استیصال آمریکا در برابر ایران و روسیه در جبهه غرب آسیا

روزنامه «واشنگتن پست» در یادداشتی نوشت، افزایش ناگهانی تحرکات روسیه و ایران علیه مواضع واشنگتن در غرب آسیا، فرماندهان آمریکا را به تکاپو انداخته است.

در این یادداشت آمده است، فرماندهان آمریکایی به این فکر افتاده‌اند که چگونه بازدارندگی در برابر روسیه و ایران را به شکلی بازطراحی کند که موجب درگیری بیشتر میان آن‌ها نشود.  دولت «جو بایدن» اکنون در برهه منحصر به فردی به سر می‌برد زیرا تهدیدات ایران و گروه‌های متحدش علیه مواضع آمریکا، به نحوی تحت الشعاع تهاجم روسیه به اوکراین و تلاش چین برای افزایش قدرت در آسیا قرار گرفته است.

واشنگتن پست می‌نویسد، این مسئله موجب شده واشنگتن ترتیب اولویت‌های خود را بازچینی کند و متحدان آمریکا در غرب آسیا از جمله عربستان سعودی، امارات متحده عربی و رژیم صهیونیستی که متوجه تغییر مرکز توجهات نظامی به اوکراین شده است، بابت این رویکرد طاقت خود را از دست داده‌اند.

این روزنامه می‌افزاید، «مایکل اریک کوریلا» فرمانده جدید تروریست‌های سنتکام درست چند روز بعد از هدف قرار گرفتن پایگاه نظامی «التنف» توسط جنگنده‌های روسی، از این مرکز آموزش تروریست‌های سوری بازدید کرد. کوریلا این حمله را بخشی از تلاشی گسترده‌تر توسط دشمنان آمریکا بدون نگرانی از پاسخ عملی تلقی می‌کند. این بازدید در حالی انجام شده است که هنوز آثار حملات پهپادی نیروهای متحد ایران به این پایگاه نظامی که اکتبر سال گذشته انجام شده بر دیوارهای ساختمان واقع در مجاورت مرکز فرماندهی ارتش آمریکا مشهود است.

انتقال سامانه راکتی «هایمارس» به پایگاه التنف

در این یادداشت آمده است، در ماه ژوئن حوادث متعددی رخ داد که از دید مقامات نظامی آمریکا، اقداماتی «تحریک‌آمیز»، «تنش زا» و «خطر آفرین و غیر حرفه‌ای» از سوی ایران و روسیه بودند. این مقامات می‌گویند علاوه بر حمله به التنف، گزارشی از ارعاب هواپیماهای نظامی آمریکا توسط هواپیمای جنگی روسیه بر فرار آسمان سوریه را ثبت کرده‌اند.

این رویارویی با روسیه، با چند اقدام از سوی ایران و متحدانش متقارن شد. در یکی از این اقدامات، قایق‌های تندروی سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران به سمت کشتی‌های جنگی آمریکایی در خلیج فارس یورش بردند. پیش از آن نیز نیروهای آمریکایی مجبور شده بودند به حملاتی از طرف متحدان یمنی ایران علیه پایگاه نظامی واقع در جنوب ابوظبی واکنش نشان دهند.

واشنگتن پست می‌نویسد، ایران به‌عنوان مهیب‌ترین رقیب آمریکا در غرب آسیا، سال‌ها است که فکر فرماندهان سنتکام را مشغول کرده است.کوریلا که بهار امسال بخش عمده زمانش صرف سفر در منطقه دیدار با همتایان خارجی شده، تمرکز خود را بر روی تهاجمات ایران که بی پاسخ نیز مانده‌اند منعطف کرده و مکرراً به گزارشی از شبکه «اِن‌بی‌سی نیوز» اشاره می‌کند که طبق آن از ماه اکتبر سال گذشته ۲۹ بار به مواضع آمریکا حمله شده اما پاسخی صورت نگرفته است.

این روزنامه در ادامه به نقل از مقامات آمریکایی می‌نویسد: «آمریکا قدرت آتش کافی برای پاسخ دادن به این حملات را دارد. آمریکا خودروهای زرهی و دو سامانه راکتی متحرک در اختیار دارد که می‌تواند هر چیزی که وارد منطقه شود هدف قرار دهند. اما اغلب این تجهیزات مانند سایر تجهیزات آمریکا در نقاط دیگر منطقه بلا استفاده می‌مانند زیرا گمان می‌رود پاسخ متعاقب به استفاده از آن‌ها بیش از حد زیاد باشد».

واشنگتن پست به نقل از مدیر برنامه‌های خاورمیانه در اندیشکده شورای آتلانتیک می‌نویسد: «ایران مرتباً تلاش می‌کند خطوط قرمز آمریکایی‌ها را محک بزند و به سمت آن‌ها بتازد. آن‌ها در تلاش هستند مجموعه رفتارهای پذیرفته شده‌ای را نهادینه کنند که به سود آن‌ها باشد و ما نیز در عمل در دولت‌های مختلف با این هنجارهای مخرب کنار آمده‌ایم».

این کارشناس آمریکایی می‌افزاید: «برای اینکه خطوط قرمز درست کار کنند یکی از این دو پویایی باید اجرا شوند. یکی این که ما در داخل، به شکل ویژه‌ای خطوط قرمز خودمان را بفهمیم و با افراد خارج به طور بسیار شفاف ارتباط برقرار کنیم. راه دوم این است که اگر حدی از قدرت غالبیت در اختیار است، می‌توان حدی از عدم شفافیت راهبردی را به کار گرفت اما آن روزها برای آمریکا گذشته است و بیم از قدرت آمریکا طی بیست سال گذشته رنگ باخته است».

این روزنامه می‌افزاید، آمریکایی‌ها به طور اخص در غرب آسیا در حال کوچک کردن ابعاد حضور پس از دو دهه جنگ در افغانستان و عراق بوده و این امر فرصتی را برای دشمنان قراهم می‌کند تا قدرت‌نمایی کنند. در مورد روسیه، مولفه روشنی که تنش با آمریکا را پیش می‌برد، جنگ اوکراین است. کرملین از تلاش‌های به رهبری واشنگتن برای مهار روسیه خشمگین است. کوریلا معتقد است افزایش جسارت روسیه در سوریه به این دلیل است که «الکساندر چایکو» پس از مدت کوتاهی فرماندهی نیروهای روس در اوکراین، به حوزه غرب آسیا برگشته است.

واشنگتن پست می‌نویسد، درباره انگیزه ایران برای افزایش حملات علیه مواضع آمریکایی‌ها در غرب آسیا نیز سوالاتی مطرح است. این حملات به‌طور کلی با در هم شکستن تدریجی تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای با ایران هم‌زمان شده‌اند. حادثه‌ای که در خلیج فارس رخ داد همچنین با تحریم‌های جدید آمریکا علیه محصولات پتروشیمی ایران و توقیف متقابل نفتکش‌ها بین ایران و یونان هم‌زمانی دارد.

این یادداشت می‌افزاید، مولفه دیگری نیز در این میان نقش دارد که تغییر پیام‌های مخابره شده از سوی واشنگتن است. دولت بایدن نرمش رئیس جمهور قبلی آمریکا در برابر روسیه را از خود نشان نداده و در برابر ایران نیز مواضع سرسختانه قبلی را ندارد. وی بر خلاف دونالد ترامپ، در برابر روسیه موضع مبارزه طلبی و در برابر ایران تأکید بر دیپلماسی را در دستورکار قرار داده است. با این حال واشنگتن می‌گوید این مسئله موجب نمی‌شود به حملات ایران و متحدانش پاسخی داده نشود.

این روزنامه به نقل از یک سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا که نمی‌خواست نامش فاش شود مدعی شد: «برای رئیس جمهور بایدن هیچ چیز مهم‌تر از امنیت نیروهای آمریکایی در خارج از مرزها نیست. همه پاسخ‌هایی که داده شده قابل رویت نیست اما ایران کاملاً این را می‌داند که ایالات متحده آماده پاسخ مستقیم به هرگونه تهدید علیه نیروهای آمریکایی است».

واشنگتن پست در پایان، به نقل از «متیو مک‌اینیس» عضو ارشد موسسه مطالعات جنگ نوشت: «مرگ آمریکایی‌ها و تخریب منافع آمریکا یا شرکا و متحدانش نیاز به پاسخ دارد و این جای سوال دارد. [غرب آسیا] جایی است که آمریکایی‌ها در حال حاضر حضور دارند».

اواخر خرداد بود که وبگاه شبکه آمریکایی «ان‌بی‌سی نیوز» در گزارشی نوشت، از سال گذشته حملات علیه مواضع آمریکایی‌ها در عراق و سوریه تشدید شده اما این حملات تاکنون بی‌پاسخ مانده‌اند. در این گزارش آمده است، فقط در ماه گذشته میلادی ۷ مورد حمله علیه پایگاه‌هایی که نظامیان آمریکایی در آن‌ها حضور دارند انجام گرفته است و در مجموع از اکتبر سال گذشته میلادی، ۲۹ حمله انجام شده که آمریکایی‌ها هیچ پاسخ عملی به آن نداده‌اند. 

نیروهای آمریکایی در چند پایگاه نظامی در سوریه مستقر هستند که مهمترین‌ آنها در نزدیکی میدان نفتی العمر و میدان گازی کنیکو در دیرالزور و التنف در جنوب شرق سوریه است. دولت سوریه بارها تأکید کرده است که به حضور اشغالگرانه آمریکایی‌ها در خاک خود پایان خواهد داد.

«اولگ سیرومولوتوف» معاون وزیر خارجه روسیه در این باره گفته است: «ما از وضعیت تازه در مناطقی که تحت کنترل دولت سوریه نیست، بسیار نگرانیم؛ به ویژه در ادلب و التنف؛ [منطقه‌ای] که حضور نظامی غیر قانونی آمریکاییها در آن، پابرجاست».