پایگاه خبری المانیتور به نقل از کارشناسان اروپایی گزارش داد که اتحادیه اروپا نظارت خود را فراتر از افراد و شرکتهای ایرانی درگیر در تولید پهپادهای شناسایی و تهاجمی گسترش داده است تا شرکتهای بینالمللی و سایر کشورهایی را که ادعا میکند بهطور غیرمستقیم قطعات ساخت هواپیماهای بدون سرنشین ایران را تامین میکنند، در بر بگیرد.
کارشناسان امنیتی اروپایی به المانیتور گفتند که همکاری بروکسل و واشنگتن به تازگی در این زمینه و در تلاشی مشترک برای جلوگیری از تولید پهپادهای ایران از طریق از بین بردن آنچه زنجیره تامین قطعات و فناوریهای وارداتی عنوان میکنند، افزایش یافته است.
شورای اروپا به همین بهانه در ۲۰ ژوئیه اقدامات محدودکننده جدیدی را اعلام کرد که صادرات قطعات مورد استفاده در ساخت و تولید پهپاد از اتحادیه اروپا به ایران را ممنوع میکرد. این، چهارمین موج تحریمهای مرتبط با پهپادهای ایران بود که افراد و نهادهای خاص را هدف قرار میداد. متعاقباً، تلاشهای اروپایی در زمینه جمعآوری اطلاعات به سمت شرکتهای بینالمللی و افراد غیر ایرانی معطوف شد که ادعا میشود درگیر واردات قطعات هواپیماهای بدون سرنشین هستند.
روز جمعه نیز دولت سوئیس خاطر نشان کرد که تحریمهای خود علیه صنعت هواپیماهای بدون سرنشین ایران را تشدید میکند و تحریمهایی مشابه تحریمهایی که اتحادیه اروپا در ژوئیه گذشته اعلام کرد، اعمال میکند.
المانیتور در ادامه به گزارش روزنامه گاردین در ۲۷ سپتامبر اشاره کرد که در آن مدعی شده بود در ساخت پهپادهای انتحاری ایرانی، قطعات اروپایی استفاده شده است. در این گزارش به سند ادعایی مطرح شده از سوی مقامات اوکراین در نشست گروه هفت در ماه اوت اشاره شده بود که ادعا کرده بودند، پهپادهای ایرانی «شاهد ۱۳۱» و «شاهد ۱۳۶» حاوی فناوریهای غربی است.
گاردین همچنین در این گزارش نوشته بود که کمیسیون اروپا به شرکتهای اروپایی و دولتهای اروپایی هشدار داده است، میتواند مانع از فروش برخی قطعات با کاربرد دوگانه به ترکیه و سایر کشورهایی شود که ظاهراً ایران و روسیه قطعات آنها را خریداری میکنند.
دیوید خلفا، هماهنگ کننده رصدخانه آفریقا و خاورمیانه در اندیشکده فرانسوی بنیاد ژان ژور، متخصص در امور استراتژیک با اذعان به توانمندی و قدرت پهپادهای ایران مدعی شد که تهران قطعات مورد نیاز خود برای ساخت پهپاد را از کشورهای ثالث با قوانین صادراتی کمتر سختگیرانه تهیه میکند.
وی در ادامه گفت که اروپا در مقابله با گسترش پهپادهای ایرانی عقب مانده و بروکسل تاکنون بهطور کامل متوجه این سلاحهای ارزان قیمت نبوده است.
این در حالی است که روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال چندی پیش در گزارشی درباره خودکفایی ایران در تامین بومی قطعات مورد نیاز در ساخت پهپادهایش تاکید کرد که با توجه به افزایش توانمندیهای ایران در زمینه صنایع پهپادی، اکنون بسیاری از قطعات مورد نیاز برای ساخت این پهپادها تولید داخل ایران است و این موضوع تحریم صنایع پهپادی این کشور را بیاثر میسازد.
وال استریت ژورنال همچنین با تکرار ادعای اثبات نشده غرب و آمریکا مبنی بر استفاده روسیه از پهپادهای ساخت ایران در اوکراین نوشت: طبق بررسیهایی که گروه تحقیقاتی ادوات جنگی در انگلیس روی پهپادهای به کار رفته در اوکراین انجام داده است، یک شرکت ایرانی توانمندی کپی دو قطعه مورد استفاده در پهپادهای انتحاری را به دست آورده که پیشتر متعلق به سازندگان قطعات الکترونیکی ژاپنی بود. تحقیقات این گروه انگلیسی نشان میدهد که چگونه ایران بیش از پیش بر شرکتهای داخلی برای تولید پهپادهایش متکی است و این کار را در زمینه اعمال تحریمها برای آمریکا و متحدانش سختتر میکند.
مقامات جمهوری اسلامی ایران و روسیه بارها این ادعاها را بهطور قوی رد کردهاند.
یک دیپلمات ارشد اروپایی که خواست نامش فاش نشود در گفتوگو با المانیتور خاطر نشان کرد که همکاری بین اروپا، ایالات متحده و سایرین، مانند اسرائیل در ماههای اخیر در این زمینه افزایش یافته است. برخلاف موضوع هستهای که بروکسل و واشنگتن لزوماً بر سر آن رو در رو همکاری نمیکنند، اتحادیه اروپا دقیقاً مانند آمریکاییها علیه پهپادهای ایرانی بسیج شده است.
این دیپلمات اروپایی در ادامه با تکرار این ادعا که ایران برای ساخت پهپادهای خود به قطعات و تجهیزات خارجی وابسته است، گفت: اتحادیه اروپا پیش از این روی جمعآوری اطلاعات، تحریم و سپاه پاسداران ایران متمرکز بود اما اکنون استراتژی آنها تغییر کرده است و ما اکنون روی شرکتهایی که در خاورمیانه، آفریقا، خاور دور و آمریکای لاتین از طریق افرادی که لزوماً ایرانی نیستند، فعالیت میکنند، تمرکز کردهایم.