پاکستان ایجاد شده بود روابط خوبی بین دو کشور در حال حاضر برقرار شده است. در حوزه خلیج فارس و عربستان سفرهایی انجام شد که انتظار میرود وزارت خارجه آن را ادامه دهد. در مسائل مرتبط با آمریکا نیز باید بی سر و صدا کار انجام شود، خیلی سر و صدا کردن موجب میشود که دشمن فعالتر عمل کند، لذا به نظرم آقای امیرعبداللهیان به خوبی در حوزهها عمل کردند و دستاوردهای خوبی داشتند.
دیپلماسی شهید امیر عبداللهیان باعث شد تمام اعضای سازمان ملل به احترام وی از جا برخیزند
حسن قشقاوی دیپلمات کشورمان درباره شهید امیر عبداللهیان، بیان کرد: اگر بخواهیم تمام فعالیت این عزیزان را در این سه سال کنار بگذاریم و به این چند روز اخیر نگاه کنیم چه قبول داشته و چه نداشته باشیم شورای امنیت سازمان ملل قدرتمندترین رکن بین المللی است و شاخص توفیق است. اتفاقی که رخ داد این بود که تمام جمع ۱۵ کشور که آمریکا هم عضو آن است و تمام هیاتهای حاضر در سازمان ملل به احترام شهدای عزیز ما برخواستند و یک دقیقه سکوت کردند که نشان از موفقیت دیپلماسی ایران دارد و شاهد عصبانیت صهیونیستها از این موضوع بوده ایم.
او افزود: تقریبا تمام کشورها به ایران تسلیت گفتند. اگر معیار جمعیت را در نظر بیریم کشورهای پرجمعیت مانند هند و پاکستان عزای عمومی اعلام کردند و این یعنی یک چهارم جمعیت میلیاردی جهان دولت هایشان عزای عمومی اعلام کردند که این اوج موفقیت دیپلماسی ایران است.
حضور در پیمان شانگهای و بریکس بخش کوچکی از موفقیت دستگاه دیپلماسی است
وی ادامه داد: حضور در پیمان شانگهای، بریکس و بهبود روابط با همسایگان آمریکا تنها بخش کوچکی از موفقیت دیپلماسی است. اتحادیه اروپا، جهان عرب، جهان مسلمان، غیر مسلمان و حتی آمریکا به ایران تسلیت گفتند که در تاریخ بی سابقه است و بیانگر توفیق سیاست خارجی است. ما در پیمان شانگهای مدتها فقط عضو ناظر بودیم که تلاش دستگاه دیپلماسی باعث عضویت ما شد. حضور فعالی در سازمانهای بین المللی داشتیم.
قشقاوی افزود: ارتباط ما با محور مقاومت به مدتها قبل بازمی گردد که راس آن شهید سلیمانی بودند. در تمام تاریخ روزنامههای معتبر جهان نقدشان به جنگهای اسرائیل این بود که چرا موفق نشدید و درباره جنایت هایشان هیچ صحبتی نمیکردند و هرکاری که جبهه مقابل انجام میدادند این را تحلیل اخلاقی میکردند، اما بعد از طوفان الاقصی به ویژه از طریق زمینه سازیهای وزارت خارجه برای اولین بار در رسانههای جهان دارند رژیم اسرائیل را نقد اخلاقی میکنند. اتفاقات مهمی در محور مقاومت ایجاد شد که بخشی از آن به دلیل سیاست دستگاه دیپلماسی بود. امیرعبداللهیان در زمان جوانی کارشناس عضو تیم مذاکره کننده در زمان اوایل سقوط صدام بود و یار سردار نزدیک سردار سیلمانی بود.
کار امری تزئینی برایشان نبود بلکه برایش عقیده و جهاد بود
جابری انصاری دیپلمات کشورمان نیز بیان کرد: ایشان از جمله مدیرانی بودند که به واقع خستگی ناپذیر بودند و کار امری تزئینی برایشان نبود بلکه برایش عقیده و جهاد بود. کار برای ایشان دنیایی نبود بلکه از جنس عقیده و جهاد بود و این بسیار متفاوت است با کسی که این کار را صرفا برای دنیا انجام میدهد. رفتار و کردار ایشان در سطوح مختلف وزارت خارجه به گونهای بود که همه در غم ایشان فرو رفتند. در دوران چند ساله معاونت عربی و آفریقایی ایشان و همچنین مدیرکلی خلیج فارس را برعهده داشتند ایشان به طور تخصصی مسائل مربوط به فلسطین را در دستور کار خود قرار داده بودند. یکی از خدمتگذاران در جه نخست این خط بدون تردید شهید حسین امیر عبداللهیان بودند و از جمله خدمات ایشان اقدامات ماندگار در حمایت از محور مقاومت بوده است. پیامهای اولیه هم که منتشر شد حاکی از همین موضوع بود. اگر بخواهیم افرادی را در صف اول حمایت از محور مقاومت نام ببریم بدون تردید ایشان در صف اول قرار داشتند.
بسیاری از کشورها شهید امیر عبداللهیان را وزیر مقاومت میدانستند
امیر عبداللهیان بیان کرد: بی تردید دوره ب ش از هفت ماهه بعد از عملیات طوفان الاقصی و جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین از نقاط درخشان زندگی ایشان بود و خداوند میخواست که ماههای پایانی عمر ایشان را همزمان با دوران شهادت در غزه قرار دهد و ایشان در عالیترین سنگر وزارت خارجه از این فرصت برخوردار بود که در خدمت ملت فلسطین باشد تا جایی که ایشان را وزیر مقاومت میدانستند و این عنوانی بود که از سوی محور مقاومت به ایشان داده شده بود. ایشان توانست صدای محور مقاومت باشد و شبانه روز به شکل خستگی ناگذیر در خدمت مقاومت بود..
جابری انصاری با اشاره به روابط طلایی ایشان با شهید سلیمانی بیان کرد: تصویر سازی این گونه بود که دیپلماسی و میدان دو مقوله متفاوت هستند در حالی که ایشان این دوگانه را به یگانگی تبدیل کرده بودند.
روحش شاد و یادش گرامی باد.
فاطمه تورانلو