دهم خرداد مصادف با ۳۱ می به نام روز جهانی بدون دخانیات نامگذاری شده است.
نمایندگان هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ پانزدهم شهریور سال ۱۳۸۵ قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات را تصویب کردند و این قانون در تاریخ پنجم مهر ۱۳۸۵ به تأیید شورای نگهبان رسید.
قانون فوق مشتمل بر بیست ماده و هفت تبصره است که در ماده بیست آن آمده است درآمدهای سالیانه ناشی از تولید و ورود سیگار و مواد دخانی که حاصل تخریب سلامت است به اطلاع کمیسیون تخصصی مجلس شورای اسلامی برسد.
ابهام در میزان درآمدهای دخانی کشور
فاطمه محمدبیگی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در خصوص قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات گفت: یکی از مشکلاتی که در عرصه مبارزه با دخانیات داریم عدم اجرای قوانین موجود در این زمینه است. متاسفانه گزارش دقیق از درآمدهای دخانی کشور به کمیسیون بهداشت داده نمی‌شود.
مقاومت در برابر افزایش مالیات سیگار!
وی افزود: درصد کمی از این درآمد‌ها به نظام سلامت گسیل می‌شود. قاعدتا مالیات بر کالا‌های آسیب رسان باید در سیستم بهداشتی و سلامت هزینه شود و این مالیات باید امسال افزایش پیدا می‌کرد. متاسفانه علی رغم اینکه اعضای کمیسیون بهداشت مجلس تلاش زیادی در اقناع نمایندگان و دولت برای افزایش میزان مالیات کردند، اما موفق نشدیم و نتوانستیم در صحن رای بگیریم و حتی بعضا جلوی پیشنهادات ما هم گرفته می‌شد.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بیان کرد: من گله خیلی جدی هم از قوه مقننه و هم از دولت دارم چرا که موضوع دخانیات به اندازه خطرات آن جدی گرفته نمی‌شود.
سیگار یکی از علل اصلی اعتیاد و طلاق
وی اضافه کرد: ما سالانه ۶۸ هزار مرگ بر اثر مصرف سیگار که یکی از دخانیات است، داریم باقی مسائل بماند که چقدر آثار مخرب و ویرانگر دارد و چقدر سیگار به عنوان دروازه ورود به مصرف انواع مواد مخدر، بیماری‌ها، آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی است. نقش سیگار در طلاق نشان می‌دهد که باید یک تصمیم عاجل در خصوص دخانیات بگیریم.
حضور صنایع دخانی در ایران پس از برجام
محمدبیگی تصریح کرد: به من پاسخ دهند چرا پس از برجام فقط دو شرکت خارجی دخانیات در ایران ماندند و محصول این توافق پاگیر شدن دو شرکت خارجی دخانیات با تولید سالانه چندین هزار نخ سیگار است.
وی ادامه داد: ماحصل برجام حضور صنایع دخانی در ایران بود و جالب است که صنایع دیگر مثل خودرو و دانش بنیان از ایران رفتند که این یک مورد از خسارت برجام بود.
سونامی مصرف سیگار در انتظار کشور
نماینده مردم قزوین در مجلس گفت: ما الان با نسل جدیدی از دخانیات مواجه هستیم چراکه سیگار الکترونیکی و دخانیات نوین به عرصه آمده و اینها، چون شکل جذاب دارند و قابل شارژ هستند متاسفانه توسط قشر نوجوان و جوان استفاده می‌شود و آخرین گزارش‌ها نشان می‌هد آستانه مصرف دخانیات و سیگار به سنین پایین نوجوانی و حتی سال آخر ابتدایی در مدارس و قشر دختران که قرار است مادران فردا باشند کشیده شده و من اینجا هشدار می‌دهم و زنگ خطر را به صدا درمی‌آورم اگر به داد قشر نوجوان و دانش آموزان در عرصه مبارزه با دخانیات نرسیم با یک پیک و سونامی مصرف دخانیات در کشور مواجه خواهیم بود که سلامتی این عزیزان را به خطر خواهد انداخت.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس اظهار کرد: مرگبار بودن دخانیات بر هیچ کس پوشیده نیست، اما گویا برخی مسئولان چشمشان را بر روی این امر واضح و مسلم بسته‌اند.
ترویج مصرف سیگار در شبکه نمایش خانگی
محمدبیگی گفت: برخی رسانه‌ها و شبکه‌های تولید فیلم و سریال و شبکه‌های خانگی پاسخ دهند چرا مروج سیگار توسط شخصیت‌های فیلم‌ها هستند و نهاد‌های نظارتی و وزارت ارشاد پاسخ دهند چرا این فیلم‌ها برای پخش تایید می‌شوند. چه کسی پاسخگوی ترویج سیگار در بین دانش آموزان، نوجوانان خواهد بود. امیدوارم دولت به این سوال‌ها پاسخ دهد.
چرا قیمت سیگار در ایران متناسب با تورم نیست؟
وی درباره درآمد شرکت‌های دخانی تصریح کرد: درآمدهای سالانه شرکت‌های دخانی بسیار زیاد است. یک بسته سیگار در کشور‌های غربی مثل اسکاندیناوی و آمریکای شمالی بین ۲۵۰ تا سیصد هزار تومان ما است و تقریبا این قیمت معادل قیمت یک کیلو گوشت می‌تواند باشد، اما در کشور ما قیمت یک پاکت سیگار چقدر است و قیمت یک کیلو گوشت چقدر است.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس تصریح کرد: متاسفانه قیمت سیگار در قانون بودجه ۱۴۰۲ و با پیشنهاد دولت متناسب با تورم نبود، اما کالا‌های اساسی و تغذیه‌ای ما با تورم بسیار بالا روبرو هستند و ما نمایندگان مجلس وقتی پیشنهاد افزایش قیمت سیگار متناسب با تورم را می‌دهیم با مخالفت‌های جدی برخی مسئولان مواجه می‌شویم و متاسفانه نماینده دولت و سازمان برنامه و بودجه علیه آن موضع گرفتند که باید پرسید چرا و بیایند برای ما روشن کنند که این درآمدهای هنگفت به جیب چه کسانی می‌رود.
نماینده مردم قزوین در مجلس گفت: ما هر سال در کمیسیون بهداشت برای موضوع دخانیات برنامه داشتیم و بار‌ها با هیئت رئیسه مجلس، وزارت بهداشت و دولت نامه نگاری کردیم حتی تلاش‌های وزارت بهداشت در ستاد مبارزه با دخانیات را دیدیم، اما گویا ساختار‌های دیگر برنامه ریزی دولت در این زمینه کم کاری و کوتاهی دارند حتی مجلس شورای اسلامی هم کوتاهی دارد. من در دو سال اول مجلس ناظر ستاد ملی دخانیات بودم. در مجلس از این حرکت‌های کند راضی نیستم، چون حرکت‌های کند اصلا متناسب با نیاز‌های جامعه و متناسب با تهاجم فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی غرب برای از بین بردن نسل سالم آینده نیست.
اظهارات فاطمه محمدبیگی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی باعث شد تا برای پیگیری این موضوع به سراغ سید محمد حسینی معاون پارلمانی رئیس جمهور برویم و از وی بپرسیم آیا طبق ماده بیست قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات درآمدهای سالیانه ناشی از تولید و ورود سیگار و مواد دخانی به اطلاع کمیسیون تخصصی مجلس شورای اسلامی رسیده است که معاون پارلمانی رئیس جمهور در پاسخ به سوال خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: تا کنون به بنده این موضوع منتقل نشده و پیگیری می‌کنم تا این کار انجام شود.
وی اظهار کرد: از دادن گزارش مضایقه نمی‌کنیم و حتما در خدمت نمایندگان مجلس هستیم و خدمتشان توضیح خواهیم داد.
