محمد جواد ظریف وزیر خارجه سابق کشورمان در کلاب هاوس حضور یافته و به سوالات متعدد درباره برجام پاسخ گفت.
افشاگری ظریف از سیاست‌های افراطی دولت احمدی‌نژاد
جواد ظریف در کلاب هاوس: من نماینده ایران در کنفرانس بن بودم؛ اما بدون شهید سلیمانی نمی‌شد آن حضور فعال را در کنفرانس بن مربوط به افغانستان را داشت.
چه شد که بوش گفت محور شرارت؟ در ژانویه ۲۰۰۲، دو هفته قبل از سخنرانی بوش، یک کشتی حامل سلاح برای عرفات در کرانه باختری توسط اسرائیل کشف شد؛ این کشتی «کارن ای» نام داشت، این واقعه باعث امنیتی‌سازی مجدد از سوی اسرائیل شد.
در پایان دوره آقای خاتمی توانسته بودیم اجماع امنیتی علیه ایران را با مشکل مواجه کنیم اما آمدن احمدی‌نژاد همه‌چیز را تغییر داد.
احمدی‌نژاد و شعار «قطار بی ترمز و فرمان هسته‌ای»
قطعنامه ۱۹۲۹ علیه ایران، یکی از بدترین قطعنامه‌ها در طول تاریخ شورای امنیت بود؛ که با رای مثبت چین و روسیه علیه ایران تصویب شد.
بیانیه اول و دوم شورای امنیت علیه ما در مورد هسته‌ای نبود، در محکومیت صحبت‌های آقای احمدی نژاد بود بیانیه سوم در مورد هسته‌ای بود و بعد قطعنامه ۱۶۹۶ صادر شد.
تابوشکنی مذاکره با آمریکا از سوی صالحی
مذاکرات مسقط تابوشکنی بود که توسط برادر عزیزم دکتر صالحی انجام گرفت که علی رغم کارشکنی شدید جلیلی و مخالفت احمدی نژاد برگزار شد.
واکنش ظریف به ادعای حمایت اکبری از برجام
اختلاف من و اکبری از CTBT شروع شد؛ او به شدت در وزارت دفاع آن زمان علیه CTBT صحبت و فضاسازی کرد.
من موافق اعدام هیچ کسی نیستم و آرزو می‌کنم ایشان مورد عفو رحمت خداوند قرار گیرند.
اکبری گفت من سردمدار مخالفت با CTBT بودم؛ پایه ریزی دعوای هسته‌ای از همین موضوع شروع شد.
تمام صورتجلسات مذاکرات را برای رهبری می‌فرستادیم
محمدجواد ظریف در کلاب هاوس گفت: تمام مذاکرات و صورت جلسات را برای رهبری می‌فرستادیم؛ ایشان هر وقت می‌خواستند نظر می‌دادند و هر موقع می‌خواستند نظر نمی دادند.
وقتی احمدی نژاد در سازمان ملل از هلوکاست سخن گفت من همانجا به عراقچی گفتم بیچاره شدیم!
مردم با شرکت در انتخابات سال ۹۲ دست ما را در مذاکرات باز کردند
هدف تحریم این است که بین دولت و مردم فاصله بندازد. مردم فشار بیاورند و حکومت سازوکار خود را تغییر بدهد.
مردم با شرکت در انتخابات سال ۹۲ به دنیا اعلام کردند که ما پشتوانه مردمی داریم و دست ما را در مذاکرات باز کردند.
ما می‌خواستیم اجماع امنیتی علیه ایران شکسته شود و به همین دلیل مذاکره کردیم و برداشتن تحریم‌ها تنها هدف ما در مذاکرات نبود.
روسیه اولین ضربه را به ما زد
در مذاکرات اولین ضربه را از روسیه خوردیم که گفتند تمام نیاز بوشهر برای تمام دوره حیاتش را تامین کردیم. زیرا نطنز ۵۵ هزار سانتریفیوژ p۱ داشت و مسئله سوخت آن در میان بود.
روسیه هدف خودش و حوزه اقتدارش در جهان پساجنگ سرد، انرژی قرار داده، و با گفتن اینکه ما همه سوخت را تامین کردیم، دست ما را بست. یعنی در مذاکرات ما را در موضع ضعف قرار دادند به همین دلیل نتوانستیم در دوره برجام به بالاتر از ۶ هزار سو برسیم. البته من روس‌ستیز نیستم، روسیه همسایه مهم ما و قدرت بزرگ جهان است و باید با آنها رابطه منطقی داشته باشیم.
مذاکرات را با مشکلی که روسیه ایجاد کرد، آغاز کردیم. برای کسانی که می‌گویند برجام برای رفع تحریم بود، بگویم ما تا فروردین ۹۴ فقط بحث هسته‌ای داشتیم و از آن به بعد وارد مسأله برداشتن تحریم شدیم. من معتقد بودم اگر زودتر وارد برداشتن تحریم‌ها می‌شدیم، آمریکا ما به ازا می‌خواهد و باید امتیاز بدهیم.
خیلی‌ها می‌گویند چرا درباره موارد دیگر مذاکره نکردید. در پاسخ باید بگویم سیاست علم امکانات است نه علم آرزوها. من علاقه داشتم درباره مسائل دیگر مذاکره می‌کردم اما امکانات همین بود.
من این انتخاب را نداشتم راجع به همه موضوعات مذاکره کنم و فقط می‌توانستم راجع به مسائل هسته‌ای مذاکره کنم
ما تا فروردین ۹۴ بر اساس دستورالعمل‌ها و خط قرمزهایی که داشتیم فقط دررابطه با مسائل هسته‌ای صحبت می‌کردیم و پس از آن وارد رفع تحریم شدیم.
سیاست، جهان امکانات است نه جهان آرزوها. من این انتخاب را نداشتم راجع به همه موضوعات مذاکره کنم. من یک نفر بودم و با یک نظر و تصمیم گیری فقط در اختیار من نبود.
من نظر خودم را داشتم اما سیاست، علم شدنی‌هاست و نه علم آرزوها. برخی در این دو روز به من حمله کردند که می‌گویم آرمان نداشته باشید که خیلی حرف بچگانه‌ای است.
ساسپنشن را اروپایی‌ها در لحظه آخر وارد برجام کردند، متاسفانه معاونان من بدون اینکه به من خبر دهند موافقت کردند
برخی از آقایان ادعای سواد دارند. خب قطعنامه های سازمان ملل را بخوانند. خانم شرمن می گفت که جواد ظریف معنی lift را نمی فهمد.
زبان سازمان ملل یک زبان به خصوص است. هیچ کسی به اندازه من و لاوروف در بین وزرا زبان سازمان ملل را بلد نیست. استاد من وقتی پایان نامه دکترای خودم با موضوع تجاوز و دفاع را می‌نوشتم به من می گفت که به زبان انگلیسی بنویس و نه زبان سازمان ملل. خب خانم شرمن که به اندازه من زبان سازمان ملل را نمی فهمد.
همه برجام و صد در صد آن نظر ما نیست. من نگاه برد و باخت به موضوع برجام ندارم. بلکه توان در حد توان به نکاتی که ما می‌خواستیم رسیده است.
ما با غربی‌ها توافق کرده بودیم که دو کلمه در متن برجام به کار نرود. یکی از این‌ها ممنوعیت بود و دیگری ساسپند(تعلیق). من در مجلس گفتم کلمه ساسپنشن نیست و این اشتباه از من بود. علتش هم این بود که ما دستور العمل داده بودیم به همه دوستانی که داشتند ضمائم برجام رو مذاکره می کردند که از برخی عبارات استفاده نشود.
در لحظات آخر مذاکرات برجام، نماینده اروپا گفته بود ما تحریم های ایران را برمی داریم، لغو میکنیم یا همان لیفت میکنیم اما تصمیمات اتحادیه اروپا که شامل چیزای دیگه ای است نمی توانیم لیفت کنیم تا زمانی که کل تحریم ها برداشته بشود یعنی مثلا تحریم های نظامی تحریم های دیگه ای که بر اساس قطعنامه شورای امنیت که تا ۵ سال یا ۸ سال بعد هم بود لذا ما اینا رو ساسپند میکنیم و بعدن لیفت میکنیم.
خب متاسفانه معاونان من نیز این موضوع اروپایی‌ها را قبول کردند و به من هم نگفتند. و هیچ ربطی هم به آمریکایی ها ندارد.
براین اساس دوستانی گفتند که ظریف برجام را نخوانده است. اگر برجام خوب نبود چرا ترامپ نتوانست به هیچ بندی استناد کند وقتی که می‌خواست از برجام خارج شود. مثلا استناد کند و بگوید که بند ۳۶ ایراد داشت و من از برجام بیرون آمدم. چرا جان بولتون نتوانست استناد کند؟ او که دوسال نماینده آمریکا در سازمان ملل بود.
برخی که می‌گویند من نتوانستم در برجام تضمینی بگیرم اما کسی عوام است که بگوید در تعهد بین المللی می‌توان تضمین گرفت. بلکه مسئله این است که منافع خروج باید از مضرات آن کمتر باشد. خب مضرات خروج آمریکا بیشتر بود.
سعودی‌ها به امریکایی‌ها قول دادند قیمت نفت را پایین می‌آورند تا برجام را بهم بزنند/ صداوسیما امید به برجام را در مردم از بین برد
محکومیت شروع جنگ توسط عراق دستاورد جمهوری اسلامی در قطعنامه ۵۹۸ بود.
در زمان مذاکرات، سعودی چندین بار تلاش کرد در روند مذاکرات اخلال وارد کند. یک بار هم موفق شد برجام را برای شش ماه به تاخیر بیندازد.
در داخل من که وزیر خارجه خودشان بودم را باور نمی‌کردند، وزیر خارجه اسرائیل را باور می‌کردند، دائم میگفتم «بابا من وزیر امور خارجه شما هستم!»
عربستان و اسرائیل مخالف برجام بودند. سعودی‌ها به امریکایی‌ها قول دادند قیمت نفت را پایین می‌آورند تا برجام را بهم بزنند. قیمت نفت را پایین آوردند اما تاثیری در توافق ما نداشت.
برجام یک زنجیری از پای ما باز کرد. قرار نبود دویدن به ما یاد بدهد. سعودی‌ها در بانک‌ها و شرکت‌ها سهام خریدند و حضور دارند. برجام قرار نبود ما را وارد بازارهای جهانی کند.
برجام امیدی در مردم ایجاد کرد اما صداوسیما این امید را در مردم از بین برد. در دوران دولت ما کی امید را از بین برد؟ گاندو کوچکترین و پر هزینه‌ترین آنها بود.
دی‌ماه سال ۹۴، دوران عزاداری عربستان بود. عربستان در دنیا منزوی بود. غرب علاقه‌ای به محمد بن سلمان نداشت و فکر می‌کردند بن‌نایف ولیعهد می‌شود اما آماده همکاری با بن سلمان نیز بود. سعودی در اوج انزوا بود و ما در جبهه حمله بودیم.
شیخ نمر و ۴۰ نفر را همزمان گردن زدند و فضای تندب علیه آنها ایجاد شد. حمله به سفارت سعودی باعث شد در یک شب به کشور مظلوم تبدیل شد و یک ائتلاف ضد ایرانی تشکیل داد. این یک فرصت طلایی برای آنها بود.
حتی آقای جلیلی هم مخالف حمله به سفارت بود و رهبری آن را محکوم کرد. چرا این اتفاق افتاد؟ من به جد معتقدم اگر این اتفاق نمی‌افتاد روابطمان را به راحتی با عربستان عادی سازی می‌کردیم. من به شدت از برقراری رابطه با چشم باز با عربستان استقبال می‌کنم.
بیشترین سفرها را به ترکیه و عراق داشتم
آن‌هایی که می‌گویند من فقط به غرب نگاه داشتم باید بدانند که من اولین مقاله خود را در شرق‌الاوسط نوشتم. بیشترین سفرها را به ترکیه و عراق داشتم.
ظریف: پس از برجام ۸۵ میلیارد دلار درخواست سرمایه‌گذاری در ایران داشتیم که با ۱۳ میلیارد دلار موافقت و فقط ۲ میلیارد دلار جذب شد
منافع اقتصادی در خیلی از تصمیمات وجود دارد اما مشکلات ادراکی مهم‌تر است. سیاست علم شدنی هاست و ما اگر به دنبال روابط اقتصادی بودیم باید تحریم‌های اولیه را بر می‌داشتیم که خارج از اختیار رئیس جمهور بود و باید در کنگره مطرح می‌شد.
ما نمی‌توانیم برجامی تصویب کنیم که تحریم‌های اولیه را از بین ببرد چون در اختبار کنگره‌ای بود که طرفدار نتانیاهو بود بنابراین به دنبال برداشتن تحریم‌های ثانویه بودیم.
من و آقای کری می‌فهمیدیم اگر آمریکا منافع افتصادی نداشته باشد برجام پایدار نمی‌ماند بنابراین تصمیم گرفتیم شرکت‌های هواپیمایی در تامین هواپیمای ایران حضور داشته باشند اما فضای داخلی علیه هواپیما بود و دولت پولی برای خرید هواپیما نداشت.
کری گفت بندی به برجام اضافه شود تا شعب خارجی شرکت‌های امریکایی بتوانند در ایران حضور داشته باشند تا حیات اقتصادی آنها تامین شود.
۸۵ میلیارد دلار درخواست سرمایه‌گذاری در ایران داشتیم که با ۱۳ میلیارد دلار موافقت و فقط ۲ میلیارد دلار جذب شد. ما در جذب سرمایه موفق نبودیم و سرمایه‌گذاران جز برای فروش محصولات مصرفی پا پیش نگذاشتند. رهبری مخالف بودند که کالاهای اساسی را از امریکا بخریم.
ترامپ می خواست من را در فرانسه ببیند، اما من اجازه ملاقات نداشتم
من اجازه نداشتم با ترامپ (حتی اتفاقی) دیدار کنم.
وقتی مکرون در ساختمان شهرداری به دیدار من آمد، اولین چیزی که گفت این بود که «ترامپ هم می‌خواست با من بیاد اما من بهش گفتم که نیاد».
نقش موثر شهید فخری زاده در موفقیت برجام
شهید فخری زاده در موفقیت برجام موثر بود و حتی از رییس جمهور هم نشان گرفت
شهید فخری زاده در موفقیت ما در پرونده های برجام موثر بودند. این که چقدر رضایت داشتند یا نارضای بودند را نمی دانم.
در باره شهید فخری زاده هم این که برجام را قبول داشت یا آن طور که برخی از دوستان می گویند، خون دل می خورد را نمی دانم. اما می دانم که شهید فخری زاده نقش مفیدی در برجام داشت و یکی حتی یکی از افرادی بود که به صورت غیر علنی از رئیس جمهوری نشان گرفت
سردار سلیمانی از روس‌ها شکایت می‌کرد
معمولا دوستان نظامی ما خیلی راضی نیستند و چندان دوست ندارد محدودیتی برای کارهایشان ایجاد شود
ما این را هم بگویم که سردار سلیمانی هیچ وقت به من نکته ای درباره برجام نگفت. نکاتی که می گفت درباره وضعیت سوریه و عراق و روسیه بود. شکایت می کرد از رفتار امریکایی ها وروس ها که با داعش به شکل جدی نمی جنگند.
تیترهای گذشته روزنامه کیهان را ببینید
روزنامه کیهان پس از مذاکرات دور دوم ژنو که حق غنی‌سازی را گرفتیم تیتر می‌زد از کجا معلوم غنی سازی انجام شود؟ الان می‌گوید از قبل حق غنی‌سازی داشتیم!
در دور دوم مذاکرات ژنو، علیرغم عصبانیت فرانسوی‌ها آن را به نتیجه رساندیم. در ان توافق ما حق غنی‌سازی را گرفتیم. برخی می‌گفتند ما از قبل آن را داشتیم. تیترهای کیهان را در آن زمان ببینید می‌گفتند که اطمینان ندارند به این موضوع اما الان می‌گویند ما حق غنی‌سازی را از قبل داشتیم.
زبان انگیسی خوب مداح ها و حاج محمود کریمی
الحمدلله مداح ها و حاج محمود کریمی اینقدر انگلیسی شان خوب شده که می توانند بگویند ظریف زبان انگلیسی بلد نیست
از دزدی دریایی تا بحرین و سوریه در دستورکار مذاکرات جلیلی
در دستور کار مذاکرات، آقای جلیلی از دزدی دریایی تا بحرین و سوریه وجود داشت در صورتیکه ما اجازه نداشتیم این موارد را بیان کنیم و راجع به موردی غیر از مسئله هسته‌ای صحبت کنیم.
-کلی طول می‌کشید راجع به زمان و مکان به توافق برسند. از مدیریت جهان تا سومالی مطرح می‌کردند. در مذاکرات هسته‌ای نیز دنبال اقناع طرف مقابل بودند، نه پیدا کردن نقاط مشترک، به همین دلیل به نتیجه نمی‌رسیدند.
کنایه ظریف به رئیسی: نوش جان، اما خودتان باورتان نشود!
نامه ورود ایران به شانگهای را در اردیبهشت ماه دریافت کردیم، این واقعیت است؛ می‌خواهید دستاورد سازی کنید، بکنید، نوش جان، اما خودتان باورتان نشود!
هدف طائب از گاندو زدن من بود
هدف طائب از گاندو زدن من بود؛ فکر می کرد من نایاک را تاسیس کرده ام!
خدا به من رحم بکند!
خودم انتخاب کردم که در کلاب‌هاوس صحبت کنم، اما با توجه به پوشش برنامه در رسانه‌ها و انتشار آنلاین گفته‌هایم، باید بگویم: خدا به من رحم کند.
