سفارت جمهوری اسلامی ایران در چین سه شنبه شب به وقت تهران اعلام کرد که پس از امضای اولین تفاهمنامه تعهدات در ازبکستان در اجلاس سال جاری «سازمان همکاری شانگهای » که سپتامبر در «سمرقند» برگزار میشود، الحاق ایران نهایی میشود.
سفارت ایران در چین به نشریه «گلوبال تایمز» گفت، بر اساس تصمیم شورای وزیران امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در «سمرقند» در تاریخ ۱۵ تا ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۲ (۲۴ و ۲۵ شهریور) در این زمینه تصمیم گرفته خواهد شد
در بیانیه سفارت ایران آمده است:«تصویب تصمیم شورای سران کشورهای سازمان همکاری شانگهای مبنی بر اعطای وضعیت عضویت جمهوری اسلامی ایران در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در سال ۲۰۲۳ نهایی خواهد شد.»
به نوشته گلوبال تایمز، ایران به عنوان کشوری که مدتها توسط غرب تحریم شده ، با پیوستن به سازمان همکاری شانگهای که ۴۰ درصد جمعیت جهان و ۲۸ درصد تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل میدهد، میتواند انتظار پیشرفت در وضعیت ژئوپلیتیک و اقتصادی خود را داشته باشد.
بر این اساس، پیوستن به سازمان همکاری شانگهای عنصر مهم در اجرای سیاست «نگاه به شرق» تهران خواهد بود، که همکاری این کشور با اعضای سازمان همکاری شانگهای از جمله چین و روسیه را تسهیل میکند، نفوذ خود را در آسیای مرکزی و جنوبی افزایش میدهد.
«ژائو هیرونگ» کارشناس «موسسه مطالعات روسیه، اروپای شرقی و آسیای مرکزی» زیر نظر آکادمی علوم اجتماعی چین، به گلوبال تایمز گفت: «تعمیق همکاری ایران با چین و آسیای مرکزی در زمینههایی مانند انرژی و تجارت مفید خواهد بود.»
وی گفت که همکاریهای مالی یکی از زمینه های مهم همکاریهای سازمان همکاری شانگهای است.
«یین گانگ» پژوهشگر «موسسه مطالعات غرب آسیا و آفریقا» آکادمی علوم اجتماعی چین نیز در این زمینه گفت، ایران میتواند نقش کلیدی در سازمان چند جانبه منطقهای ایفا کند.
پیشتر «مهدی صفری» معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه ایران به رسانهها گفته بود که این پیشنهاد نزدیک به دو ماه پیش به سازمان همکاری شانگهای ارسال شده است.
تهران همچنین درخواست خود را برای عضویت در گروه «بریکس» که سه عضو آن چین، روسیه و هند، نیز بخشی از سازمان همکاری شانگهای هستند، اواخر ژوئن ارائه کرد.
سازمان همکاری شانگهای یک سازمان بین المللی بین دولتی است که در ۱۵ ژوئن سال ۲۰۰۱ در شانگهای چین از سوی قزاقستان، چین، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان تاسیس شده است.
در نشست سازمان که سال ۲۰۱۷ میلادی در شهر «آستانه» در پایتخت قزاقستان برگزار شد، هندوستان و پاکستان عضو دائم سازمان همکاری شانگهای شدند. هم اکنون ایران نیز در حال طی کردن مراحل و فرآیندهای عضویت دائم در سازمان همکاری شانگهای هستند. ترکیه، سریلانکا، ارمنستان، آذربایجان، نپال و کامبوج شریک گفت وگو با این سازمان هستند.