مهدی خورسند کارشناس مسائل اوراسیا درباره نشست شانگهای گفت: اجلاس شانگهای در حالی برگزار می‌شود که رئیس جمهور کشورمان برای اولین سفر خارجی خود به آنجا می‌رود و ایران به عنوان عضو ناظر این اجلاس در عالی‌ترین سطح به این اجلاس دعوت شده است و حضور پیدا می‌کند.
وی افزود: اهمیت این دوره از اجلاس شانگهای به این دلیل است که طبق رایزنی‌های صورت گرفته و صحبت‌های اعلام شده احتمالا روند رسمی شدن حضور ایران در این سازمان امنیتی و اقتصادی رسمیت پیدا می‌کند و عملا حضور ایران در سازمان همکاری شانگهای با یک برنامه ریزی بلند مدت و تقریبا در بازه زمانی دو تا سه ساله رسمیت پیدا می‌کند.
خورسند درباره اهمیت اجلاس شانگهای تصریح کرد: در دهه‌های گذشته به خصوص در دو دهه گذشته منطقه گرایی، رشد اقتصادی و همکاری‌های بین دولت‌ها در دنیا و در سطح منطقه‌ای توسعه پیدا کرده و این ارتباطات با ایجاد سازمان‌ها و اتحادیه‌های منطقه‌ای رشد فزاینده‌ای داشته است.
کارشناس مسائل اوراسیا اضافه کرد: در سازمان‌ها و اتحادیه‌های منطقه‌ای هم اگر عضو هستیم، تاکنون آورده‌ای برای جمهوری اسلامی ایران نداشته اند، همچنین در حوزه‌های سیاسی هم به این صورت بوده است. اما سازمان همکاری شانگهای می‌تواند یک فصل نوین و برگ جدیدی برای جمهوری اسلامی باشد.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران با عضویت در سازمان اقتصادی شانگهای می‌تواند در مسیر توسعه گام‌های بلند تری بردارد. ساختار سازمان همکاری شانگهای به دلیل عضویت همسایگان ایران می‌تواند برای ایران زمینه ساز یک بازار جدید و بازار بزرگ تری فراهم کند. از سمت دیگر ایران هم برای کشور‌های عضو سازمان شانگهای اهمیت اقتصادی، سیاسی و ژئوپلیتیکی زیادی دارد.
خورسند ادامه داد: ایران راه دسترسی کشور‌های عضو این سازمان به سمت بازار‌های غرب آسیا و ژئوپلیتیک امن، کوتاه و به صرفه دارد که می‌تواند محصولات و تولیدات کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای را به سمت اروپا و غرب آسیا برساند. این رابطه می‌تواند مهم و دو سویه برای سال‌های آینده باشد.
کارشناس مسائل اوراسیا ادامه داد: باید با دید منطقی به سازمان همکاری شانگهای نگاه شود. اتفاقی که شاید در برخی از توافق‌های بین المللی که در سال‌های گذشته در کشور ما رقم خورد و انتظار معجزه به وجود آمد، اما در خصوص سازمان همکاری شانگهای باید با دید منطقی تری جلو برویم و با یک گام حساب شده به عضویت این سازمان در بیایم تا منافع کشور ما حداکثری شود.
او با اشاره به روابط ایران و تاجیکستان گکفت: در سفر آقای رئیسی دیدار‌های دوجانبه‌ای بین رئیس جمهور کشور ما و مقامات تاجیکستان برگزار خواهد شد. اهمیت روابط ایران با کشور‌های حوزه آسیای مرکزی از آن جهت اهمیت دارد که کشور‌های استقلال یافته ناشی از فروپاشی جماهیر شوروی عملا جزو ژئوکالچر ایران محسوب می‌شوند و به دلیل قرابت‌های فرهنگی بسیار زیادی که بین ایران و این کشور‌ها وجود دارد عملا روابط تهران با کشور‌های حو زه آسیای مرکزی باید در سطح بسیار بالایی باشد.
خورسند ادامه داد: پس از فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی این ارتباطات به خصوص در زمینه‌های اقتصادی در سطح بالایی بود، اما تحت تاثیر یک سری مسائل این روابط در دوره‌های مختلف رو به سردی رفت تا جایی که روابط ما با کشور‌ها به نازل‌ترین قسمت ممکن رفت، شاید بتوان گفت این اجلاس شانگهای می‌تواند یک پل و گذری از این شرایط فعلی برای رسیدن به شرایط مطلوب‌تر باشد.
کارشناس مسائل اوراسیا تاکید کرد: با توجه به اهمیتی که ایران در دولت سیزدهم برای همسایگان خود تعیین کرده است، به نظر می‌رسد که یکی از مجموعه‌های همسایگی که می‌توانیم با آن ارتباطات تنگاتنگی داشته باشد و از طریق ابزار‌های دیپلماسی عمومی مانند فرهنگ، آیین‌های سنتی مشترک مانند نوروز، شعر و برگزاری تور‌های گردشگری مشترک در خدمت کشور‌ها قرار بگیرد. به نظر می‌رسد که این ابزار‌ها در دستور کار دولت سیزدهم ما قرار دارد و امیدواریم که نگاه دولت سیزدهم با نگاه جدی‌تر و برنامه ریزی وسیع‌تر توسعه بیشتری پیدا کند. این قطعا می‌تواند در روابط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ما با کشور‌های حوزه آسیای مرکزی تاثیر گذار باشد.
