مایک پمپئو ، وزیر امورخارجه پیشین آمریکا در گفتوگو با روزنامه جروزالم پست از جو بایدن ، رئیسجمهور این کشور به دلیل حصول توافقی میان تهران و واشنگتن برای آزادسازی پول بلوکه شده ایران در ازای آزادی جاسوسان آمریکایی به شدت انتقاد کرد.
وی مدعی شد که این توافق بهطور ناخواسته انگیزه برای گروگانگیری را بیشتر میکند و بهطور بالقوه فعالیتهای تروریستی را افزایش میدهد.
پمپئو این اقدام را «غم انگیز و خطرناک» خواند و مدعی شد: این شش میلیارد دلار است که اکنون در اختیار رئیسی [رئیس جمهور ایران] قرار دارد و خطر بیشتری برای همه خواهد داشت.
این مقام پیشین آمریکایی همچنین درباره برخی گزارشها درخصوص نحوه دسترسی ایران به این پول و چگونگی صرف آن گفت: من از این روایت مطلعم که پول ایران توسط یک کشور ثالث اداره میشود و فقط برای اهداف بشردوستانه صرف خواهد شد، اما همه ما قبلاً این شوخی بد را دیدهایم.
وی افزود: اگر کسی موافقت کرد که هزینه غذای خانواده شما را پرداخت کند، شما پول خواهید داشت که برای چیز دیگری خرج کنید.
پمپئو با تاکید بر اینکه «ایرانیها اکنون شش میلیارد دلار برای خرج کردن برای چیز دیگری خواهند داشت» مدعی شد که این پول احتمالاً برای برنامه غنیسازی اورانیوم آنها، برای دستیابی به سلاح هستهای، ایجاد وحشت در شهروندانش یا انجام حملات تروریستی در سراسر جهان خواهد بود.
روزنامه نیویورک تایمز روز پنجشنبه در گزارشی اعلام کرد که مطابق با توافق حاصل شده میان تهران و واشنگتن، پنج آمریکایی در ازای آزادی چند زندانی ایرانی و دسترسی تهران به شش میلیارد دلار از داراییهای مسدود شدهاش در کره جنوبی برای مصارف بشردوستانه، اجازه ترک ایران را پیدا خواهند کرد.
به نوشته نیویورک تایمز، در اولین قدم این توافق که پس از دو سال «مذاکره پنهانی ایران و آمریکا» به دست آمده است، ایران پنج ایرانی-آمریکایی را از زندان آزاد و آنها را در هتلی نگه میدارد.
سپس نمایندگی ایران در سازمان ملل در رابطه با این اخبار منتشر شده به شبکه سیبیاس گفت: به عنوان بخشی از توافق همکاری بشردوستانه که با میانجیگری یک دولت ثالث حاصل شده است، ایران و آمریکا پذیرفتهاند که متقابلا پنج زندانی را آزاد و آنها را عفو کنند. جا به جایی آنها گام ابتدایی حائز اهمیتی در جهت اجرای توافق است.
سیامک نمازی در سال ۱۳۹۵ به جرم جاسوسی و همکاری با دولت آمریکا، عماد شرقی در سال ۱۳۹۹ به جرم جاسوسی و جمعآوری اطلاعات نظامی و مراد طاهباز در سال ۱۳۹۶ به جرم جاسوسی از مراکز حساس نظامی در پوشش محیط زیستی، هر کدام به ۱۰ سال حبس محکوم شده بودند. از دو تن دیگر که گفته میشود یک نفر از آنها زن بوده، نامی آورده نشده است.
همچنین وزارت امورخارجه ایران در مورد آزادسازی منابع توقیف شده ایرانی و آزادی تعدادی از زندانیانی که بهطور غیرقانونی توسط آمریکا بازداشت شدهاند، بیانیهای صادر و در آن تصریح کرد: فرآیند آزادسازی چند میلیارد دلار از داراییهای جمهوری اسلامی ایران که برای چند سال بهطور غیرقانونی در کره جنوبی توسط آمریکا توقیف شده بود، آغاز شد. ایران تضمین لازم برای پایبندی آمریکا به تعهدات خود در این خصوص را دریافت کرده است اما جاسوسان مدنظر آمریکا کماکان در ایران حضور دارند.
وزیر امورخارجه پیشین آمریکا که همواره مواضعی به شدت ضد ایرانی داشته است در بخش دیگری از گفتوگوی خود با جروزالم پست از آزادی جاسوسان آمریکایی از زندان استقبال کرد و گفت که از این اتفاق هیجانزده است.
وی در ادامه برای بازگشت هرچه سریعتر و ایمن آنها به خانوادههایشان ابراز امیدواری کرد و در عین حال گفت که بازگشت آنها «تقریباً به این معنی است که گروگانهای آمریکایی بیشتری وجود خواهند داشت و ما اکنون به ایرانیها گفتهایم که حاضریم یک میلیارد دلار برای یک گروگان بپردازیم.»
مایک پمپئو که به نظر میآید به شدت از این توافق خشمگین شده است به این مصاحبه بسنده نکرد و در انتقاد از آزادسازی پول بلوکه شده ایران پیامی در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد.
وی در این پیام نوشت: انتظار میرود که شاهد گروگانگیری و تروریسم بیشتری از ایران به واسطه معامله وحشتناک دولت بایدن باشیم.
پیتر استانو، سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به آزادی پنج آمریکایی که پیش از این به جرم جاسوسی در ایران بازداشت شده بودند، گفت: ما از آزادی چهار آمریکایی از زندان اوین که اکنون در حبس خانگی به سر میبرند، استقبال میکنیم. ما میدانیم که پنجمین شهروند آمریکایی قبلاً در بازداشت خانگی بود.
پیتر استانو افزود: امیدواریم که آنها به زودی به خانوادههای خود بپیوندند.
همچنین جان کربی، هماهنگکننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید روز جمعه درباره آزادی این پنج جاسوس آمریکایی خاطر نشان کرد که مذاکرات درخصوص آزادی و بازگرداندن زندانیان آمریکایی در ایران به وطن ادامه دارد.
آنتونی بلینکن، وزیر امورخارجه آمریکا نیز روز جمعه ضمن تائید خبر آزادی این پنج نفر، آن را گامی مثبت ارزیابی و ابراز امیدواری کرد که آنها به زودی به خانه بازمیگردند.