موشک‌های کروز نوعی هواگرد بی‌سرنشین هدایت شونده بوده که مسیر آن تا رسیدن به هدف قابل تغییر و هدایت است. در اغلب سامانه‌های کروز از نوعی موتور جت استفاده می‌شود، درحالی‌که موشک‌های دیگر از موتور راکتی استفاده می‌کنند.
امروزه موشک‌های کروز مدرن از ناوبری ماهواره‌ای برای هدایت خود به سمت هدف استفاده می‌کنند و برخی حتی می‌توانند از منطقه هدف عکس بگیرند. محموله موشک معمولا یک کلاهک در کلاس وزنی ۱۰۰۰ پوندی است.
موشک‌های کروز می‌توانند از چندین سکوی زمینی، هوایی، دریایی و زیردریایی پرتاب شوند.
موشک‌های کروز معمولا به کلاهک‌های معمولی یا هسته‌ای مسلح می‌شوند، اما می‌توانند به کلاهک‌های شیمیایی یا بی‌ولوژیکی نیز مجهز شوند. بسته به موشک کروز خاص و ماموریت آن، وزن و عملکرد کلاهک می‌تواند بسیار متفاوت باشد.
پروژه مشکات ایران
در بحث موشک‌های کروز تهاجمی برد بلند، ایران توانست موشک کروز kh۵۵ را خریداری کرده و آن را مهندسی معکوس کند. kh۵۵، یک موشک کروز مادون صوت با دو بال جمع شونده در میانه بدنه و سه بالچه تعادلی در انتهای بدنه است.
اولین نمونه از این موشک کروز با قابلیت تهاجم زمینی و برد ۲۵۰۰ کیلومتری در روسیه ساخته شد که خطای آن در حدود ۱۵۰ متر بود.
یکی از تسلیحات پرتعداد به‌جا مانده از شوروی در اوکراین، موشک‌های کروز kh۵۵ بودند که تعدادشان به ۱۰۶۸ فروند می‌رسید که ۵۸۱ موشک کروز به روسیه تحویل داده شد و بقیه تحث نظارت آمریکا در خاک اوکراین نابود شدند.
در سال ۲۰۰۵ فایننشیال تایمز مدعی شد که ۱۲ فروند موشک کروز kh۵۵ از اوکراین به ایران و چین منتقل شده است.
به ادعای مقامات وقت اوکراین ۶ فروند از این موشک‌ها را ایران و ۶ فروند دیگر را چین خریداری کرد.
با انتقال این موشک‌های کروز، پروژه مشکات در ایران کلید خورد.
درواقع مشکات، پروژه‌ای است که در آن موشک کروز روسی KH-۵۵ توسط ایران مهندسی معکوس شده است.
شهریور ماه ۱۳۹۱ بود که معاون وزیر دفاع از پروژه مشکات سخن گفت و توضیح داد که وزارت دفاع در آینده نزدیک رونمایی از یک موشک کروز برد بلند با قابلیت شلیک زمین پایه، دریا پایه، هواپایه را در برنامه دارد.
موشک کروز یا علی (ع) اولین تلاش ایران برای طراحی و ساخت یک پلتفرم کروز بود که برد آن ۷۰۰ کیلومتر است و قابلیت شلیک از روی انواع سکوهای زمینی، هوایی و دریایی را دارا است.
موشک کروز سومار تلاش بعدی ایران در زمینه مهندسی معکوس kh۵۵ بود که در اسفند ماه سال ۱۳۹۳ رونمایی شد.
سومار یک موشک زمین به زمین است و از یک بوس‌تر سوخت جامد برای شلیک از سکوهای زمینی با کلاهک ۴۱۰ کیلوگرمی بهره می‌برد. اغلب رسانه‌ها برد این موشک را ۲۰۰۰ کیلومتر عنوان می‌کنند.
سومین موشک این مجموعه، کروز هویزه است که بهمن ماه ۱۳۹۷ رونمایی شد. هویزه هم یک موشک زمین به زمین است و ۱۳۵۰ کیلومتر برد دارد و از قابلیت رادارگریزی برخوردار است.
تغییر جزئی در بوس‌تر سوخت جامد و تعویض موتور توربوجت مهم‌ترین تفاوت‌های سومار و هویزه هستند.
موشک بعدی این خانواده، موشک کروز ابومهدی یا طلائیه است که در مردادماه ۱۴۰۲ رونمایی شد و به ناوگان دریایی ارتش و سپاه الحاق شد.
این موشک یک کروز ضد کشتی است و برد آن ۱۰۰۰ کیلومتر است. در تست‌های اخیر برد آن به ۱۴۰۰ کیلومتر رسیده است و برنامه‌ای برای رسیدن به برد ۲۰۰۰ کیلومتر وجود دارد.
تلاش بعدی ایران، موشک کروز عاصف است که نوعی موشک کروز هوا به زمین است. در حاشیه رونمایی از پایگاه زیرزمینی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به‌نام «عقاب٤٤»، موشک کروز هواپایه بردبلند «عاصف» نیز به نمایش درآمد.
این موشک، دارای کلاهکی با قدرت تخریب و انفجار بالاست که می‌تواند استحکامات سنگین را نابود کند و روی جنگنده سوخو ۲۴ نصب می‌شود.
