این روزها ولودیمیر زلنسکی تور اروپایی خود به لندن، پاریس و بروکسل را به پایان رسانده و مشغول گرفتن همان ژستهای همیشگی خود در برابر دوربینها و میکروفنهاست! او از موافقت ژرمنها با ارسال تانکهای لئوپارد یا آموزش خلبانان اوکراینی توسط ارتش انگلیس یا حتی موافقت چک با تعمیر خودروهای زرهی اوکراینی در پراگ به عنوان دستاوردهای بزرگی یاد میکند که میتواند معادله نبرد را به سود کییف و به ضرر مسکو تغییر دهد! زلنسکی در تازهترین سفر خود، از لندن بازدید کرد و در پارلمان انگلیس سخنرانی داشت. سپس از طریق کانال مانش به فرانسه رفت تا در پاریس با امانوئل مکرون، رئیسجمهوری این کشور و اولاف شولتس، صدراعظم آلمان دیدار کند و سپس از آنجا نیز راهی بروکسل شد و در یک نشست عمومی فوقالعاده در پارلمان اروپا به سخنرانی پرداخت. رئیسجمهور اوکراین در سخنرانی خود در پارلمان اروپا از عزم خود برای دفاع از اروپا سخن گفت. زلنسکی خطاب به اروپاییان تاکید کرد در برابر ضداروپاییترین کشور دنیا (روسیه) ایستاده و نیاز به استمرار حمایت همهجانبه آنها دارد.
صدای تشویق ممتد نمایندگان پارلمان اروپا، مانع آن شد تا کسی صدای بغض و عصبانیت زلنسکی از سران اروپایی را بشنود! برخی رسانههای غربی مانند رویترز، یورونیوز و بیبیسی نیز اساسا وظیفه داشته و دارند مانع افشای این بعد واقعی اما پنهان سفرهای زلنسکی به کشورهای گوناگون اروپایی شوند. بغض زلنسکی، مربوط به فرامتن جنگ اوکراین است. او چندی پیش به واشنگتن سفر کرد تا از مقامات دولت بایدن درباره نگاه واقعی آنها نسبت به طرح کیسینجر (جدایی رسمی کریمه از اوکراین در ازای پایان جنگ) اطلاعاتی کسب کند اما دست خالی بازگشت! پس از بازگشت زلنسکی از کاخ سفید، وی تلاش کرد پاسخ سوالات و ابهامات ذهنی آزاردهنده خود را از زبان امانوئل مکرون، ریشی سوناک و اولاف شولتس بشنود اما این بار نیز ناکام ماند! زلنسکی به وضوح دریافته است احتمالا سال 2023 (سال جدید میلادی) معاملهای میان غرب و روسیه بر سر فرجام جنگ اوکراین در پیش خواهد بود. او در بهترین حالت ممکن، باید صرفا سر خود را به علامت موافقت با آنچه اربابانش میگویند تکان دهد و دیگر هیچ!
هفته گذشته، اعلام مواضع زوران میلانوویچ، رئیسجمهور کرواسی شوک سختی را به زلنسکی وارد کرد. رئیسجمهور کرواسی به عنوان یکی از اعضای اتحادیه اروپایی و ناتو، با تشریح جزئیات مخالفت زاگرب با ارسال کمک نظامی به کییف، تاکید کرد شبهجزیره کریمه که سال ۲۰۱۴ به روسیه ملحق شد، هرگز دوباره بخشی از قلمرو اوکراین نخواهد شد. به عبارت دقیقتر، میلانوویچ طرح کیسینجر مبنی بر لزوم الحاق کریمه به روسیه به عنوان بخشی از راهحل نهایی صلح در اوکراین را مورد توجه و تاکید قرار داد. علاوه بر آن، مقامات غرب از جمله فرانسویها در مواضع آشکار خود تاکید کردهاند یکی از پیشفرضهای صلح در اوکراین، عدم پیوستن کییف به ناتو است، یعنی دقیقا همان موضوعی که بر سر آن جنگ در گرفته است!
بسیاری از کشورهای اروپایی که نمایندگان آنها زلنسکی را بابت سخنان تکراری در پارلمان اروپا مورد تشویق ممتد قرار میدادند، نسبت به پیامدهای ورود بدون ریسک و غیرمحتاطانه به صحنه نبرد اوکراین نگاهی سلبی و بازدارنده دارند. زلنسکی در جریان سفر اخیر خود به اروپا، به دنبال حل معمایی بود که بایدن، بلینکن، سالیوان و دیگر مقامات آمریکایی در ذهن وی درباره فرجام جنگ ایجاد کرده بودند. او (زلنسکی) درصدد فهم این گزاره کلیدی است که حد یقف استراتژیک و تاکتیکی آمریکا و اروپا در تقابل با روسیه در جنگ اوکراین چیست؟! فراتر از آن، استراتژی «هم جنگ هم صلح» یا «نه جنگ نه صلح» را تا چه زمانی و به چه نحوی میخواهد در قبال مسکو ادامه دهد و جایگاه وی در هر یک از این چارچوبهای راهبردی چیست؟ آیا امکان دارد در آینده نزدیک، زلنسکی به جای آنکه توسط سیاستمداران و رسانههای غرب به نماد جسارت و قدرت در برابر روسیه قلمداد شود، به مهرهای سوخته برای غرب تبدیل شود که حذف آن از معادلات قدرت، به یکی از نمادهای تفاهم و همزیستی حداقلی آمریکا، اتحادیه اروپایی و کاخ کرملین مبدل شود؟! اینها سوالاتی کلیدی است که زلنسکی پاسخ آنها را در سفر به واشنگتن و در تور اروپایی خود دریافت نکرد و البته در آینده نیز قرار نیست پاسخ آنها را دریافت کند!
نوید مؤمن