با نزدیکشدن به تاریخ ۲۱ اردیبهشتماه، شمارش معکوس برای برگزاری دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی آغاز شده است. در مرحله اول، حدود ۱۵ هزار نامزد نمایندگی مجلس شورای اسلامی و ۱۴۴ نامزد نمایندگی مجلس خبرگان رهبری نیز با یکدیگر رقابت کردند و در مرحله دوم، تنها ۹۰ داوطلب راهیافته به دور دوم، حضور دارند.
در حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس ۱۴ داوطلب با اخذ بیش از ۲۰ درصد از ۱۵۶۹۸۵۷ کل آرا صحیح از ۵۰۰۰ شعبه انتخابیه، نماینده مردم تهران شده و مستقیماً عضو بهارستان دوازدهم شدند و ۳۲ نفر بعدی جدول برای ۱۶ صندلی باقی مانده در دور دوم انتخابات رقابت خواهند کرد.
از طرفی از ۲۰۸ حوزه کل کشور در ۲۰۴ حوزه انتخابات به صورت سنتی و دستی و در چهار حوزه آبادان، رشت، ملایر و قم انتخابات الکترونیکی برگزار شد. برای انتخابات مرحله دوم در ۸ حوزه از ۲۱ حوزه باقیمانده انتخابات شامل «تبریز»، «تهران»، «آبادان»، «شیراز»، «کرمانشاه»، «خرمآباد و چگنی»، «قایم شهر» و «ملایر» به صورت تمام الکترونیک برگزار خواهد شد.
دور دوم انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، روز جمعه ۲۱ اردیبهشت در ۲۱ حوزه با رقابت برای ۴۴ کرسی از ۲۹۰ کرسی مجلس شورای اسلامی برگزار خواهد شد.
اسامی این ۲۱ حوزه را به شرح زیر است:
«تبریز، آذرشهر و اسکو»، «شبستر»، «میانه»، «پارس آباد، بیلهسوار و اصلاندوز مغان»، «سمیرم»، «لنجان»، «کرج، اشتهارد و فردیس»، «تهران، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس»، «بیرجند، درمیان و خوسف»، «مشهد و کلات»، «آبادان»، «رامهرمز و رامشیر»، «خدا بنده»، «زنجان و طارم»، «شیراز و زرقان»، «مرودشت، ارسنجان و پاسارگاد»، «کرمانشاه»، «گنبد کاووس»، «خرمآباد و چگنی»، «قائم شهر، سوادکوه، جویبار، سیمرغ و سوادکوه شمالی» و «ملایر».
تبلیغات؛ اصل مهم در انتخابات
یکی از مسائل بسیار مهم که با نزدیکشدن به روز انتخابات مطرح میشود، بحث تبلیغات نامزدهاست. در دور اول انتخابات مجلس، صداوسیما متناسب با راهاندازی ۲۰۰ کانال انتخاباتی شرایط را برای تبلیغ داوطلبان فراهم کرده بود.
در نزدیکی ایام انتخابات بود که «پیمان جبلی» رئیس سازمان صداوسیما (چهارشنبه ۲۰ دی) در حاشیه هیأت دولت در جمع خبرنگاران اظهار کرد: «همکاران ما در سازمان یک تلاش بسیار پیچیده و شبانهروزی را در ماههای اخیر انجام دادند که ما بتوانیم به تعداد ۲۰۰ کانال انتخاباتی به تعداد حوزههای انتخابیه در اختیار نامزدها قرار دهیم».
در همین راستا اعلام شد که نامزدها باید از طریق سامانه ستاد تبلیغات، برای تبلیغات تلویزیونی ثبتنام کنند.
انتقادات نسبت به هزینه تبلیغات صداوسیما
در نهایت صداوسیما هزینه استفاده از ۲۰۰ شبکه محلی برای هر نامزد را مبلغی بین ۵ تا ۷۰ میلیون اعلام کرد که در تهران به بالای ۱۰۰ میلیون میرسید؛ مثلاً در مورد شهر تهران، نامزد انتخاباتی برای ثبتنام در سامانه تبلیغات ۲۰ دقیقهای تلویزیون ویژه انتخابات مجلس، باید رقم ۱۵۰ میلیون تومان را میپرداخت؛ به عبارتی دقیقهای ۷ میلیون تومان.
اعلام این مبالغ موجب حواشی بسیاری شد و انتقادهای گستردهای را در پی داشت.
عقبنشینی «رسانه ملی» از هزینه تبلیغات انتخاباتی
صداوسیما در پی واکنشهای تند و تیز به مبالغ هزینه تبلیغاتی کاندیداهای مجلس، ضمن اعلام خبر تمدید ۳ روزه فرصت ثبتنام تبلیغات تلویزیونی، نرخ جدید هزینههای ثبتنام را اعلام کرد. همچنین با مصوبه هیأت اجرایی مرکزی انتخابات، هزینههای کاهشیافته و مازاد دریافتهای قبلی بر اساس نرخهای کاهشیافته جدید، بهنامزدها برگردانده شد.
طبق جدولی که پیشتر در برخی رسانهها منتشر شد، تعرفه تبلیغات برای نامزدها در استانهای مختلف، متفاوت بود. کمترین رقم ۵ میلیونتومان و بیشترین رقم ۱۵۰ میلیونتومان محاسبه شده بود و رقم ۱۵۰ میلیونتومانی فقط برای نامزدهای تهران بود.
در بیشتر استانها کف و سقف این رقم چیزی میان ۲۰ تا ۷۰ میلیونتومان بود و بهطور میانگین، قرار بود صداوسیما حدود ۴۵ میلیونتومان از هر نماینده دریافت کند تا تبلیغاتاش در تلویزیون نمایش داده شود.
طبق جدول اصلاحی مبالغ ۱۰ تا ۱۰۰ میلیونی هزینه تبلیغات نامزدها در برخی استانها به ۵ تا ۲۰ میلیونتومان تغییر و این هزینه در استان تهران از ۳۰ تا ۱۵۰ میلیون به ۵ تا ۴۰ میلیون تقلیل یافت.
تبلیغات رایگان برای دور دوم انتخابات
«محمدصالح مفتاح» دبیر ستاد انتخابات سازمان صداوسیما در گفتوگویی از رایگانشدن تبلیغات تلویزیونی نامزدها در دور دوم انتخابات خبر داد و گفت: «در دوره دوم انتخابات، به واسطه کمبودن تعداد نامزدها، تبلیغات هزینهای را برای آنها نخواهد داشت و این امکان بهصورت رایگان در اختیار همه قرار میگیرد».
مفتاح یکی از راهبردهای اساسی سازمان صداوسیما را بهرهمندی مساوی نامزدهای انتخابات دور دوم مجلس دوازدهم از امکانات تبلیغی در صدا و سیما اعلام و اظهار کرد: «افزایش رقابت و مشارکت بهصورت توأمان که به عنوان یک راهبرد مورد تأکید رهبر انقلاب پیگیری میشود».
دبیر ستاد انتخابات سازمان صداوسیما، با بیان اینکه برای دور دوم هم امکان پخش فیلمهای تبلیغاتی را برای نامزدها در نظر گرفتیم افزود: «امکانات مناظرات تلویزیونی را فراهم کنیم تا نامزدها با هم به رقابت بپردازند. در دور دوم به واسطه محدودیت نامزدها، احتمال رأیآوری همه نامزدهایی که حضور دارند بالا بوده و رقابت جدی است از این رو تلاش داریم به آنها کمک کنیم که بتوانند خودشان را به مردم معرفی کنند».
محتواهای تبلیغاتی در شبکههای استانی پخش میشود
حذف ۲۰۰ کانال تبلیغاتی که در دور اول انتخابات مجلس برای تبلیغ نامزدها طراحی و عملیاتی شده بود، موضوع دیگری بود که مفتاح به آن پرداخت. وی در این باره گفت: «محتواها به صورت کلی در شبکههای استانی پخش خواهد شد. یعنی شبکههای استانی هم متولی پخش فیلمهای تبلیغاتی نامزدها خواهند بود و هم مناظرههایی که بین نامزدها تولید میشود».
فرصت ۷ روزه نامزدها برای تبلیغات در دور دوم
در دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی هم به مانند دور اول، نامزدها ۷ روز فرصت برای تبلیغات دارند که این فرصت، از ۸ روز پیش از برگزاری انتخابات آغاز میشود و ۲۴ ساعت تا شروع روز انتخابات، پایان مییابد.