سید ابراهیم رئیسی ، رئیسجمهور ایران در مصاحبهای با شبکه خبری الجزیره گفت که گرفتن تصمیم نهایی برای رسیدن به توافق هستهای به عهده آمریکا است.
آیتالله رئیسی درباره روابط ایران و عربستان سعودی با اشاره به اینکه تهران هنوز اختلافاتی با ریاض دارد گفت که تا کنون پنج دور گفتوگو میان دو طرف برگزار شده و مذاکرات ادامه خواهند داشت. او گفت ایران معتقد است چنانچه طرفهای خارجی دخالت نکنند، مسائل منطقهای قابل حل هستند.
وی در پاسخ به سوالی درباره احتمال دیدار مستقیم با آمریکا گفت: «مذاکرات هستهای مستقیم با آمریکا نفعی ندارد. ما معتقدیم که منافع ملت ایران روی مذاکره مستقیم با آمریکا استوار نیست.»
رئیسجمهور ایران علاوه بر این متذکر شده که پیشبرد مذاکرات هستهای در وین مستلزم حل و فصل مسائل پادمانی آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.
وی درباره تحولات عراق هم گفت: «ما از دیدن دولتی قوی در عراق خوشحال خواهیم شد و عراقیها نباید اجازه حضور آمریکاییها را بدهند.»
آیتالله رئیسی همچنین درباره تحریمهای جدیدی که آمریکا علیه ایران اعمال کرده نیز اظهارنظر کرد گفت: «اگر واشنگتن خواستار توافق است چرا در حین مذاکرات هستهای تحریمهای جدید اعمال میکند؟»
رئیسجمهور در ادامه تصریح کرد غرب به جای آنکه از ایران بخواهد فعالیتهای هستهای خودش را متوقف کند بایستی از اسرائیل که دارنده سلاحهای کشتار جمعی است چنین درخواستی را مطرح کند.
آیتالله رئیسی گفت که رفع تحریمها علیه ایران بایستی با ضمانت همراه باشد.
دور جدید مذاکرات رفع تحریمهای ایران پس از وقفهای پنج ماهه از پنجشنبه گذشته، ۱۳ مردادماه در شهر وین آغاز شد. این مذاکرات به مدت چهار روز ادامه داشت و روز دوشنبه ۱۷ مرداد با پرواز هیئتهای شرکتکننده به پایتختها به پایان رسید.
برگزاری این دور از مذاکرات پس از آن صورت گرفت که «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مقالهای در روزنامه فایننشالتایمز مدعی شده بود بسته پیشنهادی جدیدی روی میز گذاشته که حاوی راهکارهای بهروزشدهای در خصوص رفع تحریمها و گامهای هستهای ایران است.
روز چهارشنبه حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه با بیان اینکه ایران اراده کافی و حسن نیت لازم برای رسیدن به گام نهایی توافق خوب، قوی و پایدار را بارها از خود نشان داده، گفت: تنها مانع پیش روی توافق در شرایط حاضر، عدم واقع بینی و نداشتن اراده لازم از سوی آمریکا است.
امیرعبداللهیان اضافه کرد: از سوی دیگر، در شرایطی که فاصله زیادی تا رسیدن به نقطه مطلوب توافق باقی نمانده، شاهد تلاش برای صدور بیانیه غیر سازنده در نشست جاری آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستیم که هیچ سودی نخواهد داشت.
وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: همانطور که همیشه تأکید کردم، ایران اراده کافی و حسن نیت لازم برای رسیدن به گام نهایی توافق خوب، قوی و پایدار را بارها از خود نشان داده و تغییری در مواضع ایران به وجود نیامده است.
امیرعبداللهیان اضافه کرد: وزیر خارجه عمان هم با تأکید بر اهمیت رسیدن به توافق و بازگشت همه طرفها به تعهدات، ضمن قدردانی از نقش سازنده تهران در روند مذاکرات، بر ضرورت تلاش جهت نتیجه گیری مثبت از ماهها مذاکره، تأکید کرد.
تحلیلگران میگویند برخی عوامل مانند فشارهای رژیم صهیونیستی، اختلافات با کنگره و مشکلات داخلی در آمریکا دلیل بیمیلی دولت بایدن برای بازگشت به برجام در ماههای گذشته بوده است.
بایدن در شرایطی سال ۲۰۲۱ بر سر کار آمد که سیاست فشار حداکثری علیه ایران در دستیابی به اهدافش ناکام مانده بود. این سیاست علاوه بر ناکامی در شکل دادن به یک توافق هستهای جدید، باعث ایجاد تفرقه در روابط میان کشورهای دو سوی آتلانتیک، به خطر افتادن اثربخشی نظام تحریمها به عنوان یکی از ابزارهای اصلی سیاست خارجی آمریکا و مهمتر از همه تقویت جریان استکبارستیز در ایران شد.
جمهوری اسلامی ایران راستیآزمایی رفع تحریمها، اخذ تضمین در خصوص ماندگاری برجام و رفع ادعاهای پادمانی آژانس اتمی را اصلیترین مطالبه خود در مذاکرات رفع تحریمها قرار داده و تأکید کرده که تنها بازگشت به قرارداد دوجانبهای که در ازای برخی محدودیتها نفع ملموس اقتصادی برای ملت ایران به همراه داشته باشد را منطقی میداند و آن را میپذیرد.