مدیرکل امور مرزی وزارت کشور گفت: با وجود شرایط بحرانی افغانستان و احتمال ورود اتباع افغانستانی به کشور، از دو ماه قبل طرح اسکان موقت این اتباع در مرز استانهای خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان تهیه و اجرا شده است.
وی افزود: از سال ۹۸ که موضوع مذاکرات صلح طالبان مطرح شد و مذاکراتی که بین طالبان و گروههای افغان و سایر کشور مطرح بود، تحولات افغانستان را در قالب یک کمیته تخصصی با حضور دستگاههای مختلف و ذیربط زیر نظر داشتیم و گزارشهای راهبردی و پیشنهادی را خدمت رییس جمهور و رییس شورای عالی امنیت ملی ارسال می کردیم.
مدیر کل امور مرزی وزارت کشور تصریح کرد: تا اینکه به تشدید شرایط و اوضاع خوردیم و ۲ ماه قبل از این شرایط فعلی، احتمال میدادیم با موجی از آوارگان مواجه شویم. به همین منظور در سه استان هم مرز با افغانستان یعنی خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان طرح اسکان موقت آوارگان ناشی از تحولات افغانستان را با همکاری اداره کل امور اتباع و سایر دستگاههای مرتبط مانند نیروی انتظامی وزارت اطلاعات را تهیه کردیم.
وی ادامه داد: از آنجا که ماهیت این کار ابعاد مدیریت بحران در بعد انسانی دارد، سازمان مدیریت بحران وزارت کشور متولی اجرای این طرح شد. ماهیت طرح این است که در مناطق نزدیک به نقطه صفر مرزی در این سه استان محیطهای استقرار موقت این شهروندان افغانستان که به سمت مرزهای ما میآیند پیشبینی شود و بعد از بهبود شرایط، به کشور خود بازگردانده شوند.
رستمی اظهار کرد: در وهله نخست در استان خراسان جنوبی با این مساله مواجه شده ایم و در دو مرحله در خراسان جنوبی این موضوع بود. وهله بعدی در خراسان رضوی و در سیستان بلوچستان از دو مرز میلک و بازار چه مرزی گمشاد شاهد این مساله بودیم.
مدیر کل امور مرزی معاونت امنیتی انتظامی وزارت کشور در پاسخ به اینکه آیا در این مدت ورودیهایی از افغانستان داشتهایم، گفت: بله ورودی داشتیم که به مرور زمان عودت داده شدند. بخشی از این ورودیها افرادی بودند که در سیستم سیاسی امنیتی افغانستان مسوولیت داشتند؛ نظامی یا مدیران گمرک هم مرز ما بودند یا اشخاصی بودند که مناصب دولتی داشتند. این افراد جدای از افراد عادی برگشت داده میشدند.
وی اضافه کرد: اگر این افراد نظامی بودند از طریق مرزبانی و ارتش که در مرز مستقر است، تحویل افغانستان میشوند. یعنی با هماهنگی وزارت امور خارجه از افغانستان هواپیما داخل ایران میآید و این افراد را به خاک افغانستان منتقل میکند. افراد عادی را هم در مز میلک در نقطه صفر مرزی مدیریت کردیم و به کشور خود برمیگردانیم. سایر موارد که تعدادشان کمتر است در اردوگاههایی که برای اتباع خارجی در نظر گر فته شده یا در مناطقی که مراکز استقرار موقت است ساماندهی موقت شده و بعد به کشور خود بازگشت داده میشوند.
تدابیر بهداشتی اتباع افغان با حضور نمایندگان وزارت بهداشت تصمیمگیری شد
رستمی درباره بحث کرونا و رعایت پروتکلهای بهداشتی در این مراکز استقرار موقت گفت: این تدابیربا حضور نمایندگان وزارت بهداشت تصمیم گیری شد و وزارت بهداشت و جمعیت هلال احمر در سازمان مدیریت بحران حضور دارند و توزیع اقلام به داشتی مانند ماسک در این مراکز استقرار موقت انجام میشود.
وی با بیان اینکه به دلیل در رفت و آمد بودن شهروندان افغانستان آمار تجمیعی از میزان افغان در ایران نداریم، گفت: این احتمال را می دهیم با تعداد بیشتر اتباع افغانستان به کشور مواجه شویم چون این طرح را برای بدترین شرایط ممکن نوشتیم و برای ما یک نفر یا هزار نفر فرقی ندارد.
ایران همه امکانات اتباع افغانستان در مراکز استقرار موقت را تامین میکند
مدیرکل امور مرزی کشور در پاسخ به اینکه آیا سازمان بهداشت جهانی و امور پناهندگان سازمان ملل در این زمینه به ایران کمک مادی و معنوی میکنند، گفت: با اداره کل اتباع خارجی و امور مهاجران وزارت کشور صحبتهایی داشتند و قولهایی هم برای این موضوع دادند که هنوز عملیاتی نشده است.
رستمی درعین حال خاطرنشان کرد: اگر چه جمهوری اسلامی مانند همیشه فراتر از تعهدات بینالمللی اقدام کرده و جنبههای بشر دوستانه، انسانی و اعتقادی و مذهبی را عملیاتی کرده است. همه امکانات زیستی، غذایی و بهداشتی افرادی که وارد کشور و چند روز در ایران مستقر میشوند توسط ایران تامین میشود و جمهوری اسلامی ایران فراتر از چیزی که سازمانهای جهانی اعلام و ادعا میکنند، انجام میدهد.