مذاکرت وین و تصمیم آمریکایی ها درباره برجام موضوعی است که حالا در سطح جهان بازتاب های مختلفی دارد. هر چند به نظر می رسد مقامات ایالات متحده هنوز به تصمیم قطعی برای احیای برجام نرسیده و سعی در بازی با الفاظ دارند.
اخیرا یکی از مقامات ارشد وزارت امور خارجه آمریکا که نمی خواسته نام او فاش شود سخنانی را مطرح کرده که بسیار قابل تامل است:
وی گفته توافق در مذاکرات وین بر سر توافق هستهای برجام امکانپذیر است اما برخی اختلافات جدی باقیماندهاند که حلنشدهاند. آمریکا به ایرانیها گفته چنانچه توافق فنی با آژانس اتمی تمدید نشود، تهران توافق بر سر بازگشت به برجام را بهشدت پیچیده خواهد کرد. ضمانتی در کار نیست. این را ما میدانیم، ایران هم میداند. بهترین تضمین بازگشت به توافق و اجرای متعهدانه آن است.
همین موضوع نشان می دهد آمریکایی ها تصمیمی جدی برای احیای برجام ندارند و با بازی الفاظ می خواهند با گذشت زمان باز هم مذاکره برای مذاکره را ادامه و شرایط را مورد ارزیابی خود قرار دهند.
از سوی دیگر اما ایران بر لغو کلیه تحریم ها و راستی آزمایی تاکید دارد اما گویی سخنان این مقام آمریکایی نشان می دهد دولت آمریکا چنین قصدی را ندارد.
هدف بعدی آمریکایی ها در مذاکرات وین این بود که با توجه به اعتبار از دست رفته ایالات متحده ، این کشور سعی کرد با لفاظی ها و استفاده از ظرفیت آژانس بینالمللی انرژی اتمی فشار ها را بر ایران بیشتر کند و همان سیاست چماق و هویج را در پی بگیرد.
گروسی نیز در این میان با شوی تبلیغاتی سعی دارد به کمک آمریکایی ها بیاید و به نظر می رسد آژانس و آمریکا بازی مشترکی را در مقابل ایران شروع کرده اند.
تقوی نژاد تحلیلگر سیاست خارجی درباره مذاکرات وین معتقد است که در نهایت آمریکا به برجام برخواهد گشت و به شرایط قبل از سال ۹۷ که ترامپ از برجام خارج شد، برمیگردد، اما ایران دیگر نمیپذیرد که مکانیسم ماشه در برجام وجود داشته باشد، اکنون اختلاف بر سر مکانیسم ماشه است که البته ایران نپذیرفته است و حتی شورای عالی امنیت ملی به آقای عراقچی اعلام کرده که باید در این موضوع به طور جدی ایستادگی کند و اختلاف چند روز گذشته در وین هم همین بود.
تقوی نیا با بیان اینکه دولت منتخب ایران با طرفهای برجامی کار میکند، گفت: آقای رئیسی از برجام به عنوان یک فرصت استفاده میکند، اگرچه برجام نقاط ضعف جدی هم دارد و ما را از برخی از اقدامات نهی کرده است، اما سالها بر روی آن کار شده است، آقای رئیسی از ظرفیتهای برجام استفاده میکند آنها هم تمایل دارند که با ایران کار کنند، چراکه مشکلات جدی با سایر کشورها دارند، تحولات منطقه در سوریه، یمن، عراق، لبنان و در فلسطین نشان داده که مسائل منطقه بدون حل مسئله با ایران به ثبات نمیرسد.
همچنین سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه نیز درباره مذاکرات وین و آخرین تحولات و در خصوص موضع اعلام شده از سوی وزرای خارجه آمریکا و فرانسه مبنی بر اینکه منتظر تصمیم ایران در زمینه بازگشت به برجام هستند، اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران هیچ وقت برجام را ترک نکرده که بخواهد به برجام برگردد. بلکه این آمریکاست که باید تصمیم خود را بگیرد و با لغو تحریمهای غیرقانونی و اجرای موثر تعهدات قطعی خود، به برجام بازگردد.
وی ادامه داد: آمریکاییها و اروپاییها بهتر از همه میدانند که ایران تصمیم خود را زمانی گرفت که به رغم خروج یکجانبه آمریکا از برجام و وضع تحریمهای غیرقانونی و ظالمانه علیه مردم ایران، و به رغم بیعملی اروپا، در توافق باقی ماند و برجام را زنده نگه داشت.
خطیب زاده اظهار کرد: در خلال مذاکرات وین بارها اعلام شد که این آمریکاست که توازن برجام را برهم زده و در یک عدم پایبندی کامل، عملا مانع اجرای برجام شده است. کما اینکه مکرر تاکید شد که جمهوری اسلامی ایران آمادگی کامل برای توقف اقدامات جبرانی و از سرگیری اجرای تعهدات خود ذیل برجام را به شرط اجرای کامل آن از سوی آمریکا دارد و سایر طرفها نیز به خوبی از موضع ایران مطلع هستند.
وی افزود: روشن است که اگر آمریکا تصمیم خود را بگیرد و آماده اجرای کامل تعهدات خود گردد از استفاده از تحریمها به عنوان اهرم مذاکراتی دست بردارد، توافق ممکن خواهد بود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پایان تاکید کرد: موضع ما از ابتدای مذاکرات وین تا الان تغییری نکرده است، ما خواستار لغو تحریمهای آمریکا، راستی آزمایی آنها و سپس توقف اقدامات جبرانی و از سرگیری اجرای تعهدات ایران هستیم. این طرفهای مقابل هستند که باید تصمیم خود را بگیرند.
به نظ می رسد فعلا آمریکایی ها با خریدن زمان و مذاکره برای مذاکره سعی در پیشبرد اهداف خود و گرفتن امتیاز هستند.