صادرات سوخت ایران به لبنان برای حل بحران این کشور این روزها صدر اخبار رسانههای خاورمیانه و غربیهایی که رویدادهای این منطقه را زیر نظر دارند قرار گرفته است؛ اتفاقی که پروندههای متعددی را در منطقه بهیکباره تحت تأثیر قرار داد.
خبر آغاز حرکت کشتیهای حامل سوخت ایران به لبنان که توسط سید «حسن نصرالله» دبیرکل حزبالله در سخنرانی مراسم عاشورا اعلام شد، نقطه امیدی برای مردم این کشور بود که مشکلات معیشتی و بحران سوخت آنها بعد از اعلام حذف یارانه سوخت توسط «ریاض سلامه» رئیس بانک مرکزی لبنان و مرد شمارهیک آمریکا در این کشور، دوچندان شده است.
مردم لبنان فارغ از هر فرقه و مؤلفهای از این تصمیم استقبال کردند و در شرایطی که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و در صدر آنها عربستان سعودی با وجود ادعای حمایت از لبنان هیچ گامی برای کمک به مردم این کشور برنداشتهاند، سوخت ایران کارت نجات لبنانیها شد.
جدا از نتایج بلندمدت ارسال سوخت ایران به لبنان با سازوکاری که مشخص شده است، تأثیر این اقدام را میتوان در موضعگیری سریع آمریکاییها و غربیها دید، «دوروتی شیا» سفیر آمریکا در بیروت بلافاصله بعد از شنیدن خبر حرکت کشتیهای ایرانی بهسمت لبنان اعلام کرد که بهمنظور جلوگیری از ورود سوخت ایرانی به لبنان، ایالات متحده حاضر به تسهیل روند واردات گاز از مصر و برق از اردن به لبنان است.
اما نکته قابل توجه اینجاست که واردات گاز از مصر به لبنان باید از طریق خاک کشور سوریه صورت بگیرد که این امر بدون موافق دولت سوریه ممکن نیست و آمریکا به این منظور باید رضایت دمشق را جلب کند که مستلزم آن کاهش تحریمها ضد سوریه و یا بهطور کلی لغو «قانون سزار» است.
چالش بزرگ آمریکا واسرائیل مقابل کشتی ایرانی
بر این اساس آمریکاییها در یک وضعیت پرتناقض قرار گرفتهاند که از یک سو قصد دارند مانع واردات سوخت ایران به لبنان شوند و از سوی دیگر تحریمها علیه سوریه همچنان ادامه داشته باشد.
از طرف دیگر رژیم صهیونیستی نیز ـ که کنار آمریکا بهعنوان یکی از بزرگترین طرفهای متضرر واردات سوخت ایران به لبنان تلقی میشود ـ ترجیح داده است فعلاً سکوت اختیار کند و حتی تهدیدهای معمول خود ضد کشتیهای ایرانی را نیز بهزبان نیاورده است اما ترس و نگرانی صهیونیستها از این اقدام در گزارشهای رسانهای و اظهار نظر کارشناسان این رژیم بهوضوح دیده میشود.
بازخوانی رسانهها و کارشناسان صهیونیست از سخنان سید حسن نصرالله درباره حرکت کشتیهای ایرانی بهسمت لبنان و نیز هشدار دبیرکل حزبالله درباره هرگونه تعرض به این کشتیها این است که هر تحرکی علیه کشتیهای ایرانی علاوه بر پاسخ ایران، با واکنش حزبالله و در نتیجه تشدید درگیری در مرزهای شمالی مواجه خواهد شد. از طرف دیگر سکوت اسرائیل در برابر رسیدن کشتیهای حامل سوخت ایران به بیروت صرفنظر از اینکه توخالی بودن همه تهدیدهای قبلی این رژیم را به جامعه صهیونیستی و دیگر کشورها ثابت میکند، موجب افزایش محبوبیت مردمی حزبالله در لبنان و نیز گسترش نفوذ ملی ایران در لبنان میشود و این یعنی شکست همه پروژههای واشنگتن و تلآویو ضد مقاومت لبنان.
نتایج مثبت زودهنگام صادرات سوخت ایران به لبنان را میتوان در ابعاد زیر مورد بررسی قرار داد:
ـ در سطح داخلی لبنانیها فارغ از مناطق یا مؤلفههای خود و حتی کسانی که وابستگیهای ضدحزباللهی دارند نسبت به واردات سوخت از ایران ابراز رضایت کرده امیدوار شدند که این مسئله میتواند در حل بحران مواد غذایی و دارو و کنترل وضعیت اقتصادی لبنان تأثیرگذار باشد.
ـ علاوه بر آن موفقیت سید حسن نصرالله در روند نجات مردم لبنان از بحران سوخت یک بار دیگر وی را بهعنوان یک ناجی برای همه لبنانیها و رهبری که با جدیت برای حل بحرانهای کشور تلاش میکند معرفی کرد، در مقابل چهره واقعی برخی سیاستمداران لبنانی نیز که در همسویی با مواضع غرب و آمریکا در محاصره لبنان و بحرانآفرینی و فتنهافروزی در داخل این کشور نقش دارند برای همگان روشن شد.
ـ همچنین با واردات سوخت از ایران احتکار شرکتهای بزرگ تحت سیطره آمریکا و مزدوران آن در داخل لبنان که بازار لبنان را بدون توجه به وضعیت مردم به احتکار در آورده است و قیمت کالاها را هرگونه که خودشان میخواهند تعیین میکنند شکسته میشود.
ـ حزبالله نهتنها توانست معادله تعامل صرف با کشورهای وابسته به دولت آمریکا در لبنان را بشکند بلکه معادله جدیدی ایجاد کرد که بر اساس آن لبنانیها میتوانند برای حل بحران اقتصادی خود به شرق روی بیاورند که در صدر آن جمهوری اسلامی ایران است و پس از آن لبنان میتواند در زمینه تجاری و اقتصادی آزادانه عمل کند و بهمرور از سیطره آمریکا خارج شود.
ـ این تصمیم همچنین علاوه بر سفارتخانه آمریکا و مهرههای واشنگتن در داخل لبنان همچون سعد حریری، نخست وزیر سابق و سمیر جعجع، رئیس حزب نیروهای لبنانی که برای جلب توجه آمریکا و عربستان سعودی شروع به موضعگیری ضد ایران و حزبالله کردند چهره واقعی برخی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را که در محاصره لبنان نقش دارند نیز آشکار کرد.
ـ از طرف دیگر همانطور که گفته شد صادرات سوخت ایران به لبنان آمریکا را مجبور کرد برای واردات گاز از مصر به لبنان از طریق خاک سوریه اقدام کند و در همین راستا یک هیئت از وزرای لبنانی، (شنبه، 4 سپتامبر)، برای نخستین بار طی ده سال اخیر، به سوریه سفر کرد تا بهمنظور کاهش بحران برق در لبنان، زمینه را برای تدوین طرحی بهمنظور انتقال برق از اردن به لبنان از طریق سوریه فراهم سازد.
ابعاد استراتژیک سفر هیئت لبنانی به سوریه
ـ سفر هیئت لبنانی به سوریه برای مذاکره درباره واردات گاز یک اقدام بیسابقه بود و نشان میدهد آمریکاییها بدون اینکه خودشان بخواهند مجبور به کاهش فشارها ضد دمشق و بیروت شدند. «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه در این دیدار تأکید کرد که آماده ارائه هرگونه حمایتی از برادران لبنانی است.
ـ قابل توجه است که تصمیم آمریکا برای واردات گاز از مصر به لبنان ازطریق خاک سوریه که موجب شد هیئت لبنانی برای مذاکره در این خصوص به دمشق سفر کند متعاقب تصمیم حزبالله برای واردات سوخت از ایران بود و ثابت کرد که مقاومت این محاصره را شکسته است.
ـ این راه برای حزبالله باز میشود تا تلاشهای خود را برای شکستن محاصره ظالمانه آمریکا ضد لبنان دوچندان کند و این موضوع حتی میتواند بر مذاکرات ترسیم مرزی لبنان و فلسطین اشغالی نیز تأثیر داشته باشد و حتی شاید شرکتهای ایرانی برای استخراج گاز و نفت لبنان بهکار گرفته شوند.
ـ این اقدام همچنین میتواند راه را برای سرمایهگذاری کشورهایی نظیر روسیه و ایران و چین در لبنان باز و اقتصاد لبنان را از سیطره غرب خارج کند.
ـ این اقدام مقاومت بعد از شکست خفتبار ایالات متحده در افغانستان هژمونی آمریکا را درهم شکست و میتواند انگیزهای برای سایر ملتهای منطقه برای خروج از سیطره واشنگتن باشد.
علاوه بر موارد گفتهشده سازوکار واردات سوخت ایران به لبنان که با همکاری 3 طرف اصلی محور مقاومت یعنی ایران و سوریه و لبنان صورت گرفت منجر به ایجاد معادلهای شد که به بنا به گفته سید «هاشم صفیالدین» رئیس شورای اجرایی حزبالله با یک ضربه محاصره 3 کشور شکسته شد.
در نهایت کمک ایران به لبنان برای خروج از بحران در شرایطی که آمریکا و ابزارهای آن علناً برای غرق کردن لبنانیها در بحرانهای بیشتر تلاش میکنند برای مردم این کشور روشن میکند که دوست و دشمن واقعی آنها چهکسی است.