«آلفرد د زایاس» وکیل، مورخ و حقوقدان برجسته آمریکایی در زمینه حقوق‌بشر و حقوق بین‌الملل و همچنین مخبر ویژه پیشین سازمان ملل این اظهارات را در مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایسنا به مناسبت هفته دولت مطرح کرد.
آلفرد د زایاس درباره موضوع احیای روابط ایران با عربستان ، امارات و مصر و تاثیر آن بر منطقه گفت: عادی‌سازی روابط به نفع خاورمیانه و کل جهان است. برای اجرای اهداف توسعه پایدار با کمک بریکس و ابتکارعمل کمربند و جاده، یک روش زندگی میان تمامی کشورهای خاورمیانه لازم و ضروری است.
وی افزود: اگر همه، منشور سازمان ملل و ممنوعیت مداخله در امور داخلی کشورها را رعایت کنند، پیشرفت زیادی در زمینه صلح و سازش حاصل خواهد شد. درک این موضوع که چرا آمریکا و اتحادیه اروپا به جای اعمال یک رویکرد متقاعدکننده‌تر برای ایجاد یک ساز و کار برد-برد، بر اعمال تحریم علیه همه اصرار دارند، دشوار است.
مخبر ویژه پیشین سازمان ملل تصریح کرد: اگر بر روی مشترکات تمرکز کنیم، می‌توان به تدریج در فضای همبستگی بین‌المللی با اختلافات برخورد کرد. مطمئنا مردم همه کشورها نیازها و آرزوهای یکسانی دارند – همه خواهان احترام، هماهنگی، زندگی خانوادگی، و احترام به حریم خصوصی، مذهب و سنت هستند. همه دوست دارند به خاطر کارهای خوب پاداش بگیرند، جشن بگیرند و شاد باشند. همه ما بندگان خداوند هستیم. پس چرا به دشمنی با یکدیگر ادامه می‌دهیم؟ مذاهب اسلام، مسیحیت و یهود همگی به صلح متعهد هستند. این راهی است که باید پیش گرفته شود.
آلفرد د زایاس در پاسخ به این سوال که عضویت ایران در سازمان‌های منطقه‌ای مانند بریکس و شانگهای چه تاثیری در ایجاد جهان چند قطبی و حل مسائل منطقه‌ای از طریق سازو کارهای منطقه‌ای خواهد داشت، گفت: یک جهان چند قطبی و دلارزدایی تدریجی برای صلح جهانی ضروری هستند. بهترین راه برای رسیدن به یک همزیستی مسالمت‌آمیز پایدار، از طریق اعتمادسازی، احترام متقابل و پایبندی با حسن نیت به پیمان‌ها و توافقات دوجانبه و بین‌المللی ممکن است. هیچ چیز بیشتر از نقض پیمان‌ها و خلف وعده‌ها، جو بین‌المللی را ضایع نمی‌کند. مشکلات جهانی باید در سطح جهانی و مشکلات منطقه‌ای باید در سطح منطقه‌ای حل شوند.
وی در پاسخ به این سوال که قدرت سیاست خارجی ایران برای رفع تحریم‌های غرب را چگونه می‌بینید، به عنوان مثال در آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران از کره جنوبی، گفت: مجمع عمومی هر ساله قطعنامه‌ای را در راستای محکوم کردن اقدامات قهری یکجانبه تصویب می‌کند. به عنوان جدیدترین قطعنامه از این نوع می‌توان به قطعنامه ۷۷-۲۱۴ مورخ دسامبر سال ۲۰۲۲ میلادی اشاره کرد. در همین حال، شورای حقوق بشر نیز هر ساله اقدامات قهری یکجانبه را محکوم می‌کند.
د زایاس ادامه داد: من به عنوان استاد دانشگاه، به دانشجویانم توصیه می‌کنم که هرگز از واژه "تحریم" استفاده نکنند مگر اینکه با تحریم‌های سازمان ملل طبق فصل هفتم سر و کار داشته باشند. باقی چیزها باید با عنوان "اقدامات قهری یکجانبه" مطرح شوند که به خودی خود غیرقانونی هستند، همچون نقض اصول حاکمیت، تعیین سرنوشت و ممنوعیت مداخله در امور داخلی سایر کشورها. بعلاوه، واژه "تحریم" به این معناست که کشوری که دیگری را تحریم می‌کند به نحوی از اختیارات اخلاقی یا قانونی برای انجام این کار برخوردار است، که اینطور نیست.
حقوقدان آمریکایی همچنین گفت: آمریکا می‌داند که برخلاف قوانین و اصول بین‌المللی عمل می‌کند اما از آنجایی که یکی از پنج عضو دائم شورای امنیت است، از کنار آن به راحتی می‌گذرد. البته، قوانین بین‌المللی در موراد خاص "اقدامات تلافی‌جویانه" را مجاز می‌داند. اما شرایط آن ذکر نشده است و مسدود کردن اموال ایران نیز برابر با یک "عمل خلاف بین‌المللی" است. اما در نهایت، نقض قوانین بین‌المللی توسط آمریکا، اتحادیه اروپا یا کره جنوبی قوانین بین‌المللی را تغییر نمی‌دهند و نمی‌توانند چنین کاری کنند. شرایطی که به وجود می‌آید به دلیل عدم وجود مکانیسم کارآمد برای اجرای قوانین بین‌المللی و احکام بین‌المللی، مصونیت از مجازات است.
آلفرد د زایاس در پایان و در پاسخ به این سوال که دستاوردهای ایران در حوزه سیاست خارجی در سطح منطقه و به ویژه در دوره ریاست‌جمهوری سید ابراهیم رئیسی را چگونه می‌بینید، گفت: من صلاحیت پاسخگویی به این سوال را ندارم. من از هر تلاشی برای تنش‌زدایی و دراز کردن دست دوستی به سوی رقبا استقبال می‌کنم. "زندگی کن و بگذار زندگی کنیم" باید اصل اساسی برای زندگی متمدن در این سیاره باشد.
