ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) اول اسفند ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
وی در ابتدا اعیاد پیش روز از جمله اعیاد شعبانیه را تبریک گفت.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی روز جانباز را به جانبازان جنگ تحمیلی تبریک گفت.
کنعانی در ادامه در پاسخ به سؤالی درباره کنفرانس امنیتی مونیخ و عدم دعوت از ایران و روسیه خاطرنشان کرد: کنفرانس امنیتی مونیخ که البته گمان می‌کنیم این کنفرانس به نام امنیت ولی به کام جنگ و جنگ طلبان تشکیل شده است. باید فرصت برابر و مساوی به همه اعضای جامعه جهانی بدهد که دیدگاه‌ها و ارزیابی‌های خود را نسبت به فرصت‌ها و چالش های مرتبط با امنیت بین‌المللی و نظم جهانی و سازوکارهایی که به تحکیم و تقویت ثبات و امنیت کمک میکند، بیان کنند. به ویژه در ارتباط با ایران که یکی از کشورهای مهم، تعیین کننده و بلامنازع در تامین و تحکیم امنیت منطقه‌ای و از کشورهای موثر و کمک کننده در تحکیم امنیت بین‌المللی است.
وی بیان کرد: کنفرانسی به نام امنیت بین‌المللی تشکیل و از ایران و روسیه دعوت نکنند این به معنای آن است که فرصت را برای طرح دیدگاه‌های مختلف و چندجانبه درباره نظم و امنیت بین‌المللی گرفتند و فرصت و تریبون را در اختیار یک طرف و یک جریان که به دنبال تحکیم یکجانبه گرایی در حوزه بین‌المللی است قرار دادند. اشتباه فاحشی است که برگزارکنندگان این کنفرانس مرتکب شدند و مانع طرح دیدگاه‌های متفاوت با دولت آمریکا که بدنبال یکجانبه گرایی است، شدند.
کنعانی افزود: اشتباه فاحشی بود. به اعتبار کنفرانس امنیتی مونیخ ضربه اساسی و جدی وارد کردند. اشتباه دیگر اینکه برگزار کنندگان این کنفرانس به جای دعوت از ایران تریبون را به افراد معلوم الحال و بی هویتی دادند که نگاه مردم ایران به آنها واضح است. فرزند یک دیکتاتور مخلوع و فراری از وطن به عنوان دعوت شده در کنفرانس دهن کجی به ملت ایران است. این بی اعتبار و رسوایی بزرگ برای کنفرانسی است که ادعای تاثیرگذاری در نظم و امنیت بین‌المللی دارد. دعوت از اینها مداخله فاحش در امور داخلی یک کشور بزرگ است. نقش ایران در سال‌های گذشته به ویژه یک دهه اخیر در مقابله با تروریسم و داعش کمک بزرگی به نظم امنیتی کرده است. اشتباه فاحشی که امسال برگزار کنندگان کنفرانس و دولت آلمان مرتکب شد این بود که فرصت را در اختیار جنگ طلبان قرار داد. فرصت را در اختیار دولت آمریکا قرار دادند که تندروهای این کشور دیدگاه‌های یکجانبه خود را از طریق این تریبون بیان کنند.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: امیدواریم دولت آلمان و برگزار کنندگان کنفرانس امنیتی مونیخ اشتباه فاحش خود را در سال آینده جبران کنند و اعتبار از دست رفته خود را برگردانند.
* استفاده ابزاری از آژانس را برای سوءاستفاده از آن در روند مذاکرات رفع تحریم‌ها قویا مردود می‌دانیم
وی درباره خبر منتشر شده توسط بلومبرگ که مدعی غنی سازی ۸۴ درصد در ایران شده است، نیز گفت:ایران متعد به ان.پی.تی و موافقتنامه جامع پادمان است و همکاری حرفه‌ای ایران با آژانس یک اصل مهم برای جمهوری اسلامی ایران در مناسبات و همکاری‌های خودش با آژانس است. البته به صورت متقابل انتظار داریم آژانس رفتار حرفه‌ای خودش را در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران داشته باشد و به اصول و چارچوبهای همکاری حرفه‌ای و تخصصی با کشورهای عضو از جمله ایران پایبند باشد.
کنعانی افزود: استفاده سیاسی از آژانس جایگاه حرفه‌ای این سازمان مهم بین‌المللی را مخدوش میکند. طرح مواردی از این دست که باید در ارتباط‌های فنی و تخصصی و دیدارهای دوجانبه مورد تبادل نظر و بررسی قرار گیرد در رسانه‌ها نشانه فاصله گرفتن آژانس از رفتار حرفه‌ای و جایگاه تخصصی خودش است. استفاده ابزاری از آژانس را برای سوءاستفاده از آن در روند مذاکرات رفع تحریم‌ها قویا مردود می‌دانیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: چارچوب مذاکرات در ارتباط با رفع تحریم‌های یکجانبه و ظالمانه علیه ایران و بازگشت مسؤولانه همه طرف‌ها به توافق روشن است و باید در همان چارچوب استمرار یابد و امیدواریم آژانس در چارچوب وظایف حرفه‌ای و تخصصی در ارتباط با توافق هسته‌ای به آن محول شده وظایف حرفه‌ای و کمک کننده خود را ایفا کند.
* کنفرانس امنیتی مونیخ
وی در پاسخ به سؤالی درباره کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: کنفرانسی که به نام امنیت برگزار می‌شود باید محمل متوازنی را برای طرح دیدگاه‌های مختلف و جهانی فراهم کند. اگر بناست درباره امنیت بین‌المللی تبادل نظر شود از بین بردن فرصت برای کشورها به ویژه کشورهای موثر در حوزه بین‌المللی و ایجاد تریبون برای تعدادی به منظور طرح دیدگاه‌های یکجانبه همان رفتار یکجانبه گرایانه‌ای است که در سیاست بین‌الملل برخی کشورها مایلند دنبال کنند و این رویکرد کمک کننده به صلح و امنیت بین‌الملل نیست. به ویژه اینکه فرصتی را برای برخی افراد و جریان‌های شناخته شده فراهم کردند که هم عملکرد ضد امنیتی داشتند و هم بازیچه برخی کشورها بودند در رفتارهای مداخله جویانه و ضد امنیتی علیه دیگر کشورها.
* رد ادعای رژیم صهیونیستی
کنعانی در پاسخ به سؤال دیگری درباره ادعای رژیم صهیونیستی درباره حمله ایران به نفتکش متعلق به این رژیم با بیان اینکه قویا چنین اتهامی را رد می‌کنیم، ادامه داد: این رژیم به اتهام زنی همانند حامی اصلی خود دولت آمریکا عادت کرده است. در ارتباط با حفظ امنیت و آزادی کشتیرانی در آب‌های بین‌المللی جزو کشورهای بسیار موثر هستیم. ایران به تلاش‌های خودش در ارتباط با حفظ امنیت و آزادی کشتیرانی در آب‌های بین‌المللی ادامه خواهد داد و جزو کشورهایی است که در این زمینه تاکنون نقش بسیار موثر و تعیین کننده‌ای ایفا کرده است.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: جزو کشورهایی هستیم که بر ضرورت ایجاد امنیت فراگیر برای همه کشورها به منظور استفاده از فرصت‌های کشتیرانی در آب‌های بین‌المللی تاکید می‌کنیم ولی رژیمی که امنیت دیگران را به مخاطره می‌اندازد و به امنیت دیگران پایبند نیست خودش را در معرض تهدید متقابل قرار می‌دهد.
وی گفت: سرزنش کسی که خود اساسا ملتزم به امنیت دیگران نیست و در طول تاریخ تاسیس ننگین خودش نقش بی ثبات کننده فراگیر در منطقه و عرصه بین‌الملل داشته، مسموع نیست.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی بیان کرد: در طول چند ماهه گذشته سفارتخانه های ما در سخت‌ترین شرایط تحمیلی از سوی کشورهایی که خود را متعهد به کنوانسیون وین می‌دانند به رغم سختی شرایط فعالیت‌های دیپلماتیک و کنسولی خود را انجام دادند و از فرصت‌های موجود برای استفاده از دیپلماسی عمومی و تبیین مواضع و دیدگاه‌های ایران استفاده کردند. اتفاقا کشورهای مدعی گردش آزاد اطلاعات و فراهم آوردن فضای رسانه‌ای مساوی برای همه صداها حتی از حداقل امکانات هم برای نمایندگی‌های ما دریغ کردند یا اجازه طرح مواضع رسانه‌ای سفرای ایران را ندادند و یا فضا را به صورت کاملا یکجانبه طراحی کردند و به هیچ وجه به اصل آزادی گردش اطلاعات و آزادی بیان مواضع پایبند نبودند. در خصوص ۴۴ سالگرد پیروزی انقلاب هم در شرایط سختی که در برخی کشورهای غربی مشخصا وجود داشت خوشبختانه با همت و تلاش و بینش دقیق سفارتخانه‌های ایران به رغم برخی غوغاسالاری‌ها و فضای سنگین رسانه‌ای علیه کشور سفارتخانه‌های ما بلااستثنا روز ملی ایران را با شکوه برگزار کردند و مشارکت خوبی در حوزه دیپلماتیک، رسانه‌ای و احزاب و ... شاهد بودیم.
وی گفت: مقامات محلی هم در سطوح مختلف در اکثر کشورها شرکت کردند. البته دنیا فقط چند کشور اروپایی نیست و به هیچ وجه آنها جامعه بین‌المللی را نمایندگی نمی‌کنند.
* سفر امیرعبداللهیان به هند تاکنون قطعی نشده
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره لغو سفر امیرعبداللهیان به هند برای شرکت در نشست رایسینا به دلیل انتشار کلیپی در این نشست گفت: در ارتباط با برنامه‌های سفر وزیر خارجه برنامه‌های متراکمی را دارند و به دلیل اهمیت برخی از سفرهایی که مدنظر است حقیقت امر مجبور به اولویت بندی برای انتخاب برنامه‌ها و انجام سفرهای خودشان هستند.
وی افزود: در رابطه با هند دو کشور روابط دوستانه خوبی را دارند و در حوزه‌های مختلف دوجانبه و چندجانبه ادامه دارد و مقامات عالی دو کشور در سطوح مختلف با هم تبادل نظر و گفت‌وگو دارند. حضور در اجلاس رایسینا یکی از برنامه‌های مدنظر و در حال بررسی برای حضور وزیر امور خارجه بود که در حال بررسی و زمانبندی منطبق با برنامه‌های فشرده وزیر بود. البته با کمال تاسف شاهد یک اقدام غیرحرفه‌ای از سوی برگزار کننده اجلاس که بنیاد خصوصی او.آر.اف بودیم در تنظیم کلیپی که انجام دادند و مورد انتقاد و اعتراض ایران و سفارت ایران در هند قرار گرفت. ایران و هند دو کشوری بودند که در سال‌های مختلف به عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر بودند. اقدام برگزار کننده اقدام غیرحرفه‌ای بود.
* امیرعبداللهیان قریبا سفری به عراق خواهد داشت
کنعانی ادامه داد: به رغم فشردگی برنامه‌های سفر وزیر تلاش شده بود که امکان برنامه ریزی فراهم بیاید که تا جایی که اطلاع دارم تاکنون چنین سفری قطعی نشده است. امیرعبداللهیان قریبا سفری به عراق خواهد داشت و احتمالا سفر دیگری هم در پیش داشته باشد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: تهدید نمایی از ایران و ایران هراسی و تخریب چهره جمهوری اسلامی ایران و اهریمن سازی از ایران سیاست شناخته شده و کهنه و دیرینه تعداد مشخصی از کشورها از جمله رژیم آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه ایران در طول بیش از ۴ دهه گذشته بوده است. این رخداد و رویکرد غیرسازنده رویکرد جدیدی نیست.ایران در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی یک کشور اثرگذار در حوزه تامین امنیت است.
وی گفت: اینکه مانع از حضور ایران در کنفرانس امنیتی مونیخ شدند نشانگر این است که صدای ایران مورد پذیرش در عرصه جهانی است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: ایران رویکرد سازنده خود را در تنظیم روابط با کشورهای مختلف مبتنی بر سیاست خارجی متوازن و پویا دنبال خواهد کرد.
وی درباره آمار زندانیان ایرانی در خارج از کشور خاطرنشان کرد: الان آمار دقیق در این جلسه ندارم که عنوان کنم ولی در مجموع به دلیل گستره حضور ایرانیان در کشورهای مختلف متاسفانه در کشورهای مختلف دارای شهروندانی هستیم که به دلایل مختلف در زندان‌ها به سر می‌برند و این موضوع یکی از ماموریت‌های محوله به وزارت خارجه است. با پاره‌ای از کشورها که موافقتنامه انتقال زندانیان و تبادل محکومان را داریم تلاش‌های خوبی انجام شده و با برخی کشورهایی که نداریم در قالب پیگیری‌های کنسولی گفت‌وگوهای کنسولی که با این کشورها داریم تلاش‌ها همواره ادامه یافته و جزو موضوعات مورد توجه ایران بوده است.
سخنگوی وزارت خارجه گفت: اتهام زنی‌ها علیه ایران رویه و رویکرد دائمی رژیم صهیونیستی است.
* امیدواریم زمینه تبادل زندانیان در کوتاه مدت فراهم شود
وی در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره ادعای یک رسانه آمریکایی مبنی بر اینکه دولت آمریکا در حال انجام مذاکرات غیرمستقیم با ایران در خصوص مبادله زندانیان با وساطت قطر و انگلیس است و بحث آزادی دارایی‌های ایران در کره جنوبی، گفت: مذاکرات غیر مستقیم وجود دارد و قبلا هم تایید کردیم و تبادل زندانیان بین ایران و دولت آمریکا در چارچوب مذاکرات با واسطه‌ای که صورت گرفته بود در شرف انجام بود که با بدعهدی دولت آمریکا این مهم محقق نشد و جزو اولویت‌های دولت جمهوری اسلامی ایران در رویکرد و سیاست خودش برای آزادی شهروندان ایرانی از زندان‌های دیگر کشورها از جمله آمریکاست به ویژه اغلب این زندانی‌ها در قالب اتهامات بی اساس آمریکا مبنی بر دور زدن تحریم‌ها بازداشت شده‌اند.
وی گفت: نقش دولت قطر مثبت بوده و از این نقش تشکر می‌کنیم. این موضوع با برخی مسائل فنی و تکنیکی مرتبط است و امیدواریم زمینه تبادل زندانیان در کوتاه مدت فراهم شود.
* مطالبات مالی ایران جزو خواسته‌های به حق ملت
سخنگوی وزارت خارجه همچنین افزود: مطالبات مالی ایران جزو خواسته‌های به حق ملت ایران است و این موضوع به صورت جد مصداق دارد. دولت کره در این زمینه مدعی است که تحریم دولت آمریکا علیه ایران مانع بازپرداخت مطالبات مالی ایران است. البته استدلال دولت کره در این زمینه به هیچ وجه قابل قبول نیست. رابطه دوجانبه ایران و کره نباید به مناسبات ایران و آمریکا گره بخورد.
کنعانی تصریح کرد: دولت کره موظف است مطالبات ملت ایران را پس بدهد و اینکه ایران تلاش کند مطالبات مالی خود را از دولت کره پس بگیرد جزو حقوق ملت ایران است و از روشهای مختلفی استفاده خواهیم کرد.
* دولت کره باید جبران کند
وی در پاسخ به سؤال دیگری درباره اینکه آیا دولت کره توضیح قانع کننده‌ای درباره اظهارات غیردوستانه رئیس جمهور کره در سفرش به امارات عنوان کرده؟ بیان کرد:در مورد موضع غیرسازنده رئیس جمهور کره متاسفانه دولت کره اقدام قانونی لازم را انجام نداده و اقدم کاملا غیرحرفه‌ای انجام داد و باید جبران کند.
* امیدواریم طرف آذری به چارچوب و روشهای دیپلماتیک پایبند باشد
سخنگوی وزارت خارجه درباره ادعای بی اساس الهام علی‌اف نیز اظهار داشت: امیدواریم طرف آذری به چارچوب و روشهای دیپلماتیک پایبند باشد و از موضوعی که می‌تواند در چارچوب روابط دوستانه و روشهای دیپلماتیک و چارچوبهای فنی و حقوقی مورد حل و فصل و رفع سوءتفاهم قرار بگیرد از روشهای غیرحرفه‌ای دوری گزیند. ایران به دنبال روابط دوستانه با همسایگان است و امیدواریم کشورهای همسایه نیز به این قضیه ملتزم باشند.
وی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: اکثر اعضای اتحادیه آفریقا مایل به پذیرش رژیم صهیونیستی نیستند و سیاست‌‌های عادی سازی اگرچه منتهی به عادی سازی روابط رسمی با تعداد معدودی از کشورها شد ولی به معنای پذیرش این رژیم در نزد افکار عمومی نیست.
* برنامه ریزی برای سفر هیأت آژانس در حال انجام است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره ادعای بلومبرگ و سفر گروسی به تهران نیز گفت: چرا اطلاعات آژانس وارد حوزه رسانه می‌شود را باید گروسی و آژانس پاسخگو باشند. طرح موضوعات فنی و تخصصی و موضوعات در حال بررسی در رسانه نشانگر آن است که این مسائل از سوی یک مصدر گویا رسمی به رسانه درز میکند. این کمک به حل و فصل مسائل فنی نخواهد کرد و آژانس باید به وظایف فنی خود پایبند باشد.
سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد: گفتوگوها و ارتباطات ما با آژانس در حال انجام است. مشکلی برای سفر هیأت آژانس به ایران از منظر سیاسی وجود ندارد. برنامه ریزی برای سفر هیأت آژانس در حال انجام است و به محض تکمیل مقدمات این سفر می‌تواند انجام شود.
* گفت‌وگوی امیرعبداللهیان و بورل
وی همچنین درباره ادبیات منتشر شده در توئیت‌های دیشب امیرعبداللهیان و بورل نیز عنوان کرد: گفت‌وگوهای وزیر خارجه و بورل بخشی از استمرار تبادل و رایزنی‌ها بین ایران و مذاکره کننده ارشد اروپایی در روند مذاکرات رفع تحریم است و بورل همچنین مسؤول انجام گفت‌وگو در خصوص مسائل مورد توجه و جاری بین ایران و اتحادیه اروپا هم هست. در انعکاس مطالب می‌توان با رویکردهای متفاوتی مطالب را منطبق با گفتوگوها منعکس کرد. ایران ملتزم به حفظ فضای توأم با آرامش است و اینکه ادبیات بورل متفاوت است بستگی به رویکرد آنها دارد دعوت می‌کنیم به چارچوبهای سیاسی و رفتار حرفه‌ای برای استمرار و ثمربخش بودن گفتوگوها پایبند باشند.
* روابط ایران و عربستان
سخنگوی وزارت خارجه درباره روابط ایران و عربستان اظهار داشت: ایران بارها اعلام کرده در صورت جدیت طرف عربستانی برای ادامه گفتوگوها، آماده استمرار گفتوگوها و انتقال گفتوگوها از سطح امنیتی به سطح سیاسی و وزارتخانه‌های امور خارجه است و همچنین آمادگی برای اینکه در تکمیل و نتیجه گیری از گفتوگوها، نمایندگی‌های سیاسی و کنسولی دو کشور در خاک دو کشور به صورت متقابل بازگشایی شوند. این موضع رسمی ایران است.
کنعانی ادامه داد: ایران حتما علاقه‌مند به بازگشت روابط به ریل طبیعی خودش است و این رخداد به نفع مناسبات دوجانبه و منافع ایران و عربستان خواهد بود. ایران بارها گفته از دستی که به سمت دوستی دراز شود به گرمی خواهد فشرد.
وی خاطرنشان کرد: از استمرار و ادامه نقش سازنده و دوستانه دولت عراق استقبال می‌کنیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره موانع موجود بر سر مذاکرات ایران و عربستان عنوان کرد: چنانچه تمرکز اساسی بر منافع دو کشور باشد هیچ مانع اساسی برای بازگشت روابط سیاسی به حالت طبیعی خودش وجود دارد این نیازمند اراده سیاسی در طرف مقابل است که باید منتظر باشیم که آیا این اراده سیاسی در طرف مقابل شکل خواهد گرفت یا خیر.
* موضوعات مختلف روابط دوجانبه محور سفر امیرعبداللهیان به بغداد
وی درباره سفر امیرعبداللهیان به عراق اظهار داشت: این سفر در ارتباط با موضوعات مختلف روابط دوجانبه ایران و عراق انجام خواهد شد و در تکمیل رایزنی‌های منطقه‌ای ایران با کشورهای دوست و همسایه خواهد بود. اینکه عراق اعلام کرده درباره موضوعات مورد اختلاف ایران و آمریکا و برجام با آمریکا گفت‌وگو میکند، ما از هر کشوری که با نگاه به حفظ چارچوبهای عادلانه در بحث برجام و از سرگیری اجرای آن و بازگشت مسؤولانه طرف‌ها نقشی سازنده ایفا کند، ایران از این نقش قطعا استقبال میکند و چنانچه دولت عراق ایفای نقش کند چنین نقشی مورد استقبال ایران خواهد بود. امیدواریم اراده سیاسی در طرف آمریکایی برای بازگشت به برجام شکل بگیرد و شاهد این توافق باشیم.
