حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران چند روزی است برای شرکت در پنجاه و هشتمین کنفرانس امنیتی مونیخ به این شهر سفر کرده است.
این کنفرانس که از ۲۹ بهمن با سخنرانی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد و با حضور مقامات و کارشناسان امنیتی و سیاسی از کشورهای مختلف جهان به مدت دو روز برگزار شد.
به گفته برگزار کنندگان بیش از ۱۰۰ وزیر از کشورهای مختلف و روسای بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و اتحادیه اروپا نیز در این کنفرانس سه روز حضور داشته باشند.
یکی از موضوعات کنفرانس امسال، چالش‌های امنیتی در افغانستان پس از روی کار آمدن طالبان و وضعیت امنیتی و سیاسی در شمال آفریقا و در شرق اروپا نیز از جمله محور‌های بحث‌های کنفرانس است.
امیرعبداللهیان نیز که از روز جمعه تهران را به مقصد مونیخ ترک کرده بود، در حاشیه این کنفرانس با بیش از ۳۰ تن از دیپلمات‌های بلندپایه و وزرای خارجه دیدار و رایزنی کرد.
این کنفرانس در حالی برگزار شد که هشتمین دور از مذاکرات لغو تحریم‌های ایران در وین در جریان است؛ صاحب نظران بر این باورند که حضور ایران در این کنفرانس امنیتی همچنین از طرف دیگر حضور در وین نشان از دیپلماسی متوازن دولت سیزدهم دارد.
وزیر خارجه شرکت در این کنفرانس را فرصتی برای تبیین سیاست خارجی دولت مردمی و تحول‌گرای سیزدهم ایران دانست و گفت: این طرف‌های غربی هستند که باید ابتکار و انعطاف واقعی خود را به تصویر بکشند و آن‌ها هستند که می‌توانند تعیین کنند که مذاکرات وین در چند روز آینده به نتیجه خواهد رسید یا در چند هفته آینده.
امیرعبداالهیان در دیدار با دبیرکل سازمان ملل، پیشرفت‌ها در مذاکرات وین را «قابل توجه» خواند و گفت طرف غربی باید در «برخی موضوعات کلیدی» تصمیمات «جدی سیاسی اتخاذ» کند. دبیرکل سازمان ملل متحد، نیز گفت همه منتظریم یک توافق مورد قبول همه طرف‌ها حاصل شود.
در این میان اما، علی باقری مذاکره کننده ارشد کشورمان نیز در هتل کوبورگ حضور دارد تا ادامه دور هشتم مذاکرات لغوتحریم‌ها را، جایی نزدیکی مونیخ در وین پیگیری کند. دیپلمات‌های کشورمان چه از مونیخ و چه از وین از «نزدیک بودن زمان پایان مذاکرات» به شرط جدیت طرف مقابل سخن می‌گویند.
جمعه شب هم سعید خطیب‌زاده از مونیخ در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت امیرعبداللهیان در کنفرانس امنیتی مونیخ گفته « ایران متعهد به پایان موفق گفت‌وگوهای وین است. ما همه تصمیماتی که باید می‌گرفتیم، اتخاذ کرده‌ایم و جدیت خودمان را به‌طور کامل نشان داده‌ایم. برای اینکه به توافق نهایی برسیم، اکنون بستگی کامل به سه کشور اروپایی و آمریکا دارد تا فورا همانند ما عمل کنند.»
دیدار هیئت ایرانی مستقر در مونیخ با مقامات کشورهای حاضر در کنفرانس، پشت سرهم و با فاصله اندکی صورت می‌گرفت که در آن علاوه بر صحبت درباره مسائل دوجانبه مسئله مذاکرات وین، پایه ثابت گفتگوها بود. دیپلمات‌های هر کدام از کشورها که با وزیرخارجه کشورمان دیدار می‌کردند بر یک نکته تاکید داشتند که آنهم به رسمیت شناختن حقوق مشروع مردم ایران از سوی طرف های مذاکره کننده بود.
در صریح ترین موضع گیری، آنالنا بربوک وزیرخارجه آلمان که کشورش یکی از طرف های گفتگوهای وین نیز هست در دیدار با امیرعبداللهیان با تاکید بر رعایت حقوق ایران خواستار تشدید فعالیت ها برای رسیدن به یک توافق خوب در وین شده بود.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در وین هم گفت « به تکمیل موفقیت‌آمیز مذاکرات درباره برجام نزدیک هستیم، باید چند روز وین را ترک کنند، اما تیم‌های آن‌ها برای مذاکرات بیشتر در پایتخت اتریش در دسترس خواهند بود. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، نیز گفته همه منتظریم یک توافق مورد قبول همه طرف‌ها حاصل شود.»
الکساندر شالنبرگ، وزیر خارجه اتریش هم که کشورش میزبانی مذاکرات لغوتحریم‌ها را میزبانی می کند با اشاره به اینکه کشورش یکی از طرف‌های مذاکرات وین نیست، گفت «گام‌های آخر مذاکرات بسیار سخت و گاهی وقت‌ها نفس گیر است و شاید برخی روز‌ها پیشرفتی حاصل نشود، اما همه باید همچنان تلاش کنیم تا توافق حاصل شود. ضمن اینکه اتریش نسبت به هر کمک ممکنی به مذاکرات تعهد قطعی دارد.»
در این میان علی باقری، سرپرست هیات مذاکره‌کننده ایران از وین هم در حساب توئیتر خود نوشته بود پس از هفته‌ها مذاکرات فشرده، بیش از هر زمان به توافق نزدیک شده ایم، اما تا وقتی درباره همه‌چیز توافق نشده باشد، درباره هیچ چیز توافق نشده است. واقع بینی، خودداری از زیاده خواهی و توجه به تجربه چهار سال گذشته لازمه تحقق این هدف است. زمان تصمیم‌گیری طرف‌های مذاکراتی ما فرارسیده است.
اما جو حاکم بر مونیخ و وین آنچنان هم آرام نبود. پنجشنبه هفته گذشته بود که خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی از قول دیپلمات‌های غربی خبر داد که در پیش‌نویس ۲۰ صفحه‌ای احیای برجام که مذاکرات آن در وین در جریان است، اقدامات دو جانبه‌ای برای بازگشت گام به گام ایران و آمریکا به اجرای تمامی تعهدات خود در نظر گرفته شده است ولی معافیت ایران از تحریم‌های نفتی شامل گام‌های اول نمی‌شود.
این خبرگزاری مدعی شده بود، آزادی زندانیان، محدودیت غنی‌سازی و معافیت فروش نفت ایران از مفاد این پیش‌نویس است.
رویترز در حالی از آزاد شدن زندانیان آمریکایی و اروپایی زندانی در ایران به عنوان بخشی از توافق وین خبر داده که اساسا این موضوع هیچ ارتباطی به مذاکرات جاری در وین ندارد.
سعید خطیب زاده هم این اقدام رویترز را کار رسانه ای خطرناکی دانست و گفته بود توافق نهایی با گزارش تحریف‌شده‌ای که شایعه‌سازی کرده است، بسیار متفاوت خواهد بود. با نزدیک شدن به روز‌های پایانی، باید منتظر تحریف‌های بیشتری بود.
با این وجود و پس از سه روز شلوغ در فضای دیپلماتیک ایران برخی رسانه ها گمانه‌زنی کردند که امیرعبداللهیان پس از کنفرانس سه روزه مونیخ برای امضای توافقنامه به وین خواهد رفت. سفری که البته تا به الان در حد و اندازه همان گمانه زنی ها باقی مانده است.
اما آنچه مسلم است است که هیئت های سیاسی کشورمان از وین گرفته تا پکن و اخیرا هم مونیخ در پی آنند تا با پافشاری بر حقوق مشروع ملت ایران و گرفتن تضمین های مناسب این بار و برخلاف گذشته، یکبار برای همیشه در هشتمین دور، این مذاکرات را پایان دهند.
