« جیک سالیوان » مشاور امنیت ملی آمریکا روز یکشنبه به مذاکرات رفع تحریمها در وین اتریش میان ایران و گروه 1+4 اشاره کرد.
وی که با برنامه «Face The Nation» شبکه سی‌بی‌اس مصاحبه می‌کرد در پاسخ به سوال ادعایی خبرنگار این شبکه که ایران در حال بازی با زمان بوده و به توانایی تولید سلاح هسته‌ای بسیار نزدیک شده، گفت: «خوب، در مقدمه دو چیز را می‌گویم یک، سیاست ما صریح بوده و ما مصصم هستیم تا مانع از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای شویم».
هماهنگی واشنگتن با صهیونیست‌ها درباره احتمال عدم موفقیت مذاکرات با ایران
سالیوان اضافه کرد: «شماره دو، ما معتقدیم که دیپلماسی بهترین راه برای آن (هدف) است اما همانطور که شما گفتید و وزیر امور خارجه نیز گفته، زمان کوتاه بوده و من در پایان ماه گذشته در اسرائیل بودم و هماهنگی درباره احتمال عدم موفقیت دیپلماسی انجام دادیم».
وی ادامه داد: «ما به صورت تنگاتنگ با متحدان اروپایی خود و همچنین شرکای خود در حال کار بوده و ما راهی به جلو خواهیم یافت».
آمریکا در حال پرداخت بهای اشتباه فاجعه بار ترامپ است
مشاور امنیت ملی آمریکا اضافه کرد: «دلیلی اینکه در شرایطی هستیم که در حال حاضر قرار داریم این است که دولت قبلی (آمریکا) از توافق هسته‌ای ایران خارج شده و ما بهای آن اشتباه فاجعه بار را می‌پردازیم».
سالیوان در حالی مدعی می‌شود که مانع از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای می‌شود که تهران بارها اعلام کرده که برنامه هسته‌ای ایران صرفا با اهداف صلح‌آمیز پیگیری می‌شود.
از سوی دیگر ایران تأکید دارد که به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (ان‌پی‌تی) و عضوی از آژانس بین المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هسته‌ای را برای مقاصد صلح آمیز دارد. علاوه بر این، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کرده‌اند اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هسته‌ای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکرده‌اند.
آمریکا تنها کشوری که از سلاح هسته‌ای علیه بشریت استفاده کرده است
این در حالی است که آمریکا یکی از بزرگترین دارندگان سلاح هسته‌ای در جهان بوده و تنها کشوری است که از سلاح هسته‌ای علیه بشریت استفاده کرده و در جریان جنگ جهانی دوم با بمباران هسته‌ای دو شهر ژاپن، ده‌ها هزار نفر را به کام مرگ کشاند.
همچنین رایزنی سالیوان با رژیم صهیونیستی درباره برنامه هسته‌ای ایران در حالی است که این رژیم تنها دارنده تسلیحات هسته‌ای در منطقه غرب آسیا بوده و بر اساس گزارش‌ها، رژیم صهیونیستی بیش از 90 کلاهک هسته‌ای در زرادخانه هسته‌ای خود نگهداری می‌کند.
از سوی دیگر، مقام‌های دولت بایدن که درباره پیشرفت‌های هسته‌ای ایران به تکاپو افتاده‌اند، همچنان سیاست فشار حداکثری دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا را حفظ کرده‌اند.
خروج غیرقانونی ترامپ از برجام دو سال و 9 ماه پیش
دولت دونالد ترامپ، در اردیبهشت سال 1397 به طور یکجانبه از توافق جامع اقدام مشترک که مورد تایید سازمان ملل بوده، خارج شد.
ترامپ مدعی بود که این توافق بدی بوده و مدعی شد که ایران را مجبور خواهد کرد که به پای میز مذاکره آمده و توافق دیگری را که به زعم دولت سابق آمریکا، توافق بهتری است حاصل خواهد کرد.
دولت سابق آمریکا پس از خروج از برجام، سیاست فشار حداکثری را علیه ایران در پیش گرفت و مدعی شد که طی مدت کوتاهی فروش نفت ایران را به صفر خواهد رساند.
از سوی دیگر، تحت فشارهای دولت ترامپ، برخی از کشورها دارایی‌های ایران را بلوکه کرده و مانع از دستیابی تهران به منابع خود برای خرید نیازهای ضروری کشور شدند.
همراهی برخی کشورها با سیاست فشار حداکثری ترامپ علیه ایران
در این بین، برخی کشورها نظیر کره جنوبی، نه تنها با دولت ترامپ همراهی کردند بلکه پارا فراتر گذاشته و در برهه‌ای مدعی شدند که ایران باید بابت دارایی‌هایی که در بانک‌های این کشور دارد، هزینه پرداخت کند.
سیاست فشار حداکثری علیه ایران به یکی از محورهای اصلی دولت ترامپ تبدیل شده و بود و «مایک پامپئو» وزیر امور خارجه سابق آمریکا تمام تلاش خود را برای به اوج رساندن فشارها علیه ملت ایران به کار بست.
پایان ترامپ و ناکامی در دستیابی به هدف خود علیه ایران
سرانجام دولت ترامپ در تاریخ 20 بهمن ماه 1399 در حالی به کار خود پایان داد که نتوانست به هدف خود در به زانو در آوردن ایران برسد، هر چند که مردم ایران طی این مدت با فشارهای اقتصادی زیادی مواجه شدند. این فشارهای اقتصادی با همه گیری کرونا در دنیا همراه شده بود و دولت ترامپ حتی مانع از دستیابی ایران به منابع خود برای خرید دارو و مایحتاج ضروری مردم شده بود.
بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.
پنج گام ایران در کاهش تعهدات برجامی خود
جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
اقدامات ایران ذیل بندهایی از برجام انجام شده‌اند که به هر یک از طرف‌ها اجازه می‌دهد در صورت عدم پایبندی طرف مقابل به مفاد توافق، تعهدات خودشان را کاهش دهند.
جو بایدن قبل از رسیدن به ریاست‌جمهوری آمریکا مدعی شده بود کشورش را به برجام بازخواهد گرداند، اما تا کنون از انجام اقدامات لازم برای عمل به تعهدات واشنگتن خودداری کرده است.
اصرار دولت بایدن بر حفظ تحریم‌های ترامپ یکی از موانع موجود در دورهای گذشته مذاکرات رفع تحریمها در وین بوده است.
دیگر محور اختلاف درخواست ایران برای اخذ ضمانت از طرف غربی برای ماندن در برجام است، آن هم در شرایطی که نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره آمریکا بار دیگر تهدید کرده‌اند چنانچه به قدرت برسند برجام را پاره خواهند کرد.
ایران خواستار آن شده که آمریکا با ارائه تضمین حقوقی اطمینان خاطر بدهد اتفاق دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ تکرار نخواهد شد.
مذاکرات دولت جدید ایران با طرف‌های غربی با محوریت رفع تحریمها
با روی کار آمدن دولت جدید در ایران به ریاست جمهوری «سید ابراهیم رئیسی»، مذاکرات با طرف‌های غربی با محور رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ایران آغاز شده است.
نخستین دور این مذاکرات در دولت جدید ایران هشتم آذرماه برگزار شد و این گفت‌وگوها هر چند با وقفه‌های کوتاهی همراه بوده، اما تا کنون ادامه داشته است.
تلاش غربی‌ها برای تحت فشار قرار دادن ایران با تعیین چارچوب زمانی
این در حالی است که دیپلمات‌های غربی سعی کرده‌اند با ارائه چارچوب‌های زمانی تیم ایران را برای موافقت با خواسته‌های خود تحت فشار قرار دهند.
با این حال، نمایندگان ایران در مذاکرات وین تصریح کرده‌اند برای تهران نتیجه مهم‌تر از زمان است. تهران در تلاش است برجام را که از نخستین روزهای اجرایی شدن در اثر برخی سیاست‌های آمریکا و کشورهای غربی به توافقی تهی از منافع اقتصادی برای طرف ایرانی تبدیل شد به سمت توافقی دوجانبه و متوازن پیش ببرد.
